Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 listopada 2024 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

po rozpoznaniu w dniu 04 listopada 2024 roku w Gdyni

w postępowaniu gospodarczym

na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 148 ¹ k.p.c.

sprawy z powództwa S. P.

przeciwko O. S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego O. S. na rzecz powoda S. P. kwotę 17 165,13 złotych (siedemnaście tysięcy sto sześćdziesiąt pięć złotych trzynaście groszy) wraz z odsetkami:



ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14 226,84 złotych za okres od dnia 14 lipca 2022 roku do dnia zapłaty,



ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 1 780,24 złotych za okres od dnia 20 marca 2022 roku do dnia zapłaty,



ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 158,05 złotych za okres od dnia 03 lipca 2024 roku do dnia zapłaty;

I.  zasądza od pozwanego O. S. na rzecz powoda S. P. kwotę 4 617 złotych (cztery tysiące sześćset siedemnaście złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty , tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  oddala wniosek powoda S. P. o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VI GC 981/24

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 03 lipca 2024 roku powód S. P. domagał się zasądzenia od pozwanego O. S. kwoty 17 165,13 złotych wraz z odsetkami: ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14 226,84 złotych za okres od dnia 14 lipca 2022 roku do dnia zapłaty, ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 1 780,24 złotych za okres od dnia 20 marca 2022 roku do dnia zapłaty i ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 158,05 złotych za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem należnego powodowi wynagrodzenia za wykonanie i montaż na rzecz pozwanego stolarki okiennej (w zakresie kwoty 14 226,84 złotych i kwoty 1 780,24 złotych) oraz tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych w związku z częściowymi wpłatami pozwanego (w zakresie kwoty 1 158,05 złotych).

W nakazie zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 15 lipca 2024 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 2364/24 starszy referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany O. S. wniósł o uchylenie nakazu zapłaty wskazując, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót wykończeniowych, która to działalność w ostatnim roku napotkała poważne trudności finansowe wynikające z ogólnego spowolnienia na rynku budowalnym i zwiększonych kosztów jej prowadzenia, co znacząco wpłynęło na zdolność pozwanego do terminowego regulowania zobowiązań. Pozwany wskazał, że nie uchyla się odpowiedzialności, jest zdeterminowany, by uregulować wszelkie zaległe płatności, wobec czego wniósł o rozłożenie ewentualnego świadczenia na raty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W maju 2022 roku O. S. zamówił u S. P. potrzebną mu stolarkę okienną. S. P. przygotował trzy oferty – numer (...), numer (...) i numer (...), które następnie zostały przez O. S. zaakceptowane.

Zamówiona stolarka okienna została przez S. P. wyprodukowana i zamontowana w miejscu wskazanym przez O. S., tj. w lokalu numer (...) przy ulicy (...), w lokalu numer (...) przy ulicy (...) oraz w lokalu numer (...) przy ulicy (...).

Prace zostały odebrane bez zastrzeżeń.

W związku z powyższymi realizacjami S. P. wystawił O. S.:



fakturę numer (...) na kwotę 14 226,84 złotych brutto tytułem wynagrodzenia za wykonanie i montaż stolarki okiennej (...) w lokalu numer (...) przy ulicy (...) i w lokalu numer (...) przy ulicy (...), z terminem płatności do dnia 13 lipca 2022 roku,



fakturę numer (...) na kwotę 6 780,24 złotych brutto tytułem wynagrodzenia za wykonanie i montaż stolarki okiennej (...) w lokalu numer (...) przy ulicy (...), z terminem płatności do dnia 22 września 2022 roku.

O. S. nie uregulował w żadnej części należności wynikającej z faktury numer (...).

O. S. uregulował na rzecz S. P. tytułem zapłaty należności wynikającej z faktury numer (...) łącznie kwotę 5 000 złotych (gotówką i przelewami).

niesporne, a nadto: oferta – k. 9-10, 11, 13-14 akt, wydruk wiadomości mailowych – k. 12, 15 akt, faktury – k. 16, 17 akt, historia rozliczenia – k. 18 akt, potwierdzenia wpłat – k. 19-26 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron w zakresie, w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną, a nadto na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów oraz dowodów z wydruków wiadomości mailowych (uznając je za dowody w rozumieniu art. 308 k.p.c. w zw. z art. 243 ¹ k.p.c.) przedłożonych przez powoda w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. W konsekwencji dokumenty te należało uznać za materiał dowodowy wiarygodny i dający możliwość czynienia na jego postawie pełnych i prawidłowych ustaleń faktycznych.

Zgodnie z treścią art. 148 ¹ k.p.c. sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Powyższego przepisu nie stosuje się, jeżeli strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o wysłuchanie jej na rozprawie albo przepis szczególny przewiduje taki obowiązek, chyba że pozwany uznał powództwo (§ 3).

W niniejszej sprawie żadna ze stron nie złożyła wniosku o wysłuchanie jej na rozprawie.

Jakkolwiek natomiast powód złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy, niemniej jednak oświadczeniem zawartym w piśmie z datą w nagłówku „dnia 25 października 2024 roku” (data prezentaty: 2024-10-28, k. 72 akt) zmienił swoje stanowisko i domagał się rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym w powyższym trybie. Nie budzi przy tym wątpliwości dopuszczalność zmiany stanowiska strony w tym zakresie. Jednocześnie w niniejszej sprawie w ocenie Sądu całokształt przytoczonych twierdzeń, w tym brak jakichkolwiek zarzutów pozwanego i zgłoszonych wniosków dowodowych pozwalał na przyjęcie, że przeprowadzenie rozprawy w przedmiotowej sprawie nie jest konieczne.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód S. P. domagał się zasądzenia od pozwanego O. S. kwoty 17 165,13 złotych wraz z odsetkami: ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14 226,84 złotych za okres od dnia 14 lipca 2022 roku do dnia zapłaty, ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 1 780,24 złotych za okres od dnia 20 marca 2022 roku do dnia zapłaty i ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 158,05 złotych za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem należnego powodowi wynagrodzenia za wykonanie i montaż na rzecz pozwanego stolarki okiennej (w zakresie kwoty 14 226,84 złotych i kwoty 1 780,24 złotych) oraz tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych w związku z częściowymi wpłatami pozwanego (w zakresie kwoty 1 158,05 złotych).

Pozwany O. S. nie sformułował wobec żądania pozwu jakichkolwiek zarzutów ani nie zanegował w jakikolwiek sposób tego żądania tak w zakresie jego zasadności, jak i wysokości. W szczególności nie zaprzeczał, że strony łączyły umowy sprzedaży stolarki okiennej z montażem, jak też, że powód swoje świadczenie zrealizował i to w sposób prawidłowy. Pozwany podnosił jedynie, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót wykończeniowych, która to działalność w ostatnim roku napotkała poważne trudności finansowe wynikające z ogólnego spowolnienia na rynku budowalnym i zwiększonych kosztów jej prowadzenia, co znacząco wpłynęło na zdolność pozwanego do terminowego regulowania zobowiązań. Pozwany wskazał, że nie uchyla się odpowiedzialności, jest zdeterminowany, by uregulować wszelkie zaległe płatności, wobec czego wniósł o rozłożenie ewentualnego świadczenia na raty.

Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 03 października 1969 roku (sygn. akt II PR 313/69) na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów przemawiających za zasadnością jego roszczenia. W razie zaś sprostania przez powoda ciążącemu na nim obowiązkowi, na stronie pozwanej spoczywa wówczas ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 kwietnia 1982 roku, sygn. akt I CR 79/82).

W okolicznościach niniejszej sprawy to na powodzie S. P. ciążył obowiązek wykazania, że strony łączyły umowy, których przedmiotem było wykonanie i montaż na rzecz pozwanego stolarki okiennej i że powód swoje zobowiązanie w tym zakresie wykonał, co aktualizowałoby po stronie pozwanego obowiązek zapłaty umówionego wynagrodzenia. W ocenie Sądu powód obowiązkowi powyższemu sprostał przedkładając stosowne dokumenty, w tym oferty, potwierdzenia ich przyjęcia przez pozwanego, czy dokumenty rozliczeniowe wraz z oświadczeniem pozwanego o zobowiązaniu się do ich uregulowania. Wszystkie te okoliczności, w tym wysokość roszczenia powoda, nie były przy tym kwestionowane przez pozwanego na żadnym etapie postępowania. W tej więc sytuacji, skoro pozwany nie kwestionował, że strony łączyły przedmiotowe umowy, a powód swoje obowiązki z nich wynikające wykonał i to prawidłowo, jak też, że był uprawniony do wystawienia faktur, których wysokość również nie była sporna, to mając na uwadze także i to, że pozwany w styczniu 2023 roku zobowiązał się wobec powoda do uregulowania przedmiotowych należności i część z nich (w zakresie kwoty 5 000 złotych) uregulował (co stanowiło tzw. niewłaściwe uznanie długu), zaś bezsprzecznie nie uiścił pozostałej kwoty dochodzonej w pozwie tytułem należności głównej, tj. kwoty 14 226,84 złotych i kwoty 1 780,24 złotych (a także kwoty 1 158,05 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych w związku z częściowymi wpłatami pozwanego), to uznać należało, że powodowi przysługiwało roszczenie o zapłatę należności dochodzonej niniejszym pozwem w całości wraz z dalszymi odsetkami: ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14 226,84 złotych za okres od dnia 14 lipca 2022 roku do dnia zapłaty, ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 1 780,24 złotych za okres od dnia 20 marca 2022 roku do dnia zapłaty i ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 158,05 złotych za okres od dnia 03 lipca 2024 roku do dnia zapłaty, co czyniło żądanie powoda w całości zasadnym.

Natomiast odnośnie do wniosku pozwanego o rozłożenie świadczenia na raty, to zgodnie z treścią art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia – wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

W niniejszej spawie pozwany wniosek w tym zakresie uzasadnił trudną sytuacją finansową wskazując, że jednorazowa zapłata zasądzonego świadczenia spowodowałaby utratę przez niego płynności finansowej. Analizowany przepis zezwala sądowi na dokonanie modyfikacji sposobu spełnienia zasądzonego świadczenia poprzez ustalenie rat spłaty dając możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Nie ulega wątpliwości, iż skorzystanie z tego uprawnienia możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i sąd powinien korzystać z tego uprawnienia wyjątkowo i ze szczególną ostrożnością. Za szczególnie uzasadnione uznać należy sytuacje, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny, czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione, jednakże przy równoczesnym wzięciu pod uwagę sytuacji finansowej i interesów wierzyciela. Z uwagi bowiem na fakt, że rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia wiąże się z określoną zmianą wysokości zobowiązania (zmniejsza je w zakresie odsetkowym) rozważając zastosowanie przepisu art. 320 k.p.c. nie można kierować się więc jedynie sytuacją materialną dłużnika, ale należy brać pod uwagę także interes wierzyciela, bowiem rozłożenie na raty należności powoduje, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od świadczeń ratalnych za okres pomiędzy wydaniem wyroku a datą płatności poszczególnych rat (tak Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 roku, sygn. akt III PZP 11/70). Przy czym jednolicie przyjmuje się w orzecznictwie, że rozłożenie na raty może mieć miejsce tylko wtedy, gdy w sprawie zostanie wykazane, że pozwany będzie w stanie realizować spłatę w ratach, tj. że będzie dysponować środkami dla wykonania tak zmodyfikowanego obowiązku. Rozłożenie na raty świadczenia pieniężnego zależy więc od zaistnienia szczególnie uzasadnionego wypadku po stronie dłużnika. Nadto, zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą dotyczącą tej materii, powinność wykazania okoliczności przemawiających za zastosowaniem powyżej wskazywanego przepisu spoczywa na osobie obowiązanej. Stąd zachodzi konieczność wykazania przez dłużnika, że realnie będzie on dysponować środkami, które mimo trudności, o których była mowa wyżej umożliwią wykonanie zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. W przeciwnym razie, jeżeli okoliczności sprawy nie wskazują na istnienie po stronie dłużnika woli dobrowolnej spłaty zadłużenia, a jedynie na chęć odłożenia w czasie konieczności wykonania zobowiązania, omawiana norma prawna nie będzie miała zastosowania. Podobna sytuacja zaistnieje w razie braku po stronie pozwanej jakiejkolwiek aktywności w ratalnej spłacie zadłużenia. Sama trudna sytuacja ekonomiczna strony nie jest przy tym wystarczająca do zastosowania dyspozycji przepisu art. 320 k.p.c. Jest to tylko jedna z okoliczności, które mają znaczenie dla oceny tego, czy występuje „szczególnie uzasadniony wypadek” w rozumieniu art. 320 k.p.c., nie jest to jednak okoliczność, która ex lege implikuje zastosowanie tej instytucji. Przeciwnie, zła sytuacja finansowa pozwanego powinna – co do zasady – przemawiać za odstąpieniem od rozłożenia świadczenia na raty, gdyż z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że zobowiązanie nie zostanie wykonane, a tylko odroczy uzyskanie przez wierzyciela tytułu egzekucyjnego.

Nawet jeśli by przyjąć, że trudna sytuacja, w której pozwany się aktualnie znajduje stanowi szczególnie uzasadniony przypadek, to zdaniem Sądu pozwany w sprawie niniejszej nie wykazał, że będzie w stanie spłacać należne powodowi raty. Uwzględnienie wniosku dłużnika jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. W przeciwnym razie bowiem ani on sam nie odczuje ulgi ani wierzyciel nie zostanie należycie zaspokojony, a wszystko zakończy się i tak postępowaniem egzekucyjnym. W ocenie Sądu nie zachodził w niniejszej sprawie szczególnie uzasadniony przypadek, niezależnie zaś od tego dłużnik nie wykazał możliwości realnego zaspokojenia wierzyciela – pozwany mimo tego, że był w procesie reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego nie przejawił w jego toku inicjatywy w wykazaniu – poza gołosłownymi twierdzeniami – swojej sytuacji majątkowej, na ten fakt nie zaoferował jakiegokolwiek dowodu, w oparciu o który Sąd mógłby ustalić istnienie w sprawie owego szczególnie uzasadnionego przypadku, o jakim mowa w art. 320 k.p.c., a następnie – czy sytuacja majątkowa pozwanego daje rękojmię spełnienia świadczenia choćby w ratach, zwłaszcza że pozwany po marcu 2024 roku nie dokonał na rzecz powoda wpłat w jakiejkolwiek wysokości, zaś przez okres niemalże dwóch lat (od dat wymagalności – maj i wrzesień 2022 roku do marca 2024 roku) uregulował jedynie, i to w 8 ratach, kwotę 5 000 złotych. Rolą Sądu nie jest przy tym poszukiwanie za stronę dowodów na poparcie jej twierdzeń i wniosków, zwłaszcza w postępowaniu gospodarczym i w sytuacji, w której pozwany reprezentowany jest przez zawodowego pełnomocnika.

Mając więc na uwadze, że pozwany nie zakwestionował skutecznie żądania pozwu (tak w zakresie jego zasadności, jak i wysokości) Sąd na podstawie art. 535 k.c. w zw. z art. 750 k.c. w zw. z art. 735 k.c. w zw. z art. 230 k.p.c. w zw. z art. 4 oraz art. 7 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1790) w zw. z art. 481 k.c. w zw. z art. 482 k.c. w zw. z art. 320 k.p.c. a contrario w punkcie pierwszym wyroku zasądził od pozwanego O. S. na rzecz powoda S. P. kwotę 17 165,13 złotych wraz z odsetkami: ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14 226,84 złotych za okres od dnia 14 lipca 2022 roku do dnia zapłaty, ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 1 780,24 złotych za okres od dnia 20 marca 2022 roku do dnia zapłaty i ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 158,05 złotych za okres od dnia 03 lipca 2024 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł natomiast w punkcie drugim wyroku zgodnie z art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 109 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda jako strony wygrywającej niniejszą sprawę w całości kwotę 4 617 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty), co obejmowało kwotę 1 000 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwotę 17 złotych tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwotę 3 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ustalonych na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1964).

W punkcie trzecim wyroku Sąd na podstawie art. 333 k.p.c. stosowanego a contrario oddalił wniosek powoda o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Zgodnie z treścią art. 333 § 1 k.p.c. sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli: 1) zasądza alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące; 2) zasądza roszczenie uznane przez pozwanego; 3) wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.

Nie ma wątpliwości, że niniejszej spawie nie zaistniała żadna z obligatoryjnych przesłanek nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Stosownie natomiast do § 3 art. 333 k.p.c. Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę. Odnosząc się do tej przesłanki wskazać należy, że z uniemożliwieniem lub znacznym utrudnieniem wykonania wyroku możemy mieć do czynienia w sytuacji, w której zachodzi obawa, że wskutek zwłoki w wykonaniu wyroku, z uwagi na zachowanie pozwanego albo na właściwości przedmiotu sporu, wykonanie wyroku okaże się niemożliwe, a przynajmniej utrudnione. Jednocześnie, jak się wskazuje, nie wystarczy subiektywne odczucie powoda, okoliczności te muszą być obiektywnie uzasadnione i co najmniej uprawdopodobnione. Tymczasem powód dla uzasadnienia swojego wniosku w tym zakresie nie powołał się na jakiekolwiek okoliczności, które przemawiałyby za uwzględnieniem takiego wniosku, toteż jako niezasadny podlegał on oddaleniu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 09 stycznia 2025 roku