Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Małgorzata Żelewska
Protokolant:	sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2019 r. w G.

sprawy z powództwa Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W.

przeciwko S. S. (1) i Z. S.

z udziałem interwenienta ubocznego Gminy M. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym S. S. (1) i Z. S. opuścić, opróżnić i wydać powódce Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W. lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ul. (...). (...) kl. IV;

II.  ustala, że pozwanym przysługuje prawo do lokalu socjalnego;

III.  wstrzymuje wykonanie punktu I wyroku do czasu złożenia pozwanym przez Gminę M. G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;

IV.  nie obciąża pozwanych kosztami procesu;

V.  koszty opinii biegłego wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Gdyni przejmuje na Skarb Państwa.

Sygnatura akt: I C 963/18

UZASADNIENIE

Powódka Agencja Mienia Wojskowego z siedzibą w W. wniosła pozew o nakazanie S. S. (1), Z. S. i M. S., aby opuścili, opróżnili i wydali powódce lokal mieszkalny nr (...) położony w G. przy ul. (...). (...) kl. IV, a także o orzeczenie o uprawnieniu pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego.

Jak wskazano w uzasadnieniu ww. lokal został przydzielony B. S. w dniu 19 grudnia 2000r. w drodze decyzji przydziału osobnej kwatery stałej jako wdowie, posiadającej bezterminowo uprawnienie do wojskowej renty po zmarłym S. S. (2). Uprawnienie B. S. wynikało z ówcześnie obowiązującego art. 24 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 23 ust. 2 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP. Kryteria ustawowe spełniała wyłącznie B. S., która zmarła w dniu 1 lutego 2012r. Z dniem 1 lipca 2010 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP. W świetle tej regulacji S. S. (1) nie znalazł się w kręgu osób nabywających prawo do kwatery, gdyż przed dniem śmierci ojca ukończył 25 rok życia, a w 1986r. zawarł związek małżeński. Z uwagi na brak tytułu prawnego, lokal jest zajmowany przez pozwanych bezumownie. Pomimo wezwań pozwani opuścili i nie wydali lokalu powódce, a nadto posiadają zadłużenie z tytułu opłat w kwocie 725,95 zł. Podstawę prawną żądania eksmisji stanowią przepisy art. 29b i art. 45 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP. Z uwagi na fakt, że S. S. (1) i Z. S. posiadają orzeczenia o niepełnosprawności zasadnym jest orzeczenie o uprawnieniu pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego.

(pozew k. 3-6)

Pismem z dnia 15 października 2018r. interwencję uboczną po stronie powodowej zgłosiła Gmina M. G., wnosząc o uwzględnienie powództwa, nie orzekanie o prawie do lokalu socjalnego oraz zasądzenie kosztów procesu.

(interwencja uboczna k. 44)

W odpowiedziach na pozew pozwani Z. S. i S. S. (1) wskazali, że zgadzają się z pozwem, wnoszą o zwrot kosztów procesu, ewentualnie nieobciążanie ich kosztami procesu. Pozwani podnieśli, że oboje są osobami niepełnosprawnymi, opiekującymi się sobą nawzajem. S. S. (1) przed 20 laty uległ wypadkowi w Stoczni Marynarki Wojennej w G., wskutek czego ma ograniczone zdolności ruchowe.

(odpowiedzi na pozew k. 51-52)

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2019r. Sąd umorzył postępowanie wobec M. S..

(postanowienie k. 80)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku przy ul. (...). (...) kl. IV w G. stanowi własność powódki Agencji Mienia Wojskowego z siedzibą w W.. Na podstawie decyzji nr (...) z dnia 19 grudnia 2000r. przedmiotowy lokal - jako osobna kwatera stała - został przydzielony B. S. jako osobie posiadającej uprawnienia do wojskowej renty po zmarłym mężu st. bsm szt. S. S. (2).

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o decyzję z dnia 19 grudnia 2000r. k. 12-12v)

Poza uprawnioną w przedmiotowym lokalu zamieszkiwali m.in. jej syn S. S. (1) oraz synowa Z. S.. Osoby te nadal zajmują ww. lokal.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 1 lutego 2012r. B. S. zmarła.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o odpis skrócony aktu zgonu k. 13)

Pismem z dnia 3 kwietnia 2012r. powódka poinformowała S. S. (1), że nie spełnia on przesłanek do zawarcia umowy najmu określonych w ustawie o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP i wezwała go do bezzwłocznego opuszczenia i przekazania lokalu do dyspozycji powódki w stanie wolnym z rzeczy i osób. Pismo zostało pozwanemu doręczone w dniu 10 kwietnia 2012r.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o wezwanie z dnia 3 kwietnia 2012r. wraz z dowodem doręczenia k. 14-15)

Pismem z dnia 22 sierpnia 2012r. powódka ponownie wezwała pozwanych do opóźnienia i przekazania ww. lokalu mieszkalnego w terminie 30 dni od doręczenia tego wezwania. Pismo zostało pozwanym doręczone w dniu 27 sierpnia 2012r. W dniu 5 lipca 2018r. powódka ponowiła wezwanie do opóźnienia i przekazania ww. lokalu mieszkalnego w terminie 30 dni od doręczenia tego wezwania. Pismo zostało pozwanym doręczone w dniu 9 lipca 2018r.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o wezwanie z dnia 22 sierpnia 2012r. wraz z dowodem doręczenia k. 16-18, wezwanie z dnia 5 lipca 2018r. wraz z dowodem doręczenia k. 21-24)

Z. S. jest zatrudniona jako pielęgniarka w MOPS na podstawie umowy o pracę na cały etat ze skróconym czasem pracy do 7 godzin dziennie za wynagrodzeniem wynoszącym 2.400 zł netto. Pozwana legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Pozwana cierpi m.in. na chorobę zwyrodnieniową (ma endoprotezę biodra), nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, dnę moczanową, ma podejrzenie szpiczaka, stale korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych.

S. S. (1) dwukrotnie uległ wypadkowi przy pracy w Stoczni Marynarki Wojennej, pobiera rentę w związku z wypadkiem przy pracy w kwocie 1.400 zł miesięcznie. Pozwany ma niesprawną lewą rękę, a w lewym udzie ma ubytki skóry i mięśni.

Pozwani prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ponoszą wydatki na opłaty za prąd (200 zł co dwa miesiące), gaz (100 zł co dwa miesiące), telewizję (100 zł miesięcznie), telefony (80 zł miesięcznie), bilet miesięczny (94 zł miesięcznie), opłaty mieszkaniowe (1.030 zł miesięcznie). Ponadto na zakup leków pozwani przeznaczają miesięcznie kwotę około 200 zł na zakup leków oraz kwotę 400 zł na zabiegi rehabilitacyjne. Pozwani nie korzystają ze świadczeń z pomocy społecznej. Pozwani nie posiadają żadnych zobowiązań z tytułu kredytów. Pozwani bezskutecznie starali się o lokal komunalny z zasobów mieszkaniowych Gminy M. G.. Pozwani mają dwie dorosłe córki, z których jedna na stałe mieszka w Holandii, a druga w S..

(dowód: przesłuchanie pozwanej Z. S. płyta CD k. 81, przesłuchanie pozwanego S. S. (1) płyta CD k. 81, pismo (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G. z dnia 17 października 2018r. k. 42, pismo ZUS z dnia 20 lutego 2019r. k. 85)

S. S. (1) i Z. S. są osobami niepełnosprawnymi stopnia umiarkowanego na stałe, nie wymagającymi stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

(dowód: opinia biegłej sądowej z zakresu chorób wewnętrznych J. H. k. 97-108)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z przesłuchania pozwanych oraz dowodu z opinii biegłej sądowej z zakresu chorób wewnętrznych J. H..

Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Zważyć bowiem należy, iż część spośród wymienionych powyżej dokumentów, w szczególności odpis skrócony aktu zgonu B. S., dokumenty przedstawione przez (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G. oraz Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w G. mają charakter dokumentów urzędowych i w związku z tym dokumenty te korzystają z domniemania autentyczności oraz prawdziwości treści powołanych dokumentów z prawdą. Podobnie, za wiarygodne Sąd uznał dokumenty prywatne przedstawione przez powoda w postaci korespondencji stron. Podkreślić należy, iż żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Zdaniem Sądu nie ma także żadnych podstaw do kwestionowania zeznań pozwanych co do ich sytuacji osobistej, finansowej i majątkowej. W ocenie Sądu zeznania te były szczere, spójne, wzajemnie ze sobą korelowały i nie budziły żądnych wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania i zasad doświadczenia życiowego. Nadto, zeznania pozwanych nie były kwestionowane przez powoda oraz interwenienta ubocznego.

Za wiarygodny dowód w sprawie Sąd uznał także opinię przedstawioną przez biegłą sądową z zakresu chorób wewnętrznych J. H.. W ocenie Sądu opinia biegłej została sporządzona w sposób rzetelny, profesjonalny i z zachowaniem należytych standardów, co czyni ją w pełni przydatną do rozstrzygnięcia sprawy. Przedstawione w opinii wnioski dotyczące stanu niepełnosprawności pozwanych biegła poparła wszechstronną analizą przedstawionej przez nich dokumentacji medycznej oraz badaniem pozwanych. Opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Podkreślić należy, iż sporny lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...). (...) kl. IV w G. znajduje się w zasobach Agencji Mienia Wojskowego, toteż w niniejszej sprawie znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 22 czerwca 1995r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 2356). Podstawę prawną żądania wydania przedmiotowego lokalu mieszkalnego stanowić będą przepisy art. 29b i art. 45 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zw. z art. 222 § 1 kc. Zgodnie z art. 29b ust. 1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej osoby inne niż żołnierz zawodowy, które zamieszkują kwatery albo inne lokale mieszkalne, są obowiązane do ich opróżnienia w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia wezwania właściwego dyrektora oddziału regionalnego. Przepis art. 41 ust. 5 stosuje się odpowiednio. Natomiast, wedle art. 29b ust. 2 powołanej powyżej ustawy w przypadku nieopróżnienia lokalu mieszkalnego w ustalonym terminie, dyrektor oddziału regionalnego kieruje do sądu powszechnego pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego, a w przypadkach, o których mowa w art. 45 ust. 3, również o wezwanie gminy do udziału w postępowaniu. Wedle art. 222 § 1 kc właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Zgodnie z art. 45 ust. 3 do opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwatery internatowej przez:

1) kobietę w ciąży,

2) małoletniego,

3) osobę niepełnosprawną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 511, 1000, 1076 i 1925) lub ubezwłasnowolnioną,

4) obłożnie chorego - osobę, która dysponuje dokumentem urzędowym lub zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym stan zdrowia, w którym chory bez narażenia życia lub zdrowia nie może prowadzić normalnej egzystencji, a w szczególności nie jest zdolny do podjęcia żadnej pracy, wydanym nie wcześniej niż miesiąc przed wykonywaniem przymusowego wykwaterowania,

5) emeryta i rencistę

- wraz z osobami wspólnie z nimi zamieszkującymi, nie wydaje się decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwaterze internatowej. W takim przypadku dyrektor oddziału regionalnego kieruje do sądu powszechnego pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego, orzeczenie o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, o wezwanie do udziału w postępowaniu gminy oraz zasądzenie odszkodowania.

W świetle treści przedstawionych dokumentów należało uznać, że powódka Agencja Mienia Wojskowego jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...). (...) kl. IV w G., zaś pozwanym nie przysługuje żaden tytuł prawny do przedmiotowego lokalu. Podkreślić bowiem należy, że na mocy decyzji nr (...) z dnia 19 grudnia 2000r. przedmiotowy lokal - jako osobna kwatera stała - został przydzielony B. S. jako osobie posiadającej uprawnienie do wojskowej renty po zmarłym mężu st. bsm szt. S. S. (2). W świetle powyższej decyzji jedyną osobą uprawnioną do zamieszkiwania w tym lokalu była B. S., która zmarła w dniu 1 lutego 2012r. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 22 stycznia 2010r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 28, poz. 143) osoby, które do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zamieszkują w lokalu mieszkalnym na podstawie tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego ustanowionego decyzją administracyjną, zachowują prawo do zajmowania tego lokalu mieszkalnego przez czas określony w decyzjach wydanych w tych sprawach. W myśl natomiast art. 8 ust. 2 tej ustawy w razie śmierci osoby, o której mowa w ust. 1, zamieszkałej w lokalu mieszkalnym niebędącym kwaterą, wspólnie z nią zamieszkałe osoby, o których mowa w art. 26 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają prawo zamieszkiwać w tym lokalu mieszkalnym. W takim przypadku dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej zawiera z tymi osobami umowę najmu na czas określony w decyzjach wydanych w tych sprawach. Stosownie natomiast do treści art. 26 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej o zawarcie umowy najmu ubiegać mogą się:

1) małżonek;

2) wspólnie zamieszkałe dzieci własne, przysposobione, przyjęte na wychowanie na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego, dzieci małżonka, zwane dalej „dziećmi”, do czasu zawarcia przez nie związku małżeńskiego, nie dłużej jednak niż do dnia ukończenia 25 roku życia, chyba że przed tym dniem stały się niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji i nie zawarły związku małżeńskiego.

Bezsporne było, że pozwany S. S. (1) – mimo że był synem osoby mającej tytuł prawny do ww. lokalu na podstawie decyzji administracyjnej – nie spełniał kryteriów wskazanych w powołanych powyżej przepisach. W dniu śmierci osoby uprawnionej pozwany pozostawał już w związku małżeńskim i miał więcej niż 25 lat (ur. (...)). Tym samym pozwanemu nie przysługuje roszczenie o zawarcie umowy najmu i w związku z tym nie ma on tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu. Powyższych okoliczności pozwani nie kwestionowali. W tym stanie rzeczy należało uznać żądanie powoda za w pełni uzasadnione.

W ocenie Sądu nie sposób uznać, aby żądanie zgłoszone przez powódkę stanowiło nadużycie prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za utrwalony można uznać obecnie pogląd, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 kc może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na podstawie art. 5 kc oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną. Istotą prawa cywilnego jest strzeżenie praw podmiotowych, a zatem wszelkie rozstrzygnięcia prowadzące do redukcji bądź unicestwienia tych praw wymagają z jednej strony ostrożności, a z drugiej bardzo wnikliwego rozważenia wszystkich aspektów rozpoznawanego wypadku. Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 kc są bowiem pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki jej rozstrzygnięcia w wyjątkowych sytuacjach, które przepis ten ma na względzie. Dlatego dla zastosowania art. 5 kc konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym (por. wyrok SN z dnia 22 listopada 1994 r., II CRN 127/94, LEX nr 82293). Oczywiście z możliwości jaką stwarza art. 5 kc można korzystać w zupełnie wyjątkowych wypadkach i z niezwykłą ostrożnością, gdyż oddalenie powództwa windykacyjnego oznacza odmówienie ochrony prawu własności. Nie sposób natomiast a priori przyjmować, że stosowanie art. 5 kc przy powództwie windykacyjnym jest niedopuszczalne. Nie można bowiem przewidzieć wszystkich sytuacji faktycznych i uwarunkowań prawnych jakie mogą wystąpić w określonej sprawie, które spowodują, że w konkretnych okolicznościach danej sprawy zastosowanie art. 5 kc będzie wyjątkowo dopuszczalne (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 3 listopada 2010 r., I ACa 578/10 LEX nr 756672). Sąd Najwyższy również dopuszcza w wyjątkowych wypadkach możliwość oddalenia powództwa windykacyjnego na podstawie art. 5 kc (por. orzeczenie z dnia 10 grudnia 1993r. I CRN 200/93, niepubl.). Niemniej – zdaniem Sądu orzekającego – w rozpatrywanym przypadku brak jest jakichkolwiek podstaw, aby sytuację pozwanych uznać za szczególną czy wyjątkową, co prowadziłaby do oddalenia powództwa jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. Jak wynika z zebranego materiału dowodowego pozwani posiadają stały dochód pozwalający im na zaspokojenie podstawowych potrzeb egzystencjonalnych, co prawda pozwani są osobami schorowanymi, jednak jak wynika z opinii biegłego sądowego nie wymagają stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

W dalszej kolejności należało rozstrzygnąć kwestię uprawnienia pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego z zasobów Gminy M. G., o czym stanowi powołany powyżej przepis art. 45 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. W judykaturze utrwalony jest pogląd, że przepisy art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. 2005 r. Nr 41, poz. 398 ze zm.) oraz art. 14 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) stanowią podstawę prawną do nałożenia na gminę obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego osobie, której sąd nakazał opróżnienie lokalu mieszkalnego pozostającego w zasobach Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (por. uchwała SN z dnia 27 maja 2010r., III CZP 30/10, L.).

Pozwani podstawę do przyznania im uprawnienia do lokalu socjalnego upatrywali w swojej niepełnosprawności. Zgodnie z art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych poprzez niepełnosprawność rozumie się trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. W myśl art. 3 tej ustawy ustalono trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Ustalając, czy pozwani spełniają przesłanki uzasadniające przyznanie im prawa do lokalu socjalnego Sąd dopuścił z urzędu dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu chorób wewnętrznych na okoliczność ustalenia, czy pozwani są osobami niepełnosprawnymi w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.) z uwagi na stan zdrowia, czy wymagają pomocy osoby trzeciej. Z niekwestionowanej opinii biegłego wynika jednoznacznie, że oboje pozwani są osobami niepełnosprawnymi stopnia umiarkowanego na stałe, a zatem należy uznać ich za osoby niepełnosprawne w rozumieniu powołanej ustawy. Interwenient uboczny podnosił, że pozwani nie spełniają przesłanek do przyznania lokalu socjalnego, gdyż mają wystarczające dochody, aby zapewnić sobie prawo do lokalu na wolnym rynku. Z zeznań pozwanych co prawda wynika, że mają oni łączne dochody w kwocie 3.800 zł miesięcznie, jednak należało zważyć, iż znaczną część dochodów pozwanych pochłaniają koszty leczenia i rehabilitacji. Oboje pozwani są bowiem osobami starszymi i schorowanymi. Pozwana cierpi na chorobę zwyrodnieniową wielostawową (ma endoprotezę biodra), nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, hyperlipidemię, dnę moczanową, przewlekłą niewydolność nerek, niedokrwistość, zaś pozwany po wypadku przy pracy ma niesprawną lewą rękę, a w lewym udzie ma ubytki skóry i mięśni, cierpi także na przewlekłą niewydolność żylną, neuropatię, nadciśnienie tętnicze. Z opinii biegłej wynika, że pozwanych czekają w najbliższym czasie kolejne zabiegi chirurgiczne (pozwana – alloplastyka drugiego stawu biodrowego, pozwany operacja stawu kolanowego), co będzie generowało kolejne koszty leczenia i rehabilitacji. Należy sądzić, że z wiekiem stan zdrowia pozwanych będzie się pogarszał, będą oni wymagali dodatkowego leczenia, a to z kolei będzie powodowało wzrost wydatków. Ponadto, należy wskazać, że pozostałą część dochodów pozwani przeznaczają na pokrycie bieżącego utrzymania, na opłaty za lokal, media etc. Przy uwzględnieniu stanu zdrowia pozwanych i związanych z tym wydatków, nie sposób uznać, że pozwani mają możliwości wynajęcia lokalu na wolnym rynku. Dodatkowo należy zauważyć, że osoby starsze i schorowane nie są atrakcyjnymi klientami poszukiwanymi przez właścicieli lokali, choćby z uwagi na ustawowo określone podstawy do przyznania lokalu socjalnego, które takie osoby zazwyczaj spełniają. Pozwani nie mają również możliwości zamieszkania u najbliższej rodziny, albowiem obie córki pozwanych nie dysponują odpowiednimi warunkami lokalowymi, aby przyjąć pozwanych do siebie.

Wobec powyższego, skoro pozwani spełniają przesłankę o jakiej mowa w art. 45 ust. 3 ustawy, to Sąd zobowiązany był do ustalenia im uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, i nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia pozwanym przez Gminę M. G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc i odstąpił od obciążania pozwanych kosztami procesu. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 102 kpc urzeczywistnia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zważyć jednak należy, iż nieskonkretyzowanie w tym przepisie „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W wyroku z dnia 2 października 2015 r. I ACa 2058/14 LEX nr 1820933 Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że sposób skorzystania z przepisu art. 102 kpc jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki szczególnie uzasadnione", ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 kpc. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, a podważenie oceny tego sądu wymaga wykazania że jest ona wadliwa.

W ocenie Sądu sytuację pozwanych – o której mowa była powyżej – należy uznać za szczególną w świetle art. 102 kpc. Jak wskazano powyżej oboje pozwani są osobami starszymi, schorowanymi, wymagającymi leczenia i rehabilitacji. Znaczną część dochodów przeznaczają na wydatki związane z leczeniem i rehabilitacją, zaś pozostałe dochody pochłaniają bieżące koszty utrzymania. W tym stanie rzeczy obciążenie pozwanych nawet częścią kosztów procesu może wpłynąć tylko i wyłącznie na pogorszenie ich sytuacji materialnej oraz spowodować, że nie będą oni mieli wystarczających środków na pokrycie kosztów bieżącego utrzymania oraz kosztów leczenia, a w konsekwencji staną się beneficjentami pomocy społecznej. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że sytuacja majątkowa i osobista pozwanych przemawia za odstąpieniem od obciążania ich kosztami procesu.

Natomiast koszty opinii biegłego, dopuszczonej przez Sąd z urzędu, przyjęto na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni.