Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Żelewska

Protokolant: Agnieszka Bronk – Marwicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2019 r. w G.

sprawy z powództwa Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W.

przeciwko M. P. (1), E. P., F. P. i M. P. (2)

z udziałem interwenienta ubocznego Gminy M. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym M. P. (1), E. P., F. P. i M. P. (2) opuścić, opróżnić i wydać powódce Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W. lokal mieszkalny nr (...) położny w G. przy ul. (...);

II.  ustala, że pozwanym nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego;

III.  odracza wykonanie obowiązku określonego w punkcie I. wyroku na okres do dnia 30 czerwca 2019r.;

IV.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 257 zł (dwieście pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz interwenienta ubocznego Gminy M. G. kwotę 280 zł (dwieście osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  opłatę sądową od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony, przejmuje na Skarb Państwa.

Sygnatura akt: I C 1163/18

UZASADNIENIE

Powódka Agencja Mienia Wojskowego z siedzibą w W. wniosła o nakazanie M. P. (1), E. P. oraz małoletnim F. P. i M. P. (2), aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi lokal mieszkalny nr (...) położony w G. przy ul. (...), a także o orzeczenie o uprawnieniu pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż ww. kwatera nr 22 została przydzielona pozwanemu M. P. (1) w drodze decyzji z dnia 8 października 2014r., a przy ustalaniu powierzchni użytkowej lokalu uwzględniono jego żonę i dwóch synów. Rozkazem personalnym nr 137 Dowódcy Dywizjonu Okrętów Bojowych z dnia 30 listopada 2015r. pozwany został zwolniony z zawodowej służby wojskowej i przeniesiony do rezerwy z dniem 19 grudnia 2015r. Pismem z dnia 12 lipca 2016r. pozwani zostali wezwani do opuszczenia zajmowanego lokalu. W odpowiedzi, w dniu 26 lipca 2016r. pozwana zwróciła się o przedłużenie terminu opuszczenia lokalu do końca lipca 2017r., na co powódka nie wyraziła zgody. Pismem z dnia 7 czerwca 2017r. powódka ponownie bezskutecznie wezwała pozwanych do opuszczenia lokalu. Jako podstawę żądania powódka wskazała przepisy art. 29b i 41 ustawy o ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wskazała powódka z uwagi na fakt, że dzieci pozwanych są małoletnie zachodzi przesłanka określona w art. 45 ust. 3 ustawy.

(pozew k. 3-5v)

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko pozwani wskazali, że E. P. wystosowała do powoda wniosek o przedłużenie terminu do opuszczenia lokalu, motywując to faktem, że przez dłuższy czas samotnie opiekowała się dziećmi, gdyż mąż celem przekwalifikowania zawodowego udał się za granicę na okres kilku miesięcy i pozwana byłaby zmuszona do znalezienia nowego mieszkania i przeprowadzki bez jakiejkolwiek pomocy. Dodatkowo, zmiana mieszkania, wymagałaby znalezienia innej placówki przedszkolnej dla starszego syna, co jest trudne z uwagi na ogólny brak miejsc w tego typu placówkach. Pozwana była w tym czasie jedyną osobą utrzymującą finansowo rodzinę z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1.850 zł. Pozwana zwróciła uwagę, że w pozwie powódka wskazała, że warunek zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych żołnierzy zawodowych na terenie G. jest spełniony, a mimo to pozwanym nie została przedstawiona oferta wynajęcia zajmowanej dotychczas kwatery.

(odpowiedź na pozew k. 47-49)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 8 października 2014r. pozwanemu M. P. (1) została przydzielona kwatera w postaci lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w G.. Do zamieszkania w przedmiotowym lokalu uprawnieni byli również: żona pozwanego – E. P. oraz małoletnie dzieci: F. P. (ur. (...)) i M. P. (2) (ur. (...)). Przedmiotowy lokal znajduje się w zasobach Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W..

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o decyzję z dnia 8 października 2014r. k. 10-11, odpisy skrócone aktów urodzenia k. 50-51)

Rozkazem personalnym nr 137 Dowódcy Dywizjonu Okrętów Bojowych z dnia 30 listopada 2015r. pozwany M. P. (1) został zwolniony z zawodowej służby wojskowej z dniem 19 grudnia 2015r. i przeniesiony do rezerwy.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o rozkaz personalny nr 137 z dnia 30 listopada 2015r. k. 12)

Pismem z dnia 12 lipca 2016r. Dyrektor Oddziału (...) Agencji Mienia Wojskowego w G. wezwał pozwanego M. P. (1) wraz ze wszystkimi wspólnie z nim zamieszkałymi osobami do ostatecznego opuszczenia, opróżnienia i przekazania w stanie wolnym zajmowanego mieszkania. Wezwanie zostało pozwanym doręczone w dniu 21 lipca 2016r.

W dniu 26 lipca 2016r. pozwana E. P. wniosła o przedłużenie terminu do opuszczenia lokalu do lipca 2017r., wskazując, że przeniesienie małoletnich dzieci do innych placówek przedszkolnych jest niemożliwe, nadto pozwany znajduje się poza granicami kraju na szkoleniu i pozwanej trudno było zorganizować przeprowadzkę. Ponadto, pozwana powołała się na trudną sytuację finansową, wskazując, że jest jedyną osobą w rodzinie posiadającą dochód w kwocie 1.850 zł brutto.

Pismem z dnia 3 sierpnia 2016r. powódka wskazała, że brak jest możliwości przesunięcia terminu opuszczenia zajmowanego lokalu.

Pismem z dnia 7 czerwca 2017r. powódka po raz kolejny, bezskutecznie wezwała pozwanych do opuszczenia, opróżnienia i przekazania w stanie wolnym zajmowanego mieszkania. Wezwanie zostało pozwanym doręczone w dniu 25 maja 2017r.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o wezwanie z dnia 12 lipca 2016r. wraz z dowodami doręczenia k. 13-14, pismo pozwanej z dnia 25 lipca 2016r. k. 15, pismo powódki z dnia 3 sierpnia 2016r. wraz z dowodem doręczenia k. 16,-17, wezwanie z dnia 7 czerwca 2017r. wraz z dowodami doręczenia k. 18-19)

Pozwana jest zatrudniona jako menadżer ds. operacyjnych na umowę o pracę w (...) sp. z o.o. za wynagrodzeniem w wysokości 2.500 zł netto. Pozwany – po przekwalifikowaniu zawodowym – pracuje jako marynarz i zarabia około 2.000 euro miesięcznie (w czasie kiedy przebywa na statku). Pozwani otrzymują świadczenie z programu 500+ na jedno dziecko. Posiadają samochód marki B. o wartości około 8.000 zł, mają oszczędności w wysokości 5.000 – 6.000 zł. Nie posiadają tytułu prawnego do żadnej innej nieruchomości. Pozwani ponoszą wydatki na: czynsz (700 zł), opłaty za energię elektryczną i gaz (150 zł latem i 400 zł zimą), telewizję i (...) (100 zł), opłaty za przedszkole (100-200 zł), obiady dziecka w szkole (70 zł), spłatę rat kredytu (200 zł), zakup leków (30 zł). Pozwani mają do spłaty zadłużenie za szkolenie w Szkole (...) sp. z o.o. w wysokości około 10.000 zł.

(dowód: przesłuchanie pozwanej płyta CD k. 62)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz dowodu z przesłuchania pozwanej E. P..

Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej ww. dokumentów. Podkreślić należy, iż żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Zdaniem Sądu nie ma także żadnych podstaw do kwestionowania zeznań pozwanej co do sytuacji osobistej, finansowej i majątkowej pozwanych. W ocenie Sądu zeznania te były szczere, spójne i nie budziły żądnych wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania i zasad doświadczenia życiowego. Nadto, zeznania pozwanej nie były kwestionowane przez powoda oraz interwenienta ubocznego.

Przechodząc do rozważań merytorycznych podnieść należy, że sporny lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w G. znajduje się w zasobach Agencji Mienia Wojskowego, toteż w niniejszej sprawie znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 22 czerwca 1995r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 2356). Jednocześnie z uwagi na treść art. 1a ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego nie znajdą zastosowania przepisy tej ustawy. Podstawę prawną żądania wydania przedmiotowego lokalu mieszkalnego stanowić będą przepisy art. 21 ust. 1 oraz art. 41 ust. 1 pkt 7 i ust. 2 pkt 1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zw. z art. 222 § 1 kc. W myśl art. 21 ust. 1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej żołnierzowi zawodowemu od dnia wyznaczenia na pierwsze stanowisko służbowe do dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej przysługuje prawo do zakwaterowania na czas pełnienia służby wojskowej w miejscowości, w której żołnierz pełni służbę, albo w miejscowości pobliskiej albo za jego zgodą w innej miejscowości. Z powyższego wynika, że z chwilą zwolnienia ze służby wojskowej żołnierz zawodowy traci prawo do kwatery. Jak stanowi natomiast art. 41 ust. 1 pkt 7 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej żołnierz zawodowy wraz z osobami wspólnie z nim zamieszkującymi jest obowiązany opróżnić lokal mieszkalny, miejsce w internacie albo kwaterze internatowej, jeżeli został zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Stosownie zaś do treści art. 41 ust. 2 powołanej powyżej ustawy żołnierz zawodowy, który utracił prawo do zakwaterowania, jest obowiązany opróżnić lokal mieszkalny, miejsce w internacie albo kwaterze internatowej wraz z osobami wspólnie z nim zamieszkującymi, w terminie 30 dni od dnia utraty prawa do zakwaterowania. Natomiast, wedle art. 41 ust. 4 w przypadku niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 2, dyrektor oddziału regionalnego wzywa do opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo w kwaterze internatowej w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia wezwania.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że powódka jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...), zaś pozwanym nie przysługuje aktualnie żaden tytuł prawny do przedmiotowego lokalu. Pozwani posiadali tytuł prawny do przedmiotowego lokalu na mocy decyzji z dnia 8 października 2014r. o przydzieleniu kwatery M. P. (1). Na podstawie ww. decyzji do zamieszkania w przedmiotowym lokalu – poza żołnierzem zawodowym – uprawnieni byli również członkowie jego rodziny tj. żona E. P. oraz małoletnie dzieci: F. P. i M. P. (2). Podkreślić jednak należy, iż rozkazem personalnym nr 137 Dowódcy Dywizjonu Okrętów Bojowych z dnia 30 listopada 2015r. pozwany M. P. (1) został zwolniony z zawodowej służby wojskowej z dniem 19 grudnia 2015r. i przeniesiony do rezerwy. Pozwani nie kwestionowali w niniejszej sprawie tego, że nie posiadają tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu. Bez wątpienia, z chwilą zwolnienia ze służby wojskowej pozwany M. P. (1) utracił prawo do kwatery z zasobów Agencji Mienia Wojskowego. Wraz z nim prawo do zamieszkiwania w spornym lokalu utracili członkowie jego rodziny. Zgodnie natomiast z treścią przywołanego powyżej przepisu art. 41 ust. 2 pozwani byli zobowiązani do opróżnienia, opuszczenia i wydania przedmiotowego lokalu w terminie 30 dni od dnia utraty prawa do zakwaterowania. Mimo upływu tego terminu pozwani nie zwrócili lokalu powodowi i nadal w nim zamieszkują. Żadnego skutku nie odniosły kierowane przez powoda wezwania do opuszczenia i wydania lokalu z dnia 12 lipca 2016r. oraz 3 sierpnia 2017r. Jednocześnie, odnosząc się do argumentacji przedstawionej w odpowiedzi na pozew, podkreślić należy, iż w przypadku o jakim mowa w art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 10 lipca 2015r. o Agencji Mienia Wojskowego dyrektor oddziału regionalnego A. nie ma obowiązku zawarcia umowy najmu na czas oznaczony z osobą inną niż żołnierz zawodowy w razie zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych żołnierzy zawodowych w garnizonie (w przepisie tym użyto wyrażenia „może”). Ponadto, jak wynika z oświadczenia pełnomocnika powoda aktualnie w garnizonie nie została spełniona przesłanka o jakiej mowa w tym przepisie. W tym stanie rzeczy należało uznać żądanie powoda za w pełni uzasadnione.

W ocenie Sądu nie sposób uznać, aby żądanie zgłoszone przez powódkę stanowiło nadużycie prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za utrwalony można uznać obecnie pogląd, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 kc może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na podstawie art. 5 kc oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną. Istotą prawa cywilnego jest strzeżenie praw podmiotowych, a zatem wszelkie rozstrzygnięcia prowadzące do redukcji bądź unicestwienia tych praw wymagają z jednej strony ostrożności, a z drugiej bardzo wnikliwego rozważenia wszystkich aspektów rozpoznawanego wypadku. Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 kc są bowiem pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki jej rozstrzygnięcia w wyjątkowych sytuacjach, które przepis ten ma na względzie. Dlatego dla zastosowania art. 5 kc konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym (por. wyrok SN z dnia 22 listopada 1994 r., II CRN 127/94, LEX nr 82293). Oczywiście z możliwości jaką stwarza art. 5 kc można korzystać w zupełnie wyjątkowych wypadkach i z niezwykłą ostrożnością, gdyż oddalenie powództwa windykacyjnego oznacza odmówienie ochrony prawu własności. Nie sposób natomiast a priori przyjmować, że stosowanie art. 5 kc przy powództwie windykacyjnym jest niedopuszczalne. Nie można bowiem przewidzieć wszystkich sytuacji faktycznych i uwarunkowań prawnych jakie mogą wystąpić w określonej sprawie, które spowodują, że w konkretnych okolicznościach danej sprawy zastosowanie art. 5 kc będzie wyjątkowo dopuszczalne (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 3 listopada 2010 r., I ACa 578/10 LEX nr 756672). Sąd Najwyższy również dopuszcza w wyjątkowych wypadkach możliwość oddalenia powództwa windykacyjnego na podstawie art. 5 kc (por. orzeczenie z dnia 10 grudnia 1993r. I CRN 200/93, niepubl.). Niemniej – zdaniem Sądu orzekającego – brak jest jakichkolwiek podstaw, aby sytuację pozwanych uznać za szczególną czy wyjątkową, co prowadziłaby do oddalenia powództwa jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. Jak wynika z osobowego materiału dowodowego pozwani posiadają stały dochód pozwalający im na zaspokojenie potrzeb egzystencjonalnych, w tym mieszkaniowych, nie są w podeszłym wieku, nie są niedołężni, obłożnie chorzy i posiadają zdolność do pracy. W stosunku do nich nie zachodzą także żadne inne wyjątkowe przesłanki.

W dalszej kolejności należało rozstrzygnąć kwestię uprawnienia pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego z zasobów Gminy M. G.. Zgodnie z treścią art. 45 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwatery internatowej przez:

1) kobietę w ciąży,

2) małoletniego,

3) osobę niepełnosprawną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnioną,

4) obłożnie chorego - osobę, która dysponuje dokumentem urzędowym lub zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym stan zdrowia, w którym chory bez narażenia życia lub zdrowia nie może prowadzić normalnej egzystencji, a w szczególności nie jest zdolny do podjęcia żadnej pracy, wydanym nie wcześniej niż miesiąc przed wykonywaniem przymusowego wykwaterowania,

5) emeryta i rencistę

- wraz z osobami wspólnie z nimi zamieszkującymi, nie wydaje się decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwaterze internatowej. W takim przypadku dyrektor oddziału regionalnego kieruje do sądu powszechnego pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego, orzeczenie o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, o wezwanie do udziału w postępowaniu gminy oraz zasądzenie odszkodowania.

Na podstawie wnikliwej oceny zebranego materiału dowodowego, w szczególności zeznań złożonych przez pozwaną, Sąd doszedł do przekonania, że sytuacja materialna, finansowa i osobista pozwanych jest szczególna i z tego względu pozwani nie podlegają ochronie przewidzianej w przywołanym powyżej przepisie art. 45 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Podkreślić bowiem należy, iż powyższy przepis, podobnie jak art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, miał służyć ochronie przed bezdomnością osób, których sytuacja nie pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie z uwagi na stan zdrowia, szczególną sytuację osobistą, niepełnosprawność, wiek czy niski dochód. W przedmiotowej sprawie bez wątpienia z taką sytuacją nie mamy do czynienia. Z zeznań pozwanej wynika, że pozwani posiadają stałe dochody, na które składają się wynagrodzenia pełnoletnich pozwanych (pozwana – 2.500 zł netto; pozwany – 2.000 euro) oraz świadczenie z programu rządowego „500+”, a także posiadają oszczędności w wysokości około 6.000 zł. Sytuację finansową pozwanych na tle innych przypadków należy uznać za dobrą. Mają oni wystarczające dochody, aby bez żadnych przeszkód wynająć lokal mieszkalny na wolnym rynku. Okoliczność, że dotąd pozwani nie znaleźli nieruchomości odpowiadającej ich oczekiwaniom nie może w żadnym wypadku stanowić podstawy dla przyznania im uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego. Rynek trójmiejski jest na tyle duży, że pozwani mogą bez problemu znaleźć nieruchomość pozwalająca na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych czteroosobowej rodziny. Dalej, należy zauważyć, że pozwani pozostają w dobrej kondycji zdrowotnej. W ocenie Sądu, przerzucanie na Gminę M. G. obowiązku zapewnienia pozwanym lokalu socjalnego stanowiłoby w tej, szczególnej sytuacji nadużycie prawa. Obowiązkiem Gminy jest dostarczenie lokalu osobom znajdującym się w ciężkim położeniu, a nie zaspokajanie subiektywnych oczekiwań mieszkańców, przyjmujących roszczeniową postawę w stosunku do innych. Pozwani będący młodymi, zdrowymi i pracującymi osobami sami powinni zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe. Z powyższych przyczyn Sąd ustalił, że pozwanym nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Na mocy art. 320 kpc Sąd odroczył wykonanie obowiązku opuszczenia, opróżnienia i wydania lokalu do dnia 30 czerwca 2019r. Sąd wziął pod uwagę, że pozwanym, którzy mają małoletnie dzieci, potrzebny jest pewien czas na znalezienie lokalu, przeprowadzkę czy znalezienie nowego przedszkola dla dzieci. Jednocześnie, strona powodowa nie oponowała przeciwko temu wnioskowi, wskazując, że oczekuje opuszczenia lokalu do końca czerwca bieżącego roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywających niniejszą sprawę pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 257 zł, na którą składa się opłata za czynności fachowego pełnomocnika pozwanego radcy prawnego w stawce minimalnej, zgodnie z treścią § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (240 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

Na tej samej podstawie prawnej Sąd zasądził od pozwanych na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 280 zł, na którą, obok opłaty za czynności fachowego pełnomocnika – radcy prawnego (240 zł), składa się także opłata sądowa od interwencji (40 zł).

Ponadto, na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 z późn. zm.) opłatę sądową od uiszczenia której powód był zwolniony Sąd przejął na Skarb Państwa.