Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2025 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 889/24

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 czerwca 2025 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpiła z powództwem o zapłatę przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S., domagając się zasądzenia od pozwanej na swoją rzecz kwoty 20.904,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia wniesienia pozwu (22 lutego 2024 r.) do dnia zapłaty, wnosząc o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu powódka podniosła, że zawarła z M. Ś. i Z. Ś. umowę ubezpieczenia, na podstawie której w okresie od dnia 9 lutego 2022 r. do dnia 8 lutego 2023 r. objęła ochroną ubezpieczeniową w ramach AC pojazd marki K. o nr rej. (...). W dniu 14 sierpnia 2022 r. przed ww. pojazd w ruchu wbiegły dwie sarny, powodując jego uszkodzenie. Zdarzenie miało miejsce w K.. Na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego powódka wypłaciła na rzecz właścicieli pojazdu odszkodowanie w łącznej kwocie 20.904,97 zł. Powódka ustaliła, że odpowiedzialność za szkodę ponosi Gmina K., tj. Miejski Zarząd Dróg w K., który zawarł z pozwaną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Powódka ustaliła, że na drodze, do której doszło do zdarzenia wielokrotnie występują kolizje z dzikimi zwierzętami, co uzasadniało ustawienie znaku drogowego A-18b, którego nie było na tamtym odcinku drogi. Powódka wezwała pozwaną do zapłaty 20.904,97 zł z tytułu wypłaty odszkodowania w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma. Pozwana jednak odmówiła spełnienia świadczenia.

3.  Na kwotę dochodzoną pozwem składa się kwota wypłacona właścicielom ww. pojazdu tytułem odszkodowania w kwocie 20.904,97 zł.

(pozew, k. 3-5)

II.

(stanowisko pozwanej)

4.  Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

5.  Pozwana nie kwestionowała, że doszło do zdarzenia wywołującego szkodę w miejscu i czasie wskazanym przez powódkę. Pozwana nie kwestionowała powództwa co do wysokości, podnosząc jednak zarzut ograniczenia jej odpowiedzialności o kwotę franszyzy redukcyjnej w kwocie 500 zł. Pozwana zakwestionowała powództwo co do zasady, wskazując, że nie ponosi odpowiedzialności za ww. zdarzenie, jak również nie ponosi odpowiedzialności za szkodę ubezpieczony u pozwanej zarządca drogi. Pozwana stwierdziła, że odpowiedzialność zarządcy opiera się na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Pozwana zaprzeczyła, ażeby szkoda była następstwem działania lub zaniechania ze strony ubezpieczonego. Powódka nie wykazała, aby doszło do jakichkolwiek zaniechań ze strony ubezpieczonego oraz aby istniał związek przyczynowy między zachowaniem zarządcy a szkodą. Znak A-18b nie nakazuje ograniczenia prędkości, lecz nakazuje zachować szczególną uwagę na konkretnym odcinku drogi. Zdarzenie miało charakter nieunikniony. Ustawienie znaku nie powoduje, że zwierzęta zaprzestają wbiegać na drogę.

(odpowiedź na pozew, k. 65-67)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

6.  Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. świadczyła ochronę ubezpieczeniową w ramach umowy ubezpieczenia mienia na rzecz M. Ś. i Z. Ś.. Przedmiotem umowy ubezpieczenia był pojazd marki K. o nr rej. (...). Ubezpieczający byli właścicielami ww. pojazdu. Ochrona ubezpieczeniowa obejmowała okres od 9 lutego 2022 r. do 8 lutego 2023 r.

(fakt bezsporny)

7.  W dniu 14 sierpnia 2022 r. o godzinie 21.10 w K. przy ul. (...) na drodze nr (...) doszło do zdarzenia polegającego na tym, że bezpośrednio przed jadący pojazd marki K. wbiegły dwie sarny, uszkadzając go.

(fakt bezsporny)

8.  W wyniku zdarzenia powstała szkoda opiewająca na kwotę 20.904,97 zł.

(fakt przyznany)

9.  Na drodze obowiązywało ograniczenie prędkości do 70 km/h. Przed miejscem zdarzenia nie ustawiono znaku ostrzegawczego „Uwaga dzikie zwierzęta” A-18b.

(dowód: protokół zgłoszenia szkody, k. 24, notatka informacyjna Policji o zdarzeniu drogowym, k. 27v)

10.  Właściciele pojazdu M. Ś. i Z. Ś. zgłosili powódce szkodę. Na skutek postępowania likwidacyjnego powódka wypłaciła pozwanym do rąk M. P. odszkodowanie w łącznej kwocie 20.904,97 zł, tj. kwotę 6.931,50 zł w dniu 25 sierpnia 2022 r., kwotę 6.931,50 zł w dniu 25 sierpnia 2022 r. kwotę 3.520,98 zł w dniu 27 października 2022 r. oraz kwotę 3.520,99 zł w dniu 27 października 2022 r.

(dowód: akta szkody, k. 33, potwierdzenie przelewów, k. 29v-31, faktura VAT, k. 31v-32)

11.  Zarządcą drogi w chwili zdarzenia była Gmina K. działająca przez Miejski Zarząd Dróg w K..

(fakt bezsporny)

12.  Właścicielka pojazdu M. Ś. zgłosiła zdarzenie zarządcy drogi, który wskazał, że szkodę należy zgłosić bezpośrednio do pozwanej jako ubezpieczyciela zarządcy.

(dowód: zgłoszenie zdarzenia, k. 24v-27v)

13.  W okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. świadczyła na rzecz Gminy K. i podległym jej jednostkom organizacyjnym (w tym Miejskiemu Zarządowi Dróg) ochronę ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności.

(fakt bezsporny)

14.  Umowa między pozwaną a Gminą K. obejmowała ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z administrowaniem, zarządzaniem i utrzymywaniem w należytym stanie sieci dróg publicznych, mostów wiaduktów, kładek, przepustów, przejść podziemnych, wszelkiego rodzaju ciągów pieszych, urządzeń technicznych oraz w związku z niewłaściwym stanem lub brakiem oznakowania wszelkiego rodzaju, w tym szkody wyrządzone w związku z niewłaściwym zimowym utrzymywaniem dróg publicznych pozostających w zarządzie Gminy, dróg wewnętrznych, placów i parkingów, chodników, podwórek, placów zabaw.

15.  Umowa przewidywała franszyzę reedukacyjną dla każdego zdarzenia szkodowego w wysokości 500 zł w każdej szkodzie rzeczowej.

(dowód: umowa nr (...), k. 72-84, OWU, k. 90-112)

16.  Po likwidacji szkody pismem z dnia 28 stycznia 2023 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 20.904,97 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma tytułem regresu ubezpieczeniowego.

(dowód: pismo powódki z dnia 18 stycznia 2023 r., k. 32v)

17.  Pozwana ostatecznie odmówiła spełnienia świadczenia, wskazując na brak odpowiedzialności zarządcy drogi za powstałą szkodę.

(dowód: pismo pozwanej, k. 28-29)

Sąd zważył co następuje:

IV.

18.  W niniejszej sprawie bezsporny między stronami był fakt zdarzenia drogowego w dniu 14 sierpnia 2022 r., okoliczności tego zdarzenia, w tym powstanie szkody w pojeździe oraz świadczenie ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia mienia przez powódkę na rzecz właścicieli pojazdu. Pozwana przyznała, że wysokość powstałej szkody opiewa na kwotę 20.904,97 zł. W pozostałym zakresie Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony.

(ocena dowodów)

19.  Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Żadna ze stron nie kwestionowała wiarygodności ww. dokumentów.

20.  Na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu wyceny szkód majątkowych, albowiem dowód ten dotyczył faktu przyznanego przez pozwaną.

V.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

21.  Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie wobec niewykazania odpowiedzialności Gminy K. i pozwanego ubezpieczyciela za zdarzenie z dnia 14 sierpnia 2022 r.

22.  Powódka dochodziła roszczenia regresowego przeciwko pozwanej jako ubezpieczycielowi odpowiedzialności cywilnej Gminy K., która jako zarządca drogi miała być obowiązana do naprawienia szkody w pojeździe marki K. o nr rej. (...) objętej ochroną ubezpieczeniową w ramach AC świadczoną przez powódkę. Istnienie ww. roszczenia było zatem zależne od uprzedniego stwierdzenia odpowiedzialności Gminy M. K. za ww. szkodę.

23.  Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 828 §1 k.c., w myśl którego jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

24.  Wedle przepisu art. 822 §1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Stosownie do art. 822 §2 k.c. jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. W myśl art. 822 §4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

25.  Podstawą prawną odpowiedzialności Gminy M. K. jako zarządcy drogi stanowił przepis art. 415 k.c., w myśl którego kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

26.  Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej w reżimie deliktowym na zasadzie winy są: zdarzenie prawne, z którym ustawa łączy obowiązek naprawienia szkody, szkoda oraz adekwatny związek przyczynowy między zdarzeniem prawnym a szkodą.

27.  W niniejszej sprawie poza sporem było powstanie szkody na skutek wbiegnięcia dwóch saren przed ubezpieczony pojazd na drodze będącej w zarządzie Gminy K., wysokość powstałej szkody oraz związek między ww. zdarzeniem a szkodą.

28.  Odpowiedzialność Gminy K. była zależna od zaistnienia jej bezprawnego i zawinionego zachowania (działania lub zaniechania), którego skutkiem była ww. szkoda.

29.  Należy podkreślić, że Gmina K. jako zarządca drogi, na której doszło do zdarzenia była obowiązana do utrzymania znaków drogowych na podstawie art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2025 r., poz. 889, t.j.)

30.  Obowiązki w zakresie oznaczenia dróg publicznych określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2019 r., poz. 2311, t.j. ze zm.) Zgodnie z załącznikiem 2.2.20, Znak A-18b "zwierzęta dzikie" stosuje się do oznaczania miejsc, w których zwierzęta dziko żyjące często przekraczają drogę, np. przy wjeździe do lasu o dużej ilości zwierzyny lub w miejscu przecięcia przez drogę dojścia do wodopoju. Miejsca takie można ustalić m.in. na podstawie informacji służby leśnej o szlakach wędrówek dzikich zwierząt.

31.  Sąd w całej rozciągłości pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie o sygn.. akt I ACa 717/12 (LEX nr 1267188), w myśl którego ustawienie znaku drogowego A-18b uzasadnione jest w przypadku ustalenia bytowania i szlaków przechodu zwierząt przez drogę, czego ewentualnym potwierdzeniem są wcześniejsze zdarzenia z ich udziałem. Od zarządcy drogi wymaga się aktywnego badania stanu zagrożenia na drodze oraz dbania o aktualizację informacji w tym zakresie i przekazywania jej użytkownikom dróg poprzez umieszczanie (lub znoszenie) odpowiednich znaków ostrzegawczych. Zaniechanie lub wadliwe wypełnienie tych obowiązków i będące z nim w związku przyczynowym zdarzenia wywołujące szkody może prowadzić do powstania odpowiedzialności odszkodowawczej po stronie zarządcy drogi. Odpowiedzialność zarządcy drogi aktualizuje się zatem, jeżeli do zdarzenia doszło na obszarze, gdzie ostrzegający znak drogowy powinien zostać, ale nie został, ustawiony.

32.  Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że Gmina K. mogłaby ponosić odpowiedzialność za ww. zdarzenie, jeżeli powódka wykazałaby (art. 6 k.c.), że w sposób zawiniony Gmina M. K. z naruszeniem obowiązku ustawowego zaniechała oznaczenia ww. drogi wskazanym znakiem.

33.  W ocenie Sądu powódka nie sprostowała ciężarowi dowodu w tym zakresie. Nie ulega przy tym wątpliwości, że ciężar udowodnienia przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 415 k.c. spoczywał na powódce, która wywodziła z nich skutki prawne.

34.  Powódka nie przedstawiła wystarczającego materiału dowodowego wskazującego na odpowiedzialność pozwanej za ww. zdarzenie. Przy odpowiedzialności zarządcy drogi za szkodę powstałą na skutek wtargnięcia zwierzęcia na drogę dalece niewystarczające jest wyłącznie powołanie się na brak znaku „uwaga dzikie zwierzęta” oraz niepoparte dowodami twierdzenie o samodzielnym poczynieniu ustaleń na podstawie danych zawartych w Systemie Ewidencji Wypadków i Kolizji, że w miejscu zdarzenia do dochodzi do podobnych incydentów.

35.  Przypisanie Gminie K. odpowiedzialności za ww. wypadek wymagało wykazania, że istniała potrzeba postawienia ww. znaku rodząca po stronie Gminy prawny obowiązek działania. W niniejszej sprawie strona powodowa nie wykazała tych okoliczności. Przede wszystkim powódka nie udowodniła jak wyglądało otoczenie miejsca zdarzenia (w tym czy był to teren zalesiony), czy zwierzęta tamtędy przechodziły w liczbie uzasadniającej postawienie znaku, czy też przedmiotowe zdarzenie miało charakter incydentalny. Innymi słowy, powódka w żaden sposób nie wykazała, czy rzeczywiście zaistniał obowiązek ustawienia tego znaku na gruncie norm prawa powszechnie obowiązującego, a zatem czy zawinione zaniechanie zarządcy drogi rodziło odpowiedzialność odszkodowawczą za zdarzenie. Fakt, że na wskazanej drodze wybiegły dwie sarny przed najeżdżający pojazd nie uzasadnia automatycznie twierdzenia o uprzednio istniejącym obowiązku ustawienia znaku A-18b przez zarządcę drogi. Nie sposób wywodzić z faktu o ww. zdarzeniu domniemania faktycznego o znacznej częstotliwości powstawania podobnych kolizji w tym miejscu.

36.  Z uwagi na powyższe powódka nie wykazała odpowiedzialności odszkodowawczej Gminy K. na podstawie art. 415 k.c. W konsekwencji, po stronie pozwanej nie powstał obowiązek świadczenia kwoty 20.404,97 zł (z uwzględnieniem franszyzy redukcyjnej) na podstawie art. 828 §1 k.c.

37.  W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 828 §1 k.c. Sąd oddalił powództwo.

VI.

(koszty procesu)

38.  O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania obciążył powódkę całością kosztów procesu poniesionych przez pozwaną, na co składały się: koszty zastępstwa procesowego ustalone w oparciu o §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (3.600 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

39.  Nadto, na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonej kwoty tytułem kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.