Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Jank

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2024 r. w G.

sprawy z powództwa P. 1 Niestandaryzowanego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności z siedzibą w K.

przeciwko K. Z.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 43 473,49 zł (czterdzieści trzy tysiące czterysta siedemdziesiąt trzy złote, czterdzieści dziewięć groszy) od dnia 9.08.2023 r. do dnia 4.09.2024 r.,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  znosi wzajemnie koszty postępowania między stronami.

Sygnatura akt I C 364/24

Uzasadnienie wyroku z dnia 15 października 2024 roku

Powód P. 1 Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z siedzibą w K. wniósł pozew przeciwko K. Z. domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty 61.111,82 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 22 lipca 2019 roku zawartej pomiędzy Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. a A. Z.. Zgodnie z umową kwota pożyczki wynosiła 82.000 zł. W dniu 17 kwietnia 2022 roku pożyczkobiorczyni zmarła, nie regulując należności wynikających z umowy. Zgodnie z regulaminem roszczenie o zwrot pożyczki stało się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, co następuje także w chwili jego śmierci. Spadek po pożyczkobiorczyni na podstawie ustawy wprost nabyła pozwana. Mimo wezwania do zapłaty, pozwana nie zaspokoiła roszczenia. Wysokość zadłużenia – zdaniem powoda – stanowi kwota 43.473,49 zł z tytułu kapitału pożyczki, a także kwota 17.638,33 zł z tytułu odsetek.

(pozew, k. 2-4v)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, zarzucając przede wszystkim naruszenie przepisów art. 5 k.c. w zw. z art. 385 ¹ k.c. w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w zw. z art. 1030 k.c. w zw. z art. 8 ustawy o ochronie praw konsumentów, podnosząc, że pozwana nie wiedziała o zadłużeniu swojej matki, a od momentu, w którym przy zachowaniu należytej staranności dowiedziała się o nim, dopełniła wszystkich swoich obowiązków, w tym zwróciła się do poprzednika prawnego powoda, jednak nie uzyskała stosownych informacji ani dokumentacji, a nadto (...) wprowadził pozwaną w błąd, gdyż sprzedał wierzytelność, mimo że pozwana próbowała ustalić, jakie zobowiązanie ciążyło na jej matce. Pozwana dopiero po 6 miesiącach od śmierci marki, gdy otrzymała korespondencję od (...), mogła zacząć podejrzewać, że zmarła miała jakieś zobowiązanie. Stąd, za okres od dnia śmierci matki do daty wymagalności kolejnej raty wymagalności wg harmonogramu, nie można żądać od pozwanej odsetek. Pozwany przez kilka miesięcy zwodził pozwaną, odmawiając jej udzielenia informacji i odsyłając m.in. do ubezpieczyciela. Zdaniem pozwanej to działanie „na czas” było wyłącznie z korzyścią dla przedsiębiorcy. Gdyby pozwana miała wiedzę o wysokości zadłużenia i ratalnym systemie spłaty, to dokonywałaby płatności poszczególnych rat, zgodnie z harmonogramem. W sytuacji odmowy udzielenia spadkobiercy pożyczkobiorcy stosownych informacji i dokumentacji nie mogą zostać na niego przerzucone skutki zaniechań podmiotów profesjonalnych sprowadzające się do naliczania odsetek za nieterminowe spłaty oraz dodatkowych kosztów. W ocenie Sądu takie działanie stanowi nadużycie prawa podmiotowego. Nadto, pozwana zwróciła uwagę, że zabezpieczeniem pożyczki było obowiązkowe ubezpieczenie, którego uposażonym był (...). Pozwana nie wie czy i ile środków zostało wypłaconych przez ubezpieczyciela. Bez stosownych informacji ze strony pożyczkodawcy pozwana mogła zasadnie przypuszczać, że skoro pożyczka była ubezpieczona, to wypłata świadczenia powoduje zwolnienie jej z tego zobowiązania.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 44-46v)

W toku sprawy powód częściowo cofnął pozew co do kwoty 25.587,05 zł wraz z odsetkami umownymi od dnia 5 września 2024 roku do dnia zapłaty. Postanowieniem z dnia 15 października 2024 roku Sąd umorzył postępowanie w tym zakresie.

