Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Małgorzata Żelewska
Protokolant:	sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2019 r. w G.

sprawy z powództwa H. D.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego;

III.  koszty opłaty sądowej, od uiszczenia której powódka była zwolniona oraz koszty wypłacone świadkowi J. J. tymczasowo ze Skarbu Państwa przejmuje na Skarb Państwa;

IV.  przyznaje radcy prawnemu A. C. ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 6.642 zł (sześć tysięcy sześćset czterdzieści dwa złote) tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu.

Sygnatura akt: I C 880/17

UZASADNIENIE

Powódka H. D. wniosła pozew przeciwko (...) SA z siedzibą w W. domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 70.000 zł tytułem nienależytego wykonania umowy pośrednictwa, na co składały się następujące kwoty: 50.000 zł tytułem różnicy pomiędzy ceną nabycia nieruchomości przy ul. (...) w G., która wymagała całkowitego remontu a rzeczywistą wartością tej nieruchomości; 10.000 zł tytułem różnicy pomiędzy ceną sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) rzeczywistą ceną tej nieruchomości; 5.000 zł z tytułu zapłaty przez powódkę prowizji za kupującego mieszkanie przy ul. (...), podczas gdy z umowy taki obowiązek nie wynika; 5.000 zł stanowiącej wartość pozostawionych przez powódkę ruchomości w mieszkaniu przy ul. (...).

(pozew k. 2-5, pismo procesowe z dnia 27 listopada 2017r. k. 49-51, pismo procesowe z dnia 24 maja 2018r. k. 112-113)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, zarzucając powódce nieudowodnienie roszczenia i niewykazanie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej. Jak podniesiono decyzje powódki o zbyciu i nabyciu nieruchomości były świadomymi, samodzielnymi decyzjami powódki poprzedzonymi rozmowami z kontrahentami i oględzinami nieruchomości, nie obejmowały usług doradztwa inwestycyjnego. Pozwana zaprzeczyła, aby kiedykolwiek wpływała na wysokość zakupu lub sprzedaży nieruchomości przez powódkę. Pozwana podkreśliła, iż powódka nie była zobowiązana do korzystania z usług pozwanej i mogła we własnym zakresie podejmować działania zmierzające do zbycia nieruchomości, natomiast wyłączność dotyczyła tylko korzystania z usług innego profesjonalnie działającego pośrednika.

(odpowiedź na pozew k. 56-64)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Około 2016r. powódka H. D. powzięła decyzję o sprzedaży swojego mieszkania położonego w G. przy ulicy (...) składającego się z trzech pokoi, kuchni i łazienki oraz o zakupie mniejszego mieszkania. Do powódki zgłosił się pośrednik nieruchomości związany z pozwanym (...) S.A., który zaoferował swoje usługi w zakresie pośrednictwa w sprzedaży mieszkania.

(dowód: przesłuchanie powódki H. D. płyta CD k. 218)

W dniu 11 sierpnia 2016 roku powódka zawarła z pozwanym (...) S.A. z siedzibą w W. umowę pośrednictwa sprzedaży nieruchomości na wyłączność celem sprzedaży mieszkania położonego przy ulicy (...) objętego księgą wieczystą (...). Proponowana cena sprzedaży wynosiła 225.000 zł. Na mocy przedmiotowej umowy pośrednik zobowiązał się to dokonywania dla klienta czynności zmierzających do zawarcia umów zbycia nieruchomości (przez co należy rozumieć zarówno umowę sprzedaży nieruchomości i przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości). Czynności te miały być realizowane w zależności od potrzeb według uznania pośrednika. Za wykonane czynności powódka zobowiązała się do zapłaty pośrednikowi wynagrodzenia w wysokości 3,69 % ceny transakcyjnej nieruchomości brutto.

(dowód: umowa pośrednictwa sprzedaży nieruchomości z dnia 11 sierpnia 2016r. k. 21, zeznania świadka I. C. płyta CD k. 109)

W zakresie płatności prowizji pozwany przyjął praktykę, że połowa prowizji jest płatna po zawarciu umowy przedwstępnej, a połowa po zawarciu umowy przyrzeczonej. Prowizję płacą obie strony umowy. Pozwany stosuje promocje w przypadku, gdy ten sam klient najpierw sprzedaje, a następnie kupuje nieruchomość przy udziale pośrednika pozwanego. Prowizja jest ustalana od ceny sprzedaży zawartej w akcie notarialnym.

(dowód: zeznania świadka P. W. (1) płyta CD k. 215)

W dniu 20 października 2016 roku powódka zawarła z pozwanym kolejną umowę dotyczącą pośrednictwa przy kupnie nieruchomości. Na podstawie przedmiotowej umowy pośrednik zobowiązał się do dokonywania dla klienta czynności stwarzających możliwość nabycia nieruchomości przez klienta, w tym przede wszystkim szukania nabywcy nieruchomości. Czynności te miały być realizowane w zależności od potrzeb zgodnie z wiedzą i doświadczeniem pośrednika. Za wykonane czynności klient zobowiązał się do zapłaty pośrednikowi wynagrodzenia w kwocie 3 % ceny transakcyjnej nieruchomości brutto.

(dowód: umowa pośrednictwa sprzedaży nieruchomości z dnia 20 października 2016r. k. 20)

W dniu 26 listopada 2016r. powódka zawarła z W. G. warunkową umowę przedwstępną sprzedaży prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...). Umowa przyrzeczona miała zostać zawarta do dnia 28 lutego 2017r. a cena sprzedaży miała wynosić 220 000 zł.

(dowód: umowa sprzedaży z dnia 26 listopada 2016r. k. 14-16)

Przy podpisaniu umowy przedwstępnej powódka zobowiązała się względem nabywcy do dokonania zapłaty prowizji dla (...) S.A. obciążającej kupującego W. G..

(dowód: oświadczenie z dnia 26 listopada 2016r. k. 15, przesłuchanie powódki płyta CD k. 218)

Aneksem z dnia 26 listopada 2016r. wysokość prowizji określonej w umowie pośrednictwa z dnia 11 sierpnia 2016 roku została obniżona do 2,952 % ceny transakcyjnej nieruchomości brutto.

(dowód: aneks z dnia 26 listopada 2016r. k. 19)

Następnie, powódka wyraziła zainteresowanie przedstawioną jej przez pośrednika ofertą sprzedaży lokalu mieszkalnego przy ul. (...), składającego się z dwóch pokoi. Przedmiotowe mieszkanie zostało wystawione przez biuro pośrednictwo nieruchomości prowadzone przez J. O. za cenę około 200.000 zł.

(dowód: zeznania świadka J. O. płyta CD k. 109)

Powódka oglądała mieszkanie przy ul. (...) w obecności pośrednika. W mieszkaniu nie było drzwi do kuchni i pokoi, parkiet był zniszczony, w łazience był ślad po zalaniu.

(dowód: zeznania świadka I. M. płyta CD k. 109, zeznania świadka T. J. (1) płyta CD k. 109, zeznania świadka J. J. płyta CD k. 124)

Przed dokonaniem transakcji pośrednik w obrocie nieruchomościami zatrudniona u pozwanego I. C. rozpisała powódce wszystkie koszty związane z obiema transakcjami, wskazując, że różnica kosztów będzie nieznaczna.

(dowód: zeznania świadka I. C. płyta CD k. 109, notatka k. 105)

Pośrednik nadto informował powódkę o konsekwencjach prawnych niezawarcia umowy przyrzeczonej w terminie określonym w umowie przedwstępnej, w tym o konieczności zapłaty dwukrotności zadatku.

(dowód: zeznania świadka J. J. płyta CD k. 124)

W dniu 6 grudnia 2016 roku pomiędzy E. K. a powódką została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ulicy (...), na mocy której E. K. zobowiązała się sprzedać powódce ww. nieruchomość na cenę 190.000 zł do dnia 10 stycznia 2017 roku. Zgodnie z umową przedwstępną cena sprzedaży obejmowała: zabudowę kuchni, zabudowę przedpokoju, pralkę i szafki łazienkowe. W dniu zawarcia umowy powódka przekazała sprzedającej kwotę 5.000 zł tytułem zadatku, zastrzegając skutki na wypadek niewykonania umowy przez jedną ze stron zgodnie z art. 394 kc. W § 4 umowy wskazano, że kupująca zna stan techniczny lokalu i nie wnosi z tego tytułu żadnych uwag. Zgodnie z § 5 umowy koszty umowy sprzedaży ponosiła kupująca.

