I C 793/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2025-04-01
Sygn. akt: I C 793/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 1 kwietnia 2025 r.
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Joanna Jank
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2025 r. w G.
sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) z siedzibą w G.
przeciwko J. R., T. G., R. H., K. R. (1), K. R. (2), W. H., K. H.
przy udziale interwenienta ubocznego Gminy M. G.
o eksmisję
I. Nakazuje pozwanym K. R. (1), J. R., T. G., K. R. (2), R. H., W. H., K. H. aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) z siedzibą w G. lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w G.,
II. Orzeka, że pozwanym przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie eksmisji do czasu złożenia im przez Gminę G. oferty najmu lokalu socjalnego,
III. Zasądza od pozwanych K. R. (1) i R. H. solidarnie na rzecz powoda 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,
IV. Kosztami interwencji ubocznej obciąża interwenienta.
Sygn. akt I C 793/24
UZASADNIENIE
(wyroku z dnia 01 kwietnia 2025 roku – k. 103-104)
Powód (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w G. wnosiła, aby pozwani K. R. (1), R. H. oraz małoletni J. R., T. G., K. R. (2), W. H. opuścili, opróżnili i wydali powodowi lokal mieszkalny nr (...), znajdujący się w budynku położonym w G. przy ul. (...)/B, a także o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazano, że przedmiotowy lokal wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w G..
Powód wskazał, ze na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 20 kwietnia 2023 r. wygasło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu przysługujące pozwanej K. R. (1). Od tego czasu pozwani zamieszkują przedmiotowy lokal bez jakiegokolwiek tytułu prawnego. Pozwana K. R. (1) od wielu lat uchyla się od obowiązku dokonywania opłat za lokal, czego dowodem są nakazy zapłaty wydane przeciwko pozwanej.
(pozew – k. 3-6)
Pozwany R. H. w odpowiedzi na pozew wskazał, że deklaruje spłatę zobowiązań należności czynszowych oraz iż nie posiada nieruchomości, do której mógłby się wyprowadzić wraz z córką W. H..
(odpowiedź na pozew R. H. k. 39)
Pozwana K. R. (1) w odpowiedzi na pozew wskazała, że uznaje powództwo. W uzasadnieniu pozwana wskazała na swoją trudną sytuację materialną pozwanych.
(odpowiedź na pozew K. R. (1) – k. 42-45)
Pismem z dnia 05 listopada 2024 r. Gmina M. G. wystąpiła z interwencją uboczną po stronie powodowej, wnoszą c o uwzględnienie powództwa w przypadku ustalenia, że pozwani nie legitymują się tytułem prawnym do zajmowania spornego lokalu oraz o ustalenie, że nie przysługuje im prawo do najmu lokalu socjalnego.
(pismo z dnia 05 listopada 2024 r. k. 54)
Postanowieniem z dnia 25 lutego 2025 roku wezwano do udziału w sprawie w charakterze pozwanego małoletniego K. H..
(protokół rozprawy – k. 97)
Stan faktyczny:
Lokal mieszkalny nr (...), znajdujący się w budynku położonym w G. przy ul. (...)/B wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w G..
(okoliczność bezsporna)
Prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym w G. przy ul. (...)/B w dniu 25 marca 1992 r. zostało przyznane M. K. – matce K. R. (1). Po śmierci M. K. w dniu 31 maja 2010 r. K. R. (1) złożyła wniosek o przyjęcie jej w poczet członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w G. i ustanowienie prawa do ww. lokalu na jej rzecz. Ojciec K. T. K. zrzekł się praw do ww. lokalu przekazując na rzecz córki wkład mieszkaniowy.
K. R. (1) nabyła prawa do lokalu wraz ze swoim ówczesnym małżonkiem K. R. (3). W dniu 20 lutego 2018 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku orzekł o rozwiązaniu związku małżeńskiego K. R. (1) oraz K. R. (3), którzy zawarli umowę o podział majątku wspólnego, na mocy której prawo do przedmiotowego lokalu przypadło wyłącznie K. R. (1).
(dowód: przydział lokalu mieszkalnego k. 13-14, kopia skróconego odpisu zgonu k. 15, kopia oświadczenia T. K. k. 16, kopia aktu poświadczenia dziedziczenia k. 17-17v, pismo z dnia 17 października 2012 r. k. 20, wniosek z dnia 17 października 2012 r. k. 21, umowa o spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu k. 22, kopia wyroku z dnia 20 lutego 2018 r. k. 23-24, kopia postanowienia z dnia 21 lutego 2019 r. k. 25, umowa o podział majątku k. 27)
Wyrokiem zaocznym z dnia 20 kwietnia 2023 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I C 161/23 Sąd Rejonowy w Gdyni ustalił wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu numer (...) w G. przy ul. (...) wobec K. R. (1).
(dowód: kopia wyroku z dnia 20 kwietnia 2023 r. k. 18)
Pismem z dnia 26 czerwca 2024 roku adresowanym do K. R. (1) wezwano ją oraz zamieszkujące z w lokalu przy ul. (...) w G. do dobrowolnego opuszczenia zajmowanego bez tytułu prawnego lokalu w terminie do dnia 15 sierpnia 2024 r. Wezwanie pozostało bezskuteczne.
(dowód: pismo z dnia 26 czerwca 2024 r. – k. 28, potwierdzenie odbioru – k. 21)
W lokalu mieszkalnym nr (...), znajdującym się w budynku położonym w G. przy ul. (...)/B bez tytułu prawnego aktualnie zamieszkują K. R. (1), R. H. oraz małoletni J. R., T. G., K. R. (2), W. H.. Małoletni K. H. zamieszkuje w ww. lokalu, gdy opuszcza ośrodek wychowawczy. R. H. i jego dzieci wprowadzili się do lokalu przed utratą tytułu prawnego do niego przez K. R. (1),
Pozwani mają zadłużenie z tytułu opłat za korzystanie z lokalu.
(dowód: pismo z dnia 22 sierpnia 2024 r. k. 19, kartoteka k. 77, zeznania pozwanego R. H. k. 96v-97, zeznania pozwanej K. R. (1) k. 96v)
K. R. (1) oraz R. H. prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.
K. R. (1) ma 36 lat, jest zdrowa, pracuje dorywczo 2-3 dni w tygodniu przy stawce 130 zł na dzień, otrzymuje świadczenie „800+” na trójkę dzieci oraz alimenty w wysokości 350 zł na syna J. R..
R. H. ma 42 lata, jest zdrowy, osiąga dochody na średnim poziomie ok. 900 zł tygodniowo, otrzymuje świadczenie „800+” na dwójkę dzieci oraz alimenty na małoletnich w łącznej kwocie 300 zł.
Małoletnie dzieci pozwanych są zdrowe.
Pozwani nie posiadają lokalu, do którego mogliby się wyprowadzić.
(dowód: zeznania pozwanego R. H. k. 96v-97, zeznania pozwanej K. R. (1) k. 96v, oświadczenie majątkowe k. 67-69)
Pozwana K. R. (1) oraz R. H. nie figurują w rejestrze osób bezrobotnych i nie korzystają aktualnie z pomocy socjalnej.
(dowód: pismo PUP G. z dnia 24.10.2024r. – k. 38, pismo z MOPS z dnia 30.10.2024r. – k. 51)
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów przedłożonych przez strony, przesłanych przez wezwane do tego podmioty oraz zeznania pozwanych K. R. (1) oraz R. H..
W ocenie Sądu złożone dokumenty są wiarygodne, tym bardziej, że nie były kwestionowane przez żadną ze stron.
Nadto, wskazać należało, że brak było podstaw, aby odmówić wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom pozwanych. W ocenie Sądu zeznania te niewątpliwie były szczere, logiczne, spontaniczne i zbieżne, co w przekonaniu Sądu świadczy o ich zgodności z prawdą.
Przed przystąpieniem do szczegółowych rozważań należało mieć na uwadze, że wyrokiem zaocznym tut. Sądu 20 kwietnia 2023 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I C 161/23 Sąd prawomocnie ustalił wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu numer (...) w G. przy ul. (...) wobec K. R. (1).
Podstawę prawną roszczenia powódki stanowił przepis art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą.
Niewątpliwie przedmiotowy lokal wchodził w skład mieszkaniowego zasobu powoda. Pomiędzy stronami bezsporne zaś było, że aktualnie pozwani zajmowali przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego. Co więcej, pozwani nie kwestionowali żądania pozwu, powołując się jedynie na okoliczność trudnej sytuacji materialnej i braku lokalu, do którego mogliby oni się wyprowadzić. Pozwani wyrazili wolę regulowania zaległych należności na rzecz powoda.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że w ocenie Sądu nie sposób uznać by żądanie zgłoszone przez powoda stanowiło nadużycie prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za utrwalony można uznać obecnie pogląd, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 k.c. może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na podstawie art. 5 k.c. oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną (por: orz. SN z 22.11.1994r. II CRN 127/94 LEX nr 82293; wyrok SN z 27.01.1999r. II CKN 151/98, OSNC 1999/7-8/134, wyrok SN z 22.03.2000r. I CKN 440/98, LEX nr 521753). Sąd Najwyższy trafnie stwierdził, że zasady współżycia społecznego chronią wprawdzie przed nadużyciem prawa, ale nie mogą tego prawa w ogóle unicestwić. W szczególności przy żądaniu eksmisji mogą one jedynie powodować odroczenie eksmisji, a nie pozbawienie uprawnionego jego prawa podmiotowego w zupełności (wyrok SN z dnia 25 maja 1973 roku III CRN 86/73, OSNC 1974/12/204)..
W takim stanie rzeczy powództwo co do zasady w sposób oczywisty podlegało uwzględnieniu w punkcie I. wyroku na podstawie art. 222 § 1 k.c.
Sąd zważył także, iż zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 1 i ust. 3 ustawy ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 725) Sąd zobowiązany jest z urzędu badać przesłanki w zakresie orzeczenia o uprawnieniu do zawarcia najmu socjalnego lokalu wobec osób których dotyczy nakaz opróżnienia lokalu. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (ust. 3).
Zgodnie z przepisem art. 14 ust. 4 ww. ustawy obowiązek przyznania takiego lokalu istnieje w przypadku: 1) kobiety w ciąży, 2) małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 573 i 1981) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej, 3) obłożnie chorego, 4) emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, 5) osoby posiadającej status bezrobotnego, 6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały – chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należało uznać, że pozwani spełniali przesłanki uprawniające do zawarcia najmu socjalnego lokalu.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że względem pozwanych ma zastosowanie dyspozycja art. 14 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy, jako że w przedmiotowym lokalu zamieszkują małoletni pozwani, a pełnoletni pozwani – K. R. (1) (w stosunku do małoletniego J. R., T. G., K. R. (2)) oraz R. H. (w stosunku do małoletnich W. H. oraz K. H.) oraz są osobami sprawującymi nad nim opiekę i wspólnie z nimi zamieszkałymi.
Jednocześnie, mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że sytuacja materialna i rodzinna pozwanych nie pozwala im na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie i w związku z powyższym należało przyznać im prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Łączne dochody pozwanych nie dają im w ocenie sądu szans na wynajęcie mieszkania w warunkach rynkowych, zważywszy na wysokość czynszów najmu i wielkość mieszkania, która z uwagi na ilość zamieszkujących osób musiałaby być odpowiednio większe. Dochody pozwanych wynoszą około 9000 zł miesięcznie, przy czym w istotnym zakresie bazują one na tzw. świadczeniu 800+ wypłacanym na rzecz dzieci. W przeliczeniu na jednego członka rodziny dochód miesięczny wynosi około 1280 zł, przy czym dochody K. R. (1) są zmienne i niepewne z uwagi na dorywczą formę jej zatrudnienia. W przekonaniu Sądu wyliczona wyżej kwota, przy rosnących kosztach utrzymania, w tym cenach energii elektrycznej, żywności, potrzebie częstego kupowania odzieży i butów dla rosnących dzieci, nie jest wystarczająca, aby pozwani mogli wynająć dla siebie inny lokal. Nie budziło także wątpliwości Sądu, iż pozwani nie dysponują tytułem prawnym do innego lokalu mieszkalnego, w którym mogliby zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe..
Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie powołanych powyżej przepisów przyznał pozwanym uprawnienie do lokalu socjalnego, o czym orzekł w punkcie II. wyroku. Sąd przy tym oparł się także na treści art. 14 ust. 6 ustawy ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 r., zgodnie z którym orzekając o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.
O kosztach procesu orzeczono w punkcie III. wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 105 § 2 k.p.c. i uznając, że pozwani przegrali proces w całości zasądził od nich solidarnie na rzecz powoda całość kosztów procesu, na co składały się: opłata sądowa od pozwu (200,00 zł) oraz wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (240,00 zł) zgodnie z § 7 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1935), a także opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa (17,00 zł). Na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c. od kosztów tych należne były odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
W punkcie IV. wyroku Sąd obciążył kosztami interwencji ubocznej interwenienta na podstawie art. 107 k.p.c. a contario. W niniejszej sprawie Sąd uznał, że interwenient w żaden sposób nie przyczynił się do rozstrzygnięcia sprawy, a jedynie ograniczył się do przedstawienia swojego stanowiska. Brak zatem podstaw do przyznania interwenientowi zwrotu kosztów procesu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację: Joanna Jank
Data wytworzenia informacji: