VI GC 1392/23 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Gdyni z 2025-02-26

Sygn. akt VI GC 1392/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marta Denc

po rozpoznaniu w dniu 05 lutego 2025 roku w Gdyni

na rozprawie

w postępowaniu gospodarczym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 9 974,40 złotych (dziewięć tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt cztery złote czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 22 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 3 774,06 złotych (trzy tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery złote sześć groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty , tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 1392/23

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 19 października 2023 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 9 974,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 22 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że z winy kierującego innym pojazdem, ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego doszło w dniu 20 czerwca 2022 roku do uszkodzenia pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...). Uszkodzony pojazd był wykorzystywany w celach praktycznej nauki jazdy i był wyposażony w instalację gazową. Poszkodowani zlecili naprawę uszkodzonego pojazdu, a na czas naprawy wynajęli pojazd zastępczy od powoda, przy czym wynajęty pojazd był także przystosowany do praktycznej nauki jazdy i wyposażony w instalację gazową. Za usługę najmu pojazdu zastępczego przez okres 28 dni po stawce w kwocie 430 złotych netto (528,90 złotych brutto) została wystawiona poszkodowanym faktura na kwotę 14 809,20 złotych brutto. Pozwany wypłacił z powyższego tytułu jedynie kwotę 5 424,30 złotych brutto obniżając stawkę do kwoty 210 złotych netto (258,30 złotych brutto) i okres najmu do 21 dni. Powód po nabyciu od poszkodowanych wierzytelności w zakresie pozostałej części kosztów najmu pojazdu zastępczego wzywał pozwanego do zapłaty, jednakże bezskutecznie. Na dochodzoną pozwem kwotę składa się również kwota 589,50 złotych brutto tytułem poniesionych kosztów badania technicznego i badania zbiornika gazu.

W nakazie zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 25 października 2023 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 3614/23 starszy referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. domagał się oddalenia powództwa kwestionując jako zasadny okres najmu ponad uznane przez siebie 21 dni, a także podnosząc, że ubezpieczyciel poinformował poszkodowanego o możliwości najmu pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem, lecz poszkodowany z propozycji tej nie skorzystał. Pozwany zarzucił również, że z uwagi na liczbę przejechanych kilometrów dziennie niezasadne było wynajęcie przez poszkodowanego pojazdu zastępczego wyposażonego w instalację gazową, albowiem oszczędności związane z kosztami takiego paliwa wynosiły około 28 złotych, podczas gdy najem pojazdu zastępczego z instalacją gazową był o 300 złotych droższy niż najem takiego pojazdu bez instalacji gazowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 czerwca 2022 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W..

Użytkownikami tego pojazdu byli M. S. i R. S. prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod firmą (...).

M. S. i R. S. nie byli płatnikiem podatku od towarów i usług (vat) i nie byli uprawnieni do obniżenia należnego podatku od towarów i usług (vat) o jakąkolwiek część kwoty podatku naliczonego.

niesporne, a nadto: kserokopia dowodu rejestracyjnego – k. 23 akt, oświadczenie sprawcy kolizji – k. 27 akt, oświadczenie dotyczące podatku od towarów i usług (vat) – k. 31 akt

Odpowiedzialność za szkodę ponosił kierujący pojazdem marki V. o numerze rejestracyjnym (...) ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W..

niesporne, a nadto: oświadczenie sprawcy kolizji – k. 27 akt

Pojazd marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) był wykorzystywany przez M. S. i R. S. w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej do praktycznej nauki jazdy. Był to pojazd specjalistyczny, wyposażony fabrycznie w instalację gazową.

kserokopia dowodu rejestracyjnego – k. 25 akt, oświadczenie – k. 32 akt, zeznania świadka R. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:32-00:14:50)

W dniu 20 czerwca 2022 roku poszkodowani zgłosili szkodę w pojeździe marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) ubezpieczycielowi sprawcy szkody.

Ubezpieczyciel potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody oraz wskazał, jakie dokumenty należy dostarczyć, aby postępowanie likwidacyjne mogło być kontynuowane oraz że istnieje możliwość skorzystania z pomocy ubezpieczyciela w organizacji najmu pojazdu zastępczego oraz poinformował, że jeżeli na etapie zgłaszania szkody poszkodowany nie podjął decyzji o skorzystaniu z pomocy ubezpieczyciela w zakresie najmu pojazdu zastępczego, to – w sytuacji gdy planuje dokonać wynajmu pojazdu zastępczego – winien uwzględnić, że przepisy prawa nakładają na niego obowiązek współdziałania z ubezpieczycielem w celu niepowiększania rozmiaru szkody, stąd należy się skontaktować z infolinią ubezpieczyciela. W przypadku natomiast samodzielnie zorganizowanego najmu pojazdu zastępczego, udokumentowane koszty mogą zostać uznane w takiej wysokości, w jakiej ubezpieczyciel ponosiłby je, gdyby najem był organizowany przy pomocy ubezpieczyciela, w tym w odniesieniu do pojazdów typu L (nauka jazdy) w kwocie 130 złotych netto za dzień w przypadku najmu przez okres od 1-7 dni i w kwocie 110 złotych netto za dzień w przypadku najmu przez okres powyżej 7 dni.

potwierdzenie zgłoszenia szkody oraz pismo – w aktach szkody, k. 109 akt

W dniu 21 czerwca 2022 roku poszkodowani M. S. i R. S. zlecili zakładowi naprawczemu prowadzonemu przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. naprawę uszkodzonego pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) oraz usługi dodatkowe związane z wykonaniem badań technicznych i badań zbiornika gazowego.

zlecenie naprawy – k. 39 akt, zlecenie usług dodatkowych – k. 41 akt

M. S. i R. S. byli zainteresowani wynajęciem pojazdu zastępczego na czas naprawy uszkodzonego pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...), albowiem nie posiadali innego pojazdu, za pomocą którego mogliby realizować wcześniej zaplanowane jazdy z kursantami. W tym celu upoważnili (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. do ich reprezentowania we wszystkich sprawach związanych z najmem pojazdu zastępczego wskazując m. in., że zależy im na pojeździe zastępczym marki K. model R., przystosowanym do nauki jazdy, wyposażonym w instalację gazową.

Wobec powyższego w dniu 21 czerwca 2022 roku przedstawiciel (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. skontaktował się telefonicznie z ubezpieczycielem sprawcy szkody, tj. (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. i uzyskał informację, że ani ubezpieczyciel ani podmioty z nim współpracujące w zakresie najmu pojazdów zastępczych nie posiadają w swojej ofercie w miejscu, w którym pojazd miałby zostać podstawiony, tj. w G., pojazdów przystosowanych do praktycznej nauki jazdy. Przedstawiciel ubezpieczyciela poinformował także, że w tej sytuacji poszkodowany może zawrzeć umowę najmu z wybranym przez siebie podmiotem, zaś na informację, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. może wynająć poszkodowanym taki pojazd za kwotę 430 złotych netto za dobę, przedstawiciel ubezpieczyciela oświadczył, że wystosuje do opiekuna szkody zapytanie o zgodę na taką stawkę, w razie zaś jej braku, ubezpieczyciel rozszerzy zakres poszukiwań u asystorów z innych obszarów, przy czym poszkodowani mają oczekiwać na informację.

oświadczenie – k. 32 akt, ankieta preferencji i wymogów poszkodowanego – k. 33 akt, pełnomocnictwo – k. 34 akt, raport – k. 35 akt, stenogram rozmowy – k. 36 akt, nagranie – k. 24 akt, zeznania świadka R. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:32-00:14:50), zeznania prezesa zarządu powoda B. K. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:15:14-00:23:14)

W tym samym dniu, tj. w dniu 21 czerwca 2022 roku, poszkodowani wynajęli od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. pojazd zastępczy marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...).

Był to pojazd specjalistyczny, przystosowany do praktycznej nauki jazdy, wyposażony w instalację gazową.

Strony ustaliły stawkę najmu na kwotę 430 złotych netto za każdą rozpoczętą dobę najmu (przyjmując jej rozpoczęcie na godzinę 00:00).

Stawka za najem pojazdu przystosowanego do praktycznej nauki jazdy bez instalacji gazowej jest niższa o około 30 złotych.

umowa najmu – k. 40 akt, pełnomocnictwo – k. 29-30 akt, zeznania świadka R. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:32-00:14:50), zeznania prezesa zarządu powoda B. K. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:15:14-00:23:14)

W dniu 21 czerwca 2022 roku poszkodowani zawarli z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. także umowę cesji wierzytelności w postaci odszkodowania za szkodę z dnia 20 czerwca 2022 roku w celu zaspokojenia kosztów związanych z najmem pojazdu zastępczego, badaniem technicznym oraz badaniem zbiornika LPG.

umowa przelewu wierzytelności z polisy OC sprawcy – k. 42 akt

W związku z brakiem kontaktu ze strony przedstawiciela ubezpieczyciela sprawcy szkody, tj. (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. poinformował mailowo ubezpieczyciela, że poszkodowanym M. S. i R. S. został wynajęty pojazd zastępczy po stawce w kwocie 430 złotych netto za dobę z prośbą o kontakt w przypadku, gdyby ubezpieczyciel miał możliwość zorganizowania poszkodowanym najmu pojazdu zastępczego marki K. model R. z instalacją gazową.

wydruk korespondencji mailowej – k. 37 akt

(...) spółka akcyjna z siedzibą w W. nie skontaktował się w kwestii najmu pojazdu zastępczego ani z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. ani bezpośrednio z poszkodowanymi M. S. i R. S..

niesporne, a nadto: zeznania świadka R. S. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:32-00:14:50), zeznania prezesa zarządu powoda B. K. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:15:14-00:23:14)

Przed przystąpieniem do naprawy pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) przeprowadzono badanie techniczne tego pojazdu – z wynikiem negatywnym.

W zaświadczeniu diagnosta wskazał m. in. na usterkę istotną o symbolu (...) dotyczącą podwozia i elementów przymocowanych do podwozia – podwozie lub rama i elementy do nich przymocowane, zderzaki, zabezpieczenia boczne i tylne, urządzenia zabezpieczające przed jechaniem w pojazd, obluzowane lub uszkodzone elementy grożące uszkodzeniem ciała w przypadku zahaczenia lub uderzenia.

Poinformowano również, że po wykonaniu badania technicznego pojazdu polegającego na ponownym sprawdzeniu zespołów i układów, w których stwierdzono usterki, uprawniony diagnosta – po sprawdzeniu, że wszystkie usterki zostały usunięte – wpisze do dowodu rejestracyjnego kolejny termin okresowego badania technicznego.

zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu – k. 38 akt

Oględziny pojazdu po kolizji przez rzeczoznawcę ubezpieczyciela sprawcy szkody zostały przeprowadzone w dniu 29 czerwca 2022 roku.

W dniu 06 lipca 2022 roku po przeprowadzeniu oględzin dodatkowych rzeczoznawca ubezpieczyciela przekazał mailowo o godzinie 17:33 zakładowi naprawczemu kosztorys naprawy pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) na kwotę 2 677,92 złotych brutto, z uwzględnieniem m. in. wymiany zderzaka na część jakości P oraz standardowego dwuwarstwowego lakieru.

Nie zgadzając się z zaproponowanym zakresem i sposobem naprawy w dniu 07 lipca 2022 roku zakład naprawczy sporządził własny kosztorys naprawy i przesłał go jeszcze tego samego dnia w celu akceptacji (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.. W kosztorysie tym uwzględniono wszystkie części jako części nowe oryginalne (jakości O), czasochłonność czynności związanych z demontażem i montażem zaworu LPG mocowanego w spojlerze oraz wierceniem otworu LPG w nowym spojlerze, a także koszt wykorzystania lakieru perłowego (lakier trzywarstwowy mica).

W dniu 11 lipca 2022 roku (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. zaakceptował w całości kosztorys naprawy przygotowany przez zakład naprawczy.

W dniu 11 lipca 2022 roku zakład naprawczy dokonał zamówienia części niezbędnych do naprawy. Naprawa pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) zakończyła się w dniu 15 lipca 2022 roku.

Jeszcze w czasie trwającej naprawy, zakład naprawczy zwrócił się mailowo do jedynego na terenie T. podmiotu uprawnionego przez Urząd Dozoru Technicznego do przeprowadzania badań zbiorników LPG z zapytaniem o najbliższy wolny termin do przeprowadzenia takiego badania.

Termin badania został wyznaczony na dzień 19 lipca 2022 roku.

Po przeprowadzeniu badania doraźnego wydano decyzję zezwalającą na eksploatację zbiornika LPG zamontowanego w pojeździe marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...).

Następnie w tym samym dniu przeprowadzono badanie techniczne pojazdu z wynikiem pozytywnym.

Pojazd marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) został wydany M. S. i R. S. w dniu 19 lipca 2022 roku. W tym też dniu zakończył się najem pojazdu zastępczego.

częściowo opinia biegłego sądowego P. C. – k. 217-230 akt, wydruk wiadomości mailowej – k. 46 akt, kalkulacja naprawy ubezpieczyciela – k. 47-59 akt, wydruk wiadomości mailowej – k. 50 akt, kalkulacja naprawy zakładu naprawczego – k. 52-54 akt, wydruk korespondencji mailowej – k. 51 akt, wydruk wiadomości mailowej – k. 56 akt, protokół badania okresowego zbiornika LPG stanowiącego wyposażenie pojazdu samochodowego napędzanego gazem skroplonym – k. 55 akt, decyzja – k. 55v akt, oświadczenie – k. 57 akt, zaświadczenie – k. 61 akt, protokół wydania i zdania pojazdu zastępczego – k. 59 akt, zeznania prezesa zarządu powoda B. K. – protokół rozprawy z dnia 20 marca 2024 roku, k. 188-190 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:15:14-00:23:14)

W dniu 22 lipca 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawił M. S. i R. S. fakturę numer (...) na kwotę 14 809,20 złotych brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 28 dni po stawce w kwocie 430 złotych netto.

faktura – k. 33 akt, protokół wydania i zdania pojazdu zastępczego – k. 59 akt

W dniu 22 lipca 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawił M. S. i R. S. fakturę numer (...) na kwotę 589,50 złotych brutto tytułem kosztów związanych z badaniem technicznym (w kwocie 163 złotych i 119 złotych) oraz badaniem doraźnym zbiornika LPG w kwocie 307,50 złotych).

faktura – k. 60 akt, faktury – k. 78, 79, 80 akt

(...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wypłacił tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego wynajmowanego przez poszkodowanych M. S. i R. S. kwotę 5 424,30 złotych uznając okres 21 dni najmu oraz stawkę w kwocie 210 złotych netto i 100% podatku vat.

decyzja – k. 64, 72 akt, potwierdzenie przelewu – k. 65, 73 akt

Celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego na czas związany z likwidacją szkody w pojeździe marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 20 czerwca 2022 roku wynosił 28 dni kalendarzowych.

częściowo opinia biegłego sądowego P. C. – k. 217-230 akt

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim pozostawał bezsporny pomiędzy stronami, Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron.

Sąd uwzględnił także wskazane powyżej dokumenty, w tym znajdujące się w aktach szkody oraz dowód z nagrania rozmowy telefonicznej (k. 24 akt), nie znajdując podstaw do podważenia ich wiarygodności i mocy dowodowej.

Podstawy rozstrzygnięcia nie stanowiła przedłożona przez powoda opinia biegłego sądowego K. K. sporządzona w sprawie o sygn. akt IV GC 1131/21 Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku, albowiem rynkowość stosowanej przez powoda stawki za najem pojazdu przystosowanego do praktycznej nauki jazdy i wyposażonego w instalację gazową nie była w sprawie kwestionowana.

Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem nie wnosiły do niej nowych i istotnych okoliczności.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się również na zeznaniach świadka R. S. uznając je – jako spójne i logiczne oraz zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym – za wiarygodne w całości, jak też na przesłuchaniu prezesa zarządu powoda B. K. w szczególności w zakresie, w jakim wskazał on na kwestie związane z ustalaniem, czy ubezpieczyciel oferuje pomoc w najmie pojazdu zastępczego przystosowanego do praktycznej nauki jazdy, jak też w zakresie, w jakim wskazał, że w spornym przypadku poszkodowany nie wyrażał zgody na rozpoczęcie naprawy przy wykorzystaniu zamienników, albowiem uszkodzeniu uległy części oryginalne. W oparciu o zeznania przedstawiciela powoda Sąd ustalił również kwestie związane z badaniem technicznym pojazdu i zbiornika LPG, jak też, że stawki za najem pojazdu przystosowanego do praktycznej nauki jazdy, bez wyposażenia w instalację gazową, są o około 30 złotych niższe.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 20 marca 2024 roku Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 4 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania pozwanego, albowiem mimo prawidłowego wezwania osoby uprawnione do reprezentowania pozwanego nie stawiły się i nie usprawiedliwiły swojej nieobecności (brak zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. na powyższą decyzję procesową).

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii spornych w niniejszej sprawie miała opinia biegłego sądowego w zakresie techniki i mechaniki motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego P. C.. W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego została sporządzona wedle tezy dowodowej wysnutej przez Sąd, nadto jest logiczna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy. Komunikatywność jej sformułowań pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do wniosków końcowych. Nie zawiera ona również wewnętrznych sprzeczności i wykluczających się wzajemnie wniosków.

Biegły sądowy ustalił, że w przedmiotowej sprawie celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego na czas związany z naprawą uszkodzonego w zdarzeniu z dnia 20 czerwca 2022 roku pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) wynosił 23 dni kalendarzowe, a w przypadku uznania, że zasadne było oczekiwanie na akceptację przez ubezpieczyciela kosztorysu po ponownych oględzinach pojazdu oraz oczekiwanie na badanie zbiornika LPG – 28 dni kalendarzowych.

Żadna ze stron nie kwestionowała założeń i wniosków zawartych w opinii biegłego sądowego, niemniej jednak powód domagał się jej uwzględnienia w wariancie zgodnym z żądaniem pozwu.

Dokonując rozstrzygnięcia kwestii spornych w sprawie Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego uwzględniającej zasadność oczekiwania na akceptację przez ubezpieczyciela kosztorysu zakładu naprawczego oraz oczekiwania na badanie zbiornika LPG. Sąd miał bowiem na uwadze, że nie zgadzając się z zaproponowanym pierwotnie przez ubezpieczyciela zakresem i sposobem naprawy, już następnego dnia, tj. w dniu 07 lipca 2022 roku, zakład naprawczy sporządził własny kosztorys naprawy i przesłał go jeszcze tego samego dnia w celu akceptacji pozwanemu. W kosztorysie tym uwzględniono wszystkie części jako części nowe oryginalne (jakości O), czasochłonność czynności związanych z demontażem i montażem zaworu LPG mocowanego w spojlerze oraz wierceniem otworu LPG w nowym spojlerze, a także koszt wykorzystania lakieru perłowego (lakier trzywarstwowy mica). W ocenie Sądu nie ma wątpliwości, że niezależnie od tego, że jakkolwiek część tych czynności, w tym lakierowanie, wykonywana jest pod koniec naprawy, niemniej jednak pełen koszt naprawy winien być znany i prawidłowo oszacowany przez ubezpieczyciela jeszcze przed jej rozpoczęciem. Odnośnie natomiast do rodzaju części, jakie mają być wykorzystane do naprawy – nie było wątpliwości, że uszkodzeniu uległa w przypadku spornej części w postaci zderzaka – część oryginalna, a zatem zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem zapewne znanym ubezpieczycielowi poszkodowany ma prawo domagać się naprawy przy wykorzystaniu takiej właśnie części, z uwzględnieniem pomniejszenia jej wartości w związku z wcześniejszymi uszkodzeniami (co też ubezpieczyciel uczynił dokonując stosownego potrącenia). Sąd miał także na uwadze, że ostatecznie pozwany w dniu 11 lipca 2022 roku zaakceptował w całości kosztorys naprawy przygotowany przez zakład naprawczy potwierdzając tym samym zasadność zgłoszonych zastrzeżeń, jak też, że spowodowało to wzrost kosztów naprawy ponad dwukrotnie (z kwoty 2 672,93 złotych do kwoty 5 570,71 złotych).

W tym miejscu wskazać należy, że w ocenie Sądu oczekiwanie na akceptację kosztorysu nie zawsze jest czynnikiem, który obligatoryjnie wstrzymuje czynności naprawcze. Oczekiwanie na taką akceptację będzie uzasadnione, gdy kosztorys odbiega pod względem czynności naprawczych od zakresu naprawy określonego przez ubezpieczyciela. Takie przypadki mają miejsce np. gdy warsztat stwierdza większy zakres uszkodzeń i wnioskuje o rozszerzenie naprawy bądź zmianę pierwotnej kwalifikacji lub stwierdza konieczność wymiany dodatkowych podzespołów, których uszkodzenie ujawniło się na etapie przygotowawczym, a także gdy występuje ryzyko rozliczenia szkody w pojeździe jako szkody całkowitej. Nadto, zdaniem Sądu, dopiero z chwilą zaakceptowania kalkulacji naprawy, zakład naprawczy powinien przystąpić do naprawy, a zatem w świetle powyższego okres ten obciążać winien pozwanego i podlegać uwzględnieniu w ocenie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z przyjętą praktyką warsztat naprawczy nie może rozpocząć naprawy uszkodzonego samochodu bez potwierdzenia kalkulacji naprawy przez ubezpieczyciela. Podjęcie naprawy bez weryfikacji (zatwierdzenia) kalkulacji naraża bowiem warsztat naprawczy na ryzyko poniesienia kosztów naprawy w sytuacji, gdy kalkulacja nie zostanie zatwierdzona przez ubezpieczyciela. W niniejszej sprawie Sąd miał na uwadze, że zatwierdzenie kalkulacji zakładu naprawczego obejmującego prawidłowy zakres i sposób naprawy nastąpiło dopiero niemalże po dwóch tygodniach od pierwszych oględzin, a jednocześnie pozwany ubezpieczyciel uwzględnił wszystkie zastrzeżenia warsztatu, a co w konsekwencji powodowało wzrost kosztów naprawy dwukrotnie. Zdaniem Sądu prawidłowe oszacowanie wartości odszkodowania jest jednym z podstawowych obowiązków pozwanego ubezpieczyciela, a niewątpliwie wysokość odszkodowania, w tym uwzględnienie poprawnie całego zakresu naprawy i sposobu naprawy, ma wpływ na decyzję poszkodowanego o zakresie i sposobie naprawy i nie może odbywać się na ryzyko poszkodowanego, który zobowiązany jest do zapłaty za zleconą naprawę. Zaniżona wysokość odszkodowania poprzez niezasadne nieuwzględnienie koniecznych czynności naprawczych, czy właściwej jakości części może więc prowadzić do naprawy nieprzywracającej pojazdu do stanu sprzed szkody, a więc uniemożliwiać osiągnięcie celu odszkodowania, jakim jest naprawienie szkody. Jednocześnie wymaganie od poszkodowanego, aby pokrył samodzielnie koszt takiej naprawy, a następnie domagał się jej zrefundowania od ubezpieczyciela sprawcy szkody np. na drodze sądowej jest zbyt daleko idące i nie zasługuje na aprobatę. Podobnież nie zasługuje na aprobatę w niniejszej sprawie postawiona przez biegłego sądowego teza, że powód jako zakład naprawczy wielokrotnie współpracujący z pozwanym ubezpieczycielem winien był wiedzieć, że ubezpieczyciel z pewnością zaakceptuje ostatecznie jego (zakładu naprawczego) kosztorys, a więc nie było ryzyka ekonomicznego w podjęciu się wcześniej naprawy, bez czekania na zatwierdzenie kalkulacji przez ubezpieczyciela. Z tak postawioną tezą w żadnej mierze nie sposób się zgodzić, a tym bardziej ryzykiem tym – które w ocenie Sądu, co pokazują liczne sprawy sądowe – istnieje i jest realnie, nie sposób obciążać poszkodowanego. W związku z tym w kontekście tego wątku uznać należy, że do wydłużonego okresu przebywania uszkodzonego pojazdu w warsztacie naprawczym przyczynił się sam pozwany dokonując zatwierdzenia kalkulacji naprawy dopiero w dniu 11 lipca 2022 roku. Dopiero bowiem po weryfikacji kalkulacji przez ubezpieczyciela znany był pełen zakres czynności naprawczych, które ubezpieczyciel akceptuje i za które jest skłonny wypłacić odszkodowanie. Zaniedbania w związku z przedłużającym się okresem oczekiwania na sporządzenie lub zatwierdzenie kalkulacji naprawy przez ubezpieczyciela, obciążają wyłącznie ubezpieczyciela, chyba że wykaże on zaistnienie okoliczności uniemożliwiających mu wywiązanie się z tego obowiązku, leżących po stronie poszkodowanego lub warsztatu naprawczego. W przedmiotowej sprawie pozwany nie wykazał takich okoliczności, w związku z tym Sąd uznał, że pozwany ponosi odpowiedzialność za okres pozostawania uszkodzonego samochodu w warsztacie naprawczym w tym czasie.

