Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2025 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa W. Z. i M. Z.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G.

o nakazanie

I.  nakazuje pozwanej (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. przywrócenie stanu zgodnego z prawem poprzez przebudowę znajdującej się na działce o nr (...) położonej w G. przy ulicy (...) stanowiącej nieruchomość objętą księgą wieczystą o nr (...) napowietrznej sieci elektroenergetycznej niskiego napięcia w ten sposób, że przęsło izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia pomiędzy stanowiskiem o nr eksploatacyjnym 312, znajdującym się na granicy działki o nr (...) i działki o nr 2501/2, a stanowiskiem o nr eksploatacyjnym 313, znajdującym się na działce o nr (...), zostanie zastąpione linią kablową (poprowadzoną pod ziemią) wzdłuż granicy działki o nr (...);

II.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. solidarnie na rzecz powodów W. Z. i M. Z. kwotę 4.384 zł (cztery tysiące trzysta osiemdziesiąt cztery złote) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

III.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 975,28 zł (dziewięćset siedemdziesiąt pięć złotych dwadzieścia osiem groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 545/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 czerwca 2025 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powodowie W. Z. i M. Z. wnieśli pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. o nakazanie pozwanej spółce zaniechania naruszenia przysługującego powodom prawa własności nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...), polegającego na bezprawnym, fizycznym oddziaływaniu na nieruchomość powodów poprzez posadowienie na niej napowietrznej linii elektroenergetycznej niskiego napięcia oraz przywrócenie stanu zgodnego z prawem poprzez przebudowę przyłącza napowietrznego sieci elektroenergetycznej położonej w G. przy ul. (...) w ten sposób, że kabel łączący słup znajdujący się na działce drogowej o nr (...) oraz słup znajdujący się na działce powodów zostanie poprowadzony pod ziemią oraz o wnieśli o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że są właścicielami nieruchomości położonej w G. przy ulicy (...). Na tej nieruchomości posadowiony jest słup elektroenergetyczny niskiego napięcia, od którego odchodzi przewód elektryczny, który przechodząc przez całą nieruchomość powodów, łączy się ze słupem posadowionym na gminnej działce drogowej nr (...). Taka konstrukcja linii elektroenergetycznej całkowicie uniemożliwia powodom korzystanie z nieruchomości, w tym budowę domu jednorodzinnego, gdyż istniejąca linia napowietrzna koliduje z projektem budowlanym powodów, w którym garaż jest integralną częścią bryły domu. W razie realizacji inwestycji kabel przebiegałby bezpośrednio nad garażem, w odległości mniejszej niż 50 cm od konstrukcji dachu i istnieje ryzyko, że linia energetyczna będzie stykać się z panelami fotowoltaicznymi, powodując zagrożenie pożarowe. Jak wskazano, pozwana posadowiła ww. urządzenia energetyczne bezprawnie. Powodowie zaproponowali pozwanej zawarcie porozumienia, polegającego na tym, że pozwana dokona na swój koszt przebudowy linii elektroenergetycznej na odcinku od słupa znajdującego się na działce nr (...) do słupa na działce nr (...) polegającej na poprowadzeniu przewodów elektrycznych pod ziemią w zamian za co powodowie zadeklarowali ustanowienie na rzecz pozwanej służebności przesyłu polegającej na znoszeniu istnienia na ich działce urządzeń elektroenergetycznych w postaci linii podziemnej 0,4 kV i słupa elektroenergetycznego, a także oświadczyli, że są gotowi zrzec się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie. Pozwana jednak nie przystała na ww. warunki i oczekuje, że całkowity koszt przebudowy pokryją powodowie.

(pozew, k. 3-10)

II.

(stanowisko pozwanej)

3.  Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

4.  Odnosząc się do twierdzeń powodów, pozwana przyznała, że na nieruchomości powodów zlokalizowana jest linia elektroenergetyczna wraz z konstrukcją wsporniczą (słupem), która funkcjonowała w tym miejscu najprawdopodobniej od XX w. Pozwana podniosła, że przedmiotowa linia jest niezbędna do bezawaryjnych dostaw energii elektrycznej do nieruchomości. Zdaniem spółki zadośćuczynienie roszczeniom powodów nie jest możliwe z uwagi na treść art. 140 k.c. i art. 5 k.c. Nadto, podniosła, że posadowienie urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej służy celowi publicznemu w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami, a jej usunięcie byłoby sprzeczne z ochroną praw i wolności innych osób, które zostałyby pozbawione nieprzerwanego i ciągłego dostępu do energii elektrycznej. Usunięcie spornej infrastruktury byłoby również sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

(odpowiedź na pozew, k. 84-87v)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

5.  Powodowie W. Z. i M. Z. są właścicielami - na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej - nieruchomości gruntowej składającej się z działek ewidencyjnych nr (...), położonej w G. przy ulicy (...), objętej księgą wieczystą nr (...).

(dowód: wydruk aktualnej treści księgi wieczystej nr (...), k. 13-18)

6.  Na granicy z działki nr (...) oraz działki nr (...), znajduje się pojedynczy przelotowy słup wirowany typu E o sile wierzchołkowej 10 kN i nr eksploatacyjnym 312. Przez działkę nr (...) – stanowiącą własność powodów – przebiega fragment przęsła pomiędzy stanowiskiem eksploatacyjnym nr 312 a stanowiskiem nr 313 (znajdującym się na działce nr (...)), izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia wykonanej przewodami typu AsXSn 4x70 mm2. Na granicy działek nr (...) posadowiona jest natomiast kablowa rozdzielnica szafowa naziemna z szafkami pomiarowymi typu ZK1+2TL o nr eksploatacyjnym Z-23- (...). Linie kablowe przyłączone do tej rozdzielnicy nie przebiegają jednak przez działkę nr (...).

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych i elektroenergetycznych M. S., k. 191-203 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 231-238, dokumentacja fotograficzna, k. 41-45, mapa, k. 143)

7.  Słup o nr eksploatacyjnym 312 wraz z przęsłem przebiegającym pomiędzy stanowiskiem eksploatacyjnym nr 312 a stanowiskiem nr 313 stanowią części sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia, których właścicielem jest pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G..

(dowód: zeznania świadka J. D., płyta CD k. 146)

8.  Pismem z dnia 22 października 2019 roku powód zwrócił się do pozwanej spółki o likwidację słupa elektroenergetycznego oraz napowietrznej linii elektroenergetycznej przebiegającej przez teren działki nr (...) w terminie do 30 stycznia 2020 roku, wskazując, że ww. infrastruktura ogranicza możliwości inwestycyjne na działce. W odpowiedzi, pismem z dnia 23 grudnia 2019 roku pozwana poinformowała powodów, że zmiana konfiguracji urządzeń następuje na podstawie umowy i tylko w wypadku, jeśli zmiana jest możliwa technicznie, zaś koszt przebudowy ponosi każdorazowo wnioskodawca, nadto zaproponowała ustanowienie na jej rzecz służebności przesyłu za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 2.984 zł.

9.  Pismem z dnia 23 kwietnia 2020 roku pełnomocnik powodów zwrócił się o ponowną weryfikację i analizę wniosku o zmianę przebiegu linii bądź zamianę linii z naziemnej na podziemną oraz uregulowanie stanu prawnego. W odpowiedzi, w piśmie z dnia 7 maja 2020 roku pozwana podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko.

10.  Kolejne wezwania z dnia 11 kwietnia 2022 roku oraz z dnia 22 lipca 2022 roku również okazały się bezskuteczne.

(dowód: pismo powoda z dnia 22 października 2019r., k. 20-21, pismo powodów z dnia 23 kwietnia 2020r., k. 22-24, pismo powodów z dnia 11 kwietnia 2022r., k. 25-26, ostateczne wezwanie do usunięcia sieci elektroenergetycznej z dnia 22 lipca 2022r., k. 27-29, pismo pozwanej z dnia 23 grudnia 2019r., k. 30-31, pismo pozwanej z dnia 7 maja 2020r., k. 32-33, pismo pozwanej z dnia 14 czerwca 2021r., k. 34-35, pismo pozwanej z dnia 23 sierpnia 2022r., k. 36-37)

11.  Przęsło izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia pomiędzy stanowiskiem nr 312 a stanowiskiem nr 313, przebiegającej przez działkę nr (...), nie zasila żadnego odbiorcy w układzie normalnym, ale stanowi powiązanie pomiędzy dwoma obwodami niskiego napięcia zasilanych z różnych stacji w celu zwiększenia niezawodności zasilania odbiorców.

