Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 11 października 2019 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2019 roku

sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko M. P., N. G., A. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym M. P., N. G., A. G. , aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi Gminie M. G. lokal mieszkalny numer (...) przy ul. (...) w G.,

II.  orzeka, że pozwanym M. P., N. G., A. G. przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego;

III.  wstrzymuje wykonanie punktu I wyroku do czasu przedstawienia pozwanemu M. P., N. G., A. G. przez Gminę M. G. oferty najmu lokalu socjalnego;

IV.  odstępuje od obciążania pozwanych kosztami procesu.

Sygnatura akt: I C 591/19

UZASADNIENIE

Powódka Gmina M. G. wniosła pozew przeciwko M. P. oraz małoletnim A. G. i N. G. o nakazanie pozwanym, aby opróżnili, opuścili i wydali powodowi lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w G..

W uzasadnieniu wskazano, iż budynek mieszkalny, w którym położony jest ww. lokal znajduje się w zasobach gminy, zaś pozwani nie posiadają tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu.

Umowa najmu została zawartą między powódką, a zmarłym w dniu 25 czerwca 2018 roku Z. G., który był osobą obcą w stosunku do pozwanej M. P.. Powód nigdy nie zawarł z pozwanymi umowy najmu lokalu.

Jedynym okolicznościami uzasadniającymi przyznanie pozwanym prawa do lokalu socjalnego była w ocenie strony powodowej małoletniość pozwanych.

(pozew k. 3-4 oraz pismo z dnia 15 lipca 2019 roku – sprostowanie pozwu, k. 24)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa. W treści odpowiedzi na pozew wskazała, iż w przedmiotowym lokalu zamieszkuje od 1999 roku, za zgodą ówczesnego najemcy Z. G.. W lokalu tym pozwana przeprowadziła remonty.

W lokalu pozwana zamieszkuje z dwójką dzieci – A. G. – lat 9 i N. G. – lat 3. Ojciec dzieci pozwanej nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu, ale mieszka ze swoją matką. Pozwana otrzymuje alimenty na dzieci w kwocie comiesięcznej po 400 złotych na dziecko. Pozwana w chwili złożenia odpowiedzi na pozew otrzymywała ponadto zasiłek chorobowy w kwocie 2.100,00 złotych brutto. Pozwana wskazała, iż na bieżąco płaci rachunki za mieszkanie. Pozwana wskazał, iż nie przysługuje jej, ani małoletnim pozwanym tytuł prawny do innego lokalu.

(odpowiedź na pozew, k. 42-43)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy najmu lokalu mieszkalnego z dnia 12 marca 2001 roku Z. G. wynajmował od Gminy M. G. lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy (...) w G. na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony. Powyższa umowa była kontynuacją umowy z dnia 15 lutego 1999 roku – zawartej na czas określony – to jest okres dwóch lat.

(dowód: umowa najmu lokalu, k. 8-10 i 11- 13)

W 1999 roku w przedmiotowym lokalu za zgodą najemcy zamieszkała pozwana M. P. w związku z opieką pełnioną nad Z. G.. Pozwana zamieszkiwała w przedmiotowym lokalu, aż do śmierci Z. G. wraz ze swoimi małoletnimi dziećmi.

Z. G. zmarł w dniu 25 czerwca 2018 roku.

Po śmierci najemcy pozwana zamieszkuje wraz z dziećmi w przedmiotowym lokalu.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu, k. 14)

Pozwana M. P. jest osobą bezrobotną. Otrzymuje zasiłek w wysokości 681 złotych.

Na podstawie orzeczenia z dnia 24 lipca 2019 roku jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym od dnia 5 czerwca 2019 roku do dnia 30 września 2022 roku w związku z depresją.

Pozwana otrzymuje alimenty na dzieci w wysokości po 400 złotych od ojca dzieci, który nie zamieszkuje z pozwaną.

Pozwana otrzymuje również świadczenie wychowawcze na dzieci w kwocie po 500 złotych na każde dziecko.

Pozwana jest sierotą, jest siostra nie żyje, a brat przebywa w zakładzie karnym.

Pozwanej nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu.

Pozwana ma dwójkę dzieci A. G. – lat 9 i N. G. – lat 3. Młodsze dziecko choruje na łysienie plackowate złośliwe.

(dowód: zeznania pozwanej, k. 68-69, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, k. 66, zaświadczenie z PUP, k. 67, zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały, k. 44, zaświadczenie o wypłaconym zasiłku chorobowym, k. 46)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów i dowodu z zeznań powódki. Status bezrobotnego Sad ustalił na podstawie aktualnej dokumentacji z PUP. Powyższe dowody Sąd uznał za wiarygodne.

Podstawę prawną roszczenia powódki o wydanie przedmiotowego lokalu stanowi przepis art. 222 § 1 kc, zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą. W świetle powołanego przepisu przesłankami roszczenia windykacyjnego są:

1)własność podmiotu podnoszącego roszczenie;

2)faktyczne władanie rzeczą przez podmiot, przeciwko któremu kierowane jest roszczenie;

3)brak skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą, które przysługiwałoby osobie, która rzeczą faktycznie włada (por. M. Gutowski (red.) Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1-44911, wyd. 1, 2016).

Mając na względzie powyższe należało wskazać, iż w powyższej sprawie nie było kwestionowane prawo własności powoda.

