Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 grudnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Kaim

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2024 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda M. W. kwotę 83 000 złotych (osiemdziesiąt trzy tysiące złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 17 września 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda M. W. kwotę 9 567 złotych (dziewięć tysięcy pięćset sześćdziesiąt siedem złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty , tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 1157/23

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11 sierpnia 2023 roku, sprecyzowanym w piśmie z datą w nagłówku „dnia 29 sierpnia 2023 roku” (data prezentaty: 2023-09-01, k. 74 akt), powód M. W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 83 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 17 września 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem odszkodowania w związku z kradzieżą pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) swoje roszczenie wywodząc z łączącej poprzednika prawnego powoda i pozwanego umowy dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego autocasco.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 05 września 2023 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 2924/23 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. domagał się oddalenia powództwa podnosząc, że twierdzenia powoda o kradzieży pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) nie zostały potwierdzone w toku postępowania likwidacyjnego ani też w toku dochodzenia prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Wejherowie. Pozwany wskazał przy tym, że analiza mechanoskopijna kluczyków do przedmiotowego pojazdu pozwoliła ustalić daty ostatnich aktualizacji kluczyków odpowiednio na dzień 07 sierpnia 2021 roku oraz na dzień 08 lipca 2022 roku, zaś powód nie wykazał, ażeby po tej dacie podróżował pojazdem, a w konsekwencji w dniu 15 sierpnia 2022 roku zaparkował pojazdem na swojej posesji, a w dniu 16 sierpnia 2022 roku doszło do kradzieży z włamaniem, a więc by miało miejsce zdarzenie ubezpieczeniowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 czerwca 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarł z M. W. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) umowę leasingu, której przedmiotem był pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...). Cenę zakupu ustalono na kwotę 67 479,67 złotych netto.

M. W. zapłacił leasingodawcy kwotę 23 000 złotych przelewem, zaś pozostałą wartość pojazdu sfinansował kredytem udzielonym mu przez leasingodawcę. Raty kredytu wynosiły 1 231,36 złotych miesięcznie.

W związku z powyższym w dniu 04 lipca 2024 roku M. W. zawarł z (...) spółką akcyjną z siedzibą w S. umowę ubezpieczenia tego pojazdu obejmującą swym zakresem m. in. dobrowolne ubezpieczenie majątkowo autocasco (w tym ryzyko kradzieży). Integralną częścią tej umowy były „Ogólne Warunki (...).

Sumę ubezpieczenia określono w kwocie 83 000 złotych brutto. Potwierdzeniem zawarcia umowy była polisa numer (...). W dniu zawarcia umowy przebieg pojazdu wynosił 149 853 km.

niesporne, a nadto: umowa leasingu numer (...) wraz z aneksem – 14-16 akt, „Ogólne Warunki Leasingu (...) k. 52-60 akt, polisa – k. 25 akt, „O gólne Warunki (...)” – k. 26-36, akt, protokół przekazania samochodu – k. 37 akt, protokół odbioru – k. 38 akt, potwierdzenie przelewu – k. 66 akt, dokumentacja fotograficzna – k. 185-186 akt

Zgodnie z § 6 pkt 1 „Ogólnych Warunków (...)” pojazdy określone w umowie ubezpieczenia, na wniosek ubezpieczającego, mogą zostać objęte ochroną ubezpieczeniową od szkód powstałych wskutek kradzieży pojazdu lub jego części pod warunkiem zainstalowania w pojeździe wymaganych przez ubezpieczyciela urządzeń zabezpieczających przed kradzieżą, zgodnie z § 9, przy czym urządzeniem zabezpieczającym przed kradzieżą jest niezależny, samodzielny, mechaniczny lub elektroniczny system zabezpieczenia przeciwkradzieżowego, homologowany zgodnie z obowiązującymi na terytorium Polski przepisami, który jest sprawny i trwale zamontowany przez stację obsługi posiadającą autoryzację (licencję) producenta danego zabezpieczenia do montażu lub serwisowania zabezpieczeń antykradzieżowych lub stanowiący fabryczne wyposażenie pojazdu (…).

Stosownie do postanowienia zawartego w § 9 pkt 1.1 „Ogólnych Warunków (...)” samochody osobowe mogą zostać objęte ochroną ubezpieczeniową w zakresie określonym w § 6, o ile posiadają one co najmniej jedno urządzenie zabezpieczające przed kradzieżą – dla samochodów o wartości rynkowej określonej na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia nie wyższej niż 200 000 złotych (brutto).