12.  Możliwe są następujące warianty przebudowy elektroenergetycznej linii napowietrznej niskiego napięcia przebiegającej przez działkę nr (...) polegające na:

a) likwidacji przęsła tej linii pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313, co jednak spowoduje zmniejszenie niezawodności zasilania obwodu o nr eksploatacyjnym 300 zasilanego ze stacji T-2930 i obwodu niskiego napięcia zasilanego ze stacji T- (...) (wariant nr 1);

b) likwidacji przęsła linii pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313 i zastąpieniu go linią kablową (poprowadzoną pod ziemią) wzdłuż granicy działki nr (...), co pozwoli utrzymać niezawodność zasilania odbiorców zasilanych ze stacji T-2930 oraz T- (...) (wariant nr 2);

c) likwidacji przęsła linii pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313 i powiązaniu każdego z obwodów pozbawionych dwustronnego zasilania z innym obwodem innej stacji, co jednak wymagałoby uzyskania zgód właścicieli nieruchomości oraz generowało znacznie większe koszty.

13.  Zakres koniecznych prac w celu realizacji wariantu nr 2 będzie obejmował:

a) opracowanie dokumentacji technicznej, uzyskanie zgody właścicieli działek nr (...), uzyskanie pozwolenia na budowę;

b) zmianę funkcjonalności stanowiska nr 312 ze słupa przelotowego na słup krańcowy poprzez przejęcie naciągu wiązki przewodów izolowanych od strony stanowiska nr 311 uchwytem do przejmowania naciągu i narzędziem naciągającym albo żabką;

c) odłączenie od linii kablowej stanowiska nr 313 i demontaż wiązki przewodów izolowanych poprzez zdemontowanie zacisków przebijających izolację łączącą wiązki przewodów izolowanych z linią kablową, przejęcie naciągu linii od stanowiska 312, zdemontowanie przewodów z haka odciągowego i zdemontowanie uchwytu odciągowego;

d) obcięcie przewodów na długości umożliwiającej połączenie ich z nowym kablem, zamontowanie haka wieszakowego dla stanowiska krańcowego i na przewodach zamontowanie uchwytu odciągowego, przygotowanie wiązki przewodów izolowanych do połączenia z kablem niskiego napięcia;

e) całkowitą likwidację stanowiska nr 313 poprzez demontaż kabla ze słupa, zabezpieczenie słupa przy pomocy dźwigu, odkopanie fundamentu słupa, wyjęcie słupa przy pomocy dźwigu,

f) odłączenie i demontaż istniejącej linii kablowej niskiego napięcia w kierunku stanowiska nr 313 w kablowej rozdzielnicy szafowej naziemnej o nr eksploatacyjnym (...);

g) wykonanie nowej linii kablowej pomiędzy kablową rozdzielnicą szafową naziemną o nr eksploatacyjnym (...) słupem linii napowietrznej o nr 312, co obejmuje wykonanie wykopu wzdłuż granicy działki nr (...), ułożenie kabla o odpowiednim przekroju zgodnie z technologią opisaną w normie P- (...)004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa,

h) wprowadzenie i przyłączenie nowej linii kablowej niskiego napięcia do kablowej rozdzielnicy szafowej naziemnej o nr eksploatacyjnym (...), zmiana tabliczki opisowej linii kablowej,

i) wprowadzenie i zamontowanie nowej linii kablowej niskiego napięcia na słup linii napowietrznej o nr 312 po zabezpieczeniu rurą ochronną i zastosowaniu uchwytów montażowych, połączenie linii kablowej z końcami linii napowietrznej zaciskami przebijającymi izolację, zawieszenie odpowiedniej tabliczki opisowej.

j) odbiór prac.

14.  Zakres koniecznych prac w wariancie nr 1 obejmowałby czynności określone w punkcie 13. litery b-f.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych i elektroenergetycznych M. S., k. 191-203 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 231-238)

Sąd zważył, co następuje:

IV.

15.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadka J. D., a także dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych oraz elektroenergetycznych.

(ocena dowodów)

16.  Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego dokumentów prywatnych. Przedmiotowe dokumenty nie noszą bowiem żadnych śladów przerobienia, podrobienia, czy innej manipulacji, a ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony, stąd nie ma żadnych podstaw, aby uznać, że zostały stworzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania.

17.  Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka J. D.. Zdaniem Sądu zeznania te były szczere, wewnętrznie spójne i niesprzeczne z żadnymi innymi dowodami zebranymi w niniejszej sprawie. Zważyć należy, iż świadek przyznał, że zlokalizowane na działce powodów o nr (...) elementy infrastruktury energetycznej stanowią własność pozwanego przedsiębiorstwa przesyłowego.

18.  Za miarodajny dowód Sąd uznał także opinię biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych i elektroenergetycznych M. S.. Zważyć bowiem należy, iż przedmiotowa opinia została sporządzona przez osobę mającą odpowiednią wiedzę techniczną, jest jasna a wnioski w niej zawarte są stanowcze i zostały należycie umotywowane. Nadto, w opinii uzupełniającej biegły w sposób rzeczowy, logiczny i przekonujący odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez stronę pozwaną i tym samym obronił swoją opinię. W związku z powyższym Sąd uznał, że opinia złożona przez biegłego jest kompletna i zupełna, a w konsekwencji stanowiła podstawę do ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

V.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

19.  Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

20.  Podstawę prawną powództwa stanowił art. 222 §2 k.c., zgodnie z którym przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

21.  W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że w niniejszej sprawie bezsporna pozostawała kwestia legitymacji procesowej powodów. Jak wskazuje się w doktrynie powodem w procesie negatoryjnym może być wyłącznie aktualny właściciel rzeczy. Roszczenie negatoryjne wypływa bowiem z prawa własności i jest z nim ścisłe związane ( vide: K. O. (red. serii), W. B. (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 33, 2024). W celu wykazania swojego prawa do gruntu, którego dotyczy zgłoszone roszczenie negatoryjne, powodowie przedłożyli wydruk komputerowy aktualnej treści księgi wieczystej nr (...). Z tego dokumentu jednoznacznie wynika, że powodowie są właścicielami - na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej - nieruchomości gruntowej składającej się m.in. z działki nr (...) położonej w G. przy ulicy (...).

22.  Bezsporne pozostawało również, iż znajdujące się na nieruchomości powodów elementy infrastruktury energetycznej w postaci słupa o nr eksploatacyjnym 312 oraz przęsła przebiegającego pomiędzy tym a słupem o nr eksploatacyjnym 313 stanowią części sieci niskiego napięcia, których właścicielem jest pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G.. Okoliczności te potwierdził również świadek J. D..

23.  Zważyć należy, iż żądanie przywrócenia stanu zgodnego z prawem w ramach roszczenia negatywnego wymaga stwierdzenia po stronie osoby korzystającej z rzeczy bezprawności zachowania, przy czym przypisanie bezprawności odnosi się do momentu wkroczenia w sferę uprawnień właściciela ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 7 lutego 2013 r., I ACa 1201/12, L.). Stan bezprawności można z kolei przyjąć w sytuacji, gdy właściciel nie wyraził zgody na określone działania naruszające jego prawo własności ( vide: E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 11, 2023). W niniejszej sprawie strona pozwana nie wykazała, że w momencie posadowienia elementów infrastruktury energetycznej działce nr (...) legitymowała się odpowiednim tytułem prawnym. Pozwane przedsiębiorstwo energetyczne nie potrafiło nawet wskazać w jakiej dacie powstały sporne elementy sieci niskiego napięcia, ograniczając się do stwierdzenia, że miało to miejsce najpewniej w XX w. Pozwana nie przedstawiła żadnych dokumentów, które potwierdzałyby, że przysługuje jej uprawnienie do korzystania z nieruchomości powodów, zgodnie z przeznaczeniem urządzeń sieci elektroenergetycznych, w szczególności wynikające ze służebności przesyłu lub ze stosunku obligacyjnego. Tym samym należało uznać, że elementy infrastruktury energetycznej zostały posadowione na działce nr (...) bez zgody jej właścicieli, a zatem bezprawnie.

24.  W niniejszej sprawie powodowie domagali się przywrócenia stanu zgodnego z prawem poprzez przebudowę sieci elektroenergetycznej przebiegającej przez ich działkę polegającą na poprowadzeniu przewodu pomiędzy słupami znajdującymi się na działce (...) oraz na działce (...) pod ziemią.

25.  Zważyć należy, iż przywrócenie stanu zgodnego z prawem polega na doprowadzeniu do sytuacji, w której właścicielowi zostaje przywrócona możliwość niezakłóconego korzystania ze swojego prawa, w granicach przewidzianych w art. 140 k.c. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2009 roku w sprawie o sygnaturze akt II CSK 461/08, L., stan, którego przywrócenia żąda właściciel na podstawie art. 222 § 2 k.c. nie musi być stanem poprzednim, istniejącym przed dokonaniem naruszenia. Może to być stan inny, byleby był zgodny z prawem, a więc nie naruszał bezwzględnie obowiązujących przepisów regulujących sposób korzystania z nieruchomości.

26.  W niniejszym przypadku nie sposób uznać, aby stan, jakiego przywrócenia żądają powodowie naruszał przepisy prawa. Sąd na podstawie dowodu z opinii biegłego ustalił, że likwidacja przęsła dotychczasowej linii napowietrznej niskiego napięcia pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313 i zastąpienie jej poprowadzoną w ziemi linią kablową wzdłuż granicy działki nr (...) nie jest sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami Prawa budowlanego czy też innymi przepisami administracyjnymi. Nadto, realizacja żądania powodów nie ingeruje w prawa osób trzecich. Linia kablowa zostałaby w całości przeprowadzona pod ziemią wzdłuż granicy działki nr (...). Taki sposób poprowadzenia sieci elektroenergetycznej nie wpływa na sposób korzystania z działek sąsiednich, w tym na możliwości ich zagospodarowania, czy też możliwości inwestycyjne.

27.  Nadto, zgłoszone przez powodów żądanie przebudowy istniejącej sieci energetycznej jest dopuszczalne na podstawie art. 222 §2 k.c. Jak bowiem stwierdził Sąd Najwyższy w powołanym już powyżej wyroku z dnia 30 stycznia 2009 roku =: „zgoda właściciela na określony, zgodny z prawem, sposób korzystania przez osobę trzecią z jego nieruchomości uchyla bezprawność działania tej osoby. Nie dochodzi wówczas do naruszenia własności w rozumieniu art. 222 §2 k.c. Z tych względów trzeba uznać, że w ramach przewidzianego w tym przepisie roszczenia przywrócenia stanu zgodnego z prawem właściciel, co do zasady, jest uprawniony do żądania nakazania osobie trzeciej, naruszającej jego własność, podjęcia działań prowadzących do zmiany sposobu korzystania z nieruchomości niezgodnego z jego wolą, na inny określony sposób, zgodny z wolą właściciela i zgodny z prawem. Takie rozumienie przepisu, odpowiadające jego treści i celowi, uwzględnia także podstawową zasadę wykładni logicznej opartej na wnioskowaniu argumentum a maiori ad minus. Skoro właściciel, zgodnie z art. 222 § 2 k.c., ma prawo żądania zaniechania przez osobę trzecią korzystania z jego nieruchomości w jakikolwiek sposób, to ma tym bardziej prawo do żądania zmiany sposobu korzystania z nieruchomości. W doktrynie nie budzi wątpliwości, że właściciel, który został pozbawiony faktycznego władztwa nad rzeczą i któremu służy roszczenie windykacyjne z art. 222 §1 k.c., może z roszczenia tego nie skorzystać, a wystąpić jedynie z roszczeniem negatoryjnym na podstawie art. 222 §2 k.c., jeżeli godzi się by osoba trzecia korzystała z jego nieruchomości, mimo bezprawnego dojścia do takiego stanu, ale nie godzi się na określony sposób korzystania”.

28.  W świetle zacytowanego orzeczenia skoro powodowie mogą żądać usunięcia elementów bezprawnie posadowionej infrastruktury elektroenergetycznej, to tym bardziej mogą żądać zmiany sposobu korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe, jeśli taka jest ich wola. Zgłaszając żądanie zastąpienia linii napowietrznej linią kablową niewątpliwie powodowie wyrazili wolę, aby pozwana w dalszym zakresie korzystała z działki gruntu, stanowiącej ich własność, lecz w innym zakresie.

29.  Nadto, należy wskazać, iż żądanie powodów możliwe było do realizacji na gruncie aktualnej wiedzy technicznej. Biegły M. S. wskazał dwa warianty przywrócenia stanu zgodnego z prawem. Po pierwsze, wskazał, iż możliwa jest całkowita likwidacja przęsła tej linii pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313, albowiem przęsło izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia pomiędzy stanowiskami nr 312 i nr 313 nie zasila żadnego odbiorcy w układzie normalnym, ale stanowi wyłącznie powiązanie pomiędzy dwoma obwodami niskiego napięcia zasilanych z różnych stacji w celu zwiększenia niezawodności zasilania odbiorców. Niemniej, powyższy wariant ma istotny mankament, gdyż w razie likwidacji linii nastąpiłoby zmniejszenie niezawodności zasilania obwodu o nr eksploatacyjnym 300 zasilanego ze stacji T-2930 i obwodu niskiego napięcia zasilanego ze stacji T- (...). Po drugie, biegły wskazał, że możliwa jest likwidacja przęsła linii pomiędzy stanowiskami nr 312 i 313 i zastąpienie go linią kablową (poprowadzoną pod ziemią) wzdłuż granicy działki nr (...), co pozwoli utrzymać niezawodność zasilania odbiorców zasilanych ze stacji T-2930 oraz T- (...). Ten ostatni sposób w pełni odpowiada żądaniu powodów.

30.  Nie zasługiwał natomiast na uwzględnienie podniesiony przez stronę pozwaną zarzut nadużycia prawa podmiotowego. Zgodnie z treścią art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Jak wskazuje się w orzecznictwie w przypadku powództwa negatoryjnego przesłanki zastosowania tego przepisu należy oceniać bardziej liberalnie niż w stosunku do powództwa windykacyjnego, w przypadku którego "jedynym ustępstwem na rzecz posiadającego niewłaściciela może być tylko zastosowanie w trybie art. 320 k.p.c. czasowej karencji na wydanie nieruchomości" ( vide: wyrok SA w Warszawie z 31 stycznia 2013 r., VI ACa 1131/12, L.). Oznacza to, że ewentualne uwzględnienie zarzutu nadużycia prawa może skutkować oddaleniem powództwa negatoryjnego. Zbadanie zasadności żądania właściciela będzie zależało jednak od całokształtu okoliczności towarzyszących naruszeniu jego prawa własności.

31.  W wyroku z 9 lipca 2008 roku, V CSK 52/08, L. Sąd Najwyższy stwierdził m.in., iż okolicznościami uzasadniającymi oddalenie powództwa negatoryjnego na podstawie art. 5 k.c. mogą być np. olbrzymi koszt takiego przedsięwzięcia względem wartości nieruchomości bądź niedogodności związane z przerwami w dostawie do znacznej liczby mieszkańców. W niniejszym przypadku takie okoliczności nie występują. Jak wskazał biegły, na co dzień sporna linia nie zasila żadnego odbiorcy i ma ona jedynie znaczenie w przypadku awarii innych fragmentów sieci przesyłowej. Nadto, część prac związanych z likwidacją spornej linii napowietrznej i zastąpieniu jej linią kablową można wykonać w technologii prac pod napięciem, co oznacza, że odbiorcy podczas wykonywania tych prac cały czas będą zasilani w energię elektryczną. Przebudowa nie będzie rodziła także żadnych negatywnych skutków dla innych użytkowników sieci czy odbiorców energii, gdyż – jak zaznaczył biegły - przebudowa sieci pozwoli utrzymać niezawodność zasilania odbiorców zasilanych ze stacji T-2930 oraz T- (...). Wreszcie, nie można abstrahować od tego, że utrzymanie obecnego przebiegu linii napowietrznej, która została wykonana bez zgody właściciela działki nr (...), stanowiłoby znaczne ograniczenie prawa własności powodów, niewspółmierne do korzyści dla innych użytkowników sieci. Obecny przebieg linii stanowi bowiem istotną przeszkodę w realizacji inwestycji budowlanych na działce nr (...), a zatem ingeruje w jedno z najistotniejszych uprawnień właściciela wynikających z prawa własności.

32.  W związku z powyższym, na podstawie art. 222 §2 k.c., Sąd nakazał pozwanej (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. przywrócenie stanu zgodnego z prawem poprzez przebudowę znajdującej się na działce o nr (...) położonej w G. przy ulicy (...) stanowiącej nieruchomość objętą księgą wieczystą o nr (...) napowietrznej sieci elektroenergetycznej niskiego napięcia w ten sposób, że przęsło izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia pomiędzy stanowiskiem o nr eksploatacyjnym 312, znajdującym się na granicy działki o nr (...) i działki o nr 2501/2, a stanowiskiem o nr eksploatacyjnym 313, znajdującym się na działce o nr (...), zostanie zastąpione linią kablową (poprowadzoną pod ziemią) wzdłuż granicy działki o nr (...).

33.  Zważyć należy, iż sposób sformułowania punktu pierwszego sentencji wyroku odbiega od treści żądania powodów, gdyż konieczne było dostosowanie sentencji do fachowej terminologii celem umożliwienia wykonania tego wyroku. Nie dysponując wiadomościami specjalnymi z zakresu elektroenergetyki powodowie użyli określeń języka powszechnego. I tak, żądali przebudowy przyłącza, choć – jak wyjaśnił biegły – przęsło izolowanej linii napowietrznej niskiego napięcia nie jest przyłączem. Nadto, jak zauważył biegły ww. przęsło nie jest wykonane kablem (jak wskazano w petitum pozwu), a napowietrznym przewodem izolowanym typu AsXSn 4x70 mm2. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż mimo powyższych zmian o charakterze formalnym, istota roszczenia została zachowana. Powyższe zmiany o charakterze redakcyjnym w żaden sposób nie naruszają normy prawnej wyrażonej w art. 321 §1 k.p.c. Jak bowiem wskazuje się w orzecznictwie zakaz orzekania ponad żądanie nie oznacza związania sądu ściśle sposobem jego ujęcia. Jeżeli w ocenie sądu orzekającego żądanie zredagowane zostało w sposób wadliwy, to sąd może je skorygować, o ile nie doprowadzi to do zmiany charakteru roszczenia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 9 maja 2008 r., III CSK 17/08, L.).

VI.

(koszty procesu)

34.  O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającej niniejszy spór pozwanej spółki solidarnie na rzecz powodów kwotę 4.384 zł, na co składały się: opłata od pozwu (750 zł), koszty zastępstwa procesowego (3.600 zł) ustalone w oparciu o §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa (2 x 17 zł).

35.  Nadto, od zasądzonych kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

36.  Na podstawie art. 83 ust. 2 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanej spółki na rzecz Sądu Rejonowego – Skarbu Państwa w G. nieuiszczone koszty wynagrodzenia biegłego, które zostały tymczasowo poniesione przez Skarb Państwa w kwocie 975,28 zł. Wyjaśnić należy, iż łączna wysokość przyznanego biegłemu wynagrodzenia wynosiła 2.975,28 zł i do kwoty 2.000 zł została pokryta z zaliczki wpłaconej przez pozwaną.