(pismo powoda z dnia 1 października 2024r., k. 129, postanowienie z dnia 15 października 2024r., k. 132)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 lipca 2019 roku pomiędzy A. Z. a pozwaną Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. w G. doszło do zawarcia umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...). Umowa została zawarta na okres od dnia 22 lipca 2019 roku do 30 grudnia 2028 roku (pkt 4). Kwota pożyczki z uwzględnieniem kredytowanych kosztów wynosiła 82.000 zł. Całkowita kwota kredytu (pożyczki) wynosiła 52.924,07 zł (pkt 5). Kwota pożyczki obejmująca kredytowane koszty pożyczki była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej (odsetki zmienne) ustalonej przez Zarząd Kasy i w dniu zawarcia umowy wynosiło 5,90 % w skali roku (pkt 7). Wysokość raty wynosiła 949,08 zł.

Roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego wynosi dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych, na dzień zawarcia umowy wynosi ona 14,00 %. Zmiana wysokości ww. stopy następuje w przypadku zmiany stopy referencyjnej przez Narodowy Bank Polski, z tym zastrzeżeniem, że maksymalna stopa procentowa (odsetki maksymalne za opóźnienie) nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie. Odsetki ustawowe za opóźnienie stanowią wysokość równą sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie. O wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie oraz wysokości stopy referencyjnej Kasa informuje Pożyczkobiorcę niezwłocznie po zmianie poprzez wywieszenie informacji w miejscach prowadzenia działalności, na swojej stronie internetowej oraz na trwałym nośniku (pkt 20).

Zabezpieczenie spłaty pożyczki stanowiła m.in. umowa ubezpieczenia indywidualnego Twój Duet, polisa nr (...), zawarta z S. T. Życie w dniu 22 lipca 2019 roku. Koszt tego ubezpieczenia wynosił 14.191,36 zł.

A. Z. była członkiem ww. spółdzielczej kasy oszczędnościowo – kredytowej od dnia 10 lutego 2006 roku.

(dowód: umowa pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...), k. 16-19, deklaracja członkowska, k. 23, harmonogram spłaty, k. 28-29, wniosek o przyznanie pożyczki wraz z załącznikami, k. 64-68)

W dniu 22 lipca 2019 roku A. Z. jako ubezpieczająca zawarła z S. Towarzystwem (...) umowę indywidualnego ubezpieczenia z tytułu śmierci ubezpieczającego. Suma ubezpieczenia wynosiła 16.400 zł.

(dowód: polisa ubezpieczeniowa wraz z załącznikami, k. 99-102, wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia, k. 103-104)

Zgodnie z § 15 Statutu Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. członkostwo w Kasie ustaje m.in. na skutek śmierci członka. Z kolei, wedle § 28 Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich (...) w razie ustania członkostwa, w tym w przypadku śmierci pożyczkobiorcy, roszczenie o zwrot pożyczki/kredytu staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa. Zarząd Kasy może postanowić inaczej w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

(dowód: Statut (...), k. 30-32, Regulamin, k. 33-34)

W dniu 22 lipca 2019 roku (...) wypłacił pożyczkę na rachunek pożyczkobiorcy.

(dowód: zestawienie operacji na rachunku płatniczym, k. 24, dyspozycja przelewu wewnętrznego, k. 69)

W dniu 17 kwietnia 2022 roku A. Z. zmarła.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu, k. 20)

Na dzień zgonu pożyczkobiorcy wysokość niespłaconego kapitału wynosiła 62.670,38 zł, zaś wysokość odsetek umownych 190,07 zł.

(dowód: rozliczenie wysokości zadłużenia, k. 25-26)

Na podstawie umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie ubezpieczyciel wypłacił (...) świadczenie w kwocie 12.653,84 zł.

(dowód: pismo z dnia 26 maja 2022r., k. 107)

Nadto, w dniu 12 maja 2022 roku na poczet długu została zarachowana wpłata w kwocie 8.098,65 zł.

(dowód: rozliczenie wpłat, k. 60v)

Pozwana K. Z. jest spadkobiercą ustawowym po A. Z..

(dowód: akt poświadczenia dziedziczenia, k. 27)

Pismem z dnia 24 października 2022 roku (...) wezwał pozwaną K. Z. do zapłaty kwoty 47.715,43 zł tytułem zwrotu świadczenia wynikającego z ww. umowy pożyczki w nieprzekraczalnym terminie 14 dni od odebrania wezwania.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 24 października 2022r., k. 70)

W dniu 4 listopada 2022 roku K. Z. zwróciła się do (...) o wydanie kopii umowy pożyczki. W odpowiedzi, pismem z dnia 9 listopada 2022 roku Kasa poinformowała o konieczności wniesienia opłaty celem uzyskania kopii dokumentów. Natomiast, w dniu 19 grudnia 2022 roku pozwana wniosła o wydanie umowy ubezpieczenia indywidualnego Twój Duet. Wobec braku odpowiedzi, ponowiła wezwanie o wydanie kopii umowy ubezpieczenia w dniu 1 marca 2023 roku.

(dowód: wniosek pozwanej z dnia 19 grudnia 2022r., k. 49, wniosek z dnia 1 marca 2023r., k. 48, wniosek z dnia 4 listopada 2022r., k. 50, pismo (...) z dnia 9 listopada 2022 r., k. 71)

O istnieniu nieokreślonego długu pozwana dowiedziała się z korespondencji przesłanej przez (...). Pozwana próbowała dowiedzieć się szczegółów dotyczących tego zobowiązania osobiście w oddziale (...), a także telefonicznie i listownie. (...) zawiadomił pozwaną o przelewie. Pozwana nie otrzymała żadnych środków z tytułu ubezpieczenia pożyczki.

( dowód: przesłuchanie pozwanej K. Z., płyta CD k. 134)

Na podstawie umowy przelewu z dnia 29 marca 2023 roku powód P. 1 Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z siedzibą w K. nabył od pożyczkodawcy wierzytelność wynikającą z ww. umowy pożyczki.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności, k. 11-15)

Pismem z dnia 27 lipca 2023 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 55.769,34 zł w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego wezwania. Przedmiotowe wezwanie zostało doręczone w dniu 1 sierpnia 2023 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty, k. 21, zpo, k. 22)

W dniu 4 września 2024 roku pozwana dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 43.470,49 zł.

(dowód: potwierdzenie przelewu, k. 128)

K. Z. samotnie wychowuje córkę, utrzymuje się z wynagrodzenia odpowiadającego wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

(dowód: przesłuchanie pozwanej K. Z., płyta CD k. 134)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, a także dowodu z przesłuchania pozwanej.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie znalazł żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionych przez strony dokumentów prywatnych, w tym m.in. umowy pożyczki, polisy ubezpieczeniowej, umowy przelewu wierzytelności, korespondencji stron czy wniosków składanych przez pozwaną do (...) etc. Sąd miał na uwadze, że żadna ze stron niniejszego postępowania nie kwestionowała w trybie art. 253 k.p.c. autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Sąd z urzędu również nie doszukał się żadnych okoliczności mogących budzić wątpliwości co do autentyczności i wiarygodności dołączonych dokumentów prywatnych. Nadto, za w pełni wiarygodne należało uznać dokumenty urzędowe w postaci odpisu aktu zgonu czy też aktu poświadczenia dziedziczenia. Jako dokumenty urzędowe korzystały one bowiem z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń, czego w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd nie znalazł również podstaw do odmowy przyznania wiary zeznaniom pozwanej K. Z. na okoliczność podejmowanych przez nią działań w celu spłaty zadłużenia oraz podejmowanych prób uzyskania informacji odnośnie istnienia i wysokości zadłużenia, a także jej sytuacji osobistej i materialnej. W ocenie Sądu zeznania pozwanej należało uznać za szczere, wewnętrznie spójne i niesprzeczne z żadnymi innymi dowodami zebranymi w toku niniejszego postępowania. Nadto, w odniesieniu do czynionych przez nią starań o uzyskanie informacji o zadłużeniu matki, zeznania te znajdują potwierdzenie w dokumentach w postaci pism kierowanych do pożyczkodawcy.

W niniejszej sprawie powód jako nabywca wierzytelności dochodził od pozwanej będącej następcą prawnym pożyczkobiorcy zapłaty łącznie kwoty 61.111,82 zł, na co składały się kwota 43.473,49 zł z tytułu kapitału pożyczki postawionej w stan wymagalności w dacie śmierci pożyczkobiorcy, a także kwota 17.638,33 zł z tytułu naliczonych odsetek umownych od zadłużenia przeterminowanego. Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 922 § 1 k.c. w zw. z art. 509 k.c. Zgodnie z treścią art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi IV Kodeksu cywilnego. Z kolei, wedle art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Z treści przedłożonych przez stronę powodową dokumentów jednoznacznie wynikało, że poprzedników prawnych stron tj. Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. oraz A. Z. łączyła umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) zawarta w dniu 22 lipca 2019 roku, na mocy której pożyczkobiorca otrzymał pożyczkę w wysokości 82.000 zł z obowiązkiem w miesięcznych równych ratach. Nadto, w świetle zebranego materiału dowodowego nie ulegało wątpliwości, że w trakcie trwania stosunku prawnego pożyczki tj. w dniu 17 kwietnia 2022r. pożyczkobiorca A. Z. zmarła, a spadek po niej nabyła pozwana K. Z.. Nie ulega zatem wątpliwości, że pozwana co do zasady ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe pożyczkobiorcy. Zważyć jednak należy, iż do długów spadkowych należą obowiązki majątkowe, które ciążyły na spadkodawcy w chwili jego śmierci, a następnie z tą chwilą przeszły na jego spadkobierców (zob. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 33, Warszawa 2024). Podkreślić przy tym należy, iż dziedziczeniu podlegają jedynie długi spadkodawcy istniejące na dzień otwarcia spadku i w wysokości przypadającej na tę datę. Dokonując ustaleń odnośnie wysokości długu spadkodawcy z tytułu umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) należało mieć na względzie szczególne uregulowania wynikające z charakteru tej umowy. Przedmiotowa umowa została zawarta ze spółdzielczą kasą oszczędnościowo – kredytową, stąd należy mieć na względzie treść przepisu art. 35 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 512), który stanowi, że w razie ustania członkostwa roszczenie o zwrot pożyczki lub kredytu staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa. Zarząd może postanowić inaczej w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Zapis o analogicznej treści znalazł się także w § 28 Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich (...). Ustanie członkostwa następuje w przypadkach przewidzianych przez ustawę z dnia 16 września 1982 roku - Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2024 r. poz. 593), do której odsyła art. 2 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo - kredytowych. Skutek ten następuje m.in. w przypadku śmierci członka, w myśl bowiem art. 25 § 1 Prawa spółdzielczego, członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od dnia, w którym nastąpiła śmierć. Wprawdzie skreślenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, ma charakter jedynie porządkowy i nie należy identyfikować go z wykreśleniem członka z rejestru spółdzielni w rozumieniu art. 24 § 2 ustawy, to jednak ów charakter należy wiązać z deklaratoryjnością podejmowanej czynności, rozumianą w ten sposób, iż organ dokonuje wyłącznie technicznej czynności, która nie rodzi żadnych skutków prawnych, te bowiem następują automatycznie z chwilą śmierci członka, zgodnie z art. 15 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze, który stanowi, że członkiem spółdzielni może być każda osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych, tej zaś osoby zmarłe nie posiadają. Podobnie o wygaśnięciu członkostwa z momentem śmierci członka stanowił statut (...). Z powyższego wynika w sposób jednoznaczny, że w momencie śmierci pożyczkobiorcy wymagalny stał się niespłacony kapitał pożyczki. Wysokość stanu zadłużenia na dzień otwarcia spadku przedstawiono w dołączonym do pozwu dokumencie dotyczącym rozliczenia pożyczki (k. 25-26). Z przedmiotowego dokumentu wynika, że w chwili śmierci pożyczkobiorcy do spłaty pozostawał kapitał kredytu w kwocie 62.670,38 zł, a także odsetki umowne w kwocie 190,07 zł. W świetle powyższych rozważań należało uznać, że pozwana nabyła dług w takim kształcie jak w momencie śmierci pożyczkobiorcy. Należy jednak mieć na względzie, że już po śmierci spadkodawcy ubezpieczyciel wypłacił na rzecz (...) świadczenie na podstawie umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie – stanowiącej zabezpieczenie spłaty pożyczki - w kwocie 12.653,84 zł. Nadto, w dniu 12 maja 2022 roku na poczet długu została zarachowana wpłata w kwocie 8.098,65 zł. Zatem w dacie wniesienia pozwu wysokość długu spadkowego wynosiła już tylko 42.107,96 zł. W toku niniejszej sprawy pozwana uiściła na rzecz powoda dodatkowo kwotę 43.470,49 zł, co oznacza, że w zakresie należności głównej cały dług został zaspokojony.

Na uwzględnienie nie zasługiwało natomiast roszczenie o zapłatę skapitalizowanych odsetek od zadłużenia przeterminowanego określonych w pozwie na kwotę 17.638,33 zł. Wysokość powyższej kwoty została obliczona przez powoda na podstawie zapisów umowy pożyczki, w szczególności pkt 20. Zważyć jednak należy, iż pozwana nie była stroną umowy pożyczki zawartej z poprzednikiem prawnym powoda, a zatem – jako spadkobiercy pożyczkobiorcy – nie wiążą jej obowiązki określone w umowie, w tym obowiązki w zakresie zapłaty odsetek karnych. Wskutek dziedziczenia ustawowego pozwana nie stała się stroną stosunku pożyczki, lecz jedynie odpowiada za dług odziedziczony po spadkodawcy, który stał się wymagalny w dniu otwarcia spadku. Ponadto, takie ukształtowanie praw i obowiązków konsumenta – a zwłaszcza osób, które w ogół jego praw i obowiązków wskutek spadkobrania wstępują, a nie stają się stroną umowy łączącej zmarłego z powodem – z całą pewnością pozostaje sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy tych podmiotów (art. 385 ¹ § 1 k.c.). Niedopuszczalne jest bowiem powiązanie ze śmiercią strony umowy podstawy do naliczania odsetek od zadłużenia o charakterze przeterminowanym - przewidzianych na okoliczność nienależytego wywiązywania się z postanowień umowy - a następnie obciążenie tymi odsetkami, po praktycznie dowolnym okresie ich naliczania, spadkobierców zmarłego. Na marginesie wskazać należy, iż działania powoda i jego poprzednika prawnego w zakresie dotyczącym naliczana odsetek "przeterminowanych" pozostają także w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.). Sprzecznym bowiem z elementarną zasadą uczciwości pozostaje obciążanie kogokolwiek ujemnymi konsekwencjami, zastrzeżonymi na wypadek zdarzenia (w tym przypadku zdarzenie w postaci śmierci pożyczkobiorcy), którego pozwany ani nie wywołał, ani nie miał na nie żadnego wpływu, ani też nie mógł mu zapobiec. Nie sposób zatem podzielić stanowiska strony powodowej co do zasadności naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego. Odsetki, jakimi powód obciążył spadkobierczynię, nie stanowią także w przeważającym zakresie skutku jej własnego zaniechania (opóźnienia). Odsetki były bowiem bezzasadnie naliczane już od śmierci pożyczkobiorcy. Tymczasem, powód mógł domagać się odsetek i to tylko w wysokości ustawowej (wobec braku związania spadkobiercy umową) dopiero od dnia następnego po upływie wyznaczonego pozwanej terminu do zapłaty, zgodnie z art. 455 k.c. Wezwanie do zapłaty zostało skierowane do pozwanej dopiero w dniu 27 lipca 2023 roku. W piśmie tym wyznaczono jej siedmiodniowy termin do zapłaty zadłużenia. Skoro przedmiotowe wezwanie zostało pozwanej doręczone w dniu 1 sierpnia 2023 roku, to roszczenie stało się wymagalne z dniem 9 sierpnia 2023 roku.

Mając na względzie, że roszczenie zostało przez pozwaną zaspokojone dopiero w toku sprawy, na podstawie art. 922 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda jedynie odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 43.473,49 zł (a więc kwoty należnej w dacie wniesienia pozwu) od dnia następnego po upływie terminu wyznaczonego w wezwaniu do zapłaty, tj. od dnia 9 sierpnia 2023 roku do dnia faktycznej zapłaty, tj. do dnia 4 września 2024 roku.

W pozostałym zakresie, na podstawie ww. przepisów a contrario, powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i zniósł je wzajemnie pomiędzy stronami. Co prawda, w świetle przepisów o kosztach procesu powód wygrał spór w blisko 70 % (albowiem spłata zadłużenia nastąpiła już w toku sprawy), niemniej Sąd miał na względzie postawę pozwanej po uzyskaniu przez nią wiedzy o istnieniu długu, jak również kontrastujące z nią postępowanie pożyczkodawcy (poprzednika prawnego powoda). Zważyć należy, iż pozwana niezwłocznie po uzyskaniu wiedzy o zaciągniętym przez jej matkę zobowiązaniu, co nastąpiło z momentem doręczenia jej pisma (...) z dnia 24 października 2022 roku, podjęła usilne starania w celu uzyskania wiedzy odnośnie treści stosunku prawnego łączącego poprzednika prawnego powoda oraz spadkodawcę, a także wysokości długu. Jak wynika z wiarygodnych zeznań pozwanej, dodatkowo potwierdzonych dokumentami w postaci wniosków kierowanych do (...), pozwana próbowała pozyskać zarówno kopię umowy pożyczki, jak również kopie umowy ubezpieczenia stanowiącego zabezpieczenie spłaty pożyczki. (...) przez długi czas zwlekał z udzieleniem informacji oraz doręczeniem stosownych dokumentów (naliczając jednocześnie odsetki od zadłużenia przeterminowanego!), a w końcu zbył wierzytelność na rzecz powoda. W ocenie Sądu wierzyciel dochodzący zapłaty długu spadkowego od spadkobiercy winien należycie udowodnić swoje roszczenie, przedstawiając stosowne dokumenty na potwierdzenie zarówno zaciągnięcia zobowiązania przez spadkodawcę, jak i potwierdzenie jego aktualnej wysokości długu. Wszak, spadkobierca nie był stroną stosunków prawnych łączących wierzyciela ze spadkodawcą i w oparciu jedynie o wezwanie do zapłaty nie jest w stanie stwierdzić ani czy dług faktycznie istnieje ani też jaka jest jego faktyczna wysokość. W ocenie Sądu, mając na względzie podejmowane przez pozwaną wysiłki na etapie przedprocesowym, należy uznać, że gdyby bez zbędnej zwłoki przedstawiono pozwanej stosowną dokumentację, to spłaciłaby ona przynajmniej część zadłużenia bez potrzeby wytaczania powództwa. Zaniechania pożyczkodawcy doprowadziły jedynie do kumulacji niepotrzebnych kosztów. Nadto, należało mieć na względzie, że część roszczenia powoda w zakresie naliczonych odsetek od zadłużenia przeterminowanego w ogóle nie była należna. Dochodzenie od pozwanej takich nieuzasadnionych należności należało uznać za zachowanie nieuczciwe i nielojalne.