Odnosząc się natomiast do kwestii konieczności wykonania badania technicznego uszkodzonego pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) i badania zbiornika LPG, to wskazać należy, że w ocenie Sądu były to badania konieczne, zaś czas związany z ich przeprowadzeniem winien być uwzględniony w uzasadnionym okresie najmu pojazdu zastępczego.

Jak wynikało z ustalonego stanu faktycznego, przed przystąpieniem do naprawy pojazdu przeprowadzono badanie techniczne tego pojazdu – z wynikiem negatywnym. W zaświadczeniu diagnosta wskazał m. in. na usterkę istotną o symbolu (...) dotyczącą podwozia i elementów przymocowanych do podwozia – podwozie lub rama i elementy do nich przymocowane, zderzaki, zabezpieczenia boczne i tylne, urządzenia zabezpieczające przed jechaniem w pojazd, obluzowane lub uszkodzone elementy grożące uszkodzeniem ciała w przypadku zahaczenia lub uderzenia oraz poinformował, że po wykonaniu badania technicznego pojazdu polegającego na ponownym sprawdzeniu zespołów i układów, w których stwierdzono usterki, uprawniony diagnosta – po sprawdzeniu, że wszystkie usterki zostały usunięte – wpisze do dowodu rejestracyjnego kolejny termin okresowego badania technicznego. Jednocześnie jeszcze w czasie trwającej naprawy, zakład naprawczy zwrócił się mailowo do jedynego na terenie T. podmiotu uprawnionego przez Urząd Dozoru Technicznego do przeprowadzania badań zbiorników LPG z zapytaniem o najbliższy wolny termin do przeprowadzenia takiego badania, w konsekwencji czego termin badania został wyznaczony na dzień 19 lipca 2022 roku. Po jego przeprowadzeniu wydano decyzję zezwalającą na eksploatację zbiornika LPG zamontowanego w pojeździe marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...), a następnie w tym samym dniu przeprowadzono badanie techniczne tegoż pojazdu z wynikiem pozytywnym i pojazd wydano poszkodowanym.

Jednocześnie w sprawie nie było wątpliwości, że w odniesieniu do spornego pojazdu nie dokonywano naprawy wynikającej ze szkody istotnej w rozumieniu art. 2 ust. 10a w zw. z art. 81 ust. 11 pkt 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 1251 ze zmianami), nie znajdował również zastosowania art. 81 ust. 11 pkt 2 tejże ustawy. Niemniej jednak Sąd miał na uwadze, że przeprowadzone po spornym zdarzeniu drogowym badanie techniczne pojazdu wykazało – mające związek z przedmiotowym zdarzeniem – usterki istotne, a więc usterki techniczne mogące naruszać bezpieczeństwo ruchu drogowego i ochrony środowiska w rozumieniu rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 141) – dotyczące podwozia i elementów przymocowanych do podwozia – podwozie lub rama i elementy do nich przymocowane, zderzaki, zabezpieczenia boczne i tylne, urządzenia zabezpieczające przed jechaniem w pojazd, obluzowane lub uszkodzone elementy grożące uszkodzeniem ciała w przypadku zahaczenia lub uderzenia, co skutkowało wynikiem negatywnym badania i w konsekwencji – niedopuszczenie tegoż pojazdu do używania w ruchu drogowym. To z kolei rodziło obowiązek poddania pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) ponownemu badaniu technicznemu w zakresie usunięcia stwierdzonych usterek pozostających w związku przyczynowo – skutkowym ze zdarzeniem z dnia 20 czerwca 2022 roku, a to zaś wymagało – z uwagi na wyposażenie pojazdu w instalację gazową – przeprowadzenia uprzednio badania tejże instalacji. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 12 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 1251 ze zmianami) – badanie techniczne pojazdu z zamontowanym urządzeniem technicznym podlegającym dozorowi technicznemu może być przeprowadzone po przedstawieniu dokumentu wydanego przez właściwy organ dozoru technicznego, stwierdzającego sprawność urządzenia technicznego. W takiej zaś sytuacji uprawniony diagnosta w rejestrze zamieszcza informacje o dopuszczeniu urządzenia technicznego do eksploatacji, podając numer i datę wystawienia protokołu oraz decyzji dopuszczającej urządzenie do eksploatacji wydanej przez właściwy organ dozoru technicznego. Dla zbiorników gazu LPG, dla których nie określono numeru protokołu lub numeru decyzji wydanej przez właściwy organ dozoru technicznego, zamieszcza się numer zbiornika oraz datę ważności decyzji wydanej przez ten organ (§ 6 ust. 7 powyżej wskazanego rozporządzenia). W tej sytuacji w ocenie Sądu nie budzi wątpliwości konieczność przeprowadzenia badania zbiornika LPG, pozwany przy tym nie kwestionował wysokości kosztów takiego badania, jak też nie podnosił, ażeby podmiot, który w okolicznościach niniejszej sprawy badanie takie przeprowadził, nie był jedynym na terenie T. podmiotem uprawnionym do tego typu badań przez Urząd Dozoru Technicznego.

W tej sytuacji uznając, że w okolicznościach niniejszej sprawy zasadne było oczekiwanie przez zakład naprawczy na zatwierdzenie kalkulacji przez ubezpieczyciela, jak też zasadne było oczekiwanie na przeprowadzenie badania zbiornika LPG i ponownego badania technicznego po naprawie pojazdu, w ocenie Sądu celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 20 czerwca 2022 roku wynosił 28 dni kalendarzowych.

Jednocześnie w tym miejscu wskazać należy, że na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd w punkcie 2 postanowienia z dnia 20 marca 2024 roku pominął dowód z opinii biegłego sądowego w pozostałym zakresie. Sąd miał bowiem na uwadze, że rynkowość stawki za najem pojazdu przystosowanego do praktycznej nauki jazdy i wyposażonego w instalację gazową stosowanej przez powoda (w kwocie 430 złotych netto) nie była w sprawie kwestionowana, zaś nie wymagało wiadomości specjalnych, a jedynie działań arytmetycznych, ustalenie o ile mniej poszkodowani wydatkowali na paliwo w przypadku pojazdu napędzanego gazem skroplonym niż w przypadku zasilania pojazdu benzyną. Sąd miał przy tym na uwadze, że pojazd uszkodzony był wyposażony w instalację gazową, a zatem poszkodowanym przysługiwało uprawnienie do wynajęcia takiego właśnie pojazdu. Jednocześnie wskazać należy, że jak wynikało z zeznań powoda i co jest Sądowi znane także z rozpoznawania innych spraw tego rodzaju, najem pojazdu zastępczego przystosowanego do praktycznej nauki jazdy i z instalacją gazową był droższy o około 30 złotych, a nie 300 złotych, niż najem takiego pojazdu bez instalacji gazowej.

Niezależnie od powyższego zawarty wyłącznie w treści uzasadnienia sprzeciwu od nakazu zapłaty wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność różnicy kosztów dziennego użytkowania pojazdu przystosowanego do nauki jazdy z silnikiem zasilanym gazem i wyposażonego w silnik benzynowy podlegał pominięciu także na podstawie art. 128 1 k.p.c.

Na powyższą decyzję procesową Sądu żadna ze stron nie złożyła zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 9 974,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 22 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania obejmującego zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem w dniu 20 czerwca 2022 roku pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) (w zakresie kwoty 9 384,90 złotych) i zwrot kosztów badań technicznych i badania zbiornika gazowego (w zakresie kwoty 589,50 złotych).

Pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wnosząc o oddalenie powództwa kwestionował zasadny okres najmu ponad uznane przez siebie 21 dni, a także podnosił, że ubezpieczyciel poinformował poszkodowanego o możliwości najmu pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem, lecz poszkodowany z propozycji tej nie skorzystał. Pozwany zarzucił również, że z uwagi na liczbę przejechanych kilometrów dziennie niezasadne było wynajęcie przez poszkodowanego pojazdu zastępczego wyposażonego w instalację gazową, albowiem oszczędności związane z kosztami takiego paliwa wynosiły około 28 złotych, podczas gdy najem pojazdu zastępczego z instalacją gazową był o 300 złotych droższy niż najem takiego pojazdu bez instalacji gazowej.

Podstawą odpowiedzialności pozwanego był przepis art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 2500), który stanowi, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Zgodnie natomiast z treścią art. 822 § 1 i § 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

Stosownie do art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono. Przepis art. 361 § 2 k.c. statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Wskazać przy tym należy, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i w każdym przypadku należy badać, czy pozbawienia możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanych.

Zasada pełnej kompensacji szkody przemawia za przyjęciem stanowiska o obowiązku zwrotu przez ubezpieczyciela wydatków koniecznych, tj. niezbędnych do czasowego używania zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z własnego pojazdu wskutek jego uszkodzenia. Przy czym odszkodowanie należy się tylko w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Będzie to więc odszkodowanie, które należy przyznać za taki czas, jaki odpowiada okresowi pomiędzy dniem wyrządzenia szkody a dniem naprawy pojazdu uszkodzonego w kolizji, biorąc pod uwagę wszelkie uwarunkowania związane z przeprowadzeniem postępowania likwidacyjnego przez ubezpieczyciela.

Nadto Sąd miał na uwadze, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i należy badać, czy pozbawienie możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanego. Sąd orzekający podzielił w całości pogląd wyrażony w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11), zgodnie z którym strata w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. polega także na negatywnym następstwie majątkowym, jakim jest utrata możliwości korzystania z pojazdu, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. Podkreślenia przy tym wymaga, że Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w przedmiocie poniesionych przez przedsiębiorcę kosztów najmu pojazdu zastępczego, w następstwie uszkodzenia w wypadku komunikacyjnym pojazdu wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej. W uzasadnieniu wyroku z dnia 06 stycznia 1999 roku (sygn. akt II CKN 109/98) Sąd Najwyższy przyjął, że poniesienie przez przedsiębiorcę kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego do kontynuowania działalności gospodarczej pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym i stanowi stratę określoną w art. 361 § 2 k.c. Z kolei w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 marca 2003 roku (sygn. akt IV CKN 1916/00) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że wynajmowanie pojazdu zastępczego dla dalszego prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, w której uszkodzony pojazd służył powodowi w takim właśnie celu należy ocenić jako prawidłowe działanie poszkodowanego, minimalizujące szkodę, ponieważ dochody utracone w wyniku zawieszenia działalności gospodarczej mogłyby przewyższyć koszty wynajęcia pojazdu zastępczego. Również w uzasadnieniu wyroku z dnia 08 września 2004 roku (sygn. akt IV CK 672/03) Sąd Najwyższy uznał za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego do prowadzenia działalności gospodarczej konieczność wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności do czasu naprawienia szkody.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że w majątku poszkodowanych M. S. i R. S. powstała szkoda majątkowa, której część stanowiły koszty zasadnego najmu pojazdu zastępczego po kolizji z dnia 20 czerwca 2022 roku. Gdyby bowiem do takiego zdarzenia nie doszło, ich pojazd nie zostałby uszkodzony, a w konsekwencji nie powstałaby potrzeba wynajęcia pojazdu zastępczego.

Zgodnie z utrwalonym w tym zakresie orzecznictwem odpowiedzialność za szkodę obejmującą koszty najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciel ponosi jedynie w takim zakresie, w jakim najem pojazdu zastępczego pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Pogląd ten Sąd podziela, bowiem adekwatny związek przyczynowy wyznacza granice odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy szkody, a zatem także jego ubezpieczyciela. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje więc celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego.

Pojęcie „celowe” i „ekonomicznie uzasadnione” to desygnaty normatywnej adekwatności przyczynowej (art. 361 k.c.) z uwzględnieniem zasady współdziałania wierzyciela z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania w sposób, o którym mowa w art. 354 k.c. Jeżeli poszkodowany wskutek czynu niedozwolonego utracił możliwość korzystania z rzeczy i nie posiadając innego, wolnego i nadającego się do wykorzystania pojazdu mechanicznego i wynajmie pojazd zastępczy o zasadniczo podobnej klasie, według stawki czynszu najmu obowiązującej na lokalnym rynku i będzie korzystał z przedmiotu najmu w czasie niezbędnym do zakupu innego pojazdu bądź naprawy uszkodzonego, to koszty poniesione z tego tytułu będą mogły być kwalifikowane jako wydatki celowe i ekonomicznie uzasadnione. W tym miejscu wskazać należy, że niesporne w sprawie było, że pojazd poszkodowanych marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) był wyposażony w instalację gazową, wobec czego poszkodowanym przysługiwało uprawnienie do wynajęcia takiego właśnie pojazdu – wyposażonego w zbiornik LPG. W tej zaś sytuacji bez znaczenia pozostawało, że w okresie najmu pojazdu zastępczego z uwagi na liczbę przejechanych kilometrów dziennie oszczędności związane z kosztami paliwa gazowego w porównaniu z tradycyjnym paliwem – jak wskazywał pozwany – wynosiły około 28 złotych, albowiem jak wynikało z zeznań powoda i co jest Sądowi znane także z rozpoznawania innych spraw tego rodzaju, najem pojazdu zastępczego przystosowanego do praktycznej nauki jazdy i wyposażonego w instalację gazową jest droższy o około 30 złotych, a nie 300 złotych, niż najem takiego pojazdu bez instalacji gazowej, co tym bardziej prowadzi do wniosku, że poszkodowanym nie można przypisać w żadnej mierze powiększenia rozmiaru szkody.

Odnosząc się do tej kwestii wskazać należy, że co do zasady poszkodowany ma prawo wyboru dowolnego podmiotu oferującego najem pojazdów, o ile stawka najmu zastosowana przez ten podmiot mieści się w kategoriach cen rynkowych występujących na rynku lokalnym. Poszkodowany ma jednakże także, na podstawie art. 362 k.c. oraz art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 2500), obowiązek minimalizacji szkody rozumiany jako zapobieżenie, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody. Jak nadto wskazał w uchwale z dnia 17 listopada 2011 roku Sąd Najwyższy (sygn. akt III CZP 5/11) nie wszystkie koszty, a więc nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów podnosząc, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu, objęte są odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione, tj. usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami i potrzebami poszkodowanego, co wyraźnie podkreślił także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 sierpnia 2017 roku (sygn. akt III CZP 20/17). W niniejszej sprawie jak wynikało z przeprowadzonych dowodów, po zgłoszeniu mu szkody pozwany ubezpieczyciel potwierdził jej przyjęcie, wskazał, jakie dokumenty należy dostarczyć, aby postępowanie likwidacyjne mogło być kontynuowane, jak też wskazał również, że istnieje możliwość skorzystania z pomocy ubezpieczyciela w organizacji najmu pojazdu zastępczego oraz poinformował, że jeżeli na etapie zgłaszania szkody poszkodowany nie podjął decyzji o skorzystaniu z pomocy ubezpieczyciela w zakresie najmu pojazdu zastępczego, to – w sytuacji gdy planuje dokonać wynajmu pojazdu zastępczego – winien uwzględnić, że przepisy prawa nakładają na niego obowiązek współdziałania z ubezpieczycielem w celu niepowiększania rozmiaru szkody, stąd należy się skontaktować z infolinią ubezpieczyciela. W przypadku natomiast samodzielnie zorganizowanego najmu pojazdu zastępczego, udokumentowane koszty mogą zostać uznane w takiej wysokości, w jakiej ubezpieczyciel ponosiłby je, gdyby najem był organizowany przy pomocy ubezpieczyciela, w tym w odniesieniu do pojazdów typu L (nauka jazdy) w kwocie 130 złotych netto za dzień w przypadku najmu przez okres od 1-7 dni i w kwocie 110 złotych netto za dzień w przypadku najmu przez okres powyżej 7 dni.

Jednocześnie jak wynikało z przeprowadzonych w sprawie dowodów, poszkodowani M. S. i R. S. byli zainteresowani wynajęciem pojazdu zastępczego na czas naprawy uszkodzonego pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...), albowiem nie posiadali innego pojazdu, za pomocą którego mogliby realizować wcześniej zaplanowane jazdy z kursantami. W tym celu upoważnili powoda do ich reprezentowania we wszystkich sprawach związanych z najmem pojazdu zastępczego wskazując m. in., że zależy im na pojeździe zastępczym marki K. model R., przystosowanym do nauki jazdy, wyposażonym w instalację gazową. Wobec powyższego w dniu 21 czerwca 2022 roku przedstawiciel powoda skontaktował się telefonicznie z ubezpieczycielem sprawcy szkody, tj. pozwanym i uzyskał informację, że ani ubezpieczyciel ani podmioty z nim współpracujące w zakresie najmu pojazdów zastępczych nie posiadają w swojej ofercie w miejscu, w którym pojazd miałby zostać podstawiony, tj. w G., pojazdów przystosowanych do praktycznej nauki jazdy. Przedstawiciel ubezpieczyciela poinformował także, że w tej sytuacji poszkodowany może zawrzeć umowę najmu z wybranym przez siebie podmiotem, zaś na informację, że powód może wynająć poszkodowanym taki pojazd za kwotę 430 złotych netto za dobę, przedstawiciel ubezpieczyciela oświadczył, że wystosuje do opiekuna szkody zapytanie o zgodę na taką stawkę, w razie zaś jej braku, ubezpieczyciel rozszerzy zakres poszukiwań u asystorów z innych obszarów, przy czym poszkodowani mają oczekiwać na informację, przy czym poszkodowani jeszcze tego samego dnia wynajęli od powoda pojazd zastępczy marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) przystosowany do praktycznej nauki jazdy, wyposażony w instalację gazową. W związku z dalszym brakiem kontaktu ze strony przedstawiciela ubezpieczyciela sprawcy szkody, powód poinformował mailowo ubezpieczyciela, że poszkodowanym został wynajęty pojazd zastępczy po stawce w kwocie 430 złotych netto za dobę z prośbą o kontakt w przypadku, gdyby ubezpieczyciel miał możliwość zorganizowania poszkodowanym najmu pojazdu zastępczego marki K. model R. z instalacją gazową, co jednakże nie nastąpiło. Mając na uwadze całokształt powyżej nakreślonych okoliczności, w tym w szczególności zachowanie poszkodowanych, którzy nie mają – co należy podkreślić – w ramach obowiązku minimalizacji szkody – obowiązku poszukiwania podmiotu, który oferuje najem pojazdu po najniższej stawce, w żadnej mierze nie sposób przypisać im jakiegokolwiek przyczynienia się do powiększenia szkody.

Raz jeszcze podkreślić należy, że z naruszeniem obowiązku minimalizacji szkody możemy mieć do czynienia wówczas, gdy ubezpieczyciel zawiadomił poszkodowanego lub jego pełnomocnika o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem, czy u podmiotów z nim współpracujących i to jeszcze przed wynajęciem przez niego pojazdu od powoda, a więc w sytuacji, gdy poszkodowany taką informację otrzymał nie mając jeszcze zawartej umowy najmu pojazdu zastępczego, co w niniejszej sprawie miało miejsce i wówczas zachowanie poszkodowanego polegające na zaniechaniu współdziałania z pozwanym w likwidacji szkody w postaci co najmniej podjęcia próby ustalenia szczegółów i dokładnych warunków najmu pojazdu zastępczego oferowanego przez wskazany przez pozwanego podmiot bezpośrednio u tego podmiotu, jako tego, który świadczy przedmiotową usługę, uznać należy za nieprawidłowe i przyczyniające się do powstania szkody. Dopiero bowiem ewentualnie po uzyskaniu informacji o warunkach najmu, gdyby warunki te poszkodowanemu nie odpowiadałyby, mógłby on w ocenie Sądu, bez narażenia się na zarzut naruszenia obowiązku minimalizacji szkody, rozpocząć poszukiwania podmiotu oferującego najem na zasadach w pełni go satysfakcjonujących. Podkreślić również należy, że niezależnie od powyższego, poszkodowany w niniejszej sprawie zainteresował się propozycją ubezpieczyciela, bezpośrednio u jego przedstawiciela uzyskał jednak informację, że ani ubezpieczyciel ani podmioty z nim współpracujące w zakresie najmu pojazdów zastępczych na obszarze T. nie posiadają w swojej ofercie pojazdów przystosowanych do praktycznej nauki jazdy, z instalacją gazową. Co więcej, przedstawiciel ubezpieczyciela zapewniał poszkodowanych, że przekaże zapytanie o indywidualną zgodę na zastosowanie stawki w kwocie 430 złotych netto za dobę najmu opiekunowi szkody, przy czym żaden kontakt ze strony pozwanego nie nastąpił.

W tych okolicznościach nie sposób zatem przyjąć, że zachowanie poszkodowanych było nielojalne i prowadziło do powiększenia rozmiarów szkody, wręcz przeciwnie – to pozwany wskazywał poszkodowanym na możliwość udostępnienia im za jego pośrednictwem pojazdu typu „L” za stawkę w kwocie 110 złotych netto, podczas gdy okazało się, że pojazdami takimi, w tym wyposażonymi w instalację gazową, co w przypadku pojazdów typu „L” jest przecież częste, w ogóle nie dysponuje, jego oferta nie była zatem realna i nie może prowadzić do ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy szkody za koszty związane z najmem pojazdu zastępczego do tejże kwoty. Zasadne było więc uwzględnienie w kwocie należnego odszkodowania stawki najmu w żądanej przez powoda wysokości, tj. w kwocie 430 złotych netto (528,90 złotych brutto), jej rynkowy charakter nie był przy tym kwestionowany.

Rozstrzygając natomiast kwestię zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego, Sąd miał na uwadze, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem koszty najmu przez poszkodowanego tzw. pojazdu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (tak Sąd Najwyższy z dnia 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005/3/11). Należy przy tym mieć na uwadze, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego determinowany jest nie tylko okresem koniecznym do naprawy uszkodzonego pojazdu (tzw. technologiczny czas naprawy), ale także szeregiem innych niezbędnych czynności związanych np. z zamówieniem części, ewentualnymi oględzinami dodatkowymi, niekiedy czasem oczekiwania na akceptację kosztorysu, wydaniem pojazdu, itp. Sąd miał również na uwadze pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (sygn. akt III CZP 84/18), zgodnie z którym odpowiedzialność ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego obejmuje także celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione przez poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego w okresie przedłużającej się naprawy, chyba że są one następstwem okoliczności za które odpowiedzialność ponosi poszkodowany lub osoba trzecia.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy i nie powielając argumentacji przytoczonej w powyższej części uzasadnienia, w tym miejscu raz jeszcze tylko podkreślić należy, że z przyczyn tam wskazanych w okolicznościach niniejszej sprawy w ocenie Sądu zasadne było oczekiwanie przez zakład naprawczy na zatwierdzenie kalkulacji przez ubezpieczyciela, a także na termin badania zbiornika LPG, wobec czego celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem pojazdu marki K. model R. o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 20 czerwca 2022 roku wynosił 28 dni kalendarzowych.

Uwzględniając całokształt powyższych rozważań zdaniem Sądu pozwany zobowiązany był do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego stanowiących iloczyn uzasadnionego okresu najmu (28 dni) i stawki w kwocie 528,90 złotych brutto (430 złotych netto powiększonej o 23% podatku vat), a zatem kwoty 14 809,20 złotych brutto. Pozwany wypłacił już odszkodowanie w kwocie 5 424,30 złotych brutto, w związku z czym żądanie pozwu w tym zakresie było zasadne w całości, tj. co do kwoty 9 384,90 złotych (14 809,20 złotych – 5 424,30 złotych). Na uwzględnienie w całości zasługiwało również – w konsekwencji uznania zasadności przeprowadzenia badań technicznych i zbiornika gazowego – niekwestionowane co do wysokości – roszczenie powoda w kwocie 589,50 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów tychże badań.

Mając na względzie powyższe Sąd na podstawie art. 34 ust. 1 i art. 14 w zw. z art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 2500) w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 362 k.c. w zw. z art. 659 k.c. w zw. z art. 81 ust. 12 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 1251 ze zmianami) w zw. z § 6 ust. 7 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 141) w zw. z art. 481 k.c. zasądził w punkcie pierwszym sentencji wyroku od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 9 974,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 22 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie drugim wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018, poz. 265) zasądzając od pozwanego jako strony przegrywającej niniejszy proces na rzecz powoda kwotę 3 774,06 złotych (wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty) tytułem zwrotu kosztów procesu, na które składają się kwoty: 500 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 1 800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego i 1 457,06 złotych tytułem wykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego.

Na marginesie wskazać należy, że w dniu 26 lutego 2025 roku zarządzono zwrócenie powodowi, po uprawomocnieniu się wyroku, niewykorzystanej części zaliczki w kwocie 342,94 złotych.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 10 marca 2025 roku

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Miotk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska
Data wytworzenia informacji: