Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marta Denc

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2025 roku w Gdyni

na rozprawie

w postępowaniu gospodarczym

sprawy z powództwa Z. R.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. R. kwotę 7 567,66 złotych (siedem tysięcy pięćset sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt sześć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 7 287,66 złotych za okres od dnia 10 października 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. R. kwotę 658,18 złotych (sześćset pięćdziesiąt osiem złotych osiemnaście groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda Z. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 306,88 złotych (trzysta sześć złotych osiemdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 240,33 złotych (dwieście czterdzieści złotych trzydzieści trzy grosze) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt VI GC 950/23

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 12 maja 2023 roku, sprecyzowanym w piśmie z datą w nagłówku „dnia 29 maja 2023 roku” (data prezentat: 2023-06-02, k. 90-96 akt), powód Z. R. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 17 230,72 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 16 950,72 złotych za okres od dnia 10 października 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem pozostałej części odszkodowania (w zakresie kwoty 16 950,72 złotych) i tytułem zwrotu poniesionych kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy (w zakresie kwoty 280 złotych).

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 11 kwietnia 2022 roku doszło do uszkodzenia obręczy kół oraz opon pojazdu marki L. (...) model R. (...). Uszkodzony pojazd ubezpieczony był w zakresie ubezpieczenia autocasco u pozwanego, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 3 070,87 złotych brutto wyliczając ją w wariancie optymalnym, podczas gdy strony zawarły umowę w wariancie serwisowym, przy czym powód wskazał, że postanowienia zawarte w § 17 ust. 5 „ (...) Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku” uznać należy za abuzywne jako, że prowadzą do wymuszenia na poszkodowanym dokonania naprawy pojazdu.

W nakazie zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 07 czerwca 2023 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 1829/23 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. domagał się oddalenia powództwa wskazując, że powód nie przedstawił rachunków potwierdzających dokonanie naprawy lub wymiany obręczy kół, stąd też ustalenie wysokości odszkodowania w tym zakresie dokonane zostało zgodnie z regułami w wariancie optymalnym, nadto pozwany wskazał, że uszkodzenia obręczy kół uzasadniały naprawę, a nie ich wymianę na nowe, a postanowienie zawarte w § 17 ust. 5 „ (...) Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku” nie zostało ujawnione w rejestrze klauzul abuzywnych. Pozwany zakwestionował również uprawnienie powoda do domagania się zwrotu poniesionych kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 kwietnia 2022 roku Z. R. jadąc należącym do niego pojazdem marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) przy Urzędzie Miasta G. najechał na ostre krawędzie kostki brukowej, co spowodowało uszkodzenie kół po prawej stronie tego pojazdu.

Z. R. nie był uprawniony do obniżenia należnego w związku z naprawą pojazdu podatku vat o jakąkolwiek kwotę podatku naliczonego.

W dniu zdarzenia przedmiotowy pojazd objęty był dobrowolnym ubezpieczeniem (...) (autocasco) w wariancie serwisowym, z sumą ubezpieczenia w wartości brutto oraz ubezpieczeniem (...) w drodze w wariancie (...) (Polska), na mocy umowy zawartej z (...) spółką akcyjną z siedzibą w W..

Integralną częścią umowy były „Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”.

Potwierdzeniem zawarcia umowy była polisa numer (...).

polisa – k. 23-26 akt, oświadczenia do polisy – k. 27-28 akt, „Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” – k. 29-50 akt, faktura – k. 85 akt, zeznania powoda Z. R. – protokół rozprawy z dnia 28 lutego 2024 roku, k. 120-123 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:22:58-00:48:21)

Stosownie do § 17 ust. 1 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, z zastrzeżeniem ust. 2, koszty naprawy pojazdu ustalane są na podstawie następujących cen części zamiennych zakwalifikowanych do wymiany: 1) w wariancie serwisowym – cen części oryginalnych; 2) w wariancie optymalnym: a) cen części oryginalnych, pomniejszonych w zależności od okresu eksploatacji pojazdu według poniższych wskaźników: okres eksploatacji pojazdu do 3 lat – procent pomniejszenia 30%, powyżej 3 do 5 lat – procent pomniejszenia 45%, powyżej 5 do 8 lat – procent pomniejszenia 55% i powyżej 8 lat – procent pomniejszenia 60 %; b) cen części alternatywnych; 3) w wariancie partnerskim – cen części oryginalnych.

Jeżeli w systemach A., E. lub D. dostępne są części oryginalne i alternatywne lub części alternatywne pochodzące od różnych producentów, wysokość odszkodowania ubezpieczyciel ustala uwzględniając części o najniższej cenie, przy czym w przypadku części oryginalnych w wariancie optymalnym uwzględnia się cenę pomniejszoną według zasad określonych w ust. 1 pkt 2 lit. a (ust. 2).

Z zastrzeżeniem ust. 4 – 6 i ust. 8, wysokość odszkodowania ustala się z uwzględnieniem sposobu naprawy pojazdu w wybranym przez ubezpieczonego warsztacie oraz w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub D. z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez ubezpieczyciela: a) w wariancie serwisowym i optymalnym – w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie województwa, w którym znajduje się ten warsztat, b) w wariancie partnerskim – dla warsztatu partnerskiego, w którym dokonywana jest naprawa; 3) cen części zamiennych ustalonych stosownie do ust. 1 i 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D..

Ubezpieczyciel ustala odszkodowanie w sposób przewidziany w powyższy sposób, pod warunkiem przedstawienia rachunków lub faktur vat dotyczących robocizny, części zamiennych, materiałów lakierniczych i normaliów, przy czym w przypadku wariantu partnerskiego rachunki lub faktury vat muszą być wystawione przez warsztat partnerski (ust. 3).

W razie udokumentowania naprawy pojazdu rachunkami lub fakturami vat, ubezpieczyciel weryfikuje koszty wynikające z tych rachunków lub faktur vat pod kątem ich zgodności z zasadami określonymi w ust. 3 (ust. 4).

W razie nieprzedstawienia rachunków lub faktur vat, o których mowa w ust. 3, ubezpieczyciel wypłaca bezsporną część odszkodowania ustaloną na podstawie wyceny ubezpieczyciela sporządzonej w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub D., z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez ubezpieczyciela w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania (siedziby) ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu; 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub D., ustalonych w oparciu o zasady określone w ust. 1 pkt 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D..

Dokonanie wyceny w powyższy sposób nie pozbawia ubezpieczonego możliwości przedłożenia rachunków lub faktur vat i ustalenia wysokości odszkodowania na zasadach określonych w ust. 3 (ust. 5).

„Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” – k. 29-50 akt

Stosownie do § 31 ust. 1 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, zakres ubezpieczenia (...) w drodze zależy od wariantu, w jakim zawarta została umowa.

W wariancie (...), ubezpieczyciel zapewnia organizację i pokrycie kosztów m. in. wynajmu pojazdu zastępczego w przypadku: a) unieruchomienia pojazdu wskutek wypadku – na czas naprawy pojazdu nie dłużej jednak niż na okres do 10 dni; jeżeli w następstwie wypadku zostało wykonane złomowanie, o którym mowa w pkt 3 – do 10 dni (§ 32 pkt 4), przy czym koszt zwrotu pojazdu zastępczego do wypożyczalni ponosi ubezpieczony; ubezpieczyciel zapewnia pojazd zastępczy klasyfikowany w tym samym segmencie rynkowym co pojazd, którego dotyczy ubezpieczenie, jednak nie wyższym niż D, przy czym ubezpieczyciel nie gwarantuje, że pojazd zastępczy będzie tak samo wyposażony; wynajem wskazanego przez ubezpieczyciela pojazdu zastępczego odbywa się na podstawie umowy najmu pojazdu zastępczego zawartej pomiędzy ubezpieczonym a wskazaną przez ubezpieczyciela wypożyczalnią i na warunkach określonych w tej umowie, w szczególności może być uzależniony od wpłacenia przez ubezpieczonego kaucji w wysokości określonej przez wypożyczalnię lub od zablokowania środków na karcie kredytowej.

Zgodnie zaś z § 11 ust. 2 i ust. 3 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” ubezpieczyciel zobowiązany jest zwrócić w granicach sumy ubezpieczenia koszty: 1) wynikłe z zastosowania, w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego, środków podjętych w celu ratowania pojazdu oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się bezskuteczne; 2) wymaganego przepisami prawa dodatkowego badania technicznego pojazdu po jego naprawie.

„Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” – k. 29-50 akt

W związku z zaistniałą szkodą Z. R. wezwał pomoc drogową, która przewiozła uszkodzony pojazd marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) do zakładu wulkanizacyjnego prowadzonego przez Ł. L..

Z. R. spieszyło się z dokonaniem naprawy, albowiem następnego dnia miał wyjazd służbowy. Z tego względu zdecydował, żeby warsztat założył w pojeździe nabyte przez niego wcześniej do tego pojazdu obręcze kół wraz z oponami przeznaczonymi na inny sezon.

Uszkodzone obręcze kół zostały zezłomowane.

Uszkodzone dwie opony zostały zutylizowane.

Z. R. zamówił w ich miejsce dwie nowe opony marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...).

Po dostarczeniu kupionych opon do zakładu wulkanizacyjnego, Z. R. zlecił ich nałożenie.

Z. R. nie nabył nowych obręczy kół w miejsce uszkodzonych.

zeznania świadka Ł. L. – protokół rozprawy z dnia 28 lutego 2024 roku, k. 120-123 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:19-00:22:43), zeznania powoda Z. R. – protokół rozprawy z dnia 28 lutego 2024 roku, k. 120-123 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:22:58-00:48:21), faktura – k. 79 akt

W dniu 10 maja 2022 roku Ł. L. wystawił Z. R. fakturę numer (...) na kwotę 3 620 złotych brutto tytułem: ceny za dwie opony marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...) (3 160 złotych brutto), usługi wymiany dwóch opon (200 złotych brutto) i usługi założenia kół zastępczych z wyważeniem i optymalizacją (260 złotych brutto).

faktura – k. 79 akt

(...) spółka akcyjna z siedzibą w W. po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał i wypłacił tytułem pokrycia kosztów naprawy uszkodzonego w dniu 11 kwietnia 2022 roku pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kwotę 3 070,87 złotych brutto. (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wypłacił Z. R. kwotę 2 919,04 złotych.

decyzja – k. 57, 66 akt oraz w aktach szkody – k. 123 akt, ustalenie wysokości szkody – k. 63-65 akt, potwierdzenie przelewu – k. 67 akt

W związku z nieuwzględnieniem reklamacji składanych przez Z. R. w zakresie wysokości odszkodowania, zlecił on Biuro (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. oszacowanie kosztów naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po szkodzie z dnia 11 kwietnia 2022 roku. Po sporządzeniu kosztorysu naprawy, Biuro (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawił Z. R. fakturę numer (...) na kwotę 280 złotych brutto.

kalkulacja naprawy – k. 51-55 akt, faktura – k. 56 akt, wydruk korespondencji – k. 68-78 akt

Charakterystyczne rozerwania ogumienia oraz miejscowe ubytki materiału widoczne na rantach felg są typowe dla dynamicznego najechania na twardą, tępą krawędź przeszkody znajdującej się na torze ruchu koła, co skutkowało gwałtownym, kompresyjnym ugięciem czoła opony, w wyniku czego została przekroczona granica wytrzymałości osnowy znajdującej się w części bocznej, a w konsekwencji doszło do przerwania warstw gumy.

Przebieg kolizji związany z udarowym uderzeniem bezpośrednio w koło jezdne może skutkować zmianą ustawienia geometrii kół, a nawet uszkodzeniem elementów układu kierowniczego, czy podzespołów zawieszenia, stąd zasadne jest przeprowadzenie badania geometrii kół.

Zaistniałe uszkodzenia obręczy kół (...) o rozmiarze 8,5” x 21” (numer katalogowy (...)) zamontowanych w pojeździe marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie podlegają naprawom i zgodnie z technologią producenta, w tym pojazdów marki R. (...), powinny zostać wymienione na nowe.

Spadek wartości odpowiadający stopniowi zużycia uszkodzonego ogumienia marki D. model (...) (...) (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...) wynosi 10%.

Celowy i ekonomiczny koszt naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 11 kwietnia 2022 roku zgodnie z postanowieniami zawartej między stronami umowy wynosi 10 358,53 złotych brutto i obejmuje: kwotę 2 474,79 złotych netto tytułem ceny za dwie opony marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...), z uwzględnieniem stopnia zużycia oraz tytułem usługi wymiany dwóch opon z wyważeniem i optymalizacją; kwotę 5 735,40 złotych netto tytułem wymiany na nowe dwóch obręczy kół oraz kwotę 211,38 złotych tytułem założenia kół zastępczych.

częściowo opinia biegłego sądowego P. C. – k. 151-175 akt, faktura – k. 79 akt, zeznania świadka Ł. L. – protokół rozprawy z dnia 28 lutego 2024 roku, k. 120-123 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:19-00:22:43), zeznania powoda Z. R. – protokół rozprawy z dnia 28 lutego 2024 roku, k. 120-123 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:22:58-00:48:21), pismo – k. 81, 82 akt

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w części, w jakiej pozostawał bezsporny pomiędzy stronami, Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron.

Sąd uwzględnił także wyżej wymienione dowody z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, w tym znajdujące się w aktach szkody, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że ich moc dowodowa nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd nie oparł się na przedłożonym przez powoda kosztorysie serwisowym (k. 80 akt) w zakresie, w jakim miał on stanowić dowód na poniesienie kosztów nabycia nowych obręczy kół w miejsce uszkodzonych obręczy (...) o rozmiarze 8,5” x 21” (numer katalogowy (...)) zamontowanych w pojeździe marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w chwili szkody, Sąd zważył bowiem, że dokument ten nie stanowił w żadnej mierze dowodu dokumentującego nabycie tychże części przez powoda.

Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż nie wnosiły do niej nowych i istotnych okoliczności.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się także na zeznaniach świadka Ł. L. oraz powoda uznając je za wiarygodne w całości, w szczególności co do wskazanego przez nich zakresu naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), jak też braku możliwości – przy zachowaniu technologii producenta pojazdów marki L. (...) – naprawy uszkodzonych obręczy kół, co znalazło potwierdzenie w opinii biegłego sądowego, a także w przypadku przesłuchania powoda – także co do przebiegu zdarzenia.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 28 lutego 2024 roku Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 4 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania pozwanego, albowiem osoby uprawnione do reprezentowania pozwanego, mimo prawidłowego wezwania, nie stawiły się i nie usprawiedliwiły swojej nieobecności.

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii spornych w niniejszej sprawie miał natomiast dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie techniki i mechaniki motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego P. C.. Opinia ta została sporządzona przez osobę posiadającą wiadomości specjalne z powyższego zakresu, a zatem uprawnioną do przeprowadzania badań i sporządzania opinii danego rodzaju. Wykonano ją w sposób rzetelny i obiektywny, zgodnie z zasadami wiedzy fachowej i wymogami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Biegły sądowy ustalił, że zaistniałe uszkodzenia obu obręczy kół (...) o rozmiarze 8,5” x 21” (numer katalogowy (...)) zamontowanych w pojeździe marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie podlegają naprawom i zgodnie z technologią producenta, w tym technologią producenta pojazdów marki L. (...) model R. (...), powinny zostać wymienione na nowe, zaś spadek wartości odpowiadający stopniowi zużycia uszkodzonego ogumienia marki D. model (...) (...) (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...) wynosi 10%. Biegły sądowy ustalił także, że celowy i ekonomiczny koszt naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 11 kwietnia 2022 roku zgodnie z postanowieniami zawartej między stronami umowy obejmuje: kwotę 2 474,79 złotych netto tytułem ceny za dwie opony marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...), z uwzględnieniem stopnia ich zużycia oraz tytułem usługi wymiany dwóch opon z wyważeniem i optymalizacją – zgodnie z przedłożoną fakturą oraz kwotę 5 735,40 złotych netto tytułem wymiany na nowe obu obręczy kół (co nie zostało wykazane za pomocą faktury), a więc łącznie kwotę 8 210,19 złotych netto (10 098,53 złotych brutto).

Żadna ze stron nie kwestionowała w powyższym zakresie założeń i wniosków biegłego sądowego, stąd też nie znajdując jakichkolwiek podstaw do zdezawuowania wartości tejże opinii i jej mocy dowodowej Sąd oparł się na niej dokonując rozstrzygnięcia kwestii spornych w sprawie, przy czym w ocenie Sądu uzasadnione koszty naprawy w przedmiotowej sprawie obejmują również kwotę 211,38 złotych netto (260 złotych brutto), zgodnie z przedłożoną fakturą – tytułem założenia kół zastępczych jako naprawy doraźnej pozwalającej na zapobieżenie powiększeniu szkody o koszty najmu pojazdu zastępczego na czas oczekiwania na naprawę, w tym dostawę zamówionych opon, o czym szerzej w poniższej części uzasadnienia.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niniejszej sprawie powód Z. R. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 17 230,72 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 16 950,72 złotych za okres od dnia 10 października 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem pozostałej części odszkodowania obejmującego koszty naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 11 kwietnia 2022 roku ustalone w wariancie serwisowym (w zakresie kwoty 16 950,72 złotych) i tytułem zwrotu poniesionych kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy (w zakresie kwoty 280 złotych).

Kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. podnosił, że powód nie przedstawił rachunków potwierdzających dokonanie naprawy lub wymiany obręczy kół, stąd też ustalenie wysokości odszkodowania w tym zakresie dokonane zostało zgodnie z regułami w wariancie optymalnym, nadto pozwany wskazał, że uszkodzenia obręczy kół uzasadniały naprawę, a nie ich wymianę na nowe, a postanowienie zawarte w § 17 ust. 5 „ (...) Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku” nie zostało ujawnione w rejestrze klauzul abuzywnych. Pozwany zakwestionował również uprawnienie powoda do domagania się zwrotu poniesionych kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy.

Zgodnie z treścią art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, przy czym przy ubezpieczeniu majątkowym, a takim jest ubezpieczenie autocasco, sprowadza się to do zapłaty określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

Sposób ustalania wysokości świadczenia oraz wypłaty odszkodowania uregulowany był w „Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, które stanowiły podstawę wzajemnych praw i obowiązków stron umowy, tj. poszkodowanego powoda oraz pozwanego.

Stosownie do treści § 17 ust. 1 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, z zastrzeżeniem ust. 2, koszty naprawy pojazdu ustalane są na podstawie następujących cen części zamiennych zakwalifikowanych do wymiany: 1) w wariancie serwisowym – cen części oryginalnych; 2) w wariancie optymalnym: a) cen części oryginalnych, pomniejszonych w zależności od okresu eksploatacji pojazdu według poniższych wskaźników: okres eksploatacji pojazdu do 3 lat – procent pomniejszenia 30%, powyżej 3 do 5 lat – procent pomniejszenia 45%, powyżej 5 do 8 lat – procent pomniejszenia 55% i powyżej 8 lat – procent pomniejszenia 60 %; b) cen części alternatywnych; 3) w wariancie partnerskim – cen części oryginalnych. Jeżeli w systemach A., E. lub D. dostępne są części oryginalne i alternatywne lub części alternatywne pochodzące od różnych producentów, wysokość odszkodowania ubezpieczyciel ustala uwzględniając części o najniższej cenie, przy czym w przypadku części oryginalnych w wariancie optymalnym uwzględnia się cenę pomniejszoną według zasad określonych w ust. 1 pkt 2 lit. a (ust. 2).

Z zastrzeżeniem ust. 4 – 6 i ust. 8, wysokość odszkodowania ustala się z uwzględnieniem sposobu naprawy pojazdu w wybranym przez ubezpieczonego warsztacie oraz w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub D. z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez ubezpieczyciela: a) w wariancie serwisowym i optymalnym – w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie województwa, w którym znajduje się ten warsztat, b) w wariancie partnerskim – dla warsztatu partnerskiego, w którym dokonywana jest naprawa; 3) cen części zamiennych ustalonych stosownie do ust. 1 i 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D. (ust. 2).

Ubezpieczyciel ustala odszkodowanie w sposób przewidziany powyżej – pod warunkiem przedstawienia rachunków lub faktur vat dotyczących robocizny, części zamiennych, materiałów lakierniczych i normaliów, przy czym w przypadku wariantu partnerskiego rachunki lub faktury vat muszą być wystawione przez warsztat partnerski (ust. 3). W razie udokumentowania naprawy pojazdu rachunkami lub fakturami vat, ubezpieczyciel weryfikuje koszty wynikające z tych rachunków lub faktur vat pod kątem ich zgodności z powyżej wskazanymi zasadami (ust. 4).

W razie nieprzedstawienia rachunków lub faktur vat, o których mowa w ust. 3, ubezpieczyciel wypłaca bezsporną część odszkodowania ustaloną na podstawie wyceny ubezpieczyciela sporządzonej w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub D., z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez ubezpieczyciela w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania (siedziby) ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu; 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub D., ustalonych w oparciu o zasady określone w ust. 1 pkt 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D..

Dokonanie wyceny w powyższy sposób nie pozbawia ubezpieczonego możliwości przedłożenia rachunków lub faktur vat i ustalenia wysokości odszkodowania na zasadach określonych w ust. 3 (ust. 5).

Poza sporem pozostawało, że powód w niniejszej sprawie przedłożył zgodnie z wymaganiami wskazanymi w § 17 ust. 3 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” fakturę numer (...) wystawioną przez zakład wulkanizacyjny prowadzony przez Ł. L. dokumentującą zakup przez powoda nowych opon w miejsce tych dwóch, które uległy uszkodzeniu oraz wykonanie na jego rzecz usługi założenia na obręcze kół tychże opon oraz usługi założenia doraźnie obręczy kół z oponami przeznaczonymi na inny sezon. W ocenie Sądu nie było też wątpliwości, że powód nie przedłożył dowodu dokumentującego nabycie przez niego obręczy kół w miejsce tychże dwóch, które uległy uszkodzeniu, albowiem jak już wskazano w powyższej części uzasadnienia – kosztorys serwisowy (k. 80 akt) nie stanowił w żadnej mierze dowodu dokumentującego poniesienie kosztów nabycia nowych obręczy kół w miejsce uszkodzonych obręczy (...) o rozmiarze 8,5” x 21” (numer katalogowy (...)) zamontowanych w pojeździe marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w chwili zdarzenia.

Wobec zaś podniesionych zarzutów w pierwszej kolejności rozważenia wymagało, czy postanowienie zawarte w § 17 ust. 3 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” w zakresie, w jakim warunkowało ustalenie wysokości odszkodowania w wybranym wariancie serwisowym od przedstawienia rachunków lub faktur vat dotyczących robocizny, części zamiennych, materiałów lakierniczych i normaliów, miało – jak to podnosił powód – charakter abuzywny.

Zgodnie z treścią art. 805 § 4 k.c. przepisy art. 385 ¹ – art. 385 ³ k.c. stosuje się odpowiednio, jeżeli ubezpieczającym jest osoba fizyczna zawierająca umowę związaną bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Stosownie natomiast do treści art. 385 ¹ k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny (§ 1).

W niniejszej sprawie Sąd miał na uwadze, że umowa ubezpieczenia jest umową dwustronnie zobowiązującą – ubezpieczający jest obowiązany uiścić umówioną składkę w zamian za odszkodowanie, które należeć mu się będzie w razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego, przy czym o ile świadczenie ubezpieczającego jest bezwarunkowe, o tyle świadczenie ubezpieczyciela jest uzależnione od zajścia przewidzianego w umowie wypadku, tj. zdarzenia losowego. Nadto wskazać należy, że czym innym jest umowa ubezpieczenia, a czym innym potwierdzająca ją polisa. Umowa ubezpieczenia dochodzi do skutku solo consensu – poprzez zgodne oświadczenie stron umowy i do jej zawarcia nie jest wymagana forma pisemna, czy inna forma szczególna. Natomiast polisa, o jakiej mowa w art. 809 k.c., stanowi jedynie zewnętrzny nośnik potwierdzający treść zawartej umowy, przy czym nie warunkuje ona (polisa) ważności zawarcia umowy ubezpieczenia (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 04 kwietnia 2013 roku, sygn. akt VI ACa 1324/12).

Jak wynikało z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie było wątpliwości, że w dniu zdarzenia (tj. dnia 11 kwietnia 2022 roku) przedmiotowy pojazd objęty był dobrowolnym ubezpieczeniem (...) (autocasco) w wariancie serwisowym, z sumą ubezpieczenia w wartości brutto oraz ubezpieczeniem (...) w drodze w wariancie (...) (Polska), na mocy umowy zawartej przez strony, przy czym potwierdzeniem zawarcia tejże umowy była polisa numer (...). Jednocześnie nie było w sprawie sporne, że integralną częścią umowy były „Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, przy czym bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawało, że powód niedokładnie zapoznał się z ich treścią, gdyż jak zeznał – „wierzę agentom”. Nie było w niniejszej sprawie także sprzeczności między treścią polisy a treścią postanowień umowy, polisa jako potwierdzenie zawarcia umowy ma z natury rzeczy charakter skrótowy wskazując jedynie na wybrany wariant ubezpieczenia, którego szczegółowe zasady określono właśnie w „Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”.

Dokonując zatem analizy § 17 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, a w szczególności ust. 3 tegoż paragrafu, pod kątem jego ewentualnej abuzywności wskazać należało, że pomiędzy pojęciem szkody w ogólnym prawie zobowiązań i w ubezpieczeniach co do zasady nie występują różnice. Możliwe jest natomiast inne określenie wysokości odszkodowania niż według zasad ogólnych. Z reguły odszkodowanie ubezpieczeniowe jest ograniczone w stosunku do odszkodowania, które byłoby przyznane na podstawie ogólnych przepisów prawa zobowiązań i często nie pokrywa pełnej wysokości szkody. Nie ulega więc wątpliwości, iż strony dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego mogą ustalić umownie sposób kalkulacji świadczenia odszkodowawczego, które – zgodnie z takimi ustaleniami – może nie pokrywać całości uszczerbku majątkowego ubezpieczonego. Takie ograniczenia odszkodowania co do zasady nie mogą być uznane za bezprawne. Dla ich ważności niezbędne jest jednak ustalenie, że wyraźnie wynikają one z przepisów prawa, postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia lub też poszczególnych umów (tak Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 stycznia 2021 roku, sygn. II Ca 696/20), strony mają bowiem swobodę kształtowania zasad ustalania wysokości odszkodowania.

Przesłanki uznania konkretnego postanowienia za „niedozwolone postanowienie umowne” w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. są następujące: 1) umowa została zawarta z konsumentem, 2) postanowienie umowy „nie zostało uzgodnione indywidualnie”, 3) postanowienie kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszając jego interesy, 4) jednoznacznie sformułowane postanowienie nie dotyczy „głównych świadczeń stron”.

Przesłanki „sprzeczności z dobrymi obyczajami” i „rażącego naruszenia interesów konsumenta” muszą być spełnione, co jednoznacznie wynika z treści przepisu, łącznie (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 29 sierpnia 2013 roku, sygn. akt I CSK 660/12, czy Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 kwietnia 2013 roku, sygn. akt VI ACa 1571/12). Przy tym ujęciu przyjąć trzeba, że rażące naruszenie interesów samo w sobie nie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, gdyż w przeciwnym razie ta ostatnia przesłanka byłaby zbędna. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami należy uznać wprowadzenie do umowy klauzul godzących w równowagę kontraktową, a rażące naruszenie interesów konsumenta polega na nieusprawiedliwionej dysproporcji praw i obowiązków na jego niekorzyść. W przedmiotowej sprawie nie można pomijać tego, że przedmiotem oceny jest umowa ubezpieczenia autocasco, w którym strony mogą wybrać określoną formułę zagwarantowanej przez ubezpieczyciela ochrony. Wybór ten może dotyczyć, jak już wskazano powyżej, również wysokości odszkodowania, np. poprzez określenie niższej niż wartość pojazdu sumy gwarancyjnej bądź ustalenie tzw. „udziału własnego” ubezpieczonego w obowiązku pokrycia szkody, co z całą pewnością nie byłoby traktowane jako postanowienie abuzywne. Pamiętać bowiem należy, że celem umowy ubezpieczenia autocasco nie jest przywrócenie stanu pojazdu sprzed zdarzenia, lecz wypłata określonego w umowie świadczenia zgodnie z umówionymi przez strony zasadami, stąd też odwoływania się do zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela tak, jak przy odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody nie jest prawidłowe.

W niniejszej sprawie nie można przyjąć, że świadczenia stron są nieekwiwalentne, albowiem gdyby powód przedstawił wymagane zgodnie zawartym przez niego wariantem serwisowym rachunki lub faktury, to nie byłoby podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania w pełnej wysokości, nie ma także podstaw do przyjęcia, że postanowienia, które zakwestionował powód godzą w równowagę kontraktową stron i wprowadzają nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków wynikających z umowy na niekorzyść ubezpieczonego, rażąco naruszając jego interesy. Nie może więc powód domagać się odszkodowania w wariancie serwisowym poprzez kalkulację naprawy w tym wariancie zarówno wtedy, kiedy nie naprawił pojazdu w ogóle, jak i wówczas gdy pojazd naprawił, ale naprawy tej nie udokumentował w sposób uzgodniony przez strony. Jednocześnie wskazać należy, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 29 listopada 2023 roku (sygn. akt II CSKP 1402/22) jednoznacznie przesądził, że samo uzależnienie sposobu określenia odszkodowania od przedstawienia rachunku dokumentującego naprawę nie może być postrzegane jako wykraczające poza zasadę swobody umów i godzące w interesy konsumenta w sposób rażący. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że analizowane postanowienie zostało sformułowane w sposób jednoznaczny, zrozumiały dla przeciętnego, rozsądnego konsumenta i jako że dotyczy – w ocenie Sądu – głównego świadczenia stron, wykluczone jest w ogóle zastosowanie art. 385 ¹ k.c. Sąd podziela bowiem pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 marca 2015 roku (sygn. akt II CSK 164/14), że głównym świadczeniem ubezpieczyciela jest spełnienie określonego świadczenia w razie zajścia przewidzianego umową ubezpieczenia wypadku, a nie ponoszenie ryzyka jego spełnienia określane jako objęcie ochroną, udzielanie ochrony, czy jej sprawowanie. Skoro zaś w umowie dobrowolnego ubezpieczenia komunikacyjnego zawartego przez strony znalazły się postanowienia dokładnie precyzujące sposób ustalenia wysokości należnego stronie poszkodowanej odszkodowania z umowy ubezpieczenia majątkowego, to uznać należy, że są to postanowienia określające główne świadczenie strony pozwanej. W uzupełnieniu powyższych uwag wskazać należy, że bezsporna i wielokrotnie podkreślana przez powoda okoliczność, że powód zapłacił wyższą składkę zawierając z pozwanym umowę ubezpieczenia decydując się na wariant serwisowy, nie może mieć jakiegokolwiek znaczenia dla oceny prawnej zakwestionowanych postanowień umownych.

A zatem w ocenie Sądu analizowane postanowienie „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” w zakresie, w jakim uzależnia ustalenie wysokości odszkodowania od przedstawienia rachunku lub faktury dokumentujących naprawę, czy nabycie części jako, że zostało sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały dla przeciętnego adresata wskazując wprost na tenże warunek i jako że dotyczy głównego świadczenia stron, nie podlega ocenie z punktu widzenia art. 385 ¹ § 1 k.c. Nawet zaś gdyby takiej ocenie podlegało, postanowienie to nie ma charakteru abuzywnego, albowiem nie kształtuje praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszając jego interesy (nie godzi w równowagę kontraktową, nie wprowadza nieuzasadnionych dysproporcji praw i obowiązków na niekorzyść poszkodowanego). Wbrew wywodom powoda abuzywność powyżej wskazanego postanowienia „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” nie wynika także z przejścia w przypadku nieudokumentowania naprawy lub nabycia części na mniej korzystny wariant odszkodowania ani z faktu rzekomego wymuszania na ubezpieczonym naprawy pojazdu. Obowiązek naprawienia szkody z tytułu wypadku ubezpieczeniowego i jego zasady zostały bowiem określone w umowie dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego (a ściślej – w „Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” wariantowo, a wybór wariantu zależał od ubezpieczającego. Podkreślić raz jeszcze przy tym należy, że na gruncie umowy ubezpieczenia (majątkowego) nie mają zastosowania zasady odpowiedzialności deliktowej, w myśl której odpowiedzialność odszkodowawcza powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniona od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy (tak Sąd Okręgowy w Poznaniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 stycznia 2020 roku, sygn. akt XV Ca 1401/19).

Mając na względzie powyższe w realiach niniejszej sprawy uznać należało, że do ustalenia wysokości należnego powodowi odszkodowania znajdował więc zastosowanie w pełni § 17 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)”, w tym ust. 3 i ust. 5. Nie było bowiem sporne, że powód dokonał naprawy jedynie częściowo i przedstawił fakturę wyłącznie za nabycie dwóch opon w miejsce uszkodzonych i usługę wymiany ogumienia wraz z wyważeniem i optymalizacją, i w tym zakresie – faktura ta podlegała weryfikacji zgodnie z zasadami wskazanymi w ust. 3 (wariant serwisowy). Odnośnie zaś do zaś szkody w pozostałym zakresie, tj. uszkodzenia dwóch obręczy kół, jak już wskazano w powyższej części uzasadnienia, powód nie udokumentował naprawienia tejże szkody tak, jak tego wymagała umowa, tj. rachunkiem lub fakturą, a zatem ustalenie w tym zakresie wysokości odszkodowania miało miejsce zgodnie z zasadami określonymi w ust. 5 (wariant optymalny).

Jak wynikało przy tym z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w tym w szczególności z opinii biegłego sądowego, spadek wartości odpowiadający stopniowi zużycia uszkodzonego ogumienia marki D. model (...) (...) (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...) wynosił 10%, zaś przebieg kolizji związany z udarowym uderzeniem bezpośrednio w koło jezdne może skutkować zmianą ustawienia geometrii kół, a nawet uszkodzeniem elementów układu kierowniczego, czy podzespołów zawieszenia, stąd zasadne jest przeprowadzenie badania geometrii kół. W tej sytuacji zasadne było uwzględnienie w wysokości należnego odszkodowania wynikającej z faktury przedłożonej przez powoda kwoty 3 043,99 złotych brutto (2 474,79 złotych netto) tytułem ceny za zakup dwóch opon marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...), z uwzględnieniem stopnia ich zużycia, o jakim mowa powyżej oraz tytułem usługi wymiany dwóch opon z wyważeniem i optymalizacją, przy czym niesporne było przy tym, że ceny te miały charakter rynkowy. Odnośnie natomiast do zaistniałego uszkodzenia obręczy kół (...) o rozmiarze 8,5” x 21” (numer katalogowy (...)) zamontowanych w pojeździe marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), to jak jednoznacznie i kategorycznie wskazał biegły sądowy, uszkodzenia takie nie podlegają naprawom i zgodnie z technologią producenta, w tym technologią producenta pojazdów marki L. (...) model R. (...), powinny zostać wymienione na nowe, stąd też stanowisko pozwanego dotyczące możliwości ich naprawy nie było prawidłowe. Wobec zaś powyższego w tym zakresie odszkodowanie ustalone zgodnie z zasadami wariantu optymalnego wynosiło kwotę 7 054,54 złotych brutto (5 735,40 złotych netto). W tym miejscu jednocześnie wskazać należy, że w przypadku obręczy kół powód jakkolwiek wykazał naprawienie szkody, nie udokumentował wydatków z tym związanych, czego konsekwencją było zastosowanie w tym zakresie zasad wariantu optymalnego. Sąd miał bowiem na uwadze, że powód był przed zaistniałym zdarzeniem w posiadaniu dodatkowego kompletu obręczy kół do przedmiotowego pojazdu i po uszkodzeniu tych, które aktualnie były w pojeździe założone, zdecydował się nie kupować w ich miejsce nowych, tylko założyć te, które już wcześniej – jako dodatkowe – posiadał. Jednocześnie mimo treści opinii biegłego sądowego wskazującej wprost na brak faktur za zakup tychże dodatkowo posiadanych obręczy kół, powód reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego nie wykazał jakiejkolwiek inicjatywy w udokumentowaniu poniesionych w związku z ich zakupem kosztów, co jest okolicznością wyłącznie obciążającą, mając na uwadze rozkład ciężaru dowodowego, powoda.

W ocenie Sądu celowy i ekonomiczny koszt naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 11 kwietnia 2022 roku winien przy tym obejmować także kwotę 260 złotych brutto (211,38 złotych) tytułem usługi założenia kół zastępczych. Sąd miał bowiem na uwadze, że w niniejszej sprawie, jak wynikało z przeprowadzonych w sprawie dowodów, powodowi zależało na jak najszybszej naprawie pojazdu, gdyż w niedługim czasie miał wyjazd służbowy. Z tego względu zdecydował, ażeby warsztat założył w pojeździe posiadane przez niego do tego pojazdu dodatkowe obręcze kół wraz z także posiadanymi przez niego oponami przeznaczonymi na inny sezon, przy czym po dostarczeniu nowych kupionych opon (w miejsce uszkodzonych), powód zlecił ich wymianę, w związku z czym poniósł koszt w kwocie 260 złotych brutto. Sąd zważył przy tym, że strony łączyła również umowa (...) w drodze w wariancie (...), a zgodnie z § 32 ust. 4 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” w wariancie (...) ubezpieczyciel zapewnia organizację i pokrycie kosztów m. in. wynajmu pojazdu zastępczego w przypadku: a) unieruchomienia pojazdu wskutek wypadku – na czas naprawy pojazdu nie dłużej jednak niż na okres do 10 dni; jeżeli w następstwie wypadku zostało wykonane złomowanie, o którym mowa w pkt 3 – do 10 dni. W tej więc sytuacji powód uprawniony był do wynajęcia pojazdu zastępczego na czas naprawy, tj. na czas, w którym oczekiwałby na dostarczenie zamówionych opon i ich założenie (maksymalnie do 10 dni). Tymczasem powód założył koła dodatkowo posiadane do tego pojazdu, a dopiero po otrzymaniu opon, wymienił je zapobiegając tym samym większym kosztom związanym z ewentualnym najmem pojazdu w tym czasie. Zgodnie zaś z § 11 ust. 2 i ust. 3 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” ubezpieczyciel zobowiązany jest zwrócić w granicach sumy ubezpieczenia koszty: 1) wynikłe z zastosowania, w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego, środków podjętych w celu ratowania pojazdu oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się bezskuteczne. W ocenie Sądu zatem powyższe wydatki tytułem założenia kół zastępczych jako naprawy doraźnej pozwalającej na zapobieżenie powiększeniu szkody o koszty najmu pojazdu zastępczego na czas oczekiwania na naprawę, w tym dostawę zamówionych opon, należało uwzględnić w wysokości odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe w ocenie Sądu celowy i ekonomiczny koszt naprawy pojazdu marki L. (...) model R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 11 kwietnia 2022 roku zgodnie z postanowieniami zawartej między stronami umowy wynosił 10 358,53 złotych brutto obejmując: kwotę 3 043,99 złotych brutto (2 474,79 złotych netto) tytułem ceny za dwie opony marki D. (...) w rozmiarze (...) i indeksie (...), z uwzględnieniem stopnia zużycia oraz tytułem usługi wymiany dwóch opon z wyważeniem i optymalizacją; kwotę 7 054,54 złotych brutto (5 735,40 złotych netto tytułem wymiany na nowe dwóch obręczy kół) i kwotę 260 złotych brutto (211,38 złotych netto) tytułem założenia kół zastępczych. Uwzględniając, iż pozwany przyznał już powodowi odszkodowanie w kwocie 3 070,87 złotych, żądanie powoda w tym zakresie było zasadne w części, tj. co do kwoty 7 287,66 złotych brutto (10 358,53 złotych brutto – 3 070,87 złotych brutto).

Na uwzględnienie w całości zasługiwało natomiast dochodzone przez powoda roszczenie zapłaty kwoty 280 złotych brutto z tytułu sporządzenia prywatnej kalkulacji. Zgodnie z treścią art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Poza sporem pozostawało, że strony łączyła umowa ubezpieczenia i pozwany odpowiadał za jej wykonanie w trybie reżimu odpowiedzialności kontraktowej. Pozwany miał więc obowiązek tak samodzielnego przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, jak i prawidłowego wyliczenia wysokości świadczenia z tytułu szkody spowodowanej zdarzeniem ubezpieczeniowym. Porównując opinię biegłego sądowego wydaną w niniejszej sprawie i określone przez ubezpieczyciela pierwotnie świadczenie było oczywiste, że ubezpieczyciel nie sprostał obowiązkom wynikającym z umowy w zakresie wyliczenia wysokości szkody i znacznie (ponad dwukrotnie) zaniżył wysokość wyliczonego odszkodowania. Poszkodowany, który nie jest specjalistą w zakresie techniki samochodowej zasadnie skorzystał zatem z usług profesjonalnego rzeczoznawcy, a wydana przez niego ekspertyza pozwoliła na weryfikację stanowiska ubezpieczyciela. Była więc ona konieczna do oceny zasadności roszczeń i wyliczenia wartości przedmiotu sporu. Ponieważ obowiązek wyliczenia prawidłowego odszkodowania spoczywał na pozwanym, a ten nie sprostał tym obowiązkom, to ponosi on odpowiedzialność z tytułu nienależytego wykonania umowy na podstawie art. 471 k.c. i powinien zwrócić powodowi koszty z tego tytułu poniesione (tak Sąd Okręgowy w Poznaniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 stycznia 2020 roku, sygn. akt XV Ca 1401/19). Koszty poniesione przez powoda z tytułu zlecenia sporządzenia prywatnego kosztorysu naprawy nie są wprawdzie objęte ochroną ubezpieczeniową na podstawie dobrowolnej umowy ubezpieczenia autocasco, jednak zastosowanie w tej części roszczenia znajdował powołany wyżej art. 471 k.c. Podstawą faktyczną jego zastosowania było natomiast – jak już wyżej wskazano – nienależyte wykonanie obowiązków umownych w zakresie ustalenia i wypłaty świadczenia umownego. Sam fakt, iż należne stronie powodowej odszkodowanie mogło być ustalone w toku procesu w oparciu o wyliczenia przez biegłego sądowego nie pozbawia przy tym powoda roszczenia odszkodowawczego związanego z prywatną opinią skoro doszło do tak znacznego zaniżenia wypłaconego przez pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego odszkodowania. Wydatek na prywatną opinię rzeczoznawcy pozostawał zatem w adekwatnym związku przyczynowym z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego.

Uwzględniając powyższe Sąd na podstawie przywołanych wyżej zapisów § 17 ust. 3 i ust. 5 „Ogólnych Warunków Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) (zatwierdzonych uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej numer (...) z dnia 30 marca 2021 roku)” w zw. z art. 353 ¹ k.c. w zw. art. 805 § k.c. w zw. z art. 481 k.c. i art. 471 k.c. w zw. z art. 805 k.c. oraz art. 385 ¹ k.c. a contrario w punkcie pierwszym wyroku zasadził od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. R. kwotę 7 567,66 złotych (7 287,66 złotych + 280 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 7 287,66 złotych za okres od dnia 10 października 2022 roku do dnia zapłaty.

Uznając zaś dalej idące żądanie pozwu za niezasadne z przyczyn wskazanych powyżej, Sąd oddalił je w punkcie drugim wyroku na podstawie wymienionych wyżej regulacji w zw. z art. 6 k.c. stosowanych a contrario.

O kosztach procesu Sąd orzekł jak w punkcie trzecim wyroku zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów określoną w art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c.

W niniejszej sprawie powód wygrał sprawę w 43,92%, a pozwany w 56,08%.

Koszty poniesione przez powoda wyniosły kwotę 6 117 złotych (opłata sądowa od pozwu – 1 000 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 3 600 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych oraz wykorzystana zaliczka na poczet opinii biegłego sądowego – 1 500 złotych).

Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły kwotę 3 617 złotych (koszty zastępstwa procesowego – 3 600 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych).

Powodowi zatem należy się zwrot kosztów procesu w kwocie 2 686,59 złotych (43,92% z kwoty 6 117 złotych), zaś pozwanemu – w kwocie 2 028,41 złotych (56,08% z kwoty 3 600 złotych).

Po skompensowaniu obu powyższych kwot pozwany winien zwrócić powodowi kwotę 658,18 złotych, którą Sąd zasądził na jego rzecz w punkcie trzecim wyroku (wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty).

W punktach czwartym i piątym wyroku Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 roku, poz. 959) nakazał ściągnąć od powoda i pozwanego odpowiednio kwoty 306,88 złotych i 240,33 złotych tytułem wydatków tymczasowo uiszczonych przez Skarb Państwa jako wynagrodzenie biegłego sądowego w części nie pokrytej zaliczką (tj. co do kwoty 547,21 złotych).

Na marginesie wskazać nadto należy, że zarządzeniem z dnia 19 marca 2025 roku zarządzono (po uprawomocnieniu się wyroku) zwrócenie pozwanemu niewykorzystanej zaliczki w kwocie 1 500 złotych.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 13 kwietnia 2025 roku