Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 04 grudnia 2024 roku

(k. 75 akt)

W pozwie z dnia 28 listopada 2024 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagał się zasądzenia od pozwanego Firma Handlowa (...) spółki jawnej G. W., B. Z. z siedzibą w Ł. kwoty 19 409,85 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 6 469,95 złotych za okres od dnia 18 września 2024 roku do dnia zapłaty, 6 469,95 złotych za okres od dnia 16 października 2024 roku do dnia zapłaty i 6 469,95 złotych za okres od dnia 19 listopada 2024 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem kosztów eksploatacyjnych, kosztów (...) i kosztów reklamy wspólnej ciążących na pozwanym zgodnie z zawartym przez strony w dniu 16 listopada 2023 roku porozumieniem.

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagał również zabezpieczenia przedmiotowego roszczenia do sumy zabezpieczenia w kwocie 22 826,85 złotych poprzez ustanowienie zakazu zbywania przez pozwanego nakładów, które uprawniają do wyłącznego korzystania z powierzchni użytkowej około 106 m ^{( 2)} oznaczonej jako (...) i (...) określonych umową numer (...) o warunkach uczestnictwa w inwestycji z dnia 18 maja 1998 roku z aneksami z dnia 22 sierpnia 2002 roku i z dnia 07 października 2002 roku.

Dla uzasadnienia interesu prawnego powód wskazał, że sytuacja majątkowa pozwanego jest zła, albowiem pozwany w innym procesie toczącym się pomiędzy stronami wykazał poniesienie straty w latach 2021-2023 i uzyskał częściowe zwolnienie od kosztów sądowych, zaś jedynym znanym składnikiem majątku są przedmiotowe nakłady.

W ocenie Sądu wniosek o zabezpieczenie roszczenia dochodzonego przez powoda w niniejszym postępowaniu nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. W myśl art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Z kolei zgodnie z § 2 tego przepisu interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Stosownie zaś do art. 730 ¹ § 2 ¹k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia uważa się za uprawdopodobniony, gdy żądającym zabezpieczenia jest powód dochodzący należności zapłaty z tytułu transakcji handlowej w rozumieniu ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, w przypadku gdy wartość tej transakcji nie przekracza siedemdziesięciu pięciu tysięcy złotych, a dochodzona należność nie została uregulowana i od dnia upływu terminu jej płatności upłynęły co najmniej trzy miesiące. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (§ 3).

W świetle powyższego kwestią zatem zasadniczą – wobec treści wniosku – była ocena, czy wnioskodawca (powód) zdołał uprawdopodobnić swoje roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, a tym samym – czy doszło do ziszczenia się przesłanek warunkujących zasadność wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia.

Istotą niniejszego postępowania (o udzielenie zabezpieczenia) jest zabezpieczenie interesów uprawnionego na czas trwania postępowania głównego, w toku którego Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego zweryfikuje przesłanki warunkujące uznanie zasadności roszczenia o zapłatę. W świetle powyższych uwag przy analizie zgromadzonego na dzień wydania postanowienia materiału dowodowego Sąd uznał, że żądanie wniosku o udzielenie zabezpieczenia w zakresie przesłanki uprawdopodobnienia roszczenia zostało spełnione. Ze względu na specyfikę postępowania zabezpieczającego jako przyspieszonego i odformalizowanego przyjmuje się, że uprawdopodobnienie nie wymaga niepodważalnych dowodów istnienia roszczenia, jednak nie oznacza to, że każde twierdzenie uprawnionego o istnieniu roszczenia stanowi jego uprawdopodobnienie. Uprawdopodobnienie oznacza, że należy przedstawić i należycie uzasadnić podnoszone twierdzenia, które mogą zostać uznane za uprawdopodobnione, gdy jest szansa na ich istnienie, gdyż istotą postępowania zabezpieczającego jest to, że Sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez strony materiału dowodowego niekoniecznie odpowiadającego wymogom stawianym dowodom przeprowadzanym w toku procesu (art. 243 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Uprawdopodobnienia nie można bowiem utożsamiać z udowodnieniem roszczenia, stanowi ono bowiem niejako surogat dowodu – nie daje pewności, lecz jedynie wiarygodność określonego faktu. Uprawniony musi w postępowaniu zabezpieczającym uprawdopodobnić roszczenie – innymi słowy, musi wykazać wiarygodność roszczenia, tj. przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia (obowiązek ten wynika również z treści przepisu art. 736 § 1 pkt 2 k.p.c.). Roszczenie jest uprawdopodobnione, gdy prima facie istnieje znaczna szansa na jego istnienie, co nie wyklucza jednak tego, że w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego oraz po przeprowadzeniu dowodów okaże się, że powództwo nie jest zasadne.

W niniejszej sprawie dla wykazania swojego roszczenia tak co do zasady, jak i wysokości powód przedłożył dokumenty w postaci m. in. łączących strony umów, w tym porozumienia z dnia 16 listopada 2023 roku dotyczącego zasad regulowania i wysokości opłat eksploatacyjnych i innych należności oraz wystawione z tego tytułu faktury. Powyższe dokumenty na tym etapie postępowania pozwalają zaś na uznanie, że roszczenie powoda o zapłatę opłat eksploatacyjnych, kosztów (...) i kosztów reklamy wspólnej jest uprawdopodobnione.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie została spełniona jednakże druga z przesłanek warunkująca uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Wskazać bowiem należy, że niemożność lub utrudnienie w wykonaniu mającego zapaść orzeczenia musi istnieć obiektywnie, zaś zagrożenie zaistnienia powyższej sytuacji musi być realne. Nie jest wystarczające wyrażenie przez powoda jedynie ogólnikowe – niczym nie uzasadnionej – obawy, iż brak zabezpieczenia mógłby pozbawić go zaspokojenia jej wierzytelności. Z uniemożliwieniem lub znacznym utrudnieniem wykonania orzeczenia możemy mieć do czynienia jedynie w sytuacji, w której zachodzi obawa, że z uwagi na zachowanie pozwanego albo na właściwości przedmiotu sporu wykonanie orzeczenia okaże się niemożliwe, a przynajmniej utrudnione. Jednocześnie, jak się wskazuje, nie wystarczy subiektywne odczucie, okoliczności te muszą być obiektywnie uzasadnione i co najmniej uprawdopodobnione.

Uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu żądanego zabezpieczenia wymaga zatem wykazania, że dłużnik utracił płynność finansową, czego przejawem jest wyzbycie się majątku, posiadanie zaległości płatniczych względem innych kontrahentów i w zakresie należności publicznoprawnych, prowadzenia przeciwko dłużnikowi postępowań egzekucyjnych. Okoliczności takich powód w żadnej mierze nie wykazał. W ocenie Sądu nie jest w tym zakresie wystarczające powołanie się przez powoda na to, że sytuacja majątkowa pozwanego jest zła, albowiem pozwany w innym procesie toczącym się pomiędzy stronami wykazał poniesienie straty w latach 2021-2023 i uzyskał częściowe zwolnienie od kosztów sądowych, zaś jedynym znanym składnikiem majątku są przedmiotowe nakłady. Jakkolwiek w istocie z przedłożonych przez powoda dokumentów wynikało, że pozwany został w innym procesie zwolniony od obowiązku poniesienia kosztów sądowych, niemniej mieć należy na uwadze, że dotyczyło to wyłącznie części kosztów sądowych – opłaty sądowej od apelacji, i to ponad kwotę 50 000 złotych. Powyższe zaś oznaczało, że do tej kwoty pozwany posiadał możliwości uregulowania należnej opłaty sądowej. Nadto postanowienie to uwzględniało dokumentację przedłożoną przez pozwanego nie później niż w styczniu 2024 roku, a zatem niemalże rok wcześniej, co także rzutuje na możliwość dokonania aktualnej oceny sytuacji majątkowej pozwanego na tej wyłącznie podstawie. Sąd zważył także, że samo postanowienie o zwolnieniu od kosztów sądowych w żadnej mierze nie przesądza również o tym, że zobowiązany rzeczywiście nie posiada żadnych środków pieniężnych na pokrycie ewentualnych zobowiązań i to zarówno zgromadzonych na rachunkach bankowych, jak i np. w postaci ruchomości, czy nieruchomości. Nie można przy tym zakładać a priori, że pozwany nawet, jeżeli obecnie sytuacja finansowa byłaby trudna, nie miałby w przyszłości środków wystarczających na zaspokojenie roszczenia powoda w razie korzystnego dla niego rozstrzygnięcia. Sam zaś fakt nieuregulowania faktur powoda, bez dokonania analizy obecnej sytuacji majątkowej pozwanego, nie jest wystarczający dla udzielenia zabezpieczenia.

Niezależnie od powyższego – nawet gdyby powód wykazał spełnienie obu przesłanek zabezpieczenia roszczenia – jego wniosek o udzielenie zabezpieczenia i tak podlegałby oddaleniu z poniżej wskazanych względów.

W niniejszej sprawie powód domagał się udzielenia mu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę, a więc roszczenia pieniężnego wskazując, że zabezpieczenie to ma być dokonane poprzez ustanowienie zakazu zbywania przez pozwanego nakładów, które uprawniają do wyłącznego korzystania z powierzchni użytkowej około 106 m ^{( 2)} oznaczonej jako (...) i (...) określonych umową numer (...) o warunkach uczestnictwa w inwestycji z dnia 18 maja 1998 roku z aneksami z dnia 22 sierpnia 2002 roku i z dnia 07 października 2002 roku. Tymczasem katalog sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych jest zamknięty i określony został w art. 747 k.p.c., zgodnie z którym zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez: 1) zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego; 2) obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową; 3) ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu; 4) obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską; 5) ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz 6) ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.

Przepis art. 747 k.p.c. nie przewiduje więc możliwości zabezpieczenia roszczenia o zapłatę w sposób wskazany przez powoda, a więc poprzez ustanowienie zakazu zbywania przez pozwanego nakładów. Ustanowienie zakazu zbywania dotyczyć zaś w przypadku zabezpieczenia roszczeń pieniężnych może wyłącznie nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Nakłady wskazane przez powoda nie należą do żadnej z tych kategorii.

W tej sytuacji niezależnie od oceny wykazania przesłanek udzielenia zabezpieczenia, wniosek także z przyczyn powyższych podlegał oddaleniu, o czym orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 730 k.p.c. w zw. z art. 730 ¹ § 2 k.p.c. w zw. z art. 747 k.p.c. a contrario.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 08 stycznia 2025 roku