Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2022 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 lipca 2022 roku w G.

sprawy z powództwa M. Ł.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w G.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – (...) Zarządu (...) z siedzibą w G. na rzecz powoda M. Ł. kwotę 61.094,69 złotych (sześćdziesiąt jeden tysięcy dziewięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) z siedzibą w G. na rzecz powoda M. Ł. kwotę 6.369,93 złotych (sześć tysięcy trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje ściągnąć od powoda M. Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 359,69 złotych (trzysta pięćdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa,

5.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 841,28 złotych (osiemset czterdzieści jeden złotych dwadzieścia osiem groszy) tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 963/19

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 11 lipca 2022 roku – k. 333)

Powód M. Ł. domagał się od Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w G. zapłaty kwoty 74.225,28 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż jest właścicielem nieruchomości składającej się z działki nr (...) położonej w obrębie (...) w Gminie M., na której znajduje się budynek mieszkalny.

Budynek powoda nie spełnia wymogów izolacyjności akustycznej dla hałasu emitowanego w obszarze ograniczonego użytkowania i oddziaływania z lotniska pozwanego.

Jednorazowy poziom hałasu emitowanego przez myśliwce startujące i lądujące na lotnisku, które wcześniej dokonują niskiego przelotu nad nieruchomością powoda wynosi od około 120 do 150 dB.

Loty myśliwców odbywają się zarówno w godzinach nocnych jak i dziennych bez ustalonego harmonogramu.

Sejmik Województwa (...) zakwalifikował nieruchomość powoda w I strefie obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzając wymagania techniczne, zgodnie z którymi w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach.

Powód dochodzi roszczenia obejmującego niezbędne w jego ocenie roboty budowlane celem dostosowania budynku do odpowiedniej izolacyjności akustycznej, w oparciu o sporządzoną opinię rzeczoznawcy, który wycenił konieczne prace na kwotę 74.225,28 zł.

Operat wskazuje m.in. na konieczność wymiany stolarki okiennej, wygłuszenia ścian wewnętrznych osłonowych oraz wymianę pokrycia dachowego na dachówkę ceramiczną.

Podstawą dochodzonego przez powoda roszczenia są przepisy art. 129 i 136 ustawy o ochronie środowiska.

Jednocześnie powód wskazał, iż przepisy nie nakazują właścicielom dostosowywania budynków mieszkalnych od dawna istniejących do sukcesywnie pojawiających się wymogów dla budynków nowoprojektowanych. Dlatego też wystarczającym jest ustalenie tego, iż dany budynek nie spełnia wymogów izolacyjności akustycznej dla hałasu emitowanego w obszarze ograniczonego użytkowania oraz ustalenie zakresu prac dostosowawczych i ich kosztów.

(pozew – k. 3-5v.)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Stwierdził, iż roszczenie powoda zostało podniesione w zakresie wyceny nakładów na wyciszenie nieruchomości, bez odniesienia do tego czy nieruchomość spełniała przed wejściem w życie uchwały normy określające warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Powód nie przedstawił stanu nieruchomości sprzed daty wejścia w życie uchwały.

Aby wycenić wysokość nakładów na rewitalizację akustyczną nieruchomości należy najpierw ustalić czy nieruchomość odpowiadała przed wejściem w życie uchwały dotychczasowym przepisom rozporządzenia.

Koszt doprowadzenia nieruchomości do stanu akustycznego zgodnego z prawem budowlanym jest tym kosztem, który właściciel musi ponieść niezależnie od zmian w prawie lokalnym. Podniesienie tych standardów przez uchwałę powoduje, że pozwany może odpowiadać za różnicę między zwykłym i wyższym standardem ochrony akustycznej,

(odpowiedź na pozew – k. 58-61v.)

W piśmie z dnia 30 marca 2020 roku powód stwierdził, iż budowa budynku powoda była realizowana w okresie od 2006 roku do 2012 roku na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przez Starostę (...) dnia 1 września 2005 roku.