W myśl § 11 pkt 2 „Ogólnych Warunków (...)” ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe wskutek kradzieży pojazdu lub jego części, jeżeli: a) w chwili dokonania kradzieży pojazd nie posiadał zainstalowanych urządzeń zabezpieczających przed kradzieżą określonych w § 9 i § 10 ust. 1; b) w chwili dokonania kradzieży pojazd nie był zabezpieczony w sposób przewidziany w jego konstrukcji i nie były uruchomione wszystkie znajdujące się w pojeździe urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą określone w § 9 i § 10 ust. 1, chyba że został on utracony na skutek rozboju; c) klucze lub dokumenty pojazdu nie były należycie zabezpieczone poza pojazdem, o ile pozostaje to w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, chyba że zostały one utracone wskutek rozboju; d) poszkodowany nie przedłożył ubezpieczycielowi dokumentów pojazdu, na podstawie których pojazd był dopuszczony do ruchu w dniu szkody oraz wszystkich kluczy wraz z kompletem urządzeń uruchamiających urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, o ile pozostaje to w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, chyba że pojazd został utracony wskutek rozboju; e) abonament za usługi monitoringu, o którym mowa w § 9 ust. 2 nie został opłacony za okres, w którym nastąpiła kradzież pojazdu.

Zgodnie zaś z § 38 pkt 4.3 „Ogólnych Warunków (...)” do obowiązków ubezpieczonego należało niezwłoczne, nie później niż w ciągu 24 godzin od wystąpienia zdarzenia lub powzięcia o nim informacji, powiadomienie miejscowej jednostki policji o kradzieży pojazdu, kradzieży kluczy, kradzieży dokumentów pojazdu lub każdej innej szkodzie, która mogła powstać w wyniku przestępstwa, jak również o każdym zdarzeniu powodującym poważną szkodę w ubezpieczonym mieniu, łącznie ze złożeniem wniosku o ściganie osób odpowiedzialnych za powstanie szkody.

Szkoda całkowita miała miejsce m. in. w przypadku kradzieży pojazdu, przez co strony rozumiały działanie wyczerpujące znamiona czynu określonego w art. 278 k.c. (kradzież), art. 279 k.k. (kradzież z włamaniem) i art. 280 k.k. (rozbój), za kradzież nie uznawano przywłaszczenia, o którym mowa w art., 284 § 2 k.k. (§ 3 pkt 11, 35 „Ogólnych Warunków (...)”).

W przypadku szkody całkowitej w pojeździe ubezpieczyciel ustala rozmiar szkody w kwocie równej wartości rynkowej pojazdu z dnia powstania szkody (gdzie wartość pojazdu jest nie wyższa niż ustalona w umowie ubezpieczenia suma ubezpieczenia), z zastrzeżeniem postanowień § 21-26 (§ 17 „Ogólnych Warunków (...)”).

„O gólne Warunki (...)” – k. 26-36 akt

Pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) został wydany M. W. w dniu 08 lipca 2022 roku m. in. z dwoma oryginalnymi kompletami kluczyków.

Po jego odebraniu M. W. wraz z żoną i dzieckiem zatankowali pojazd na stacji benzynowej i udali się do Galerii (...) w G. na kawę i lody, by uczcić zakup pojazdu, a następnie wrócili tym samochodem do domu w B.. Wieczorem M. W. jeszcze raz uruchomił pojazd, by przeparkować go w inne miejsce. Wykonywał on także wówczas zdjęcia pojazdu, by wysłać członkom rodziny.

Z pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) korzystał przede wszystkim M. W., albowiem jego żona J. W. użytkowała inny pojazd – marki M. (...).

M. W. posługiwał się jednym kluczykiem. Pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) można było uruchomić nie wkładając kluczyka do stacyjki pojazdu.

protokół przekazania samochodu – k. 37 akt, protokół odbioru – k. 39 akt, dokumentacja fotograficzna – k. 185-186 akt, zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:07:34-00:41:04), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16)

Dzień przed wyjazdem na urlop M. W. zatankował pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...).

W dniu 30 lipca 2022 roku M. W. poruszając się pojazdem marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) zawiózł żonę J. W. i syna oraz teściową na urlop do miejscowości O.. Na miejscu była już A. M. – siostra J. W. z mężem M. M. (1) i dziećmi.

Następnego dnia M. W. wraz z M. M. (1) wrócili do domów pociągiem.

W tym czasie z pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) korzystała J. W. z rodziną, jeździli nim na wycieczki po okolicy, na plażę.

Po kilku dniach na miejsce urlopu przyjechali ponownie M. W. z M. M. (1). Rodzina M. i teściowa M. S. M. wyjechali, zaś do O. przyjechała wówczas siostra M. W.– K. A. z córką.

W tym czasie M. W., jego żona i syn oraz siostra z córką korzystali z pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) poruszając się po okolicy.

M. W. z żoną i synem w dniu 15 sierpnia 2022 roku wrócili do miejsca zamieszkania w B., przy ulicy (...). Dzień wcześniej wyjechała jego siostra z córką.

W czasie drogi powrotnej M. W. tankował pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...).

dokumentacja fotograficzna z dnia 30 lipca 2022 roku – k. 187-188 akt oraz na płycie CD – k. 189 akt, dokumentacja fotograficzna z dnia 11 sierpnia 2022 roku – k. 190-191 akt oraz na płycie CD – k. 189 akt, nagranie na płycie CD – k. 189 akt, faktura z dnia 29 lipca 2022 roku – k. 192 akt, zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:07:34-00:41:04), zeznania świadka S. M. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:41:14-00:50:29), zeznania świadka A. M. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:50:35-00:58:33), zeznania świadka M. M. (1) – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:58:38-01:09:51), zeznania świadka K. A. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 01:11:05-01:16:32), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16)

Po powrocie około godziny 18:00 – 19:00, M. W. zaparkował pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) na ogrodzonej posesji, przed domem.

M. W. wypakował z pojazdu bagaże oraz fotelik syna, bo nazajutrz miał wyjechać w podróż służbową. W związku z tym zapakował już także do samochodu część potrzebnych mu do pracy dokumentów, zamknął pojazd oraz bramę wjazdową i udał się do domu.

W nocy żona M. W. słyszała w pobliżu domu nietypowe jak na noc odgłosy, jednakże nie zaniepokoiły ją one na tyle, by to sprawdzić, czy obudzić M. W..

Około godziny 5:30 w dniu 16 sierpnia 2022 roku M. W. obudził się. Idąc schodami na parter spostrzegł, że brama wjazdowa jest otwarta, a przez okno w kuchni zauważył, że nie ma na podjeździe zaparkowanego tam wczoraj pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...). Natychmiast zawiadomił o tym Policję i obudził żonę, potem zadzwonił na infolinię ubezpieczyciela.

zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:07:34-00:41:04), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16), raport szkody – k. 41-42 akt, zgłoszenie kradzieży pojazdu – k. 43-46 akt, potwierdzenie zgłoszenia szkody – k. 47 akt, potwierdzenie złożenia zawiadomienia – k. 39 akt

Dom M. W. znajduje się przy końcu ulicy (...), w pobliżu skrzyżowania z ulicą (...), która jest mało uczęszczana. Dom jest ogrodzony, brama wjazdowa zamykana jest ręcznie, z jednej strony dalsze działki nie są zabudowane.

M. W. nigdy nie parkował pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) w garażu, bo tam swój pojazd zostawiała jego żona.

zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:07:34-00:41:04), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16)

W związku ze zgłoszeniem Prokuratura Rejonowa w Wejherowie wszczęła i prowadziła pod sygn. akt 4063-5.Ds.2273.2022 dochodzenie w sprawie o czyn z art. 279 § 1 k.k.

W toku postępowania sprawdzono m. in. okoliczny monitoring, przy czym podczas przeglądu jedynego uzyskanego zapisu, tj. zapisu z kamery na posesji przy ulicy (...), nie ujawniono pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...).

Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2022 roku powyższe postępowanie zostało umorzone wobec stwierdzenia, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu z art. 279 § 1 k.k.

potwierdzenie złożenia zawiadomienia – k. 39 akt, postanowienie o umorzeniu dochodzenia – k. 40, 166 akt, notatka – k. 165, 201 akt

W związku ze zgłoszeniem ubezpieczycielowi pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) jego (pojazdu) utraty, (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. także prowadził postępowanie. W jego toku, po udostępnieniu przez Policję dowodów rzeczowych w postaci dwóch kompletów kluczyków do pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...), ubezpieczyciel uzyskał sporządzoną przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. opinię z zakresu badań mechanoskopijnych tychże kluczyków, z której to opinii wynikało, że badane kluczyki posiadają cechy fabrycznego wykonania, a na powierzchni ich grani roboczych nie ujawniono śladów wykonywania za ich pomocą replik bezpośrednich lub pośrednich. Wskazano przy tym także, że w elementach pamięci klucza oznaczonego numerem 1 odczytano przebieg pojazdu w chwili ostatniego użycia – 135 579 km oraz datę ostatniej aktualizacji klucza w pojeździe, dnia 07 sierpnia 2021 roku, godz. 12:39 oraz w elementach pamięci klucza oznaczonego numerem 2 odczytano przebieg pojazdu w chwili ostatniego użycia – 149 910 km oraz datę ostatniej aktualizacji klucza w pojeździe, dnia 08 lipca 2022 roku, godz. 19:45.