(dowód: przedwstępna umowa sprzedaży z dnia 6 grudnia 2016r. k. 12-13)

Aneksem z dnia 6 grudnia 2016r. wysokość prowizji określonej w umowie pośrednictwa z dnia 20 października 2016 roku została obniżona do 2,5 % ceny transakcyjnej nieruchomości brutto.

(dowód: aneks z dnia 6 grudnia 2016r. k. 17-18)

Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 15 grudnia 2016r. zawartej przed notariusz D. G. prowadzącą kancelarię notarialną w G. powódka sprzedała na rzecz W. G. lokal mieszkalny przy ulicy (...) za cenę 220 000 zł. Powódka zobowiązała się wydać mieszkanie kupującemu do dnia 31 stycznia 2017r.

(dowód: umowa sprzedaży z dnia 15 grudnia 2016r. k. 9-11)

Z tytułu prowizji za pośrednictwo przy sprzedaży mieszkania przy ul. (...) powódka zapłaciła na rzecz pozwanego prowizję w kwocie 6.494,40 zł, a także pokryła prowizję należną od kupującego w kwocie 5.000,68 zł.

(dowód: faktury pro forma k. 22-23, 26, 28, potwierdzenie wykonania przelewu k. 24-25, 27-28, przesłuchanie powódki płyta CD k. 218)

Natomiast, na podstawie umowy sprzedaży z dnia 19 grudnia 2016r. zawartej przed notariusz A. K. prowadzącą kancelarię notarialną w G. E. K. sprzedała powódce ww. lokal mieszkalny położony w G. przy ulicy (...) za ceną 187.000 zł. W § 5 kupująca oświadczyła, że znany jest jej stan faktyczny i techniczny lokalu będącego przedmiotem umowy i nie wnosi z tego tytułu żadnych zastrzeżeń ani roszczeń. Sprzedająca zobowiązała się wydać powódce mieszkanie do dnia 27 stycznia 2017r.

(dowód: umowa sprzedaży z dnia 19 grudnia 2016r. k. 6-8)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodów z zeznań świadków J. O., T. J. (2), I. C., I. M., J. J., P. W. (2) oraz dowodu z przesłuchania powódki H. D..

Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Zważyć bowiem należy, iż część spośród wymienionych powyżej dokumentów, tj. akty notarialne, ma charakter dokumentów urzędowych i w związku z tym dokumenty te korzystają z domniemania autentyczności oraz prawdziwości zawartych w nich twierdzeń. Podobnie, za wiarygodne Sąd uznał dokumenty prywatne w postaci umów zawartych w zwykłej formie pisemnej, faktur, dowodów zapłaty etc. Podkreślić należy, iż żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. W ramach swobodnej oceny dowodów Sąd doszedł do przekonania, że powyższe dowody odzwierciedlają rzeczywistą treść stosunków prawnych nawiązanych przez strony, a także okoliczności związanych z ich wykonaniem.

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadków J. O., T. J. (2), I. C. i P. W. (2). W ocenie Sądu zeznania te były szczere, spontaniczne, wewnętrznie spójne i niesprzeczne z innymi dowodami zebranymi w niniejszej sprawie, a nadto nie budziły żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego oraz zasad logicznego rozumowania.

Natomiast większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy nie miały zeznania świadków I. M. i J. J. co do okoliczności związanych z zawarciem przez powódkę umów pośrednictwa, umów sprzedaży, oględzinami mieszkania przed podpisaniem umowy przedwstępnej, albowiem żaden z wymienionych świadków nie uczestniczył w czynnościach związanych z tymi transakcjami, a wszelkie informacje o przebiegu tych czynności powziął od powódki. Zatem, zeznania ww. świadków nie stanowią ich własnych spostrzeżeń świadków, a wyłącznie powielenie relacji powódki. Szczególnie odnosi się to do zeznań J. J., która zeznała, że pośrednik wywierał na powódkę presję co do zawarcia umowy przyrzeczonej. Świadek nie była uczestnikiem rozmów powódki z pośrednikiem. Z zebranego materiału dowodowego natomiast nie wynika natomiast, aby pośrednik w tym zakresie posunął się do nieetycznych, czy wręcz bezprawnych działań. Wręcz przeciwnie, z wiarygodnych zeznań świadków wynika, że jedynie poinformował powódkę o skutkach prawnych niezawarcia umowy przyrzeczonej, co stanowiło obowiązek pośrednika. Z kolei świadek I. M. zeznała, że cena zakupu mieszkania przy G. była zawyżona, powołując się na własne doświadczenia związane z zakupem mieszkania przed kilkunastoma laty. Podkreślić jednak należy, iż zeznania świadka nie mogą stanowić wiarygodnego dowodu na okoliczność nierynkowej, zawyżonej ceny, jaką powódka zapłaciła na lokal przy ul. (...). Po pierwsze, świadek nie jest ekspertem w dziedzinie obrotu nieruchomościami i z tego względu nie ma wiadomości specjalnych w tym zakresie. Po drugie, świadek zakupiła mieszkanie kilkanaście lat wcześniej, a powszechnie znanym faktem jest dynamika wzrostu cen na rynku nieruchomości. Natomiast, za wiarygodne Sąd uznał zeznania ww. świadków co do stanu mieszkania przy ul. (...). Niemniej, powódka była świadoma stanu tego mieszkania, co jednoznacznie wynika z jej zeznań.

Przechodząc natomiast do oceny zeznań pozwanej, stwierdzić należy, iż brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności tych zeznań w zakresie przebiegu współpracy stron, albowiem w tym zakresie zeznania powódki korelują z treścią dokumentów złożonych do akt sprawy. Powódka zeznała także, że pośrednik zbagatelizował zastrzeżenia powódki co do stanu technicznego mieszkania przy ul. (...), jednakże należy wskazać, że powódka nie miała obowiązku zawarcia umowy, jeśli stan mieszkania nie spełniał jej wymagań. Tymczasem powódka dobrowolnie zawarła umowę przedwstępną, wskazując w umowie, że nie ma zastrzeżeń co do stanu technicznego mieszkania.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 kpc Sąd pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości, albowiem wobec braku podstaw przypisania pozwanej odpowiedzialności za należyte wykonanie umowy, prowadzenie postępowania dowodowego w zakresie wysokości szkody było bezprzedmiotowe.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 471 kc, zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W świetle powołanego przepisu przesłankami odpowiedzialności kontraktowej w ogólności są: niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, będące następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność; szkoda po stronie wierzyciela oraz związek przyczynowy między zdarzeniem w postaci niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania a szkodą.

W ocenie Sądu w okolicznościach rozpatrywanej sprawy nie sposób przypisać pozwanemu odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania wynikającego z zawartych przez strony umów o pośrednictwo w obrocie nieruchomościami. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 179b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2020 r. poz. 65) pośrednictwo w obrocie nieruchomościami polega na odpłatnym wykonywaniu czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów: nabycia lub zbycia praw do nieruchomości; nabycia lub zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu; najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ich części; innych niż określone w pkt 1-3, których przedmiotem są prawa do nieruchomości lub ich części. Jak wskazuje się w doktrynie czynności pośrednictwa mają zmierzać do zawarcia między osobami trzecimi umów określonego rodzaju. Brzmienie art. 179b nakazuje wykluczyć doradztwo spośród czynności pośrednictwa. Do wykonywania pełnych czynności doradczych wymagane jest gruntowne przygotowanie ekonomiczne. Dlatego też czynności doradczych pośrednika w obrocie nieruchomościami nie można nazwać doradztwem finansowym czy inwestycyjnym (por. J. Jaworski, A. Prusaczyk, A. Tułodziecki, Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz. Wyd. 6, Warszawa 2020). Mając na uwadze powyższe, jak również treść zawartych przez strony umów o pośrednictwo należało uznać, że świadczenie pozwanego polegało wyłącznie na skojarzeniu stron umowy sprzedaży, natomiast nie sposób uznać, aby w zakres czynności, do których zobowiązany był pośrednik wchodziły również czynności związane z doradztwem inwestycyjnym czy prawnym. Na podstawie umowy z dnia 11 sierpnia 2016r. pośrednik był zobowiązany do dokonywania czynności zmierzających do zawarcia umów zbycia nieruchomości (przez to należy rozumieć zarówno umowę sprzedaży nieruchomości i przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości), natomiast na podstawie umowy z dnia 20 października 2016r. do dokonywania czynności stwarzających możliwość nabycia nieruchomości przez klienta, w tym przede wszystkim szukania nabywcy nieruchomości. Żadne postanowienie umowne nie przewidywało obowiązku świadczenia na rzecz powódki usług z zakresu doradztwa inwestycyjnego. W związku z tym pośrednik działający w ramach struktury organizacyjnej pozwanej spółki nie miał obowiązku udzielania powódce jakichkolwiek porad czy też prowadzenia negocjacji co do wyposażenia mieszkania, jakie powódka ma pozostawić nabywcy, czy zasad zapłaty prowizji na rzecz pośrednika przez strony umowy. Powyższe kwestie były przedmiotem ustaleń pomiędzy powódką a nabywcą mieszkania. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że powódka podpisała umowę przedwstępną, a następnie umowę przyrzeczoną dobrowolnie, wyrażając zgodę na sprzedaż mieszkania za wskazaną w umowie cenę. W ramach ustaleń poczynionych z nabywcą powódka zobowiązała się wydać mieszkanie wraz z częścią sprzętów domowych. Nadto, w ramach ustaleń z kontrahentem powódka zgodziła się ponieść koszty prowizji obciążającej kupującego. Powyższe ustalenia zapadły jednak pomiędzy stronami umowy sprzedaży.

Strona powodowa podnosiła również, że przystąpiła do zawarcia umowy ostatecznej pod wpływem nacisków, a wręcz wskutek przymusu ze strony pośrednika. Twierdzenia powódki w tym zakresie nie znalazły jednak potwierdzenia w zabranym materiale dowodowym. Świadek J. J. zeznała, że pośrednik wymuszał na powódce podpisanie umowy, podnosząc, że w razie nie przystąpienia do umowy powódka zapłaci dużą karę umowną. Podkreślić jednak należy, iż żadna z podpisanych przez powódkę umów nie zawierała zapisów o karach umownych. W umowie przedwstępnej natomiast znajdowały się zapisy dotyczące obowiązku zapłaty podwójnego zadatku w przypadku nie przystąpienia do aktu notarialnego. Przedmiotowa klauzula umowna jest powtórzeniem dyspozytywnego przepisu art. 394 kc i nie stanowi żadnego szczególnego obowiązku nałożonego na strony umowy. Pośrednik informowała powódkę jedynie o skutkach prawnych wynikających z nieprzystąpienia do umowy przyrzeczonej i konieczności zapłaty podwójnego zadatku. W świetle zebranego materiału dowodowego nie sposób przyjąć, aby zachowanie pośrednika przekraczało wyznaczone zasadami współżycia społecznego reguły postępowania czy było sprzeczne z prawem czy dobrymi obyczajami. Wręcz przeciwnie postępowanie pośrednika było standardowe, polegało wyłącznie na przekazaniu istotnej informacji, mającej dla klienta konsekwencje finansowe. Takie postępowanie pośrednika niewątpliwie było w interesie powódki i w żaden sposób nie naruszało treści stosunku prawnego.

Sąd nie dopatrzył się również żadnych podstaw do przypisania pozwanej odpowiedzialności z tytułu nienależytego wykonania umowy pośrednictwa sprzedaży nieruchomości przy ul. (...). Podkreślić bowiem należy, iż powódka dobrowolnie zgodziła się pozostawić w mieszkaniu część sprzętów domowych, a także dobrowolnie zgodziła się pokryć prowizję pośrednika należną od kupującego. Świadek I. C. jednoznacznie wskazała, że zapłata prowizji za nabywcę nie wynikała z ustaleń poczynionych przez pozwanego, lecz ustaleń powódki z W. G.. Zatem, kwestionowane obecnie warunki transakcji stanowią tylko i wyłącznie efekt finalny prowadzonych przez sprzedającego i kupującego rozmów poprzedzających zawarcie umowy. Jeśli powódka nie chciała zgodzić się na pozostawienie części sprzętów, a także pokryć kosztów prowizji to nie powinna zawierać umowy przedwstępnej i winna oczekiwać na innego kontrahenta. Z okoliczności sprawy wynika, że pośpiech przy zawieraniu kolejnych umów był następstwem tempa narzuconego przez powódkę, a nie skutkiem działań pośrednika. W dniu 26 listopada 2016r. powódka zawarła umowę przedwstępną sprzedaży, w której wskazano trzymiesięczny termin zawarcia umowy przyrzeczonej (do dnia 28 lutego 2017r.), niemniej już 10 dni później tj. w dniu 6 grudnia 2016r. powódka podpisała już przedwstępną umowę kupna mieszkania przy ul. (...). Z zeznań powódki wynika, że przed zawarciem umowy przedwstępnej oglądała mieszkanie przy ul. (...), widziała, że nie ma drzwi w pokojach, jest zaciek w łazience, a mieszkanie wymaga remontu, co sama potwierdziła w swoich zeznaniach. Niemniej, mimo tych zauważalnych na pierwszych rzut oka mankamentów powódka przystąpiła do umowy przedwstępnej, zgodziła się na wskazaną tam cenę. Zważywszy, iż powódka miała trzy miesiące na znalezienie nowego lokum, trudno wytłumaczyć pośpiech w zawarciu przedwstępnej umowy zakupu mieszkania przy ul. (...). Powódka miała wystarczająco dużo czasu, aby znaleźć inne mieszkanie, które spełniałoby jej oczekiwania co do stanu technicznego i wyposażenia. W tym zakresie nie sposób jednak doszukać się jakiegokolwiek zawinionego działania po stronie pośrednika.

Zdaniem Sądu pośrednik należycie wywiązał się ze swojego zobowiązania. Co istotne pośrednik zwracał powódce uwagę na niezbyt dużą różnicę pomiędzy kosztami wynikającymi z obu transakcji. Poza zeznaniami świadka I. C. potwierdza to złożona do akt sprawy odręczna notatka z rozpisaniem poszczególnych kosztów. Pośrednik rozpisał wszystkie koszty związane z obiema transakcjami, uwzględniając prowizję oraz należny podatek i stwierdził, że różnica jest zaledwie kilkutysięczna. Zatem przed dokonaniem transakcji powódka miała dostateczną wiedzę co do tego, że transakcja może nie być dla niej wystarczająco korzystna.

W świetle powyższych rozważań należało uznać, że brak jest podstaw do przypisania pozwanej odpowiedzialności z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania wynikającego z umów o pośrednictwo w sprzedaży/kupnie nieruchomości. Z tych względów – na mocy art. 471 kc a contrario – powództwo podlegało oddaleniu.

Na podstawie art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu z uwagi na jej trudną sytuację osobistą i materialną. Zważyć należy, iż pozwana z emerytury w kwocie 1.700 zł, a kwota ta pozwala jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb egzystencjonalnych. W toku niniejszego postępowania powódka była zwolniona od kosztów sądowych. W tym stanie rzeczy obciążenie powódki nawet częścią kosztów procesu może wpłynąć tylko i wyłącznie na pogorszenie i tak złej sytuacji materialnej i spowodować, że nie będzie miała wystarczających środków na pokrycie kosztów utrzymania. W świetle stanowiska judykatury podstawą odstąpienia od obciążania strony kosztami procesu może być trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi (por. postanowienie SN z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11, L.).

Ponadto, zgodnie z art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015r. Sąd przyznał radcy prawnej A. C. wynagrodzenie w kwocie 6.642 zł tytułem pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu i nakazał wypłacić te kwoty ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni. Na przyznane kwoty składa się opłata za czynności fachowego pełnomocnika obliczona od pierwotnej wartości przedmiotu sporu (5.400 zł), powiększona o podatek od towarów i usług w aktualnie obowiązującej stawce 23 %.

Nadto, zważywszy, iż powódka była zwolniona od kosztów sądowych koszty opłaty sądowej od pozwu Sąd przejął na Skarb Państwa, gdyż brak podstaw do obciążenia nimi strony przeciwnej.