Budynek powstał zgodnie z projektem architektoniczno-budowlanym domu jednorodzinnego z dnia 23 grudnia 2004 roku. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nie wniósł sprzeciwu do zawiadomienia o zakończeniu budowy.

Został on wzniesiony w technologii zgodnej z obowiązującymi w dacie wykonania budowy przepisami i przy użyciu dostosowanych do tej technologii materiałów budowlanych.

Przepisy prawa budowlanego nie określają konieczności modernizacji budynków w przypadku zmiany przepisów technicznych.

Przed wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania strona powodowa mogłaby się domagać od pozwanego zaniechania nadmiernych immisji dźwiękowych i roszczeń dodatkowych z tym związanych, natomiast obecnie musi immisję dźwiękowe tolerować.

(pismo z dnia 30.03.2020r. – k. 82-84)

Stan faktyczny:

Powód M. Ł. jest właścicielem nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, oznaczonej jako działka ewidencyjna nr (...) położonej w powiecie (...), gminie wiejskiej M. w (...), dla której Sąd Rejonowy w Malborku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). Powód nabył ją jako niezabudowaną w 2003 roku. Działka zabudowana została budynkiem mieszkalnym w latach 2006-2012 na podstawie pozwolenia na budowę wydanego dnia 1 września 2005 roku.

(dowód: wydruk z KW – k. 7-8, zeznania powoda M. Ł. – k. 130-136)

Budynek powoda spełniał wszelkie wymogi określone obowiązującymi w kraju normami budowlanymi.

(dowód: pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu budownictwa i kosztorysowania – k. 278-294)

Sejmik Województwa (...) podjął w dniu 27 lutego 2017 roku uchwałę nr 334/XXXII/17 w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania wokół L. Wojskowego w K. – (...) M./K., dla części leżącej na terenie województwa (...). Uchwałą nr 369/XXXV/17 zaktualizowano wykaz działek objętych ustanowionym obszarem. Nieruchomość powoda znajduje się w granicach strefy I. ww. obszaru ograniczonego użytkowania. W strefie tej obowiązuje szereg ograniczeń i obostrzeń związanych z inwestycjami budowlanymi. Lotnisko to jest własnością Skarbu Państwa w zarządzie (...) Zarządu (...) w G..

(dowód: uchwała nr 334/XXXII/17 z dnia 27.02.2017r. z uzasadnieniem – k. 18-21, uchwała nr 369/XXXV/17 z dnia 22.05.2017r. wraz z załącznikiem – k. 22-27v.)

Wymagana izolacyjność akustyczna przegrody zewnętrznej została dla budynku powoda określona na podstawie miarodajnego poziomu hałasu lotniczego na 33 dB.

Związane z wartością izolacyjności wskaźnik oceny wypadkowej izolacyjności akustycznej przybliżonej R’A2 (lub R’A1) przegrody zewnętrznej w decybelach określony dla budynku powoda i związany z nim wymagany wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej poszczególnych części przegrody zewnętrznej RA2 lub RA1 dla części przegrody to 40 dB a dla okna 30 dB.

Istniejący obecnie klimat akustyczny w budynku mieszkalnym powoda M. Ł. na nieruchomości położonej w (...) jest niewystarczający.

Na podstawie wyników przeprowadzonych badań i analiz należy stwierdzić, że izolacyjność akustyczna zewnętrznej fasady budynku nie spełnia wymagań określonych w Polskiej Normie PN-B- (...)-3:1999 „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych”.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego akustyka – k. 146-163v.)

Celem doprowadzenia budynku mieszkalnego powódki do właściwego klimatu akustycznego na skutek ustanowienia strefy ograniczonego użytkowania konieczne są:

a)  poprawienie izolacyjności dachu przez zastosowanie wypełnienia przestrzeni między krokwiami wełną mineralną o podwyższonej izolacyjności akustycznej,

b)  poprawienie izolacyjności stolarki okiennej i drzwiowej przez zastosowanie okien i drzwi i drzwi zewnętrznych o podwyższonej izolacyjności akustycznej (PCV 3 szybowe),

c)  w zakresie fasady budynku – wykonanie dodatkowej izolacji akustycznej na ścianach budynku (w tym kominach) grubości 10 cm,

d)  montaż nasady kominowej z warstwą izolacji akustycznej.

Koszt robót zapewniający właściwy klimat akustyczny budynku wyniósł 51.993,90 zł brutto według cen na II. kwartał 2019 roku. Na dzień sporządzenia opinii, tj. na dzień 30 kwietnia 2021 roku koszt ten wzrósł do kwoty 56.673,35 zł brutto. Z kolei na dzień wydania opinii uzupełniającej, tj. 4 marca 2022 roku (I. kwartał 2022 roku) wartość tych prac wyniosła 61.094,69 zł brutto.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa i kosztorysowania – k. 227-245 wraz z pisemną opinią uzupełniającą – k. 378-394)

Pismem z dnia 29 marca 2019 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 74.225,28 zł tytułem odszkodowania – w terminie 3 dni od daty otrzymania wezwania.

(dowód: wezwanie – k. 28-28v., potwierdzenia nadania – k. 29)

Pozwany pismem z dnia 3 kwietnia 2019 roku odmówił.

(dowód: pismo z dnia 03.04.2019r. – k. 30-30v.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez strony, zeznań powoda oraz opinii biegłych: z zakresu akustyki, a także budownictwa i kosztorysowania.

Oceniając zebrany materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej powołanych powyżej dowodów z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda. W ocenie Sądu jego zeznania były szczere, spójne, nie budziły żadnych wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania i zasad doświadczenia życiowego. Nadto, zeznania te korelują z treścią pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Powód potwierdził sposób korzystania z budynku mieszkalnego, okres zamieszkiwania w nim, datę jego wybudowania, uzyskania pozwolenia na budowę, a także fakt oddziaływania hałasu na jego nieruchomość na skutek lotów. Wskazał także na stan techniczny budynku.

W ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania opinii biegłych sądowych. Wydane przez nich opinie pisemne zostały uznane za w pełni wiarygodne i stanowiły podstawę rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu są one jasne, logiczne i wewnętrznie niesprzeczne, co czyni je w pełni przydatnymi do rozstrzygnięcia sprawy. Biegli poprawnie zanalizowali stan faktyczny i sporządzili opinie w oparciu o zawarty w aktach sprawy materiał dowodowy zaś wnioski, do których doszli wyczerpująco uzasadnili.

Dodatkowo biegły akustyk przeprowadził badania terenowe, co pozwoliło w sposób szczegółowy ustalić miarodajny poziom hałasu w budynku powoda. Zważyć należało, że podnoszone przez pozwanego zarzuty do opinii biegłego akustyka odnosiły się do braku uwzględnienia grubości ścian i okładzin elewacji budynku oraz faktycznego tłumienia akustycznego przegrody.

Jest to argumentacja chybiona, ponieważ ustalenie wymaganego wskaźnika oceny izolacyjności akustycznej poszczególnych części przegród budynku powódki jest niezależne od faktycznego stanu technicznego budynku, gdyż są to wartości teoretyczne.

Biegły akustyk dokonał badania poziomu miarodajnego hałasu również wewnątrz budynku, co oznacza, że uwzględnia to sposób rozchodzenia się fal dźwiękowych, a także izolacyjności przegród budynku – innymi słowy aparatura badawcza nie jest w stanie zarejestrować widma akustycznego fali dźwiękowej, gdyby ta nie dotarła do urządzenia rejestrującego.

Na skutek zmiany postanowienia dowodowego biegły z zakresu budownictwa i kosztorysowania ustalił zakres niezbędnych robót budowlanych zapewniających właściwy klimat akustyczny budynku powoda celem zniwelowania negatywnych skutków oddziaływania na nieruchomość powoda lotniska wojskowego w K., a także kosztów tych robót, w oparciu o opinię biegłego akustyka. Biegły akustyk nie odnosił się ani nie określał istniejących przegród względem grubości i jakości materiału, a także że w swoich obliczeniach wykazał, że poziom hałasu w pomieszczeniach budynku jest za wysoki w odniesieniu do poziomu normatywnego. Niezrozumiałe są zarzuty pozwanego do opinii biegłego z zakresu budownictwa i kosztorysowania, iż biegły nie wskazał, że budynek nie spełnia norm akustycznych. Fakty te ustalone zostały przecież przez biegłego akustyka i to jak wspomniano, nie w oparciu o teoretyczne założenia, ale wykonane pomiary.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu, opinie biegłych nie nasuwają wątpliwości co do ich rzetelności, fachowości i kompletności, dlatego stanowiły pełnowartościowy materiał dowodowy, na osnowie którego Sąd ustalił wartość zakres oraz koszt prac budowlanych pozwalających na zapewnienie właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym powódki.

Z powyższych względów na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. a contrario pominięto dowód uzupełniającej opinii biegłego sądowego Z. S. oraz dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego J. D.. Natomiast na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominięto dowód z opinii wydanej w sprawie Sądu Okręgowego w Gdańsku o sygn. XV C 461/19 jako nieprzydatnej dla rozstrzygnięcia sprawy. Dotyczyła bowiem innego stanu faktycznego.

Przechodząc do szczegółowych rozważań należało mieć na uwadze, że zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 627 ze zm.), w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, LEX 528219).

Oceny żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną budynku stanowiącego własność powoda Sąd dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (por. uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01 – OSNC 2002/6/74).

Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wyrządzenia powodowi szkody, tj. z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa Sejmik Województwa (...) z dnia 27 lutego 2017 roku nr (...) wprowadzającej wymagania techniczne, zgodnie z którymi w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach – zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz.U.2016.290 ze zm.) i przepisami wykonawczymi do tej ustawy (§ 6 ust. 1 lit a uchwały). Wymagania te odnosiły się m.in. do nieruchomości powoda. Zważyć należało, że poniesienie nakładów pozwala na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606).

Należało mieć na uwadze, że ograniczenia wynikające wyłącznie z ustanowienia strefy ograniczonego użytkowania dla wszystkich inwestorów budowlanych z obszaru strefy są związane w istocie z podwyższeniem kosztów każdej inwestycji (np. dodatkowa izolacyjność ścian zewnętrznych, okien, drzwi, dachów, stropodachów) lub ograniczeniem możliwości realizacji inwestycji na najbardziej popularne cele mieszkaniowe (tj. podlegające ochronie akustycznej – warunek zapewnienia właściwego klimatu akustycznego wewnątrz budynków). Jeżeli więc inwestor ma możliwość wyboru miejsca lokalizacji określonej inwestycji, to wybierze lokalizację poza strefą, co jest logiczne i nie wymaga żadnych dowodów. Bliskość lotniska wojskowego nie jest żadną atrakcją dla typowego inwestora (np. chcącego w okolicy zamieszkać z rodziną), lecz istotnym obciążeniem (hałasy, wibracje itp.).

Fakt, że lotnisko wojskowe istnieje w tej samej lokalizacji od czasów sprzed II. Wojny Światowej (od 1925 roku) nie ma żadnego wpływu na wyrokowanie, gdyż do momentu ustanowienia przedmiotowej strefy nie istniały oficjalne, prawne ograniczenia w zakresie inwestycji budowlanych. Dopiero na skutek jej ustanowienia wprowadzono dla nowych inwestorów konieczność zapewnienia odpowiedniej izolacyjności przegród, a dla istniejących budynków konieczność zapewnienia właściwego klimatu akustycznego poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej. Koszt każdej legalnej inwestycji budowlanej na tym obszarze musi być wyższy, gdyż każdy kosztorys budowlany musi dodatkowo uwzględniać ochronę izolacyjności akustycznej. Podobnie cena ofertowa sprzedaży nieruchomości już istniejącej musi być niższa, z uwagi na konieczność przeprowadzenia prac zapewniających opisane wyżej wymogi. Takie mechanizmy rynkowe nie są wiedzą specjalną, lecz są wiadome każdemu z wystarczającym doświadczeniem życiowym, w tym sędziom orzekającym w sądach powszechnych. Podobnie należało podejść do argumentacji pozwanej zmierzającej do roztrząsania kwestii, czy budynek powódki przed wejściem w życie Uchwały Sejmiku Województwa spełniał normy wynikające z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Należy mocno podkreślić, że celem wprowadzenia wymogów związanych z warunkami technicznymi, jakie powinny spełniać budynki mieszkalne po wprowadzeniu strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska, tj. doprowadzenia do właściwego klimatu akustycznego, jest przede wszystkim ochrona zdrowia osób zamieszkujących na tym obszarze, na co dobitnie wskazał biegły akustyk w opinii (vide: k. 162v.): „(...) hałasy na poziomie A 35-70 dB wpływają ujemnie na organizm ludzki, powodując zmęczenie układu nerwowego, obniżenie czułości wzroku, utrudniają zrozumienie mowy, porozumiewanie się, niekorzystnie wpływają na sen i wypoczynek. Ciągła ekspozycja hałasu o poziomie A 70-85 dB wpływa ujemnie na wydajność pracy, działa szkodliwie na zdrowie. Następuje osłabienie słuchu, bóle głowy, zaburzenia nerwowe (...).” Nawet jeżeli wartość budynku jako substancji materialnej wzrośnie na skutek przeprowadzonych prac, to mowa jedynie o pracach niezbędnych celem ochrony przed negatywnym oddziaływaniem hałasu lotniczego. Gdyby nie ustanowienie strefy ograniczonego użytkowania w następstwie funkcjonowania 22. Bazy lotnictwa taktycznego w K., powyższa szkoda po stronie powoda nie powstałaby. Nie zaszłaby konieczność doprowadzenia budynku powoda do właściwego klimatu akustycznego. W tym przypadku zwiększenie poziomu obronności kraju idzie w parze z koniecznością ochrony zdrowia pobliskich mieszkańców, czego wyrazem jest omawiana Uchwała i związane z nią konsekwencje. Ujmując to bardziej obrazowo, nawet gdyby powód zamieszkiwał w drewnianym i nieocieplonym budynku przysługiwałoby mu roszczenie o zapłatę kosztów związanych z zapewnieniem prawidłowego klimatu akustycznego, nawet jeśli łączy się ze zwiększeniem walorów użytkowych budynku (np. docieplenie). W przeciwnym razie mieszkaniec znajdujący się w strefie ograniczonego użytkowania pozbawiony środków finansowych na modernizację budynku pozbawiony zostałby podstawowego prawa do ochrony zdrowia (art. 68 Konstytucji RP). W niniejszej sprawie jest to o tyle uzasadnione, że powód jest osobą starszą – zgodnie z oświadczeniem przeszedł operację serca i oczekuje na kolejną, a dodatkowo cierpi na postępującą i nieuleczalną ślepotę (vide: k. 33). Nie jest konieczne tłumaczenie, że ograniczenie widzenia powoduje konieczność korzystania z innych zmysłów w szczególności ze słuchu, co jest utrudnione w razie lotów. Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym powoda właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 ze zm.) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Biegły akustyk odwołał się także do normy „PN-B- (...)-3:1999: Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych. Wymagania.”

Usytuowany na należącej do powoda działce objętej pozwem budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego, na co wskazał wprost biegły akustyk. Wskazał także na skutki niekorzystnego oddziaływania hałasów na organizm ludzki (vide: k. 162v.). W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty – na dzień sporządzania opinii – biegły określił na kwotę 61.094,69 zł brutto. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powód dotychczas nie poczynia, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia tych wydatków.

Reasumując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, a szkodą poniesioną przez powoda w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości, obejmujących konieczność poniesienia przez niego nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego.

W związku z tym Sąd uznał, iż powodowi na podstawie art. 129 ust. 2 oraz 136 ust. 1-3 ustawy Prawo ochrony środowiska należy się odszkodowanie w kwocie 61.094,69 zł stanowiącej koszt nakładów, jakie powód ma obowiązek poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynku. Wysokość odszkodowania ustalono według cen z I kwartału 2022 roku. W tej sytuacji na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 363 § 2 k.c. zasadne było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie po zakończeniu tego okresu, tj. od dnia 1 kwietnia 2022 roku. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 stycznia 2017 roku w sprawie IV CSK 106/16 (LEX nr 2261742) w myśl zasady wyrażonej w art. 363 § 2 k.c., rozmiar szkody doznanej przez wierzyciela wyznaczają ceny z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, podobnie jak mechanizm przewidziany w art. 363 § 2 k.c., kompensują spadek wartości należności pieniężnej wywołany spadkiem cen. Chwila ustalenia wysokości szkody może być tym przypadku miarodajna dla określenia początku naliczania odsetek ustawowych. Zastosowanie tej zasady sprawia, że wierzyciel nie ponosi ujemnych skutków spadku wartości pieniądza w okresie od wymagalności zobowiązania do orzekania o obowiązku dłużnika i nie uzyskuje - kosztem dłużnika - świadczenia przewyższającego wartość doznanej szkody (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2016 r., I CSK 685/15, nie publ. i powołane tam orzeczenia).

W pozostałym zakresie na podstawie ww. przepisów powództwo oddalono w pozostałej części.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. (stosunkowe rozdzielenie) w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).

Ustalając proporcję, w której strony wygrały proces Sąd przyjął za punkt wyjścia wartość prac ustalonych przez biegłego z zakresu budownictwa i kosztorysowania według cen z daty wniesienia pozwu 51.993,90 zł. Skoro jak wskazano wyżej odsetki ustawowe za opóźnione zasądzone zgodnie z mechanizmem przewidzianym w art. 363 § 2 k.c. pełnią funkcję kompensacyjną wobec spadku siły nabywczej pieniądza, to oznacza, że zasądzenie odszkodowania według daty ustalenia wysokości szkody przy ścisłym arytmetycznym rozstrzygnięciu wpływa na rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów. Skoro powyższy mechanizm pełni tę samą rolę co odsetki, a te nie wliczają się do wartości przedmiotu sporu i zasadniczo nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów to wzrost odszkodowania na skutek zmiany cen, a tym samym wzrost proporcji wygranej, nie powinien mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia o kosztach. Przy takim rozumieniu Sąd uznał, że powód wygrał proces w 70,05 %, pozwana w 29,95 %. Koszty powoda stanowiły: opłata sądowa od pozwu (3.712,00 zł), wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (5.400,00 zł) oraz wykorzystana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (4.000,00 zł). Wynik sumy tych kosztów (13.112,00 zł) do proporcji, w jakiej wygrał powód wyniósł 9.184,96 zł. Koszty poniesione przez pozwanego stanowiły: wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego (5.400,00 zł) oraz wykorzystana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (4.000,00 zł). Wynik sumy tych kosztów (9.400,00 zł) do proporcji, w jakiej wygrał pozwany wyniósł 1.662,86 zł.

Bezwzględna różnica ww. kosztów stron wyniosła 6.369,93 zł i tytułem kosztów procesu została zasądzona na rzecz powoda.

Na mocy art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych rozstrzygnięto o nieopłaconych kosztach sądowych (niepokryta zaliczką część wynagrodzenia biegłych – 1.200,97 zł), obciążając strony tym kosztem w takim stosunku, w jakim przegrały proces.