Decyzjami z dnia 21 listopada 2022 roku i z dnia 02 lutego 2023 roku (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. odmówił M. W. wypłaty odszkodowania wskazując, że w toku postępowania likwidacyjnego stwierdzono, że zgłoszona szkoda nie wyczerpuje znamion czynu w postaci kradzieży, kradzieży z włamaniem i rozboju, także postępowanie przygotowawcze zostało umorzone z powodu braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie takich czynów, a zatem ubezpieczający w druku zgłoszenia szkody podał informacje, których treść nie została w procesie likwidacji szkody potwierdzona.

raport szkody – k. 41-42 akt, zgłoszenie kradzieży pojazdu – k. 43-46 akt, potwierdzenie zgłoszenia – k. 47 akt, pismo – k. 48 akt, opinia – k. 160-163, 195-200 akt, decyzje – k. 49, 50-51 akt, pismo – k. 194 akt, dokumentacja zgromadzona w postępowaniu likwidacyjnym – w aktach szkody, k. 169, 276 akt

M. W. został także przesłuchany w ramach postępowania prowadzonego przez Wydział Kryminalny Komendy Wojewódzkiej w B. dotyczącego grupy przestępczej zajmującej się kradzieżami pojazdów, w szczególności marki S. i poddał się badaniu poligraficznemu z wynikiem niejednoznacznym.

pismo – k. 164 akt, opinia – k. 202-215 akt

W związku z odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela, w dniu 02 maja 2023 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i M. W. zawarli porozumienie do umowy leasingu numer (...), na mocy którego M. W. z uwagi na utratę przedmiotu leasingu zobowiązany został – w celu rozliczenia tejże umowy – do zapłaty leasingodawcy kwoty 62 187,69 złotych i kwoty 1 360 złotych tytułem nierozliczonych kosztów ubezpieczenia (...).

M. W. zapłacił powyższe należności, przy czym pożyczył pieniądze od ojca.

porozumienie – k. 61 akt, nota numer (...) – k. 62 akt, faktura numer (...) – k. 63 akt, potwierdzenia przelewów – k. 64-66 akt, zeznania świadka L. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 01:16:32-01:22:29), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16)

W dniu 12 czerwca 2023 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i M. W. zawarli umowę cesji – na rzecz M. W. – praw z tytułu umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu – pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...).

porozumienie – k. 67 akt

Z uwagi na brak pojazdu i zobowiązania zawodowe M. W. wynajmował samochód lub korzystał z innych środków transportu. W dniu 03 grudnia 2022 roku M. W. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę leasingu, której przedmiotem był pojazd marki S. model R.. Rata leasingowa wynosiła 1 014,01 złotych netto miesięcznie.

umowy najmu wraz z protokołami wydania – k. 217-222, paragony za korzystanie z usług przejazdu taksówką – k. 223-225 akt, bilety – k. 226-230 akt, umowa leasingu – k. 231-233 akt, polisa – k. 234-237 akt, faktury – k. 238-249 akt, potwierdzenie przelewów – k. 250-262 akt

Sytuacja majątkowa M. W. była dobra, regulował on na bieżąco swoje zobowiązania, a działalność gospodarcza rozwijała się przynosząc dochody.

zeznania podatkowe – k. 263-265, 266-268, 269 akt, zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:07:34-00:41:04), zeznania świadka L. W. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 01:16:32-01:22:29), zeznania powoda M. W. – protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2024 roku, k. 360-363 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:52-01:00:16), zeznania świadka S. M. – protokół rozprawy z dnia 24 maja 2024 roku, k. 315-310 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:41:14-00:50:29)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w części, w jakiej pozostawał bezsporny pomiędzy stronami, Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron.

Sąd uwzględnił także wyżej wymienione dowody z dokumentów, z fotografii i nagrania przedłożonych przez strony w toku postępowania, w tym znajdujące się w aktach szkody i pochodzących z postępowania przygotowawczego, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary.

Sąd nie oparł się jednakże w zakresie, w jakim stanowić ona miała dowód na korzystanie przez powoda ze spornego pojazdu jedynie do dnia 08 lipca 2022 roku na uzyskanej przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego opinii z badań mechanoskopijnych dwóch kompletów kluczyków do pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...), albowiem opinia taka zgodnie utrwalonym poglądem judykatury stanowi jedynie, w myśl art. 245 k.p.c., część argumentacji prawnej i faktycznej strony, która powołuje się na taki dowód (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 grudnia 1997 roku, sygn. akt I CKN 385/97). Z kolei w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 kwietnia 2002 roku (sygn. akt I CKN 92/00) Sąd Najwyższy podkreślił, że nie może być traktowana jako dowód w procesie nawet opinia biegłego, choćby był nim stały biegły sądowy, sporządzona na piśmie na polecenie strony i złożona do akt sądowych. Ekspertyzy opracowane na zlecenie stron, czy to w toku procesu, czy jeszcze przed jego wszczęciem należy traktować, w razie przyjęcia ich przez Sąd orzekający, jako wyjaśnienie stanowiące poparcie, z uwzględnieniem wiadomości specjalnych, stanowiska stron (tak również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 02 lutego 2011 roku, sygn. akt II CSK 323/10). Sąd miał przy tym na uwadze, że powód za pomocą zaoferowanych dowodów z zeznań świadków, ale również i dokumentacji zdjęciowej i nagrań, które w żadnym zakresie nie zostały przez pozwanego zakwestionowane, zdołał po myśli art. 6 k.c. wykazać fakt korzystania ze spornego pojazdu aż do dnia 15 sierpnia 2022 roku, o czym szerzej w poniższej części uzasadnienia. Nadto podnieść należy, że w przedstawionej przez pozwanego opinii wprost wskazano, że w elementach pamięci klucza oznaczonego numerem 1 odczytano m. in. datę ostatniej aktualizacji klucza w pojeździe, dnia 07 sierpnia 2021 roku, godz. 12:39 oraz w elementach pamięci klucza oznaczonego numerem 2 odczytano m. in. datę ostatniej aktualizacji klucza w pojeździe, dnia 08 lipca 2022 roku, godz. 19:45, przy czym w oparciu o te stwierdzenia nie sposób choćby uznać, że data „ostatniej aktualizacji klucza w pojeździe” jest równoznaczna z ostatnim jego użyciem, jak też, że w ogóle jest ona związana z uruchomieniem zapłonu, czy z otwarciem albo zamknięciem pojazdu.

Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach sprawy nie miały znaczenia dla jej rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy żadnych nowych i istotnych okoliczności.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się także, uznając je w całości za wiarygodne, na zeznaniach świadków: J. W., S. M., A. M., M. M. (1), K. A. i L. W. oraz na zeznaniach powoda, albowiem były one spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Z ich treści jednoznacznie wynikało, że powód w okresie poprzedzającym utratę pojazdu udał się nim wraz z rodziną na urlop, jak też, że pojazd ten był użytkowany podczas całego pobytu na urlopie, a dnia 15 sierpnia 2022 roku powód wraz z żoną i dzieckiem wrócił nim do miejsca zamieszkania, zaparkował go na ogrodzonej posesji i zamknął, zaś następnego dnia rano stwierdził jego brak na podjeździe przed domem.

Oceniając wiarygodność zeznań świadków Sąd miał na uwadze, że jako osoby bliskie dla powoda są oni zainteresowani w korzystnym dla powoda rozstrzygnięciu sprawy, co samo przez się nie dyskredytuje zeznań takich świadków, o ile znajdują one potwierdzenie w innych uznanych przez Sąd za wiarygodne dowodach, co w niniejszej sprawie miało miejsce (np. dokumentacja fotograficzna z dnia 30 lipca 2022 roku i z dnia 11 sierpnia 2022 roku). Sąd zważył przy tym, że wszyscy świadkowie, za wyjątkiem L. W., w różnej konfiguracji czasowej na przestrzeni od dnia 30 lipca 2022 roku do dnia 14 sierpnia 2022 roku przebywali razem z powodem i jego żoną oraz dzieckiem na urlopie w miejscowości O. i potwierdzili fakt wykorzystywania w tym czasie pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...). Korzystanie z niego przez powoda potwierdza również niekwestionowana przez pozwanego dokumentacja fotograficzna z dnia 30 lipca 2022 roku i z dnia 11 sierpnia 2022 roku, na której – wykonanej w tychże dniach – widnieje sporny pojazd (wraz z np. powodem za kierownicą). Jednocześnie w ocenie Sądu okoliczność, że jeden pozyskany w toku dochodzenia zapis z kamery nie zarejestrował w dniu 15 sierpnia 2022 roku pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) nie podważa wiarygodności zeznań świadka J. W. i powoda co do powrotu nim do domu, Sąd zważył bowiem, że z zeznań powoda wynikało, że jest kilka możliwości dojazdu do jego posesji, zaś zapis z kamery pochodził z monitoringu posesji przy ulicy (...), podczas gdy posesja powoda usytuowana jest pod numerem (...), co nie pozwala wykluczyć, że powód wracając do domu nie miał potrzeby przejeżdżania koło posesji z monitoringiem znajdującej się kilka numerów dalej, gdyż mógł nadjechać np. z innej strony. Pozwany przy tym nie tylko, i to mimo dwukrotnego zobowiązania, nie przedłożył pełnej dokumentacji z postępowania przygotowawczego, ale też zaniechał wyjaśnienia tej kwestii opierając się wyłącznie na stwierdzeniach zawartych w notatce co do nieujęcia pojazdu powoda w zapisie (k. 165, 201 akt), przy czym w kontradyktoryjnym modelu procesu cywilnego i to w postępowaniu gospodarczym, zwłaszcza gdy strona jest reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego Sąd nie znalazł żadnych podstaw do podjęcia działania z urzędu, albowiem nie jest rolą Sądu wyręczanie strony w pozyskiwaniu dowodów mających stanowić potwierdzenie zasadności jej żądań (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 kwietnia 2007 roku, sygn. akt II CSK 22/2007). Mając powyższe na względzie Sąd nie przeprowadził dowodu z „dokumentacji postępowania karnego, którą pozwany pozyskał”, albowiem pozwany mimo dwukrotnego zobowiązania nie przedłożył tej dokumentacji ani w formie pliku na płycie CD umożliwiającej zapoznanie się z nią ani w formie wydruków (zobowiązanie – k. 320 akt).

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 27 listopada 2024 roku Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego, albowiem osoby uprawnione do reprezentowania pozwanego, mimo prawidłowego wezwania, nie stawiły się i nie usprawiedliwiły swojej nieobecności.

Na powyższą decyzję procesową Sądu żadna ze stron nie złożyła zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód M. W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 83 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 17 września 2022 roku do dnia zapłaty – tytułem należnego mu odszkodowania w związku z kradzieżą w dniu 16 sierpnia 2022 roku pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) swoje roszczenie wywodząc z umowy dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego autocasco łączącej poprzednika prawnego powoda z pozwanym.

Kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. podnosił, że powód nie wykazał, ażeby miało miejsce zdarzenie ubezpieczeniowe, tj. utrata pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) w dniu 16 sierpnia 2022 roku wskutek jego kradzieży (z włamaniem), a zatem warunki odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela nie zostały spełnione, jak też by powód korzystał ze spornego pojazdu po dniu 08 lipca 2022 roku.

Mając na uwadze powyżej zaprezentowane stanowiska stron wskazać należy, że niesporny był między stronami był fakt zawarcia umowy dobrowolnego ubezpieczenia autocasco ani wysokość dochodzonego roszczenia odpowiadającego wskazanej w umowie sumie ubezpieczenia. Istota sporu sprowadzała się natomiast do ustalenia, czy zaistniało zdarzenie wywołujące odpowiedzialność ubezpieczyciela. Jak bowiem wskazywał pozwany w dniu 29 grudnia 2022 roku postępowanie w sprawie zaboru w celu przywłaszczenia, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń fabrycznych, samochodu osobowego marki S. model S. numerze rejestracyjnym (...) zostało umorzone wobec stwierdzenia, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu z art. 279 § 1 k.k., zaś przeprowadzona na zlecenie pozwanego opinia mechanoskopijna kluczyków do spornego pojazdu wykazała, że ostatnia aktualizacja miała miejsce w dniu 08 lipca 2022 roku, zaś faktu korzystania przez powoda z pojazdu po tym dniu nie potwierdza żaden dowód.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w świetle treści art. 11 k.p.c. jedynie ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. A zatem treść postanowienia o umorzeniu postępowania, zwłaszcza ustalenia faktyczne i ocena materiału dowodowego zgromadzonego w toku śledztwa, nie są dla sądu cywilnego wiążące w tym znaczeniu, że sąd może poczynić odmienne ustalenia (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2015 roku, sygn. akt I ACa 1103/14). Ugruntowany nadto jest pogląd orzeczniczy dopuszczający samodzielne stwierdzenie przez sąd w postępowaniu cywilnym, czy popełniono przestępstwo. W wypadku, kiedy w postępowaniu karnym nie zapadł prawomocny wyrok skazujący, sąd samodzielnie ocenia, czy zachowanie sprawcy szkody (choćby nieustalonego imiennie) stanowiło przestępstwo (były spełnione jego znamiona przedmiotowe i podmiotowe, w tym wina sprawcy), jeżeli jest to potrzebne do oceny zasadności np. zarzutu przedawnienia roszczenia (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 16 kwietnia 2019 roku, sygn. akt I CSK 535/18). Jednocześnie Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 sierpnia 2017 roku (sygn. akt II CSK 837/16), zgodnie z którym jeżeli w postępowaniu karnym nie stwierdzono z jakiejkolwiek przyczyny istnienia przestępstwa, a kwestia ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu, sąd cywilny wręcz jest obowiązany do dokonania własnych ustaleń odnośnie do podmiotowych i przedmiotowych znamion przestępstwa. Nie chodzi w tym wypadku o zastąpienie sądu, tylko przesłankowe ustalenie okoliczności istotnej dla odpowiedzialności cywilnoprawnej sprawcy danego czynu (tak również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 lutego 2020 roku, sygn. akt IV CSK 538/18).

Zgodnie z § 6 pkt 1 oraz § 9 pkt 1.1. „Ogólnych Warunków (...)” stanowiących integralną cześć umowy ubezpieczenia – pojazdy określone w umowie ubezpieczenia, na wniosek ubezpieczającego, mogą zostać objęte ochroną ubezpieczeniową od szkód powstałych wskutek kradzieży pojazdu lub jego części (…), o ile posiadają one co najmniej jedno urządzenie zabezpieczające przed kradzieżą – dla samochodów o wartości rynkowej określonej na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia nie wyższej niż 200 000 złotych (brutto). W myśl § 11 pkt 2 „Ogólnych Warunków (...)” ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe wskutek kradzieży pojazdu lub jego części, jeżeli: a) w chwili dokonania kradzieży pojazd nie posiadał zainstalowanych urządzeń zabezpieczających przed kradzieżą określonych w § 9 i § 10 ust. 1; b) w chwili dokonania kradzieży pojazd nie był zabezpieczony w sposób przewidziany w jego konstrukcji i nie były uruchomione wszystkie znajdujące się w pojeździe urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą określone w § 9 i § 10 ust. 1, chyba że został on utracony na skutek rozboju; c) klucze lub dokumenty pojazdu nie były należycie zabezpieczone poza pojazdem, o ile pozostaje to w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, chyba że zostały one utracone wskutek rozboju; d) poszkodowany nie przedłożył ubezpieczycielowi dokumentów pojazdu, na podstawie których pojazd był dopuszczony do ruchu w dniu szkody oraz wszystkich kluczy wraz z kompletem urządzeń uruchamiających urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, o ile pozostaje to w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, chyba że pojazd został utracony wskutek rozboju; e) abonament za usługi monitoringu, o którym mowa w § 9 ust. 2 nie został opłacony za okres, w którym nastąpiła kradzież pojazdu, przy czym żadna z powyższych przesłanek uwalniających ubezpieczyciela od odpowiedzialności w niniejszej sprawie nie zaistniała.

Stosownie natomiast do § 3 pkt 11, 35 „Ogólnych Warunków (...)” szkoda całkowita miała miejsce m. in. w przypadku kradzieży pojazdu, przez co strony rozumiały działanie wyczerpujące znamiona czynu określonego w art. 278 k.c. (kradzież), art. 279 k.k. (kradzież z włamaniem) i art. 280 k.k. (rozbój), za kradzież nie uznawano przywłaszczenia, o którym mowa w art., 284 § 2 k.k.

Jak wynikało z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, w tym w szczególności z zeznań świadka J. W. i powoda, po powrocie z urlopu w dniu 15 sierpnia 2022 roku, około godziny 18:00 – 19:00 powód zaparkował pojazd marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) na ogrodzonej posesji, przed swoim domem, wypakował z pojazdu bagaże oraz fotelik syna, bo nazajutrz miał wyjechać w podróż służbową. W związku z tym zapakował już także do samochodu część potrzebnych mu do pracy dokumentów, zamknął pojazd oraz bramę wjazdową i udał się do domu, a następnie około godziny 5:30 w dniu 16 sierpnia 2022 roku schodząc na parter spostrzegł, że brama wjazdowa jest otwarta, a przez okno w kuchni zauważył, że nie ma na podjeździe zaparkowanego tam wczoraj pojazdu. Powyższe okoliczności w ocenie Sądu pozwalają uznać, że wypełnione zostały znamiona przestępstwa kradzieży z włamaniem.

Zgodnie z treścią art. 279 k.k. karze podlega ten, kto kradnie z włamaniem.

