VI GC 1147/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2025-09-12

Sygn. akt VI GC 1147/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2025 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marta Denc

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2025 roku w Gdyni

w postępowaniu gospodarczym

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) spółki akcyjnej z siedzibą w K. na rzecz pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 7,38 złotych (siedem złotych trzydzieści osiem groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty , tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt VI GC 1147/24

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 kwietnia 2024 roku powód (...) spółka akcyjna z siedzibą w K. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 1 528,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 09 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem pozostałej części odszkodowania obejmującego poniesione przez niego koszty naprawy kabla elektroenergetycznego uszkodzonego koparką w dniu 02 lipca 2022 roku przez podmiot, za który odpowiedzialność gwarancyjną ponosił pozwany ubezpieczyciel.

Nakazem zapłaty z dnia 04 października 2024 roku wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI GNc 3218/24 starszy referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. domagał się oddalenia powództwa kwestionując roszczenie powoda co do wysokości i wskazując, że pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne oraz wypłacił mu odszkodowanie w łącznej kwocie 2 131,89 złotych nie uznając jednak żądanej przez powoda stawki za roboczogodzinę prac jako znacznie zawyżonej w stosunku do stawek rynkowych obowiązujących przy tego typu pracach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 02 lipca 2022 roku około godziny 14:15 w R. przy ulicy (...) podczas nacinania gałęzi drzewa – w związku ze złamaniem poprzedniego dnia z powodu silnego wiatru jednego z konarów – doszło do uszkodzenia należącego do (...) spółki akcyjnej z siedzibą w K. przęsła linii 20 KV poprzez zerwanie dwóch przewodów pomiędzy (...)- (...).

Sprawcą szkody był L. B..

niesporne, a nadto: protokół – k. 8 akt, dokumentacja zdjęciowa oraz oświadczenie sprawcy szkody – w aktach szkody, k. 58 akt

W dacie zdarzenia L. B. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w S.. Potwierdzeniem zawarcia umowy była polisa numer (...).

niesporne, a nadto: protokół – k. 8 akt, polisa oraz „Ogólne warunki ubezpieczeń pozakomunikacyjnych E. (...) o symbolu (...) – w aktach szkody, k. 58 akt

(...) spółka akcyjna z siedzibą w K. naprawił uszkodzone przęsło.

W dniu 24 listopada 2022 roku (...) spółka akcyjna z siedzibą w K. obciążył L. B. kosztami przeprowadzonej naprawy wystawiając notę obciążeniową numer (...) na kwotę 3 660,29 złotych netto.

Powyższa kwota obejmowała: 409,35 złotych za materiały, 2 495 złotych za robociznę (20 rbg x 124,75 złotych), 723,19 złotych za transport i sprzęt oraz 32,75 złotych jako narzut (8% kosztów zakupu materiałów).

(...) spółka akcyjna z siedzibą w K. w przypadku odpłatnych robót wykonywanych w związku z likwidacją szkód stosował w 2022 roku stawki w kwocie 124,75 złotych netto za roboczogodzinę prac.

nota– k. 10 akt, kalkulacja poniesionych kosztów naprawy – k. 9 akt, kalkulacja stawki – k. 106 akt, dokumentacja zgromadzona w aktach szkody – k. 58 akt

Po zgłoszeniu przez (...) spółkę akcyjną z siedzibą w K. szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, (...) Spółka akcyjna z siedzibą w S. przeprowadził postępowanie likwidacyjne oraz decyzjami z dnia 21 grudnia 2022 roku i z dnia 08 marca 2023 roku ustalił i przyznał odszkodowanie w łącznej kwocie 2 131,89 złotych uznając: 409,35 złotych za materiały, 723,19 złotych za transport i sprzęt oraz 32,75 złotych jako narzut (8% kosztów zakupu materiałów), a także 966,60 złotych za robociznę (20 rbg x 48,33 złotych).

decyzja – k. 11, 53, 54, 55-56 akt, zweryfikowania kalkulacja poniesionych kosztów naprawy – k. 52 akt oraz w aktach szkody, k. 58 akt

W piśmie z dnia 12 stycznia 2024 roku (...) spółka akcyjna z siedzibą w K. wezwał (...) spółkę akcyjną z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 1 528,40 złotych, jednakże bezskutecznie.

pismo – k. 12 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów przedłożonych przez strony w toku postępowania, w tym znajdujących się w aktach szkody, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary.

Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy nowych i istotnych okoliczności.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 12 września 2025 roku Sąd na podstawie art. 130 4 § 5 k.p.c., art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 458 5 § 4 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu elektroenergetyki na fakt: zakresu uszkodzeń elementów sieci elektroenergetycznej należącej do powoda powstałych podczas zdarzenia z dnia 02 lipca 2022 roku (okoliczności te nie były sporne) oraz kosztów przywrócenia uszkodzonego mienia do stanu poprzedniego, przy uwzględnieniu czasu i miejsca wystąpienia awarii oraz konieczności jej niezwłocznego usunięcia z uwagi na zapewnienie ciągłości działania sieci elektroenergetycznej (k. 103v akt), a także na fakt rynkowości stawek powoda (wniosek pozwanego – k. 114 akt).

Sąd miał bowiem na uwadze, że powód, mimo zobowiązania (k. 109 akt), nie uiścił zaliczki na poczet kosztów związanych z przeprowadzeniem tego dowodu (zaliczki takiej, mimo zobowiązania – k. 116 akt – nie uiścił także pozwany), a zgodnie z art. 130 4 § 4 i § 5 k.p.c., Sąd podejmie czynność połączoną z wydatkami, jeżeli zaliczka zostanie uiszczona w oznaczonej wysokości, w razie zaś jej nieuiszczenia – Sąd pominie czynność połączoną z wydatkami. Jednocześnie w kontradyktoryjnym modelu procesu cywilnego, zwłaszcza w postępowaniu gospodarczym, Sąd nie znalazł żadnych podstaw do podjęcia działania z urzędu, albowiem nie jest rolą Sądu wyręczanie strony w pozyskiwaniu dowodów mających stanowić potwierdzenie zasadności jej żądań (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 kwietnia 2007 roku, sygn. akt II CSK 22/2007).

Nadto niezależnie od powyższego, wskazać należy, że przedmiotowy wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego został złożony przez pełnomocnika powoda dopiero w piśmie z datą w nagłówku „10 stycznia 2025 roku” (data prezentaty: 2025-01-16, k. 103-107 akt). Sąd miał przy tym na uwadze, że w postępowaniu w sprawach gospodarczych zgodnie z treścią art. 458 5 § 1 k.p.c. powód, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, zobowiązany jest powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie. Twierdzenia i dowody powołane z naruszeniem § 1 podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.

Jednocześnie w sytuacji, gdy już w postępowaniu likwidacyjnym w niniejszej sprawie sporna była rynkowość stawki przyjętej w kalkulacji przez powoda za roboczogodzinę prac naprawczych, co wprost wynika z jej (kalkulacji) weryfikacji, nie sposób uznać, że potrzeba powołania tego dowodu powstała w związku z treścią zarzutów pozwanego zawartych w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. W tej sytuacji wniosek powoda w przedmiocie opinii biegłego sądowego należało uznać za spóźniony i jako taki – na podstawie powyżej powołanych przepisów – podlegał on pominięciu i podlegałby on pominięciu również nawet w przypadku uiszczenia zaliczki. Cechą systemu prekluzji obowiązującej w postępowaniu gospodarczym jest bowiem to, że skutek w postaci wykluczenia danego twierdzenia strony, zarzutu, czy dowodu, które zostało przedstawione po upływie terminu, następuje z mocy ustawy, przy czym prekluzja obejmuje wszystkie twierdzenia, zarzuty i dowody na ich poparcie, bez względu na ich znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Na powyższą decyzję procesową Sądu żadna ze stron nie złożyła zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód (...) spółka akcyjna z siedzibą w K. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 1 528,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 09 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem pozostałej części odszkodowania obejmującego poniesione przez niego koszty naprawy kabla elektroenergetycznego uszkodzonego w dniu 02 lipca 2022 roku przez podmiot, za który odpowiedzialność gwarancyjną ponosił pozwany ubezpieczyciel.

Kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. kwestionował roszczenie powoda co do wysokości wskazując, że ubezpieczyciel przeprowadził postępowanie likwidacyjne oraz wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 2 131,89 złotych nie uznając jednak żądanej przez powoda stawki za roboczogodzinę prac naprawczych jako znacznie zawyżonej w stosunku do stawek rynkowych stosowanych przy tego typu pracach.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i § 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłaty określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

A zatem odpowiedzialność pozwanego wynikała z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, zaś jego odpowiedzialność (sprawcy szkody) z kolei może być oparta na treści art. 415 k.c. (zasada winy) lub art. 435 k.c. (zasada ryzyka).

Podstawę odpowiedzialności sprawcy uszkodzenia przęsła elektroenergetycznego w niniejszej sprawie stanowił art. 415 k.c., zgodnie z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę zobowiązany jest do jej naprawienia. Jak wynikało bowiem z oświadczenia sprawcy szkody L. B. z powodu silnego wiatru jeden z konarów drzewa znajdującego się na jego posesji został złamany i gałęzie znalazły się w bezpośrednim sąsiedztwie przewodów elektrycznych. Z uwagi na ryzyko upadku gałęzi na przewody, L. B. podjął próbę odsunięcia gałęzi za pomocą liny w kierunku przeciwnym do linii energetycznej, położenie gałęzi uniemożliwiło jednak jej odciągnięcie na bezpieczną odległość, stąd też L. B. zdecydował się na nacięcie gałęzi, co spowodowało oparcie jednej gałęzi na linii energetycznej, a w konsekwencji doprowadziło do zwarcia i zerwania przewodów.

Zgodnie z konstrukcją odpowiedzialności deliktowej opartej na przepisie art. 415 k.c. przesłankami tej odpowiedzialności są: szkoda, czyn sprawcy noszący znamiona winy oraz związek przyczynowy pomiędzy tymże czynem a szkodą. Przy czym na pojęcie winy (w ujęciu tradycyjnym) składa się element obiektywny określany mianem bezprawności oraz subiektywny określany mianem winy sensu stricte zakładający podstawy do postawienia zarzutu z punktu widzenia powinności i możliwości przewidywania szkody oraz przeciwdziałania jej wystąpieniu. Ciężar dowodu co do wszystkich tych okoliczności obciąża, co do zasady, poszkodowanego. Podkreślić należy, że aby obciążyć sprawcę konsekwencjami jego zachowania trzeba w pierwszej kolejności udowodnić, że zachowanie sprawcy było wadliwe (tu: zawinione) i że to zachowanie spowodowało uruchomienie ciągu zdarzeń w konsekwencji powodujących szkodę (co w niniejszej sprawie nie było sporne). Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przepis art. 361 § 2 kodeksu cywilnego statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Wskazać jednocześnie trzeba, że reguły przepisu art. 361 § 1 i § 2 k.c. nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 15 listopada 2001 roku, sygn. akt III CZP 68/2001 i z dnia 21 marca 2003 roku, sygn. akt III CZP 6/2003). Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, jak podkreślał Sąd Najwyższy, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 maja 2002 roku, sygn. akt V CKN 1273/2000).

W niniejszej sprawie niespornym było, że w dniu 02 lipca 2022 roku około godziny 14:15 w R. przy ulicy pod L. doszło do uszkodzenia należącego do powoda przęsła linii 20 KV poprzez zerwanie dwóch przewodów pomiędzy (...)- (...), przy czym sprawcą szkody był L. B. posiadający w tym czasie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym u pozwanego. Poza sporem pozostawało także, że powód naprawił uszkodzone przęsło i kosztami tej naprawy obciążył sprawcę domagając się ich zwrotu od jego (sprawcy) ubezpieczyciela. Wreszcie Sąd miał na uwadze, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel przyjął swoją odpowiedzialność za szkodę i wypłacił odszkodowanie w łącznej kwocie 2 131,89 złotych nie uznając jednak żądanej przez powoda stawki za roboczogodzinę prac jako znacznie zawyżonej w stosunku do stawek rynkowych – i to właśnie stanowiło oś niniejszego sporu. Jak wynikało przy tym z kalkulacji kosztów naprawy, powód uwzględnił stawki za prace naprawcze w kwocie 124,75 złotych netto (liczba roboczogodzin nie była sporna), pozwany zaś – w kwocie 48,33 złotych netto wynikającej z informatora S. dla trzeciego kwartału 2022 roku dla województwa (...).

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Jest to wyrazem zasady, że to strony powinny być zainteresowane wynikiem postępowania oraz że to one dysponują przedmiotem postępowania m. in. poprzez powoływanie i przedstawianie Sądowi wybranych przez siebie dowodów.

W okolicznościach niniejszej sprawy to na powodzie (...) spółce akcyjnej z siedzibą w K. ciążył zatem obowiązek udowodnienia istnienia roszczenia stanowiącego podstawę powództwa poprzez wykazanie wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, w tym wysokości szkody, a w szczególności, że przyjęta przez powoda w kalkulacji kosztów naprawy stawka robocizny miała charakter stawki rynkowej, co aktualizowałoby po stronie pozwanego obowiązek zapłaty odszkodowania skalkulowanego przy jej uwzględnieniu.

W ocenie Sądu powód powyżej wskazanemu obowiązkowi dowodowemu nie sprostał i nie zdołał wykazać za pomocą zaoferowanych dowodów, że zastosowana przez niego stawka w kwocie 124,75 złotych netto miała walor stawki rynkowej. Dowodu na powyższą okoliczność bynajmniej zaś nie stanowi wewnętrzny dokument obowiązujący w przedsiębiorstwie powoda wskazujący na sposób kalkulacji stawki za robociznę na tym właśnie poziomie (k. 105-107 akt), dokument ten – jako dokument prywatny – nie korzysta z domniemania prawdziwości i stanowi wyłącznie dowód tego, że powód taką stawkę stosuje, co zresztą nie było sporne. Obowiązkiem powoda w niniejszym procesie – wobec zarzutów pozwanego, iż jest ona zawyżona – było bowiem udowodnienie, że stawka ta ma walor rynkowy, że występuje powszechnie na danym obszarze przy tego typu pracach, czego jednakże powód zaniechał. Ciężar dowodzenia w tym zakresie spoczywał zgodnie z treścią art. 6 k.c. na powodzie i to on ponosi negatywne konsekwencje powyższego zaniedbania. Raz jeszcze przy tym wskazać należy, że w kontradyktoryjnym modelu procesu cywilnego i to w postępowaniu gospodarczym, zwłaszcza gdy strona jest reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, brak było jakichkolwiek podstaw do podjęcia działania z urzędu, albowiem nie jest rolą Sądu wyręczanie strony w pozyskiwaniu dowodów mających stanowić potwierdzenie zasadności jej żądań (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 kwietnia 2007 roku, sygn. akt II CSK 22/2007).

Mając na uwadze powyższe i uznając, że powód nie wykazał swojego roszczenia co do wysokości, w tym w szczególności, że zastosowana przez niego stawka za prace naprawcze była stosowana w spornym okresie przy pracach tego rodzaju na lokalnym rynku usług, Sąd w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 6 k.c. stosowanymi a contrario powództwo oddalił.

O kosztach procesu w punkcie drugim wyroku orzeczono zgodnie z treścią art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego jako strony wygrywającej niniejszy proces – wraz z odsetkami w wysokości odstawek ustawowych za opóźnienie – kwotę 7,38 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (koszt notarialnego potwierdzenia pełnomocnictwa).

Na oryginale właściwy podpis

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Miotk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska
Data wytworzenia informacji: