I C 397/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2024-01-29

Sygn. akt I C 397/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka-Midziak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 stycznia 2024 r. w G.

sprawy z powództwa T. G.

przeciwko H2 (...) Sp. z o.o. w G.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 33 574 zł. (trzydzieści trzy tysiące pięćset siedemdziesiąt cztery złote) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 marca 2022r do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 6 096 zł. (sześć tysięcy dziewięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty;

3.  nakazuje ściągnięcie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 992,54 zł. (dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt siedem groszy) tytułem brakujących kosztów wynagrodzenia biegłego.

Sygnatura akt I C 397/22

UZASADNIENIE

Powódka T. G. wniosła pozew przeciwko H2 (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. o zapłatę kwoty 33.574 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 marca 2022r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że przedstawiciel pozwanej spółki złożył jej ofertę w zakresie optymalizacji energetycznej obejmującej budowę instalacji pompy ciepła dedykowanej na potrzeby własne domu jednorodzinnego powódki w miejscowości M.. W ofercie wskazano, że roczne koszty c.o. oraz ciepłej wody użytkowej będą wynosić 3.700-4.700 zł (kalkulacja nie uwzględniała energii pozyskanej z instalacji fotowoltaicznej). W dniu 23 listopada 2021r. strony zawarły umowę sprzedaży, która obejmowała także dobór, dostarczenie i montaż pompy powietrza (...) 14 KW. Cena wynosiła kwotę 41.968,80 zł i była płatna w trzech ratach. Pompa ciepła została dostarczona w dniu 3 grudnia 2021 roku. Montaż nie został ukończony mimo zapłaty dwóch pierwszych rat. W dniu 22 grudnia 2021r. powódka wezwała pozwaną spółkę do zakończenia prac i regulacji zainstalowanej pompy, która nie zapewniała odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach, nie reagowała na temperaturę zewnętrzną, nie zapewniała odpowiedniej temperatury wody i wykazała znaczne zużycie energii elektrycznej. W odpowiedzi pozwana wskazała terminy przeprowadzenia prac. W dniu 7 stycznia 2022r. sporządzono raport niezgodności dotyczący nieprawidłowości w montażu pompy, lecz przeprowadzone prace instalacyjne nie doprowadziły do poprawy jej działania. Pismem z dnia 17 lutego 2022r. pełnomocnik powódki wezwał pozwaną do ostatecznego wykonania prac, a wobec braku odpowiedzi złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, powołując się na wadę istotną i wezwał do zwrotu zapłaconej ceny.

(pozew, k. 3-6)

W dniu 27 czerwca 2022 roku w sprawie o sygnaturze akt I Nc 125/22 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając powództwo.

(nakaz zapłaty, k. 34)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Odnosząc się do twierdzeń zawartych w pozwie pozwana zaprzeczyła, by niewłaściwie dokonała doboru pompy ciepła, by parametry tej pompy były niezgodne z ofertą oraz by pompa była dotknięta wadami, a tym samym podniosła, że odstąpienie od umowy było nieskuteczne. Zdaniem pozwanej złożona oferta nie wiązała jej w związku z zawarciem umowy. Data ważności oferty to 15 listopada 2023r., przy podpisaniu umowy i wpłacie 30 % zaliczki z realizacją w terminie do 30 listopada 2023r. Umowa została zawarta w dniu 23 listopada 2021r., a termin realizacji montażu z przyczyn leżących wyłącznie po stronie powódki nie nastąpił do chwili obecnej. W związku z tym warunki oferty nie zostały spełnione, a oferta nie wiąże pozwanego. Pozwana przyznała, że kwestionariusz doboru pompy ciepła nie został przekazany powódce, gdyż powódka nie podała wielkości zużycia energii elektrycznej i jej kosztów za okres ostatniego roku i zgodziła się na podpisanie umowy bez takich informacji. Niezależnie od powyższego pozwana podniosła, że ewentualne nadmierne zużycie energii pompy w stosunku do prognozowanego nie jest skutkiem złego doboru pompy. Zdaniem spółki pompa została zamontowana zgodnie z zasadami sztuki, ale już podczas montażu powódka oświadczyła, że nie zapłaci trzeciej raty z uwagi na nieprawidłowy montaż. Nadto, wskazała, że wszystkie niezgodności zawarte w raporcie niezgodności zostały wykonane zgodnie z wymaganiami klienta i odebrane bez zastrzeżeń, co stwierdza protokół odbioru prac. Dopisek na protokole o braku poprawnego działania pompy został dokonany dopiero w dniu 12 kwietnia 2022r., co podważa tezę powódki o skutecznym odstąpieniu od umowy. W ocenie pozwanej umowa została wykonana zgodnie z jej treścią, z należytą starannością, a mankamenty stwierdzone po montażu pompy zostały usunięte w całości i terminie.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 39-42)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka T. G. jest właścicielką nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości M. koło G.. Na przedmiotowej nieruchomości posadowiony jest dom jednorodzinny. Do ogrzewania domu oraz zapewnienia ciepłej wody użytkowej wykorzystywano głębinową pompę ciepła, która zużywała dużo energii elektrycznej i powódka poszukiwała alternatywnych rozwiązań pozwalających na zmniejszenie kosztów zużycia prądu. Od instalatora instalacji fotowoltaicznej firmy (...) powódka uzyskała dane kontaktowe do J. K., przedstawiciela pozwanej H2 (...) sp. z o.o. z siedzibą w G.. Na początku listopada 2021 roku J. K. spotkał się z powódką i jej synem S. G. na przedmiotowej nieruchomości. J. K. obejrzał większość pomieszczeń w budynku, zamontowaną instalację grzewczą (ogrzewanie podłogowe), zdjęcia termowizyjne, a także został poinformowany o wadzie budynku w postaci złego docieplenia dachu i mostków termicznych. Syn powódki informował go o dużym zużyciu energii elektrycznej, a powódka skarżyła się na niskie temperatury w domu oraz brak podgrzewania wody. Powódka okazała przedstawicielowi pozwanej spółki rachunki za energię elektryczną za okres ostatniego roku.

(dowód: zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91, zeznania świadka J. K., płyta CD k. 158, przesłuchanie powódki T. G., płyta CD k. 158)

W dniu 9 listopada 2021 roku za pośrednictwem poczty elektronicznej J. K. w imieniu H2 (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. złożył powódce T. G. i S. G. ofertę w zakresie optymalizacji energetycznej obejmującej budowę instalacji pompy ciepła dedykowanej na potrzeby własne domu jednorodzinnego w miejscowości M. 20F. Oferta obejmowała odpowiedni dobór pompy ciepła na podstawie kwestionariusza, dostawę i montaż (...) kW, dostawę i montaż zbiornika do pompy (...) 300l, dostawę i montaż pozostałych urządzeń do modernizacji kotłowni (zawór przełączający (...), pompa obiegowa układu (...)), podłączenie i uruchomienie pompy ciepła, podłączenie i uruchomienie instalacji, zgłoszenie instalacji i odbiór przed przedstawiciela serwisowego. Łączna cena brutto wynosiła 41.968,80 zł. Zgodnie z treścią oferty - 30 % ceny w formie zaliczki miało być płatne przy podpisaniu umowy, 50 % w dniu dostawy pompy, a pozostałe 20 % w terminie 5 dni po podpisaniu protokołu odbioru i uruchomienia. Nadto, wskazano datę ważności oferty 15 listopada 2021 roku (ważna cena przy podpisaniu umowy i wpłacie zaliczki 30 % z realizacją w terminie do 30 listopada 2021r.).

W wiadomości e – mail przedstawiciel pozwanego wskazał, że oferowana pompa ciepła może współpracować z przyszłą instalacją fotowoltaiczną, zapewnić ekonomiczne wykorzystanie nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalację PV. Oferowana pompa miała być pompą wysokotemperaturową do 65 ͦC, która doskonale radzi sobie z niskimi temperaturami.

(dowód: oferta, k. 12-12v, wydruk wiadomości e – mail z dnia 9 listopada 2021r., k. 13, zeznania świadka J. K., płyta CD k. 158)

W dniu 23 listopada 2021 roku strony zawarły umowę sprzedaży powietrznej pompy ciepła. Przedmiotem umowy była sprzedaż, dostarczenie i montaż przez pozwaną powietrznej (...), jako źródła ciepła w systemie centralnego ogrzewania i/lub ogrzewania ciepłej wody użytkowej zgodnie z wyżej wskazaną ofertą. Zakres umowy obejmował: przygotowanie obiektu do montażu, dozór, dostarczenie i montaż pompy powietrza (...) 14kW, dostarczenie i montaż osprzętu, podłączenie i uruchomienie pompy ciepła, prace wykończeniowe po montażu i przeszkolenie końcowe. Cena sprzedaży pompy ciepła wynosiła 41.968,80 zł i była płatna w trzech ratach:

- w kwocie 12.590 zł brutto w terminie do dnia 24 listopada 2021r.,

- w kwocie 20.984 zł brutto w terminie do dnia 10 grudnia 2021r.,

- w kwocie 8.394,80 zł w terminie 3 dni po odbiorze i podpisaniu końcowego protokołu odbioru.

W § 3 ust. 1 umowy stwierdzono, że sprzedający, na podstawie kwestionariusza doboru pompy ciepła, stanowiącego załącznik nr 2 do umowy dobierze urządzenie do wymagań i zapotrzebowania kupującego. Z kolei, w ust. 2 wskazano, że sprzedający dostarczy przedmiot umowy kupującemu w terminie uzgodnionym wspólnie przez strony, nie wcześniej jednak niż 14 dni przed ustalonym dniem montażu. Planowany termin dostarczenia elementów instalacji zostanie potwierdzony przez sprzedającego po otrzymaniu przez sprzedającego określonej w umowie zaliczki. W myśl ust. 5 sprzedający zobowiązał się do montażu przedmiotowej instalacji pompy ciepła zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i zgodnie z zaleceniami producentów. Wedle ust. 8 sprzedający zobowiązał się przenieść na kupującego własność przedmiotu umowy z chwilą zapłaty przez kupującego całości wynagrodzenia.

Wedle § 5 ust. 1 sprzedający ponosi wobec kupującego odpowiedzialność z tytułu rękojmi na wykonane prace instalacyjne w okresie 2 lat od podpisania protokołu końcowego odbioru. W myśl ust. 2 ujawnienie wad instalacji pompy ciepła oraz wykonywanie przez kupującego uprawnień z tytułu rękojmi nie zwalnia kupującego z obowiązków wynikających z umowy.

(dowód: umowa sprzedaży powietrznej pompy ciepła nr 33/11 - (...), k. 14-16v, zeznania świadka J. K., płyta CD k. 158)

Powódka uiściła na rzecz pozwanego następujące kwoty z tytułu wyżej wskazanej umowy:

- w dniu 24 listopada 2021 roku kwotę 12.590 zł;

- w dniu 10 grudnia 2021 roku kwotę 20.984 zł.

(dowód: potwierdzenia wykonania przelewów bankowych, k. 17-18)

Po kilku dniach od podpisania umowy dostarczono na teren nieruchomości powódki elementy instalacji. Wykonanie montażu i uruchomienia pompy ciepła pozwana spółka zleciła (...) Serwis spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L.. Przedmiotowe prace w dniach 8-10 grudnia 2021 roku wykonywał M. D..

(dowód: zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91, przesłuchanie powódki T. G., płyta CD k. 158)

Za wykonane prace (...) Serwis spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. wystawiła pozwanej fakturę na kwotę 4.305 zł.

(dowód: faktura VAT, k. 43)

Po zamontowaniu nowej pompy syn powódki spostrzegł znaczne dobowe zużycie energii elektrycznej przez pompę w granicach 90-120 kW. W domu było zimno, nie było ciepłej wody użytkowej. S. G. próbował bezskutecznie skontaktować się z pozwanym. W końcu, w dniu 14 grudnia 2021 roku skontaktował się z M. D.. W dniu 18 grudnia 2021 roku M. D. wyregulował pompę oraz poinstruował syna powódki w zakresie obsługi instalacji. Mimo tego nie nastąpiło zmniejszenie zużycia prądu, natomiast wzrosła temperatura w domu.

(dowód: zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91, przesłuchanie powódki T. G., płyta CD k. 158)

W związku z powyższym, powódka wezwała pozwanego do zakończenia prac związanych z regulacją pieca w terminie do dnia 31 grudnia 2021 roku, wskazując, że mimo wykonanych przez instalatora pozwanej prac, pompa ciepła w dalszym ciągu zużywa więcej energii niż zdemontowana pompa głębinowa.

(dowód: pismo powodów, k. 20)

W odpowiedzi, pismem z dnia 29 grudnia 2021 roku pozwana wskazała, że audyt wykonanej instalacji pompy ciepła i jej wyregulowanie, sprawdzenie stanu i regulacja instalacji c.o. podłogowej i rozdzielaczy, ustawienie i regulacja temperatury i pracy (...) zostaną wykonane w terminie 3-4 stycznia 2022r.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 29 grudnia 2021r., k. 21)

W dniu 7 stycznia 2022 roku na zlecenie pozwanej (...) sp. z o.o. wykonała prace polegające na podłączeniu zbiornika buforowego zasilanie i powrót, podłączeniu zaworu przełączającego Co/ (...) przed bufor, wykonaniu odprowadzenia skroplin z jednostki zewnętrznej oraz wewnętrznej, uszczelnieniu przepustów przez ścianę zewnętrzną na rury chłodnicze, dopuszczeniu wody do układu centralnego ogrzewania bez zmiękczania, wykonaniu odprowadzenia z zaworów bezpieczeństwa (...), wstawieniu filtra magnetycznego, montażu jednostki zewnętrznej pompy ciepła na stelażu nad gruntem.

(dowód: protokół odbioru prac instalacyjnych, k. 23, wydruk wiadomości e – mail, k. 44-45, zeznania świadka L. W., płyta CD k. 91)

Przed wykonaniem wyże opisanych prac na zlecenie pozwanej został sporządzony przez L. W. – przedstawiciela (...) sp. z o.o. – raport niezgodności, w którym wskazano na następujące wady instalacji:

- niezgodne podłączenie zbiornika buforowego – tylko powrót, podłączenie przed zaworem przełączającym, (...),

- brak odprowadzenia skroplin z jednostki zewnętrznej oraz wewnętrznej, zw bezpieczeństwa,

- brak uszczelnień w przepustach na rury chłodnicze przez ścianę zewnętrzną,

- dopuszczenie wody do układu centralnego ogrzewania wykonane poprzez zmiękczoną ciepłą wodę,

- brak odprowadzania z zaworów bezpieczeństwa (...),

- brak filtra magnetycznego (...),

- wysokość montażu jednostki zewnętrznej zbyt niska stwarza zagrożenie dla jednostki uszkodzeniami mechanicznymi np. śniegu i lodu.

Nadto, wskazano, iż instalacja pompy ciepła jest wykonana nieprawidłowo, a zauważone niezgodności nie pozwalają na prawidłową eksploatację pompy.

(dowód: raport niezgodności, k. 22, zeznania świadka L. W., płyta CD k. 91)

Po wykonaniu wyżej wskazanych prac nastąpiło nieznaczne zmniejszenie zużycia energii elektrycznej.

(dowód: zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91)

W dniu 12 kwietnia 2022 roku na okoliczność wykonania prac naprawczych przeprowadzonych w dniu 7 stycznia 2022 roku został sporządzony protokół odbioru prac instalacyjnych. Wówczas powódka dokonała adnotacji na protokole, iż instalacja grzewcza w dalszym ciągu nie działa poprawnie, ponieważ nie spełnia zużycia kW przedstawionego w ofercie pozwanego. Protokół został sporządzony, gdy pozwana nie zapłaciła (...) sp. z o.o. za prace wykonane w dniu 7 stycznia 2022 roku.

(dowód: protokół odbioru prac instalacyjnych, k. 23, zeznania świadka L. W., płyta CD k. 91, przesłuchanie powódki T. G., płyta CD k. 158)

Następnie powódka bezskutecznie usiłowała nawiązać z pozwanym kontakt telefoniczny i e - mailowy.

(dowód: wydruk korespondencji e – mailowej, k. 24)

Pismem z dnia 17 lutego 2022 roku pełnomocnik powódki wezwał pozwaną do ostatecznego wykonania niezbędnych prac polegających na prawidłowej regulacji, ustawieniu i zgodne z zadeklarowanymi parametrami uruchomieniu pompy ciepła – w terminie 14 dni od dnia otrzymania tegoż pisma. Jednocześnie, wskazano, że problemy związane z działaniem pompy ciepła mogą wynikać z montażu pompy o zbyt małej mocy. Przedmiotowe pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 23 lutego 2022 roku.

(dowód: pismo z dnia 17 lutego 2022r., k. 25-26, wydruk z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 27)

W związku z nieustosunkowaniem się do żądania przeprowadzenia prac, pismem z dnia 18 marca 2022 roku powódka – reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika – zawiadomiła pozwaną o istotnych wadach fizycznych pompy ciepła polegających na jej nieprawidłowym działaniu, objawiającym się nadmiernym zużyciem energii elektrycznej w stosunku do wartości zadeklarowanych w ofercie i na podstawie art. 560 § 1 k.c. złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Jednocześnie, powódka wezwała pozwaną do zwrotu uiszczonej ceny w kwocie 33.574 zł w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Przedmiotowe pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 23 marca 2022 roku.

(dowód: pismo z dnia 18 marca 2022r., k. 28-29, wydruk z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 30)

Przed montażem pompy ciepła zużycie energii elektrycznej w budynku mieszkalnym powódki kształtowało się w sposób następujący:

- 4.957 kWh w okresie od 28 listopada 2019 roku do 27 stycznia 2020 roku,

- 3.854 kWh w okresie od 25 listopada 2020 roku do dnia 27 stycznia 2021 roku,

- 2.556 kWh w okresie od 29 września do 30 listopada 2021 roku.

Natomiast w okresie od 30 listopada 2021 roku do dnia 29 stycznia 2022 roku zużycie wyniosło 5.103 kWh.

(dowód: faktury VAT, k. 31-32, 59-61)

W dniu 29 kwietnia 2022 roku doszło do rozszczelnienia zbiornika (...) 300 l wykonanego ze stali nierdzewnej, na skutek czego doszło do zalania jednego z pomieszczeń domu powódki. O powyższym zdarzeniu powódka zawiadomiła M. D., który poinstruował ją w jaki sposób zamknąć zawór.

(dowód: przesłuchanie powódki T. G., płyta CD k. 158)

Pismem z dnia 30 kwietnia 2022 roku powódka zawiadomiła pozwaną o wycieku wody ze zbiornika i wezwała do podjęcia przez nią niezwłocznych działań. Pismem z dnia 12 maja 2022 roku pozwana poinformowała o zgłoszeniu wady w postaci nieszczelności dystrybutorowi producenta zbiorników, a także wezwała powódkę do zapłaty reszty ceny w kwocie 8.394,80 zł brutto.

(dowód: pismo powódki z dnia 30 kwietnia 2022r., k. 46, pismo pozwanej z dnia 12 maja 2022r., k. 47 wraz z dowodem nadania, k. 48, wydruk wiadomości e – mail, k. 49, zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91)

Ostatecznie, pompa ciepła została zdemontowana i na jej miejsce przez inną firmę została ponownie zamontowana pompa głębinowa. Po wymianie pompy zużycie energii elektrycznej spadło.

(dowód: zeznania świadka S. G., płyta CD k. 91)

W przypadku przedmiotowej umowy pojemność zbiornika została przez sprzedającego dobrana w sposób prawidłowy, natomiast brak było regulatorów temperatury w poszczególnych pomieszczeniach, co powodowało przegrzewanie pomieszczeń, a także brak było fabrycznego czujnika temperatury zewnętrznej bez którego niemożliwa była regulacja pogodowa. Roczne zużycie energii przez przedmiotową pompę wynikające z karty produktu było wyższe od wskazanego w ofercie. Przed zawarciem umowy pozwany nie zażądał projektu budowalnego w celu ustalenia mocy pompy. Zasadniczo przedmiotowa pompa działała prawidłowo z wyjątkiem braku regulacji pogodowej. Wada pompy w postaci zbyt dużego zużycia energii wynikała z zamiany sprawniejszej pompy gruntowej na powietrzną i większego zasobnika (...). Z uwagi na właściwości techniczne pompa gruntowa powoduje niższe zużycie energii elektrycznej niż pompa powietrzna. Jest to wada istotna, gdyż sprzedający zapewnił kupującą o zmniejszeniu zużycia energii.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji cieplnych M. Z., k. 176-185 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 207-209)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków S. G., L. W. i J. K., dowodu z przesłuchania stron, a także dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu instalacji cieplnych.

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się na wymienionych powyżej dowodach z dokumentów prywatnych przedłożonych przez strony niniejszego postępowania. Podkreślić należy, iż wiarygodność i moc dowodowa większości dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a Sąd z urzędu nie doszukał się żadnych okoliczności mogących wzbudzać wątpliwości co do ich autentyczności. Jedynie w przypadku dokumentu w postaci protokołu odbioru prac instalacyjnych strona pozwana podnosiła, że dokument ten został przerobiony w okresie późniejszym poprzez dokonanie przez powódkę dopisku o braku poprawnego działania pompy. W świetle zeznań świadka L. W. oraz zeznań powódki należało jednak stwierdzić, że przedmiotowy dokument został przedłożony w formie w jakiej został sporządzony. Z zeznań wymienionych osób wynika bowiem, że protokół nie został sporządzony w dniu 7 stycznia 2022 roku, lecz w dniu 12 kwietnia 2022 roku, tj. dopiero, gdy sporządzający go przedsiębiorca napotkał trudności w uzyskaniu zapłaty od pozwanej spółki. W odniesieniu do pozostałych dowodów, w tym złożonych w formie niepoświadczonych kopii, żadna ze stron nie twierdziła, że kopie te nie stanowią wiernego odzwierciedlenia oryginałów. W związku z powyższym w ramach swobodnej oceny dowodów Sąd uznał, że wymienione powyżej dowody z dokumentów odzwierciedlają rzeczywistą treść stosunku prawnego zawartego przez strony w wyniku umowy z dnia 23 listopada 2021 roku, jak również jego wykonywania oraz zakończenia.

Jeśli natomiast chodzi o ocenę osobowego materiału dowodowego, to Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zeznań świadka S. G.. W ocenie Sądu zeznania świadka były szczere, spontaniczne i niesprzeczne z innymi dowodami, uznanymi przez Sąd za niewątpliwie wiarygodne. Świadek S. G. w dość sposób spójny opisał okoliczności zawarcia przedmiotowej umowy, w tym wskazał, jakie konkretnie informacje zostały przekazane przedstawicielowi pozwanej spółki przed sporządzeniem oferty, a także wskazał na oczekiwania zamawiających co do właściwości pompy. Podkreślić należy, iż w tej części zeznania świadka korelują nie tylko z zeznaniami powódki, ale również w istotnej części z zeznaniami świadka J. K.. W świetle pozostałego materiału dowodowego nie ma również podstaw do odmowy wiary zeznaniom świadka w zakresie dotyczącym sposobu działania pompy ciepła po jej zamontowaniu w nieruchomości powódki, w szczególności dużego zużycia energii elektrycznej i braku zapewnienia dostatecznej temperatury, a także faktu zgłoszenia powyższych wad pozwanej oraz czynności podejmowanych przez spółkę na skutek tych reklamacji, gdyż w tym względzie znajdują one potwierdzenie w innych dowodach, w tym dowodach z dokumentów w postaci korespondencji stron czy faktur VAT za zużycie energii elektrycznej.

Żadnych wątpliwości Sądu co do wiarygodności nie budzą również zeznania świadka L. W.. Należy wskazać, że świadek na zlecenie pozwanej spółki wykonywał w dniu 7 stycznia 2022 roku prace instalacyjne związane z montażem pompy ciepła. Jego zeznania w zakresie dotyczącym stwierdzonych nieprawidłowości, a także wykonanych czynności korelują z treścią dokumentów prywatnych w postaci raportu niezgodności, protokołu odbioru prac instalacyjnych, a także z zeznaniami powódki.

Jak zasygnalizowano już wyżej, w znacznej części za wiarygodne należało uznać również zeznania świadka J. K.. Zważyć należy, iż świadek przyznał, że w trakcie oględzin nieruchomości poprzedzających złożenie oferty oglądał niemal wszystkie pomieszczenia oraz instalację grzewczą, miał wiedzę o wadach budynku. Nadto, wskazał, że powódka i jej syn skarżyli się na duże zużycie energii elektrycznej przez dotychczasową pompę oraz niską temperaturę w domu. Nadto, stwierdził, że wydaje mu się, że oglądał rachunki za energię elektryczną. Świadek przyznał, że to on dobrał rodzaj pompy, a także że prosił powódkę jedynie o plan rozłożenia instalacji ogrzewania podłogowego, natomiast nie żądał żadnych innych dokumentów. Dalej, świadek potwierdził, że pompa wskazana w ofercie jest tożsama z pompą będącą przedmiotem umowy.

W zakresie okoliczności zawarcia umowy, sposobu jej wykonania, a także przebiegu procesu reklamacyjnego Sąd dał wiarę zeznaniom powódki T. G.. Zważyć bowiem należało, że zeznania te korelowały z zeznaniami świadków S. G., L. W., częściowo z zeznaniami J. K., a także znajdowały potwierdzenie w treści dołączonych do pozwu dokumentów. Zeznania powódki nie budziły również żadnych wątpliwości Sądu w świetle zasad doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania.

Ponadto, za wiarygodny dowód w sprawie Sąd uznał także dowód z opinii biegłego sądowego do instalacji cieplnych M. Z.. Zdaniem Sądu opinia ta została napisana w sposób jasny, zrozumiały, co pozwala Sądowi na prześledzenie toku myślowego biegłego i ocenę wniosków pod kątem zasad logicznego rozumowania czy wiedzy powszechnej. Przedstawione przez biegłego wnioski są kategoryczne, dobrze uzasadnione, logiczne, co czyni ją w pełni przydatnym środkiem dowodowym do rozstrzygnięcia sprawy. Nadto, w opinii uzupełniającej biegły w sposób rzeczowy i logiczny odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez stronę pozwaną, logicznie i rzeczowo uzasadniając swoje stanowisko. Zdaniem Sądu wyjaśnienia biegłego zawarte w pisemnej opinii uzupełniającej są przekonujące i wystarczające do obrony opinii.

Natomiast, na podstawie art. 235 2 § 1 k.p.c. w zw. z art. 302 k.p.c. Sąd pominął dowód z przesłuchania prezesa zarządu pozwanej spółki, albowiem mimo prawidłowego wezwania, W. K. nie stawiła się na rozprawie i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności. Z kolei, na podstawie (...) § 1 pkt 6 k.p.c. Sąd pominął dowód z zeznań świadka M. D., albowiem pomimo zobowiązania, strona pozwana nie wskazała w wyznaczonym tygodniowym terminie adresu zamieszkania tego świadka.

W niniejszej sprawie powódka domagała się od pozwanej spółki zapłaty kwoty 33.574 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie tytułem zwrotu uiszczonej przez nią ceny sprzedaży pompy ciepła, wskazując, że skutecznie odstąpiła od umowy z uwagi na wadę istotną przedmiotu sprzedaży. Nie ulega wątpliwości, że umowa sprzedaży jest umową wzajemną. W wyniku zawarcia umowy sprzedaży sprzedawca jest bowiem zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego, zaś kupujący jest zobowiązany do zapłacenia sprzedawcy określonej w umowie ceny, a zatem świadczenie sprzedawcy jest ekwiwalentem świadczenia kupującego. Stąd skutki odstąpienia od umowy sprzedaży jako umowy wzajemnej należy oceniać w świetle art. 487 k.c. i nast. Zgodnie z art. 494 § 1 k.c. strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

Wobec podniesionych przez stronę pozwaną zarzutów w pierwszej kolejności należało rozważyć kwestię skuteczności złożonego przez powódkę oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Jak wskazano powyżej strona powodowa powoływała się na wadę istotną przedmiotu sprzedaży (pompy ciepła), która nie została usunięta przez pozwanego mimo jej zgłoszenia. Z kolei, pozwana spółka podnosiła natomiast, że nie była związana ofertą, jak również zaprzeczyła, aby pompa ciepła stanowiąca przedmiot sprzedaży została dobrana w sposób niewłaściwy, powodując zawyżone zużycie energii elektrycznej, a także twierdziła, że montaż pompy został wykonany zgodnie z umową i zasadami sztuki. Jeśli chodzi o kwestię związania ofertą, to należy wskazać, że w świetle zebranego materiału dowodowego nie budzi żadnych wątpliwości, że pompa ciepła wskazana w ofercie z dnia 9 listopada 2021 roku jest tożsama z pompą będącą przedmiotem umowy z dnia 23 listopada 2021 roku. Okoliczność tę potwierdził J. K., który jako przedstawiciel pozwanej spółki przedstawił powódce ofertę, a następnie zawarł z nią umowę sprzedaży. Z zeznań powódki oraz zeznań świadków J. K. i S. G. w żaden sposób nie wynika, aby pomiędzy złożeniem oferty a zawarciem umowy powódka zmieniła swoje oczekiwania co do właściwości pompy ciepła bądź zaszły inne szczególne okoliczności uzasadniające zmianę parametrów tego urządzenia. Wręcz przeciwnie, zawarcie umowy stanowiło efekt finalny wcześniejszych uzgodnień w ramach których złożona została wyżej wskazana oferta. Stąd, zdaniem Sądu, nie ma żadnych podstaw, aby przyjąć, by pompa ciepła będąca przedmiotem umowy, miała mieć inne właściwości aniżeli wskazana w ofercie. Wręcz przeciwnie w oparciu o umowę miała zostać zamontowana pompa o takich samych właściwościach, co określona w ofercie.

W dalszej kolejności należało rozważyć, czy zamontowana pompa ciepła miała wady, a w przypadku odpowiedzi twierdzącej – czy były to wady istotne, uzasadniające odstąpienie powódki od umowy sprzedaży. Uzasadniając swoje stanowisko w tym zakresie strona powodowa powoływała się na art. 556 1 § 1 pkt 2 k.c., który stanowi, że wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór. Jak wskazuje się w doktrynie zapewnienie sprzedawcy może wynikać wprost z umowy, ale także z okoliczności towarzyszących jej zawarciu. Nie ma przy tym znaczenia, czy zbywca udzielił zapewnienia w sposób wyraźny, przez stwierdzenie, zapis umowny, oznaczenie towaru, np. określenie składu produktu na opakowaniu, czy też dorozumiany. Na treść zobowiązań sprzedawcy wpływają zapewnienia o właściwościach rzeczy zawarte w umowie, jak również udzielone przez zbywcę w związku z zawarciem umowy, informacje i zapewnienia te bowiem wchodzą do treści umowy. Zapewnienia sprzedawcy mogą dotyczyć właściwości o ogólnym charakterze. Może on np. zapewnić kupującego, że rzecz ma określoną masę, wykonanie, kolor. Brak tych ogólnych cech powoduje wadliwość rzeczy. Jednak sprzedawca może zapewnić również o szczególnych właściwościach rzeczy, które wpływają na proces decyzyjny kupującego. W takim wypadku zobowiązuje się on wobec nabywcy, że rzecz będzie miała właściwości nie wynikające z typowego, ogólnego przeznaczenia rzeczy, np. szczególną trwałość, ponadprzeciętną wytrzymałość na wstrząsy czy szczególnie szybką pracę urządzenia (zob. M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 3, Warszawa 2022).

Dokonując ustaleń w powyższym zakresie, należało przede wszystkim ustalić, na podstawie jakich przesłanek została zaoferowana powódce przedmiotowa pompa ciepła, a także jakie zapewnienia co do jej właściwości składał sprzedający przed zawarciem umowy. Z zeznań powódki oraz świadków, w tym zeznań J. K. wynika, że powódka oczekiwała po pierwsze – że nowa pompa zapewni wyższą temperaturę we wszystkich pomieszczeniach oraz zapewni ciepłą wodę użytkową, albowiem poprzednia pompa głębinowa nie dogrzewała domu. Po drugie, powódka oraz jej syn jasno oświadczyli, że oczekują, iż nowe urządzenie będzie zużywało mniej energii elektrycznej, a tym samym – po zainstalowaniu instalacji fotowoltaicznej – znacząco zmniejszą się koszty zużycia prądu. J. K. niewątpliwie miał świadomość co do oczekiwań powódki. Mało tego stwierdził, że prawdopodobnie oglądał rachunki za energię elektryczną, okazane mu przez kupującą, stąd musiał znać dotychczasowy poziom zużycia prądu przez poprzednią pompę głębinową. Bezsporne było także, że to J. K. osobiście dobrał rodzaj pompy ciepła, co również przyznał składając zeznania w niniejszej sprawie. Z osobowego materiału dowodowego nie wynika też, aby strona powodowa nie udzieliła pozwanej z własnej winy informacji koniecznych do właściwego doboru urządzenia. Zarówno powódka jak i S. G. wskazali, że przed sporządzeniem oferty J. K. dokonał oględzin wszystkich pomieszczeń znajdujących się w budynku, a także dotychczasowej instalacji grzewczej. Nadto, uzyskał informacje o rodzaju ogrzewania (ogrzewanie podłogowe), wadach docieplenia budynku, czy rodzaju stolarki okiennej. J. K. wskazał, że nie otrzymał planu rozłożenia instalacji podłogowej, jednak z okoliczności sprawy wynika, że powódka okazała mu wszystkie dokumenty dotyczące ogrzewania podłogowego, jakie otrzymała od dewelopera. Nie sposób także uznać, że powódka nie udzieliła pozwanemu informacji o wielkości zużycia energii i kosztów energii za okres ostatniego roku, co miało uniemożliwić mu sporządzenie kwestionariusza doboru pompy. J. K. nie przypominał sobie, czy w ogóle prosił o takie rachunki, po czym dodał, że powódka najprawdopodobniej jednak mu je okazała. Z powyższego wynika, że przedstawiciel pozwanej spółki miał świadomość, jakie były oczekiwania powódki co do właściwości nowej pompy, wiedział, że motywem wymiany pompy przez kupującą było ograniczenie wysokości rachunków za energię elektryczną, a także docieplenie budynku. Z tego względu dobrana przez niego pompa winna mieć właściwości pozwalające na zmniejszenie kosztów zużycia energii. Tylko bowiem w takim przypadku wymiana pompy miała dla powódki sens. Podkreślić bowiem należy, że w nieruchomości powódki już wcześniej była zamontowana tzw. gruntowa (głębinowa) pompa ciepła, która generowała zużycie w okresach dwumiesięcznych na poziomie 2500-4000 kWh. Gdyby powódka wiedziała, że wymiana pompy tylko zwiększy zużycie, w ogóle by umowy z powodem nie zawierała. Wszak, gdy pozwany nie usunął wady, powódka zleciła zamontowanie poprzedniej pompy. Z powyższego wynika logiczny wniosek, że do zawarcia umowy skłonić powódkę mogło tylko zapewnienie sprzedającego o zmniejszeniu kosztów zużycia energii elektrycznej na skutek wymiany pompy. W przeciwnym razie wymiana pompy traciła dla powódki ekonomiczne znaczenie. Mając wiedzę odnośnie oczekiwań kupującej pozwana zaproponowała pompę ciepła marki K. (...) 14 kW, która była pompą powietrzną. J. K. zeznał, że dobierając pompę zakładał zużycie na poziomie 60-70 W i kierował się głównie działaniem innych zainstalowanych pomp. W świetle opinii złożonej przez biegłego z zakresu instalacji cieplnych nie ulega wątpliwości, że pompa ciepła będąca przedmiotem umowy zawartej przez strony w dniu 23 listopada 2021 roku nie posiadała właściwości o jakich zapewniał sprzedający. Przede wszystkim jak stwierdził biegły z uwagi na właściwości techniczne pompa powietrzna, jaka została zaoferowana powódce powoduje wyższe zużycie energii elektrycznej niż pompa gruntowa (głębinowa). Biegły zauważył, że zgodnie z ogólną zasadą działania pomp ciepła w pompach powietrznych wartość mocy grzewczej maleje znacznie wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej, a elektrycznej rośnie, z kolei w przypadku pomp gruntowych tak nie jest z uwagi na stałą temperaturę gruntu na głębokości poniżej 1 m. Biegły zwrócił przy tym uwagę na nieprawidłowe oszacowanie zużycia prądu przez pozwaną, wskazując, że dane jednoroczne nie mogą być podstawą do obliczenia zużycia energii elektrycznej przez pompę ciepła. W celu właściwego doboru pompy należało przed zawarciem umowy dokonać obliczeń sezonowego zapotrzebowania na energię cieplną dla standardowego sezonu grzewczego na podstawie średniej temperatury zewnętrznej w danym regionie, danych z najbliższej stacji meteorologicznej, a następnie przeliczyć te dane na konkretny rok. Ponadto, można było ustalić zapotrzebowanie na energię użytkową na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej lub audytu energetycznego. Tymczasem w przedmiotowym przypadku – jak zauważył biegły – dobierając pompę ciepła pozwany takich obliczeń nie wykonał. Mało tego, przy doborze pompy ciepła pozwany nie zażądał projektu budowalnego, w którym znajduje się charakterystyka energetyczna budynku, w oparciu o którą można ustalić moc pompy ciepła. Nadto, biegły zauważył, że roczne zużycie energii przez pompę wynikające z karty produktu (. (...) kWh) było wyższe od wskazanego w ofercie (5800-6800 kWh), co poddaje w wątpliwość prognozy pozwanego. W świetle opinii biegłego należało stwierdzić, że pompa ciepła, będąca przedmiotem umowy stron posiadała wadę w postaci zbyt dużego zużycia energii, a zatem nie posiadała właściwości o jakich zapewniał przedstawiciel pozwanej zawierając umowę. Przedmiotową wadę należało uznać za wadę istotną. Jak wskazuje się w doktrynie i judykaturze ocena istotności danej wady powinna uwzględniać przede wszystkim punkt widzenia kupującego (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 26 listopada 2019r., I ACa 730/18, L.). Wada jest istotna jeśli towar ten nie odpowiada powszechnym, rozsądnym i uzasadnionym oczekiwaniom konsumenta budowanym na podstawie umowy, obejmującej ewentualnie indywidualnie uzgodnione, szczególne przeznaczenie towaru lub na podstawie zwykłego przeznaczenia i właściwości tego rodzaju towaru lub też zapewnień (reklamy) producenta, importera lub sprzedawcy, co do cech i właściwości towaru. Przy ocenie istotności niezgodności należy także brać pod uwagę tak funkcjonalność i użyteczność towaru, jak i jego walory estetyczne, jeśli wynikają ze szczególnego lub zwykłego przeznaczenia towaru. Prawo konsumenta do odstąpienia od umowy musi być wykluczone, jeśli świadczenie sprzedawcy, chociaż wadliwe, znacznie zaspokaja interes konsumenta (zob. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 11, Warszawa 2023). Nie ulega wątpliwości, że wymiana pompy ciepła na urządzenie, które powoduje znaczne zwiększenie zużycia energii elektrycznej w opisanych powyżej okolicznościach nie miało dla powódki żadnego sensu. Po to właśnie kupująca zawarła umowę z pozwaną, aby zmniejszyć wysokość kosztów zużycia energii elektrycznej.

Przesądziwszy powyższe, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 560 § 1 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Stosownie do art. 560 § 4 k.c. kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna. W doktrynie dominuje pogląd, że skoro wykonanie prawa odstąpienia od umowy wymaga złożenia oświadczenia woli przez kupującego, niewystarczające jest samo wezwanie sprzedawcy o zwrot ceny, jak również pozew o zwrot ceny (zob. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 32, Warszawa 2024). W ocenie Sądu powódka w sposób skuteczny odstąpiła od umowy. Przede wszystkim pismem z dnia 18 marca 2022 roku powódka – reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika – zawiadomiła pozwaną o istotnych wadach fizycznych pompy ciepła polegających na jej nieprawidłowym działaniu, objawiającym się nadmiernym zużyciem energii elektrycznej w stosunku do zadeklarowanych w ofercie i jednocześnie złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Przedmiotowe pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 23 marca 2022 roku. W niniejszym przypadku sprzedający nie skorzystał z możliwości przeciwdziałania wystąpienia skutku w postaci odstąpienia od umowy przez kupującego i nie dokonał wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad, ani też nie usunął wady. Podejmowane przez niego działania w postaci zlecenia prac instalacyjnych L. W. okazały się nieskuteczne. Pozwana spółka nie zareagowała również na wezwanie z dnia 17 lutego 2022 roku do ostatecznego wykonania niezbędnych prac polegających na prawidłowej regulacji, ustawieniu i zgodne z zadeklarowanymi parametrami uruchomieniu pompy ciepła – w terminie 14 dni od dnia otrzymania tegoż pisma. Zważyć należy, iż skutkiem skorzystania przez kupującego z uprawnienia do odstąpienia od umowy jest zwrot przez strony wzajemnych świadczeń, o ile świadczenia te zostały spełnione (art. 494 k.c.). W związku z powyższym sprzedający powinien zwrócić kupującej uiszczoną cenę. Podkreślić należy, iż pomiędzy stronami nie było sporu co do tego, że powódka uiściła na rzecz pozwanej jedynie dwie pierwsze raty ceny sprzedaży w kwotach 12.590 zł i 20.984 zł, a więc wpłaciła łącznie kwotę 33.574 zł. Powódka zadeklarowała, że zwróci pompę pozwanemu po zakończeniu procesu (k. 156v).

W związku z powyższym, na podstawie art. 494 k.c. w zw. z art. 487 k.c., Sąd zasądził od pozwanej spółki na rzecz powódki łącznie kwotę 33.574 zł. Od powyższej kwoty – na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. – Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 31 marca 2022 roku do dnia zapłaty. Roszczenie stało się bowiem wymagalne z upływem siedmiodniowego terminu wyznaczonego w piśmie z dnia 18 marca 2022 roku. Przedmiotowe pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 23 marca 2022 roku, co oznacza, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 31 marca 2022 roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy obciążył pozwaną spółkę całością poniesionych przez powódkę kosztów procesu, na co składały się: opłata za czynności zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 zł) ustalona w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł), opłata sądowa od pozwu (1.679 zł), zaliczka na poczet wynagrodzenia kuratora (800 zł). Na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c. od zasądzonej kwoty tytułem kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Ponadto, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 8 ust.1 i art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Sądu Rejonowego – Skarbu Państwa w G. kwotę 992,54 zł tytułem brakujących kosztów wynagrodzenia biegłego, które zostały tymczasowo wypłacone ze Skarbu Państwa. Łączna wysokość wynagrodzenia biegłego wynosiła 1.792,57 zł, przy czym do kwoty 800 zł została sfinansowana z zaliczki wpłaconej przez powódkę.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Jachurska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Nowicka-Midziak
Data wytworzenia informacji: