Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 8 stycznia 2025r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Iwona Górska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024r

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) z siedzibą w G.

z udziałem Gminy M. G.

przeciwko K. W.

o eksmisję

1.  nakazuje pozwanemu opuszczenie, opróżnienie i wydanie powodowi lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...)/G/10;

2.  ustala, że pozwanemu przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego;

3.  wstrzymuje wykonanie punktu 1. wyroku do czasu przedstawienia przez Gminę M. G. pozwanemu oferty najmu lokalu socjalnego;

4.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu;

5.  koszty zaliczki na wynagrodzenie kuratora w zakresie wydatków w kwocie 31 zł. (trzydzieści jeden złotych) przejmuje na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni.

Sygn. akt I C 463/23

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 8 stycznia 2025 roku – k. 144)

Powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w G. wniosła pozew o nakazanie pozwanemu K. W. opróżnienia i opuszczenia lokalu nr (...) przy ul. (...)/G w G. oraz wydania tego lokalu powódce, a także zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że wyżej wskazany lokal wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych powódki. Pierwotnie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu przysługiwało W. i M. W. (1) na podstawie przydziału z 1975 roku. Wymieniono tam również dzieci, w tym pozwanego. M. W. (1) zmarła dnia 31 grudnia 1986 roku, zaś W. W. (1) zmarł w 1996 roku. Dnia 15 maja 2003 roku Zarząd powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej podjął uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w związku z ustaniem członkostwa W. W. (1) w wyniku zgonu oraz nieuregulowaniem przez pozwanego spraw związanych z przyjęciem w poczet członków. Dnia 5 lipca 2005 roku stwierdzono nabycie spadku po M. W. (1), a dnia 30 listopada 2007 roku po W. W. (1). Pozwany złożył wniosek o dział spadku po zmarłych rodzicach. Sąd wydał postanowienie przyznające na wyłączną własność prawa do wkładu mieszkaniowego na spółdzielcze prawo do lokalu nr (...) przy ul. (...)/G w G.. Od śmierci ostatniego właściciela prawa do przedmiotowego lokalu upłynęło niemalże 27 lat i dotychczas sprawy formalne związane z lokalem nie zostały rozwiązane. Pozwany mimo wezwań nigdy nie zgłosił się do Spółdzielni celem uregulowania spraw związanych z uzyskaniem prawa do lokalu oraz notorycznie zalegał z wnoszeniem opłat za lokal.

(pozew – k. 3-6)

Interwencję uboczną po stronie powodowej zgłosiła Gmina M. G. wnosząc o oddalenie powództwa, ustalenie, że pozwanemu nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego, a także zasądzenie od pozwanego na rzecz interwenienta ubocznego kosztów procesu według norm przepisanych.

Gmina M. G. w uzasadnieniu wskazała, że nie są jej znane okoliczności, które uzasadniałyby ustalenie, że pozwanemu przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

(interwencja uboczna – k. 35)

Na rozprawie dnia 18 grudnia 2024 roku pozwany wskazał, że nie stać go na spłacanie, chciałby mieć mały socjalny pokoik oraz oświadczył: „ Po co mi takie duże mieszkanie, ja go nie potrzebuję, chciałbym, żeby Sąd dał mi lokal socjalny.”

(protokół rozprawy – k. 138-139, płyta – k. 140)

Stan faktyczny:

Dnia 19 czerwca 1975 roku W. W. (1) otrzymał przydział nr (...) wchodzącego w skład zasobów powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej lokalu mieszkalnego w budynku nr (...) przy ul. (...), składającego się z 4 izb o powierzchni 59,7 m ², w tym powierzchni mieszkalnej (...) m ². W lokalu miał prawo zamieszkiwać W. W. (1) jako główny lokator, a także M. W. (1) (jego żona) oraz ich dzieci: M. W. (1), I. W., M. W. (2), K. W. (pozwany) oraz M. W. (3).

(dowód: przydział lokalu nr (...) z dnia 19.06.1975r. – k. 15-15v.)

Pismem z dnia 8 października 1999 roku powódka zwróciła się do pozwanego o zgłoszenie się do działu członkowsko-mieszkaniowego celem uregulowania spraw związanych z zajmowanym mieszkaniem po zgonie rodziców. Pouczono go, że przysługuje mu roszczenie o przyjęcie do Spółdzielni i przydział lokalu po zmarłych rodzicach. Poproszono o wypełnienie deklaracji przystąpienia do Spółdzielni, wniosku o przydział mieszkania, a także dostarczenie postanowienia sądu o nabyciu praw do spadku po rodzicach i przedłożenie w terminie ostatecznym do dnia 31 grudnia 1999 roku.

(dowód: pismo z dnia 08.10.1999r. – k. 16)

Pismem z dnia 14 lutego 2000 roku powódka ponownie wyznaczyła pozwanemu termin dodatkowy do dnia 31 sierpnia 2000 roku do uregulowania wszelkich spraw formalnych i finansowych związanych z przydziałem lokalu objętego pozwem. Pouczono pozwanego, że nie uregulowanie spraw w zakreślonym terminie może spowodować podjęcie przez Spółdzielnię uchwały o wygaśnięciu lokatorskiego prawa do lokalu zgodnie z art. 220 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze, a w konsekwencji uzyskanie nakazu eksmisji.

(dowód: pismo z dnia 14.02.2000r. – k. 17)

Dnia 13 lipca 2000 roku Zarząd powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej wyraził zgodę na spłatę zaległości w ratach. Pismem z dnia 20 lipca 2000 roku pouczono pozwanego, że w razie nie uregulowania spłaty oraz formalnych spraw związanych z przydziałem przedmiotowego lokalu, Spółdzielnia podejmie uchwałę o wygaśnięciu lokatorskiego prawa do lokalu zgodnie z art. 220 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze, a w konsekwencji wystąpi do sądu o uzyskanie nakazu eksmisji.

(dowód: pismo z dnia 20.07.2000r. – k. 18)

Dnia 14 maja 2003 roku Zarząd powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej podjął uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do wyżej wskazanego lokalu w związku z ustaniem członkostwa W. W. (1) w wyniku zgonu oraz nie uregulowaniem spraw związanych z przyjęciem w poczet członków oraz ustanowieniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu przez osoby wspólnie zamieszkałe. Wskazano, że pomimo wyznaczonych dodatkowych terminów nie zostały uregulowane sprawy spadkowe po zgonie rodziców – brak postanowienia sądu o nabycie praw do spadku po zmarłych rodzicach. Zadłużenie w opłatach z tytułu użytkowania tego lokalu według stanu na dzień 30 kwietnia 2003 roku miało wynosić 19.751,71 zł. Wobec tego zwrócono się do pozwanego o dobrowolne wydanie lokalu i przekazanie kluczy do administracji osiedla.

(dowód: pismo z dnia 16.05.2003r. – k. 19)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 5 lipca 2005 roku wydanym przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VII Ns 22/03 stwierdzono, że spadek po M. W. (1) na podstawie ustawy dziedziczą: W. W. (1) w 1/4 części oraz ich dzieci: B. M., I. S., D. S., M. K., K. W. (pozwany) oraz M. W. (2) – każdy z nich w 3/24 części spadku wprost.

(dowód: postanowienie z dnia 05.07.2005r. w sprawie o sygn. VII Ns 22/03 – k. 10)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 30 listopada 2007 roku wydanym przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VII Ns 1202/05 stwierdzono, że spadek po M. W. (2) na podstawie ustawy nabyła E. W. (z domu W.) – w całości z dobrodziejstwem inwentarza, a spadek po W. W. (1) na podstawie ustawy nabyli: B. M. (z domu W.), D. S. (z domu W.), I. S. (z domu W.), K. W. (pozwany), M. K. oraz E. W. – każde z nich w 1/6 części spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

(dowód: postanowienie z dnia 30.11.2007r. w sprawie VII Ns 1202/05 – k. 21)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 20 grudnia 2022 roku w sprawie o sygn. akt VII Ns 36/21 Sąd Rejonowy w Gdyni postanowił ustalić, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków M. W. (1) i W. W. (1) wchodzi wkład mieszkaniowy przedmiotowego lokalu o wartości 346.000,00 zł, ustalił udziały byłych małżonków po połowie, a także dokonał działu spadku po nich w ten sposób, że wyżej wskazany wkład mieszkaniowy na spółdzielcze lokatorskie prawo lokalu mieszkalnego objętego pozwem przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy (pozwanego), jednocześnie zasądził od wnioskodawcy (pozwanego) na rzecz M. R., A. K., J. M., I. S., E. W. łącznie kwotę 288.333,30 zł tytułem spłaty ich udziałów w spadku.

(dowód: postanowienie z dnia 20.12.2022r. w sprawie VII Ns 36/21 – k. 22-22v.)

Pozwany nie uiszcza regularnych opłat związanych z korzystaniem z przedmiotowego lokalu. Nakazami zapłaty nakazano pozwanemu, aby uiścił na rzecz powódki łącznie kwotę 13.102,77 zł w związku z zaległościami w opłatach związanych z lokalem oraz kwotę 3.234 zł tytułem kosztów procesu. Według stanu na dzień 15 czerwca 2023 roku pozwany zalegał z płatnościami na rzecz powódki za korzystanie ze spornego lokalu na kwotę 21.717,12 zł.

(dowód: nakaz zapłaty z dnia 19.07.2022r. w sprawie I 1 Nc 2372/22 – k. 24m nakaz zapłaty z dnia 17.04.2023r. w sprawie I 1 Nc 1460/23 – k. 25, kartoteka – k. 26)

Pozwany K. W. ma 63 lata. Utrzymuje się z prac dorywczych. Nie jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy. Pozwany przez ostatni rok czasu w ogóle nie pracował. Nie posiada ustalonego stopnia niepełnosprawności, choć wcześniej posiadał decyzję o zakwalifikowaniu go do III grupy niepełnosprawności. Otrzymywał wówczas rentę. Miało to związek z wypadkiem, którego doświadczył mając 24 lata. Cierpi na nadciśnienie. Pozwany doraźnie korzystał z pomocy socjalnej. W grudniu 2023 roku otrzymał pomoc rzeczową w formie interwencyjnej paczki żywnościowej. Otrzymywał także zasiłki celowe dwukrotnie w kwocie po 200 zł na opłacenie zużycia energii elektrycznej. Była żona wsparła pozwanego kwotą 400 zł na ten sam cel. Kolega pozwanego wspiera go przynosząc mu żywność pozyskaną z opieki społecznej. Pozwany zaniedbuje swoje sprawy urzędowe – nie stawił się na komisję w sprawie ustalenia stopnia niepełnosprawności, nie wnosił o uregulowanie spraw związanych z lokalem objętym sporem, nie dostarczył do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej dokumentów do wniosku o zasiłek. Pozwany nie posiada żadnej nieruchomości.

(dowód: pismo z MOPS z dnia 16.05.2024r. – k. 94a, zeznania pozwanego – k. 138-139v., płyta – k. 140)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów prywatnych złożonych do akt sprawy, zaświadczeń nadesłanych przez wezwane do tego instytucje oraz dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do pozwanego.

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie dokumenty niezależnie od ich formy, albowiem brak było podstaw do kwestionowania ich autentyczności, zwłaszcza że nie nosiły one śladów podrobienia lub przerobienia.

Sąd przyznał przymiot wiarygodności dowodowi z zeznań pozwanego, które były logiczne, spójne oraz spontaniczne. Na ich podstawie możliwe było ustalenie sytuacji materialnej, rodzinnej i zdrowotnej pozwanego w kontekście oceny jego uprawnienia do lokalu socjalnego.

Podstawę prawną roszczenia powódki stanowił przepis art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą.

Dla osób trzecich płynie stąd obowiązek biernego poszanowania cudzego prawa własności. Jeżeli wbrew temu nastąpi naruszenie prawa własności, uruchamia się stosowne roszczenia ochronne, adresowane już do konkretnej osoby z potencjalnego kręgu osób trzecich. Osoba, która faktycznie włada rzeczą nie ma obowiązku wydania jej właścicielowi, jeżeli służy jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą. Uprawnienie to może mieć różne źródła, w szczególności może ono wynikać ze stosunku umownego pomiędzy stronami.

W okolicznościach niniejszej sprawie należało zauważyć, że ojciec pozwanego był członkiem powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej i z tego tytułu przysługiwało mu lokatorskie spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego objętego pozwem. Prawo do zajmowania lokalu posiadała jego żona i dzieci (w tym pozwany). M. W. (1) zmarła dnia 31 grudnia 1986 roku, natomiast M. W. (2) dnia 30 kwietnia 1991 roku. Pozwany pomimo wezwań powódki nie uregulował statusu prawnego dalszego korzystania z lokalu. W szczególności nie wystąpił o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłych rodzicach. Nastąpiło to dopiero na wniosek L. B. odpowiednio w latach 2002 i 2005, na co wskazują sygnatury spraw spadkowych (vide: k. 20, 21). Ostatecznie wobec bierności pozwanego i zaniedbywania swoich zobowiązań do zapłaty opłat związanych z utrzymaniem lokalu, na posiedzeniu dnia 14 maja 2003 roku Zarząd powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej podjął uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do przedmiotowego lokalu. W szczególności zadłużenie w opłatach z tytułu użytkowania tego lokalu według stanu na dzień 30 kwietnia 2003 roku wynosiło 19.751,71 zł. Pozwany zeznając potwierdził, że otrzymał tę uchwałę. Nie została zaskarżona, a zatem jej konsekwencją jest wniosek, że pozwany zajmował lokal objęty pozwem bez tytułu prawnego.

Sąd podziela nurt orzecznictwa, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 k.c. może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na podstawie art. 5 k.c. oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną. Orzeczenie takie prowadziłoby bowiem do naruszenia istoty prawa własności, co jest niezgodne z art. 64 ust. 3 Konstytucji (por: wyrok Sądu Najwyższego z 27.01.1999r. II CKN 151/98, OSNC 1999/7-8/134, wyrok Sądu Najwyższego z 22.03.2000 r. I CKN 440/98, LEX nr 521753, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.05.1999r. II CKN 337/98, OSNC 1999/12/214). Sąd Najwyższy zważył, że zasady współżycia społecznego chronią wprawdzie przed nadużyciem prawa, ale nie mogą tego prawa w ogóle unicestwić. W szczególności przy żądaniu eksmisji mogą one jedynie powodować odroczenie eksmisji, a nie pozbawienie uprawnionego jego prawa podmiotowego w zupełności (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.05.1973 roku III CRN 86/73, OSNC 1974/12/204). Zdaniem Sądu takie zapatrywanie nie narusza art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w R. 4 lipca 1950 roku (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284; dalej: Konwencja).

Długi okres zamieszkiwania w lokalu nie jest wystarczającym powodem przemawiającym za unicestwieniem prawa podmiotowego powódki do ochrony prawa własności (art. 140 k.c.). W orzecznictwie do oddalenia powództwa eksmisyjnego prowadzi stwierdzenie splotu wyjątkowych okoliczności (por. np. wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 12.04.2022 r., IV Ca 1501/19, LEX nr 3358386).

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd wziął pod uwagę, czy zaszły wyjątkowe i niezależne od pozwanego okoliczności skutkujące doprowadzeniem ostatecznie do wytoczenia powództwa o eksmisję i doszedł do przekonania, że nie miały one miejsca. Przede wszystkim konieczność opuszczenia przez pozwanego spornego lokalu wynika z faktu, że nie posiada on tytułu prawnego do lokalu. Pozwany zajmował lokal wraz z rodzicami niemal od urodzenia, a po ich śmierci nie dopełnił formalności związanych z uzyskaniem członkostwa w powodowej Spółdzielni pomimo licznych pouczeń i wezwań do niego kierowanych przez powoda. Co szczególne istotne w kontekście wyważenia prawa własności z art. 140 k.c. oraz art. 64 ust. 3 Konstytucji RP i prawa do mieszkania, o którym mowa w art. 8 powołanej Konwencji, pozwany nie regulował na bieżąco opłat z tytułu korzystanie z zajmowanego mieszkania. Zaległości te nie są efektem przejściowych problemów ze znalezieniem pracy. Odpowiedzialny był za zadłużenie powstałe za czas jego zamieszkiwania (art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku (Dz.U. 2001 Nr 4, poz. 27 ze zm.). Wynikające tylko z prawomocnych nakazów zapłaty zadłużenie pozwanego wyniosło łącznie 13.102,77 zł, a według stanu na dzień 15 czerwca 2023 roku globalnie miało wynosić 21.717,12 zł.

Reasumując, powodem dla którego powódka zdecydowała się wszcząć procedurę eksmisyjną jest brak uregulowania sytuacji prawnej związanej z lokalem i zaleganie przez pozwanego z opłatami. Unicestwienie żądania eksmisyjnego w niniejszej sprawie stanowiłoby akceptację nieuzasadnionego zaniedbywania obowiązku uiszczania opłat z tytułu korzystania z lokalu, a także wypaczałoby sens regulacji ustawy prawo spółdzielcze regulującej wstąpienie w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej.

Ostatecznie pozwany oświadczył, że nie jest zainteresowany zamieszkiwaniem w lokalu objętym pozwem, gdyż jest dla niego zbyt duże. Wobec tego wnosił o przyznanie lokalu socjalnego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 222 § 1 k.c. nakazał pozwanemu, aby opuścił, opróżnił i wydał powódce lokal mieszkalny położony przy ul. (...)/G/10 w G..

Sąd zważył także, iż zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 1 i ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego Sąd zobowiązany jest z urzędu badać przesłanki w zakresie orzeczenia o uprawnieniu do zawarcia najmu socjalnego lokalu wobec osób których dotyczy nakaz opróżnienia lokalu. Zgodnie z przepisem art. 14 ust. 4 powołanej ustawy obowiązek przyznania takiego lokalu istnieje w przypadku: 1) kobiety w ciąży, 2) małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 100, 173 i 240) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej, 3) obłożnie chorego, 4) emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, 5) osoby posiadającej status bezrobotnego, 6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały – chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (ust. 3).

Punktem odniesienia w kontekście możliwości zaspokojenia przez pozwanych potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie był art. 22 ustawy o ochronie praw lokatorów (...), zgodnie z którym umową najmu socjalnego lokalu jest umowa najmu lokalu nadającego się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, którego powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m ², a w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego 10 m ², przy czym lokal ten może być o obniżonym standardzie.

Oznacza to, że ewentualnie zaproponowany przez Gminę G., lokal socjalny, aby spełniał powyższe warunki winien mieć co najmniej 10 m ². Przeciętny koszt najęcia takiego lokalu na wolnym rynku stanowi więc punkt odniesienia do możliwości majątkowych pozwanego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, biorąc pod uwagę stan rzeczy istniejący na dzień jej zamknięcia rozprawy (art. 316 k.p.c.), uznać należało, że pozwany jest uprawniony do przyznania mu prawa do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, gdyż spełnia fakultatywne przesłanki w tym zakresie.

Pozwany ma 63 lata. Utrzymuje się z prac dorywczych. Zdaniem Sądu występują u niego problemy z dbałością o swoje interesy, częściowo być może wynikające z problemów zdrowotnych. Nie stawił się na komisję w sprawie ustalenia stopnia niepełnosprawności, mimo że takie terminowe orzeczenie wcześniej posiadał i otrzymywał rentę. Ewidentnie jest osobą wymagającą opieki społecznej, jednakże nie złożył do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej wymaganych dokumentów. Przykładowo pozwany nie udał się po pomoc żywnościową, którą już wcześniej otrzymywał, z uwagi na zawroty głowy. Wreszcie pozwany zupełnie zaniedbał kwestię spraw związanych z przedmiotowym lokalem. Skoro – jak twierdzi – nie potrzebuje tak dużego lokalu, a uchwałę w przedmiocie wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu otrzymał już w 2003 roku, mógł już dawno starać się o przyznanie prawa do lokalu socjalnego z zasobów Gminy M. G. i z dużym prawdopodobieństwem objąłby już taki lokal. Niestety pozwany takich działań nie podjął, co wygenerowało znaczne zadłużenie związane z utrzymaniem przedmiotowego lokalu. Pozwanego doraźnie wspomagają osoby trzecie – głównie w zakresie dostarczania żywności. Całokształt sytuacji pozwanego prowadzi do wniosku, że nie jest on w stanie zaspokoić swoich potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie, a nawet samodzielnie wszystkich podstawowych potrzeb egzystencjonalnych. Oceny tej nie zmienia orzeczenie o przyznaniu mu wkładu mieszkaniowego w świetle konieczności spłacenia pozostałych spadkobierców, najprawdopodobniej z odsetkami. Zważywszy na istnienie w obrocie prawomocnych nakazów zapłaty na kwotę 13.102,77 zł na rzecz powódki, a także dalszego i wciąż generowanego (przynajmniej do czasu uprawomocnienia się wyroku) zadłużenia, kwota, którą mógłby swobodnie dysponować pozwany nie pozwalałby mu na utrzymanie się. Nadto data ewentualnej wypłaty wartości wkładu, jego ostatecznej wysokości, przy uwzględnieniu zadłużenia za lokal czy rozliczenia ze spadkobiercami oraz ostateczne sumy pozostające do dyspozycji pozwanego aktualnie są nieznane.

Z tej przyczyny na podstawie art. 14 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie praw lokatorów (...) orzeczono jak w punkcie 2. wyroku.

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 3. wyroku oparte było o art. 14 ust. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów (...)., zgodnie z którym orzekając o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 4. wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. Zważyć należało, iż nieskonkretyzowanie w art. 102 k.p.c. „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W wyroku z dnia 2 października 2015 roku o sygn. I ACa 2058/14 (LEX nr 1820933) Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki szczególnie uzasadnione", ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 (LEX nr 852550) trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, a podważenie oceny tego sądu wymaga wykazania, że jest ona wadliwa.

W ocenie Sądu szczególna sytuacja pozwanego, która legła u podstaw rozstrzygnięcia zapadłego w punkcie 2. wyroku uzasadnia zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa z art. 102 k.p.c. Pozwany nie jest w stanie uiścić tych kosztów, skoro w drobnych opłatach i wyżywieniu potrzebuje pomocy osób trzecich.

W punkcie 5. wyroku analogicznie jak w przypadku zastosowania art. 102 k.p.c. przejęto na rachunek Skarbu Państwa koszty zaliczki na wynagrodzenie kuratora w zakresie wydatków w kwocie 31 zł.