Kradzież z włamaniem to typ kwalifikowany kradzieży zwykłej z art. 278 k.k., która różni się od niej sposobem popełnienia, gdzie dokonanie zaboru wiąże się z przełamaniem istniejącego zabezpieczenia rzeczy ruchomej (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 03 lutego 1999 roku, sygn. akt V KKN 566/98). Innymi słowy, istota tego czynu wiąże się więc z zamkniętym dostępem do przedmiotu czynu i bez przełamania tej przeszkody nie jest możliwe dokonanie zaboru rzeczy ruchomej. Jest to więc przestępstwo złożone, dwuaktowe, na które składają się dwie odrębne czynności sprawcze: włamanie, czyli przełamanie zabezpieczenia oraz następne dokonanie zaboru rzeczy ruchomej, która była zabezpieczona przed swobodnym dostępem osób nieuprawnionych (tak A. Grześkowiak, K. Wiak, „KK. Komentarz”, 2019, art. 279, Nb 6). Jednocześnie nie budzi przy tym obecnie wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie, że zabór pojazdu stojącego na wolnej przestrzeni, który nastąpił po przełamaniu zabezpieczeń uniemożliwiających swobodny dostęp do niego należy także oceniać jako kradzież z włamaniem w rozumieniu art. 279 § 1 k.k. (tak np. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 06 grudnia 2006 roku, sygn. akt III KK 358/06).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy i uwzględniając okoliczności wskazane przez świadka J. W. i powoda w ocenie Sądu uznać należało, że utrata pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...) nastąpiła niezależnie od woli powoda, albowiem brak jest jakichkolwiek podstaw do czynienia ustaleń odnośnie do działania powoda w porozumieniu ze sprawcą lub sprawcami (czego wyrazem jest choćby brak postawienia powodowi jakichkolwiek zarzutów karnych w tym zakresie, w tym także wskutek ewentualnego zawiadomienia przez pozwanego) oraz że doszło do tej utraty wskutek kradzieży pojazdu przez nieznanego sprawcę lub sprawców, po uprzednim przełamaniu zabezpieczeń pojazdu, w tym zamknięcia kluczem, przy czym fakt, że pojazd był wyposażony w urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, a w momencie zajścia czynu przestępczego pozostawał zamknięty, zaś oba komplety kluczyków były w posiadaniu powoda, nie było przez pozwanego kwestionowane. Doszło więc niewątpliwie do działania sprawcy lub sprawców (choć nieustalonych) wypełniającego znamiona określone w art. 279 k.k., tj. kradzieży z włamaniem, co w konsekwencji oznacza, że zaistniała przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Jednocześnie wskazać należy, że jak już zasygnalizowano w powyższej części uzasadnienia powód po myśli art. 6 k.c. zdołał wykazać za pomocą zaoferowanych dowodów, że pojazd znajdował się w jego posiadaniu co najmniej do dnia 15 sierpnia 2022 roku. Potwierdzają to nie tylko zeznania świadków, którzy w czasie pobytu w miejscowości O. na urlopie korzystali z tego pojazdu (co najmniej do dnia 14 sierpnia 2022 roku, w tym dniu bowiem wyjechała jako ostatnia siostra powoda – K. A. z córką), jak i dokumentacja zdjęciowa z dnia 30 lipca 2022 roku i z dnia 11 sierpnia 2022 roku, na której widoczny jest pojazd powoda (tablice rejestracyjne, tabliczka znamionowa), w tym z powodem za kierownicą. Już choćby powyższe przeczy twierdzeniom pozwanego, że ostatni raz powód korzystał z pojazdu w dniu 08 lipca 2022 roku, o godz. 19:45 (bo taka była ostatnia aktualizacja jednego z kluczyków do pojazdu). Jak wynikało przy tym z zeznań powoda i jego żony, tymże pojazdem w dniu 15 sierpnia 2022 roku wrócili oni wraz z synem do domu. Wprawdzie pojazd powoda nie został zarejestrowany, jak wynikało z notatki policyjnej sporządzonej w toku postępowania przygotowawczego, w tym dniu przez kamerę monitoringu przy ulicy (...), ale jak już także wskazano powyżej był to jedyny uzyskany zapis z kamery, zaś istniało kilka dróg dojazdowych do posesji powoda, co nie pozwala wykluczyć, że powód mógł dojechać do domu od strony, która nie wymagała minięcia posesji z numerem (...). Wreszcie raz jeszcze podkreślić należy, że pozwany nie zdołał wykazać, aby powód współuczestniczył w jakiejkolwiek formie w przedmiotowej kradzieży z włamaniem, powodowi do chwili zamknięcia rozprawy nie przedstawiono jakichkolwiek zarzutów, i to mimo przesłuchiwania go także w ramach postępowania dotyczącego grupy przestępczej zajmującej się kradzieżami pojazdów, w szczególności marki S., w ramach którego powód poddał się badaniu poligraficznemu z wynikiem niejednoznacznym (k. 164 akt oraz k. 202-216 akt), także pozwany nie wykazał przy tym, że zawiadomił właściwy organ o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez powoda na szkodę pozwanego (próba wyłudzenia odszkodowania). Nie znalazła również potwierdzenia okoliczność złej sytuacji majątkowej powoda (co samo w sobie nawet gdyby miało miejsce nie stanowi o udziale powoda w przestępstwie), wręcz przeciwnie – z zeznań świadków i przedłożonej dokumentacji, w tym podatkowej, wynikało, że sytuacja materialna powoda była dobra, regulował on na bieżąco swoje zobowiązania, a działalność gospodarcza rozwijała się przynosząc dochody.

Stosownie do treści art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, przy czym przy ubezpieczeniu majątkowym, a takim jest ubezpieczenie autocasco, sprowadza się to do zapłaty określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Mając więc na uwadze całokształt powyższych rozważań uznać należało, że powód zdołał wykazać, iż doszło do kradzieży z włamaniem w rozumieniu art. 279 § 1 k.k. do pojazdu marki S. model S. o numerze rejestracyjnym (...), co aktualizowało po stronie pozwanego obowiązek spełnienia jego świadczenia, tj. wypłaty odszkodowania w wartości określonej w umowie ubezpieczenia, tj. kwoty 83 000 złotych (wysokość roszczenia nie była kwestionowana).

Uwzględniając powyższe Sąd w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 805 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 481 k.c. oraz § 5, § 6, § 9 i § 3 pkt 11, 35 „Ogólnych Warunków (...)” w zw. z art. 6 k.c. zasądził od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda M. W. kwotę 83 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 17 września 2022 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł natomiast w punkcie drugim wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w dyspozycji art. 98 k.p.c. w zw. art. 99 k.p.c. i 108 § 1 k.p.c. zasądzając od przegrywającego w całości sprawę pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu (wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty) w kwocie 9 567 złotych (4 150 złotych – opłata sądowa od pozwu, 17 złotych – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 5 400 złotych – koszty zastępstwa procesowego).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 10 lutego 2025 roku