Pozwany nie przeciwstawiła również skutecznego wobec powoda uprawnienia do władania rzeczą. Co prawda pozwana wskazywała na to, iż podejmowała próby wstąpienia w stosunek najmu, ale powódka nie wyraziła na powyższe zgody, jednocześnie zasadnie wskazując na to, że ani pozwana ani też jej małoletnie dzieci nie należą do kręgu osób, które mogłyby wstąpić w stosunek najmu po śmierci Z. G. będącego osobą obca w stosunku do pozwanej M. P. i wujkiem nie zamieszkującego z pozwaną ojca małoletnich pozwanych A. i N. G..

Mając na względzie powyższe należało uznać roszczenie powoda za zasadne.

Sąd jednocześnie dokonał oceny czy pozwanym przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów powołanej ustawy, Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec:

1)kobiety w ciąży,

2)małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 511, z późn. zm.3)) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej,

3)obłożnie chorego,

4)emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5)osoby posiadającej status bezrobotnego,

6)osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Nadto, w myśl ust. 3 Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Ponadto zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o ochronie praw lokatorów sąd może orzec o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec osoby, która dokonała zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, jeżeli przyznanie tego uprawnienia byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione.

Lokatorami zgodnie z treścią ustawy o ochronie praw lokatorów są również osoby, którym przysługuje tzw. pochodne prawo do lokalu, to jest prawo do lokalu, które zostało wywiedzione od najemcy. A zatem w sytuacji gdy pozwana M. P. wspólnie zamieszkiwała ze zmarłym najemcą Z. G., za jego zgodą w okresie trwania umowy najmu wraz ze swoimi małoletnimi dziećmi należy uznać, iż mamy do czynienia z osobami, którym przysługuje pochodne prawo do lokalu.

Pochodne prawo do lokalu jako prawo związane w sposób ścisły z uprawnieniem najemcy wygasa wraz z prawem głównego najemcy. Zasadnie zatem wskazuje powódka, iż pozwanym nie przysługuje w chwili obecnej uprawnienie do lokalu, albowiem żaden z pozwanych nie był najemcą lokalu, żaden z nich również nie wstąpił w uprawnienia najemcy zgodnie z zasadami określonymi przepisem art. 691 kodeksu cywilnego.

Niemniej jednak pochodne prawo do lokalu posiadane przez pozwanych nakazuje traktowanie ich jako lokatorów – w myśl ustawy o ochronie praw lokatorów, co przekłada się na konieczność oceny uprawnienia pozwanych z punktu widzenia spełnienia przesłanek do przyznania im uprawnienia do lokalu socjalnego.

W ocenie Sądu pozwani spełniają przesłanki do przyznania im takiego uprawnienia.

N. G. i A. G. to osoby małoletnie co stanowi obligatoryjną przesłankę przyznania uprawnienia do lokalu socjalnego. Należy podkreślić, iż ojciec małoletnich, jak wynika z treści pisma i zeznań pozwanej nie zamieszkuje z nimi, a jedynie łoży w formie alimentacji środki pieniężne na ich utrzymanie.

Z kolei M. P. w chwili wydania wyroku była osobą bezrobotną co wynikało z przedłożonego przez nią zaświadczenia. Ponadto jest osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności – umiarkowanym, ale zgodnie ze zmiana definicji osoby niepełnosprawnej po nowelizacji przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów jest to stopień, z którym wiąże się obligatoryjność przyznania lokalu socjalnego.

Ponadto należy zauważyć, iż pozwani są osobami o niskich dochodach. Jak wynika z przedłożonego przez pozwaną zaświadczenia o wypłaconych jej zasiłkach chorobowych kwota wypłaconego zasiłku z okres od 14 kwietnia 2019 roku wynosiła nie więcej niż 1.316,14 złotych netto. W chwili obecnej zaś wysokość otrzymywanego przez powódkę zasiłku dla bezrobotnych to kwota 681 złotych. Dodatkowym dochodem rodziny pozwanej są otrzymywane alimenty od ojca małoletnich dzieci w kwocie łącznej 800 złotych miesięcznie.

Należy zatem zauważyć, iż uzyskiwanych przez pozwaną dochód (z wyłączeniem świadczenia wychowawczego) statuuje dochód rodziny pozwanej na niezwykle niskim poziomie – w wysokości poniżej 75% najniższej emerytury na członka rodziny gospodarstwa domowego.

Pozwani nie dysponują ponadto innym lokalem, pozwana M. P. jest sierotą, a jedyny żywym członek jej najbliższej rodziny przebywa w zakładzie karnym. Ojciec dzieci nie posiada własnego lokalu, mieszka u swojej matki.

Na podkreślenie zasługuje również to, iż jak twierdzi pozwany, czego nie kwestionowała powódka pozwana nie zalega z płatnościami za lokal, o zasługuje na podkreślenie mając na względzie niskie uzyskiwane przez nią dochody.

Wobec powyższego, Sąd zobowiązany był do ustalenia pozwanym uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, zaś na podstawie art. 14 ust. 6 wyżej cytowanej ustawy, Sąd nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia pozwanym przez Gminę M. G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc i odstąpił od obciążania pozwanego kosztami procesu. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 102 kpc urzeczywistnia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zważyć jednak należy, iż nieskonkretyzowanie w tym przepisie „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 kpc.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy istniały uzasadnione podstawy do skorzystania z dobrodziejstwa określonego w art. 102 kpc i odstąpienia od obciążania pozwanych kosztami procesu z uwagi na małoletniość pozwanych A. i N. G. oraz sytuację materialną wszystkich pozwanych.