Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Joanna Jank
Protokolant:	sekretarz sądowy Katarzyna Chachulska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2019 r. w G.

sprawy z powództwa W. K.

przeciwko J. S.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4750 zł (cztery tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 listopada 2017 r. do dnia zapłaty

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 238 zł (dwieście trzydzieści osiem złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania

Sygnatura akt: I C 668/19

UZASADNIENIE

Stanowiska stron:

Powód W. K. wniósł pozew przeciwko J. S. domagając się zapłaty kwoty 4.750 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2017r. do dnia zapłaty, wskazując, że strony poręczyły za weksel własny in blanco wystawiony na zlecenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Powód zawarł porozumienie z wierzycielem wekslowymi i spłacił łącznie kwotę 29.500 zł, a więc kwotę o 9.500 zł więcej niż pozwany i w niniejszym postępowaniu domaga się zapłaty różnicy pomiędzy kwotami uiszczonymi przez strony na rzecz wierzyciela.

(pozew k. 4-5)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc, że w wyniku porozumienia z wierzycielem wekslowym zapłacił kwotę 20.000 zł, w związku z czym wierzyciel wystawił oświadczenie o zwolnieniu pozwanego od dalszych płatności. Pozwany wskazał, że gdyby powód również niezwłocznie wpłacił kwotę 20.000 zł to zostałby przez wierzyciela zwolniony z zapłaty pozostałej części długu.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 37-39)

Stan faktyczny:

W dniu 2 lipca 2014r. (...) Handel spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawiła weksel własny na zlecenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i opatrzyła go klauzulą bez protestu. Za zapłatę weksla poręczyli W. K. i J. S.. Weksel został wypełniony na kwotę 49.482 zł i opatrzony datą płatności 2 lipca 2014r.

(dowód: weksel własny k. 27)

W dniu 1 października 2014r. pozwany zapłacił na rzecz wierzyciela wekslowego kwotę 20.000 zł.

(dowód: dowód wpłaty z dnia 1 października 2014r. k. 46)

W związku z zapłatą kwoty 20.000 zł, wierzyciel wekslowy zwolnił J. S. z długu wynikającego z poręczenia wekslowego i zrzekł się wobec pozwanego solidarności wynikającej z ww. poręczenia wekslowego, a także oświadczył, że nie ma wobec pozwanego żadnych dalszych roszczeń wynikających z weksla i nie będzie dochodzić wobec niego żadnych należności z weksla i nakazu zapłaty lub też prawomocnego wyroku zasadzającego należność z weksla.

(dowód: oświadczenie z dnia 1 października 2014r. k. 23, zeznania świadka J. G. płyta CD k. 68)

W dniu 22 grudnia 2014r. powód zawarł ugodę z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., na mocy której zobowiązał się do zapłaty na rzecz wierzyciela wekslowego kwoty 30.000 zł, przy czym kwota 10.000 zł miała zostać zapłacona w dniu 17 grudnia 2014r., kwota 5.000 zł w dniu 22 grudnia 2014r., zaś kwota 15.000 zł w 15 równych ratach miesięcznych po 1.000 zł każda płatnych od miesiąca stycznia 2015r. do marca 2016r. – do dnia 10 każdego miesiąca.

(dowód: ugoda z dnia 22 grudnia 2014r. k. 23)

Na mocy aneksu z dnia 10 grudnia 2015r. powód i wierzyciel wekslowy ustalili, że powód dotąd zapłacił kwotę 26.000 zł, a pozostała do zapłaty kwota 4.000 zł zostanie zapłacona w ten sposób, że powód jednorazowo zapłaci kwotę 3.500 zł do dnia 15 grudnia 2015r., zaś wierzyciel zwolni go z obowiązku zapłaty pozostałej części zadłużenia. Jednocześnie w związku z zapłatą kwoty 3.500 zł wierzyciel oświadczył, że nie posiada żadnych należności w stosunku do powoda.

(dowód: aneks do ugody z dnia 10 grudnia 2015r. k. 26)

Powód W. K. łącznie spłacił na rzecz wierzyciela wekslowego łącznie kwotę 29.500 zł.

(dowód: dowody wpłaty k. 12-22, 24-25)

Pismem z dnia 9 listopada 2017r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.750 zł w terminie do dnia 22 listopada 2017r. W dniu 2 lutego 2019r. powód skierował do pozwanego kolejne wezwanie do zapłaty.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 8-9 wraz z dowodami nadania k. 10-11)

Ocena dowodów:

W ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów prywatnych wskazanych w ustaleniach stanu faktycznego, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności oraz treści. Sąd także nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności przedmiotowych dokumentów. W ramach swobodnej oceny dowodów Sąd doszedł do przekonania, że ww. dokumenty odzwierciedlają faktyczny stan rzeczy.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał także zeznania świadka oraz stron. W ocenie Sądu zeznania te były szczere i logiczne, nie budziły żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego.

Natomiast Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka P. M., albowiem okoliczności, jakie miały zostać wykazane za pomocą tego dowodu, nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Podstawa prawna:

Podstawę powództwa stanowił przepis art. 376 § 1 kc, zgodnie z którym jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. W niniejszej sprawie powód będący poręczycielem wekslowym domagał się od drugiego poręczyciela wekslowego zapłaty kwoty 4.750 zł zapłaconej na rzecz wierzyciela wekslowego. Jak wskazuje się w orzecznictwie roszczenie zwrotne dłużnika, który dokonał zapłaty w charakterze współporęczyciela, nie ma charakteru roszczenia wekslowego. Z tej racji o roszczeniach zwrotnych rozstrzygają przepisy Kodeksu cywilnego, a więc zastosowanie będzie miał art. 376 kc. Zatem poręczyciel, który spełnił świadczenie, może żądać od współporęczycieli zwrotu w częściach równych, chyba że co innego wynika z treści istniejącego między nimi stosunku prawnego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 września 2003r., I ACa 1286/02, L.).

Ocena prawna:

W przedmiotowej sprawie pozwany usiłował uwolnić się od odpowiedzialności, wskazując, że wierzyciel zwolnił go z długu po wpłacie w dniu 1 października 2014r. kwoty 20.000 zł. Z przedłożonego przez pozwanego dokumentu wynika, że wierzyciel wekslowy zwolnił pozwanego z długu wynikającego z poręczenia wekslowego i zrzekł się wobec pozwanego solidarności wynikającej z ww. poręczenia wekslowego, a także oświadczył, że nie ma wobec pozwanego żadnych dalszych roszczeń wynikających z weksla i nie będzie dochodzić wobec niego żadnych należności z weksla i nakazu zapłaty lub też prawomocnego wyroku zasadzającego należność z weksla. Podkreślić jednak należy, iż powyższe oświadczenie wierzyciela nie ma wpływu na możliwość dochodzenia przez pozostałych współdłużników solidarnych roszczeń regresowych. Zgodnie z art. 373 kc zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników. W doktrynie przyjmuje się, że zwolnienie z długu, jak i zrzeczenie się solidarności wywierają skutek wyłącznie między wierzycielem a tym dłużnikiem, wobec którego zostały dokonane. Nie ogranicza to jednak praw pozostałych dłużników do podnoszenia roszczeń regresowych na niezmienionych zasadach, wyznaczonych przez stosunek wewnętrzny między współdłużnikami (por. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 9, Warszawa 2019). Podobne poglądy wyraża judykatura, wskazując, że zgodnie z art. 373 kc zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników. Regulacja ta oznacza, że mimo iż zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności odnoszą skutek wobec dłużnika, którego dotyczą, współdłużnicy ponoszą nadal solidarną odpowiedzialność wobec wierzyciela za cały dług, a dłużnik zwolniony z długu lub wobec którego wierzyciel zrzekł się solidarności jest nadal zobowiązany do pokrycia przypadającego nań udziału w długu wobec współdłużnika, który spełnił świadczenie (art. 376 kc) (por. wyrok SN z dnia 24 lipca 2008r., IV CSK 164/08, L.).

W ocenie Sądu w realiach niniejszej sprawy pozwany może mieć ewentualnie roszczenie zwrotne w stosunku do wierzyciela tj. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., który zwolnił z długu pozwanego, a powoda nie. Jak bowiem wskazuje się w literaturze w sytuacji, w której pomimo zwolnienia z długu, dłużnik będzie musiał zwrócić część świadczenia na rzecz pozostałych współdłużników na podstawie regresu, przysługiwać mu będzie roszczenie o zwrot świadczenia od samego wierzyciela – zwolnienie z długu z istoty swojej obejmuje bowiem zapewnienie, aby świadczenie nie było dochodzone w ramach regresu, chyba że strony wprost skutek ten wyłączyły (por. M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 2, Warszawa 2019). Umowa o zwolnienie z długu zawarta w dniu 1 października 2014r. takiego wyłączenia nie zawierała.

Na możliwość dochodzenia roszczenia regresowego nie ma również wpływu fakt, że zobowiązanie powstało w dacie, gdy pozwany nie był już członkiem zarządu spółki będącej wystawcą weksla. Podkreślić bowiem należy, iż istotą poręczenia wekslowego jest przyjęcie odpowiedzialności wekslowej za dług osoby podpisanej na wekslu co do całej lub części sumy wekslowej (art. 30 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.)). Jest to zobowiązanie abstrakcyjne, niezależne od umowy łączącej poręczyciela z osobą, za którą poręcza. Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten, za kogo poręczył (art.32 prawa wekslowego). (…) Obciążenie poręczyciela wekslowego trwa do czasu rozliczenia się dłużnika głównego i jest solidarne (art. 47 prawa wekslowego) (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 czerwca 2013r., I ACa 235/13, L.). Z uwagi zatem na charakter zobowiązania wekslowego argumentacja pozwanego nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Na uwzględnienie nie zasługiwał także wniosek pozwanego o rozłożenie świadczenia na raty, albowiem przedmiotowy wniosek został złożony już po zamknięciu rozprawy. Z tego względu należało uznać go za spóźniony.

Z powyższych przyczyn, na mocy art. 376 kc, Sąd uwzględnił powództwo w całości i zasądził na rzecz powoda kwotę 4.750 zł. Na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc i art. 455 kc od powyższej kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 23 listopada 2017r. do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należy, iż pismem z dnia 9 listopada 2017r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.750 zł w terminie do dnia 22 listopada 2017r. Z dniem następnym roszczenie stało się wymagalne. W judykaturze wskazuje się bowiem, że jeśli dłużnik solidarny całkowicie lub częściowo zaspokoił wierzyciela, powinien skierować do pozostałych współdłużników wezwanie do wykonania (w określonym terminie) zobowiązania regresowego w częściach na nich przypadających. Dopiero bezskuteczny upływ wskazanego terminu powodować będzie stan opóźnienia po stronie pozostałych współdłużników (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 lutego 2013r., I ACa 59/13, L.).

Koszty procesu:

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy spór pozwanego na rzecz powoda kwotę 238 zł, którą stanowi opłata sądowa od pozwu.