Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 338/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2021-02-16

Sygn. akt: I C 338/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2021 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Joanna Jank

Protokolant:

sekretarz sądowy Katarzyna Chachulska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 lutego 2021 r. w G.

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.

B. N.

K. J.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 29208,11 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy dwieście osiem złotych i jedenaście groszy) wraz z maksymalnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 25 780, 35 zł (dwadzieścia pięć tysięcy siedemset osiemdziesiąt złotych i trzydzieści pięć groszy) od dnia 14 września 2019 r. do dnia zapłaty;

II.  Zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 3983 zł (trzy tysiące dziewięćset osiemdziesiąt trzy złote) z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

Sygnatura akt: I C 338/20

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., B. N. i K. J. domagając się od pozwanych zapłaty solidarnie kwoty 29.208,11 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 25.780,35 zł za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że żądana kwota wynika z umowy kredytu nr BG/KR-O- (...) zawartej w dniu 18 października 2016 roku. Na podstawie ww. umowy udzielono stronie pozwanej debetu. Na dochodzoną kwotę składają się: kwota 25.780,35 zł tytułem kredytu, kwota 3.298,45 zł tytułem odsetek karnych za zamknięty okres wyliczonych do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu, kwota 99,31 zł tytułem odsetek umownych naliczanych od kwoty kredytu naliczonych w okresie przed wypowiedzeniem umowy, a także kwota 30 zł tytułem opłat i prowizji.

(pozew k. 12-15)

W dniu 21 października 2019r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 15v)

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. Pozwana zarzuciła, że pozew został wniesiony przedwcześnie, przed wyczerpaniem możliwości polubownego rozwiązania sporu. Pozwana wskazała, że bank nie wykazał, czy dopełnił procedury wymaganej przepisami art. 75 i 75 c Prawa bankowego tj. czy wezwał dłużnika do spełnienia świadczenia, wyznaczając mu odpowiedni termin i wypowiedział umowę. Pozwana zarzuciła także nieudowodnienie wierzytelności co do zasady i wysokości, kwestionując wiarygodność dokumentu prywatnego w postaci wyciągu z ksiąg banku. Wreszcie, pozwana zarzuciła naruszenie prawa procesowego poprzez niewskazanie, czy powód podjął próbę mediacji lub innego pozasądowego rozwiązania sporu.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 16v-17)

Pozwane B. N. i K. J. również wniosły sprzeciwy, zaskarżając nakaz w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. Pozwane zaprzeczyły istnieniu wierzytelności, wskazując, że nigdy nie zawierały umowy z powodem, zarzuciły nieudowodnienie roszczenia co do wysokości, wskazując, że wyciąg z ksiąg banku stanowi jedynie dokument prywatny, a także podniosły, że bank nie wskazał w pozwie, czy wypowiedział umowę, a także czy podjął próbę pozasądowego rozwiązania sporu.

(sprzeciwy od nakazu zapłaty k. 20-20v, 23v-24)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy z dnia 12 czerwca 2014r. zawartej w formie aktu notarialnego została zawiązana spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. o kapitale zakładowym wynoszącym 5.000 zł.

(dowód: umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z dnia 12 czerwca 2014r. sporządzona przez notariusz J. M. prowadzącą kancelarię notarialną w G. rep. A 5691/2014 k. 193-202)

W okresie 2015-2017 wspólniczkami spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. były pozwane B. N. i K. J.. B. N. od dnia 20 sierpnia 2015r. pełniła funkcję prezesa zarządu.

(dowód: odpis z KRS k. 3-5)

W dniu 28 października 2015r. B. N. działając w imieniu spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. udzieliła T. N. (1) pełnomocnictwa do zarządu i administracji majątkiem spółki w zakresie czynności zwykłego zarządu i przekraczających zwykły zarząd oraz do prowadzenia wszelkich spraw spółki, w tym do podpisywania i składania wniosków kredytowych, zawarcia z bankiem umowy kredytu lub pożyczki w walucie polskiej lub obcej na dowolne cele oraz podpisywania wszelkich oświadczeń mających związek z tą umową kredytu takich jak o zapoznaniu się ze stosownymi regulaminami banku oraz tabelami opłat i prowizji, złożenia wniosku o uruchomienie kredytu.

(dowód: pełnomocnictwo notarialne sporządzone przez notariusz K. C. prowadzącą kancelarię notarialną w G. rep. A 412/2015 k. 187-192)

W dniu 14 października 2016r. K. J. i B. N. – jako wspólniczki spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. – udzieliły T. N. (1) pełnomocnictwa do dokonywania w imieniu mocodawców działających jako wspólnicy ww. spółki czynności prawnych i faktycznych, w tym m.in. do podpisywania umów poręczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałych z jakiegokolwiek tytułu, zawierania umów o zabezpieczenie spłaty kredytu zaciągniętego przez spółkę, w przypadkach gdy czynności te będą dotyczyć działalności spółki, a zaistnieje potrzeba dokonania czynności przez wspólnika jako osoby fizycznej.

(dowód: pełnomocnictwo notarialne sporządzone przez notariusz K. C. prowadzącą kancelarię notarialną w G. rep. A 2018/2016 k. 184-186)

W dniu 14 października 2016r. T. N. (1) w imieniu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę kredytu obrotowego w rachunku bieżącym nr BG/KR-O- (...) na finansowanie bieżącej działalności spółki. Umowa składała się z dwóch części tj. ogólnej oraz szczegółowej. Wedle części szczegółowej całkowita kwota kredytu wynosiła 26.500 zł. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była umowa poręczenia nr (...) zawarta z B. N. i K. J.. Kredyt został przyznany na okres 12 miesięcy od daty udostępnienia środków (pkt IX.2). Zgodnie z treścią pkt IX.7 wraz z upływem okresu kredytowania albo okresu kredytowania obowiązującego po odnowieniu, jeżeli bank podjął negatywną decyzję w zakresie zdolności kredytowej kredytobiorcy, skutkującą brakiem odnowienia (pierwszego albo kolejnych), kredytobiorca zobowiązany jest do zapewnienia na rachunku bieżącym całej kwoty przyznanego limitu powiększonego o należne bankowi odsetki. W myśl IX.14 każdy wpływ na rachunek bieżący powoduje zmniejszenie wysokości zadłużenia, a każda spłata części lub całości zadłużenia powoduje zwiększenie przyznanego limitu do wysokości wpłaty i daje możliwość ponownego wykorzystania kwoty nadpłaconego limitu co nie stanowi wcześniejszej spłaty.

W myśl § 5 części ogólnej umowy oprocentowanie kredytu jest zmienne i stanowi sumę marży kredytowej i stawki referencyjnej 12M WIBOR. Stawka referencyjna 12M ulega zmianie w okresach rocznych pod warunkiem zmiany o przynajmniej 10 punktów bazowych w stosunku do stawki referencyjnej poprzednio obowiązującej dla danej waluty. Marża banku wynosiła 3,20 %, zaś indeks bazowy dla waluty 12M WIBOR z dnia sporządzenia umowy 1,79 %.

Zgodnie z § 5 ust. 10 części ogólnej umowy w przypadku nie spłacenia przez kredytobiorcę w terminie wierzytelności banku z tytułu umowy kredytu, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany. Od zadłużenia przeterminowanego bank nalicza odsetki w wysokości określonej w Regulaminie.

Stosownie do § 13 ust. 1 części ogólnej integralną część umowy stanowił Regulamin kredytowania (...) Banku S.A., a także Tabela Opłat i Prowizji dotycząca produktów kredytowych i pożyczek dla przedsiębiorców.

Projekt umowy kredytowej został sporządzony w dniu 26 września 2016 roku.

(dowód: umowa kredytu obrotowego w rachunku bieżącym nr BG/KR-O- (...) k. 71-76)

Zgodnie z § 19 ust. 5 Regulaminu kredytowania (...) Banku S.A. wysokość stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego wynosi czterokrotność oprocentowania kredytu lombardowego. Od 1 stycznia 2016r. wysokość stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego była określana zgodnie z przyjętym w art. 481 kc sposobem obliczania odsetek maksymalnych za opóźnienie. Za czynności związane z udzieleniem i obsługą kredytu bank pobierał prowizje i opłaty wskazane w umowie kredytu lub w Tabeli Opłat i Prowizji, stanowiącej załącznik do umowy kredytu.

(dowód: Regulamin kredytowania (...) Bank S.A. k. 77-86)

Zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji dotyczącą Produktów K. i P. dla (...) opłata za wezwanie do zapłaty, a także ostatecznie wezwanie do zapłaty (pobierane od każdej wysyłki) wynosiła 30 zł.

(dowód: Tabela Opłat i Prowizji dotyczącą Produktów K. i P. dla (...) k. 87-89)

W dniu 14 października 2016r. T. N. (1) złożył dyspozycję uruchomienia kredytu.

(dowód: dyspozycja uruchomienia kredytu k. 90)

W dniu 14 października 2016r. T. N. (1) jako pełnomocnik B. N. i K. J. – w celu zabezpieczenia spłaty wierzytelności przysługujących bankowi z tytułu kredytu wraz z należnymi odsetkami, prowizjami, opłatami i kosztami z nim związanymi – zawarł z powodem umowę poręczenia. Na podstawie umowy poręczyciel nieodwołalnie i bezwarunkowo zobowiązał się względem banku wykonać wszelkie zobowiązania za dłużnika wynikające z umowy kredytu w przypadku, gdy dłużnik nie wykona ciążących na nim zobowiązań w terminie i na warunkach określonych w umowie kredytu. Poręczenie zostało udzielone bezterminowo. Zgodnie z § 4 umowy poręczenia w wypadku opóźnienia dłużnika w wykonaniu zobowiązań wobec banku wynikających z umowy kredytu, bank miał obowiązek przesłać dłużnikowi wezwanie do zapłaty w formie pisemnej pod rygorem nieważności i zawiadomić o tym fakcie w formie pisemnej poręczyciela. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego dłużnikowi terminu bank może żądać od poręczyciela spełnienia świadczenia w całości.

(dowód: umowa poręczenia nr (...) k. 182-183)

W związku z zakończeniem okresu kredytowania i upływem terminu płatności, w dniu 31 października 2018r. powód skierował do kredytobiorcy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. ostateczne wezwanie do zapłaty całości zadłużenia w kwocie 26.050,02 zł w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie zostało podpisane przez A. S., która – na podstawie pełnomocnictwa z dnia 30 maja 2018r. – była umocowana do jednoosobowego podpisywania w imieniu banku korespondencji banku skierowanej do klientów. Podobne wezwania zostały skierowane również do poręczycieli. B. N. wezwanie zostało doręczone w dniu 8 listopada 2018r., K. J. w dniu 7 listopada 2018r., zaś spółce w dniu 16 listopada 2018r.

(dowód: ostateczne przedsądowe wezwania do zapłaty z dnia 31 października 2018r. k. 108-109, 111-116, zpo k. 121-130, pełnomocnictwo z dnia 30 maja 2018r. k. 110, ostateczne przedsądowe wezwania do zapłaty z dnia 13 listopada 2018r. k. 117-120)

Na zadłużenie z tytułu umowy kredytu nr BG/KR-O- (...) składają się: niespłacony kapitał kredytu w kwocie 25.780,35 zł, odsetki karne naliczone do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu w kwocie 3.298,45 zł, odsetki umowne (kapitałowe) naliczone od kwoty kredytu w kwocie 99,31 zł, a także kwota 30 zł tytułem opłat i prowizji.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 91, historia naliczania odsetek umownych k. 92-107, zestawienie należności i zaległości k. 131-149, wyciąg z rachunku k. 150-166)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową. Oceniając wiarygodność przedłożonego materiału dowodowego Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania autentyczności i mocy dowodowej dokumentów urzędowych w postaci odpisu z rejestru przedsiębiorców KRS, a także aktów notarialnych (pełnomocnictwa notarialne, umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), które zostały złożone w formie odpisów uwierzytelnionych przez występującego w niniejszej sprawie fachowego pełnomocnika powoda. W toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie obaliła w trybie przepisów art. 252 kpc przysługujących tym dokumentom domniemań autentyczności oraz zgodności treści powołanych dokumentów z prawdą. Podobnie, za w pełni wiarygodne i autentyczne Sąd uznał pozostałe dokumenty, mające postać dokumentów prywatnych. Zważyć bowiem należy, że przedłożone przez stronę powodową odpisy umowy kredytowej, umowy poręczenia, regulaminów, wezwań do zapłaty, dowodów doręczenia zostały uwierzytelnione przez pełnomocnika powoda, zaś zgodnie z treścią art. 129 § 3 kpc zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter dokumentu urzędowego. Przedmiotowe dokumenty prywatne – w myśl art. 245 kpc – korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania pochodzenia oświadczeń zawartych w tych dokumentach, zaś w toku sprawy domniemania te nie zostały w żaden sposób obalone przez stronę pozwaną. Tym samym w ramach swobodnej oceny dowodów Sąd uznał, że przedstawione przez stronę powodową dokumenty odzwierciedlają faktyczną treść stosunków prawnych, zawiązanych pomiędzy bankiem a pozwanymi, a także okoliczności związane z wykonywaniem umowy kredytowej i jej wygaśnięciem.

Odnosząc się do kwestii formalnych, zważyć należy, iż nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek pozwanych o zawieszenie niniejszego postępowania z uwagi na toczące się postępowanie z powództwa K. J. i B. N. przeciwko T. N. (1) dotyczące uchylenia się przez obie pozwane od skutków prawnych oświadczenia o udzieleniu T. N. (1) pełnomocnictwa złożonego pod wpływem błędu. Zdaniem Sądu, postępowanie toczące się przed Sądem Rejonowym w Sopocie pod sygnaturą I C 354/20 nie ma prejudycjalnego charakteru w odniesieniu do niniejszej sprawy. Jak bowiem wskazuje się w literaturze prawniczej brak jest podstaw do zawieszenia postępowania jeżeli sąd orzekający jest w stanie samodzielnie dokonać ustaleń faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, bez konieczności wywodzenia ich z innego postępowania cywilnego (por. Elwira Marszałkowska-Krześ (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 29, 2021). Zdaniem Sądu kwestia oceny skuteczności złożonych przez pozwane oświadczeń woli dotyczących udzielenia pełnomocnictwa T. N. (1) mogła być rozpoznana w niniejszym postępowaniu jako przesłanka rozstrzygnięcia. W związku z tym pozwane bez przeszkód mogły w toku niniejszego postępowania powołać się na wadę oświadczenia woli w postaci błędu, a także złożyć na tę okoliczność stosowne wnioski dowodowe.

Bezzasadny okazał się także zarzut prekluzji podniesiony przez stronę pozwaną. Jak wskazuje się w doktrynie regulacja art. 6 § 2 kpc nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej czasowego ograniczenia przytaczania twierdzeń i dowodów oraz wywołania konsekwencji procesowej ich pominięcia wskutek niewykonania przez strony nałożonego na nie ciężaru procesowego. Nie można bowiem nakładać na strony obowiązku przewidzenia wszystkich możliwych wariantów przebiegu sprawy i ewolucji stanowiska strony przeciwnej, a od powoda nie można wymagać przewidzenia z góry wszystkich zarzutów, jakie pozwany podniesie wobec jego stanowiska, tylko odniesienia się w pozwie do znanych mu w chwili wnoszenia pozwu twierdzeń i dowodów wskazujących na zasadność powództwa (por. wyrok SN z 15 czerwca 2010 r., II CSK 27/10, L.; wyrok SN z 25 listopada 2011 r., II CSK 81/11, L.; wyrok SN z 12 stycznia 2012r., IV CSK 182/11, OSNC 2012, Nr 7–8, poz. 90). Dlatego czasowe ograniczenie przytaczania przez strony twierdzeń i dowodów może nastąpić dopiero po uprzednim ich zobowiązaniu przez przewodniczącego do złożenia pisma przygotowawczego (art. 205 3 § 1 i 2 kpc) albo po zatwierdzeniu planu rozprawy przez przewodniczego, jeżeli wyznaczono posiedzenie przygotowawcze (art. 205 12 § 1 kpc). W pozostałych przypadkach strony mogą przytaczać twierdzenia i dowody aż do zamknięcia rozprawy, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, które według przepisów KPC mogą dla niej wyniknąć z działania na zwłokę lub niezastosowania się do zarządzeń przewodniczącego i postanowień sądu (art. 205 12 § 1 kpc). Czasowe ograniczenia przytaczania twierdzeń i dowodów, określone w art. 205 3 § 1 i 2 oraz art. 205 12 § 1 kpc, stanowią zatem wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w art. 205 12 § 2 kpc, co powoduje, że przepisy dotyczące rygorów procesowych pominięcia spóźnionych twierdzeń i dowodów powinny być stosowane ściśle wyłącznie w sytuacjach, które je dotyczą (por. T. Szanciło (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 1–505 39. Tom I, Warszawa 2019). Zważyć należy, iż w niniejszej sprawie dopiero zarządzeniem z dnia 29 maja 2020r. Sąd nałożył na stronę powodową obowiązek zgłoszenia ostatecznych wniosków dowodowych w terminie 21 dni pod rygorem utraty ich powoływania w toku dalszego postępowania. Powód w czasie właściwym tj. w terminie wyznaczonym przez sąd, ustosunkował się do zarzutów pozwanych jak i zgłosił dowody na poparcie swoich twierdzeń celem odparcia powyższych zarzutów. Zważyć bowiem należy, iż powyższe zobowiązanie zostało pełnomocnikowi powoda doręczone w dniu 19 czerwca 2020r., zaś wnioski dowodowe zostały złożone w dniu 23 czerwca 2020r. Z tego względu nie było żadnych podstaw do pominięcia dowodów zgłoszonych przez powoda w kolejnych pismach procesowych.

Przechodząc natomiast do kwestii materialnoprawnych wskazać należy, iż podstawę prawną powództwa w odniesieniu do pozwanej spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. stanowił przepis art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Natomiast, w stosunku do powództwa wytoczonego przeciwko B. N. i K. J. podstawę prawną stanowił przepis art. 876 § 1 kc przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Zważyć należy, iż stosownie do art. 881 kc w braku odmiennego zastrzeżenia poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny.

W sprzeciwach od nakazu zapłaty, a także dalszych pismach procesowych pozwane B. N. i K. J. podniosły szereg zarzutów przeciwko żądaniu pozwu, w tym zarzut braku legitymacji biernej, wskazując, że nigdy nie zawierały żadnej umowy z powodowym bankiem. Jednocześnie, pozwane zakwestionowały umocowanie T. N. (1) do udzielenia poręczenia w ich imieniu. Co prawda obie pozwane przyznały, że udzieliły T. N. (2) takiego pełnomocnictwa, jednakże wskazały, że pełnomocnictwo zostało odwołane. Nadto, jak już zasygnalizowano powyżej, pozwane wskazywały, że uchyliły się od skutków prawnych swoich oświadczeń złożonych rzekomo pod wpływem błędu. Argumentacja strony pozwanej okazała się jednak chybiona w świetle zebranego materiału dowodowego. Przede wszystkim należy wskazać, że powód przedłożył zarówno odpis umowy poręczenia z dnia 14 października 2016r., jak też odpis pełnomocnictwa sporządzonego w formie aktu notarialnego, na mocy którego obie pozwane – jako wspólniczki spółki (...) sp. z o.o. – udzieliły T. N. (1) umocowania m.in. do podpisania w ich imieniu umów poręczenia. Żadnego potwierdzenia w świetle zebranego materiału dowodowego nie znajduje zarzut pozwanych, że przedmiotowe pełnomocnictwo zostało odwołane, albowiem nie złożono oświadczenia o odwołaniu tego pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego.

Całkowicie gołosłowne pozostawały również twierdzenia pozwanych o skutecznym uchyleniu się przez nie od skutków prawnych złożonych oświadczeń woli w przedmiocie udzielenia pełnomocnictwa T. N. (1). Pozwane nie przedłożyły na tę okoliczność żadnych dowodów, choć były reprezentowane na końcowym etapie postępowania przez fachowego pełnomocnika. Niezależnie jednak od powyższego twierdzenia pozwanych wydają się całkowicie nieuzasadnione w świetle zebranego materiału dowodowego. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że zarówno umowa kredytowa, jak i umowa poręczenia zostały zawarte w tej samej dacie, co data udzielenia pełnomocnictwa tj. w dniu 14 października 2016 roku. Koincydencja powyższych czynności wskazuje jednoznacznie na to, że pełnomocnictwo zostało udzielone specjalnie w celu zabezpieczenia przedmiotowej umowy kredytowej. Przy określeniu zakresu pełnomocnictwa także wyraźnie (na pierwszej pozycji) wskazano, że obejmuje ono umocowanie do podpisywania umów poręczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że pełnomocnictwo zostało udzielone w formie aktu notarialnego. Zgodnie z treścią art. 80 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1192) przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest obowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne. Z kolei w myśl § 3 notariusz jest obowiązany udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanej czynności notarialnej. Stosownie zaś do art. 94 § 1 powołanej ustawy akt notarialny przed podpisaniem powinien być odczytany przez notariusza lub przez inną osobę w jego obecności. Przy odczytaniu aktu notariusz powinien się przekonać, że osoby biorące udział w czynności dokładnie rozumieją treść oraz znaczenie aktu, a akt jest zgodny z ich wolą. Na żądanie powinny być odczytane również załączniki do aktu. Zważywszy na szczególne wymogi dotyczące czynności notarialnych wydaje się wręcz nieprawdopodobne, aby pozwane nie miały świadomości co do znaczenia dokonanej czynności prawnej i zakresu udzielonego pełnomocnictwa. Podkreślić przy tym należy, iż obie pozwane były wspólniczkami spółki kapitałowej, co wiąże się z dokonywaniem wielu czynności zarówno faktycznych i prawnych. Z tego względu pozwane niewątpliwie posiadają pewną orientację w podstawowych zasadach prawnych dotyczących obrotu gospodarczego. Nadto, nie wykazano, że oświadczenie o uchyleniu się skutków wadliwego oświadczenia woli zostało złożone w rocznym terminie o jakim mowa w art. 88 § 2 kc. W związku z powyższym należało uznać, że umowa poręczenia została zawarta w sposób skuteczny. Podobnie, Sąd nie dopatrzył się żadnych nieprawidłowości w zawarciu umowy kredytowej. Zważyć bowiem należy, iż T. N. (1) był umocowany do zawarcia w imieniu pozwanej spółki kapitałowej umowy kredytowej na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez prezesa zarządu spółki B. N. w dniu 28 października 2015r.

Pozwane B. N. i K. J. zarzuciły również, że umowa kredytu jest nieważna, albowiem T. N. (1) reprezentował więcej niż jedną stronę umowy tj. zarówno spółkę, jak i wspólników działających w imieniu własnym. Powyższy zarzut również okazał się bezzasadny. Zważyć bowiem należy, iż zakaz przewidziany w art. 108 kc obejmuje natomiast sytuację, gdy pełnomocnik jest jednocześnie stroną oraz przedstawicielem drugiej strony czynności prawnej, a także przypadek, w którym pełnomocnik umocowany przez obie strony czynności prawnej działa w imieniu obu z nich. Przepis art. 108 kc odnosi się również do sytuacji, w której pełnomocnik jednej strony czynności prawnej jest jednocześnie drugą stroną tej czynności, która nie działa osobiście, lecz przez pełnomocnika oraz sytuacji, gdy jedna strona czynności prawnej jest reprezentowana przez pełnomocnika substytucyjnego ustanowionego przez jej pełnomocnika będącego jednocześnie drugą stroną tej czynności (por. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 9, Warszawa 2019). Niewątpliwie w niniejszej sprawie zarówno w odniesieniu do umowy kredytu jak i umowy poręczenia, taki przypadek nie zachodzi. T. N. (1) zarówno przy umowie kredytowej, jak również przy umowie poręczenia występował jako pełnomocnik tylko jednej strony tj. kredytobiorcy (przy umowie kredytu) bądź poręczycieli (przy umowie poręczenia), natomiast drugą stroną obu umów był powodowy bank. Poza tym, skoro umowa kredytowa ani umowa poręczenia nie została zawarta między członkiem zarządu a spółką to nie była wymagana zgoda rady nadzorczej bądź zgromadzenia wspólników. Zatem, wbrew zarzutom pełnomocnika pozwanych w rozpatrywanym przypadku nie znajduje zastosowania przepis art. 210 § 1 ksh.

Na uwzględnienie nie zasługiwał podniesiony przez stronę pozwaną zarzut dotyczący nieudowodnienia faktu wypowiedzenia umowy kredytowej. Zważyć bowiem należy, iż w niniejszym przypadku stosunek prawny kredytu nie został rozwiązany w drodze wypowiedzenia, lecz ustał w związku z upływem okresu kredytowania. Zgodnie bowiem z treścią zawartej umowy kredyt został przyznany na okres 12 miesięcy od daty udostępnienia środków (pkt IX.2). Stosownie zaś do pkt IX.7 części ogólnej umowy wraz z upływem okresu kredytowania albo okresu kredytowania obowiązującego po odnowieniu, jeżeli bank podjął negatywną decyzję w zakresie zdolności kredytowej kredytobiorcy, skutkującą brakiem odnowienia (pierwszego albo kolejnych), kredytobiorca zobowiązany jest do zapewnienia na rachunku bieżącym całej kwoty przyznanego limitu powiększonego o należne bankowi odsetki. Powodowy bank skorzystał z powyższego uprawnienia i nie dokonał odnowienia limitu, a tym samym z upływem okresu kredytowania powstał obowiązek spłaty całości zobowiązania.

Ponadto, pozwane kwestionowały wysokość roszczenia, wskazując, że na tę okoliczność powód przedłożył wyłącznie dokumenty prywatne w postaci wyciągu z ksiąg banku, raportu zestawienia należności i zaległości wraz z kalkulacją odsetek, które – w ocenie skarżących – nie powinny stanowić wyłącznego dowodu istnienia roszczenia. Sąd nie podzielił jednak argumentacji pozwanych. Przede wszystkim należy wskazać, że pozbawienie wyciągu z ksiąg banku mocy dokumentu urzędowego nie oznacza, że dokument ten nie może stanowić wiarygodnego dowodu w postępowaniu cywilnym. Jak wskazuje się w judykaturze zaprzeczenie prawdziwości dokumentu prywatnego w postaci sporządzonego wyciągu z ksiąg rachunkowych pożyczkodawcy (kredytodawcy) nie może polegać na samej negacji istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przed bank wynika fakt zawarcia umowy pożyczki jej wysokość i ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób zarachowania kilkunastu dokonanych przez dłużnika wpłat. Pozwany nie wskazał, jakie konkretnie nieprawidłowości odbierają moc dowodową takiemu dokumentowi. Pozwany, jako dłużnik, który zaprzecza prawidłowości naliczenia odsetek, jest zobowiązany do przedstawienia merytorycznych argumentów na rzecz takiego zarzutu. Ma przy tym łatwą możliwość udowodnienia terminowości dokonanych wpłat, bowiem należy założyć, że może i powinien przedstawić dowody zapłaty każdej z uregulowanych rat, z których wynikałyby terminy spełnienia świadczenia – o ile twierdzi, że terminy wpłat w zestawieniu wierzyciela nie odpowiadają prawdzie i że w konsekwencji nastąpiło nieprawidłowe naliczenie należności odsetkowej. Takich dowodów pozwany w sprawie nie przedstawił, jak i nie formułował w tym względzie konkretnych twierdzeń faktycznych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 7 lutego 2018r., I ACa 278/17, L.). W niniejszej sprawie, poza wyciągiem z ksiąg banku, powód złożył dość bogatą dokumentację przedstawiającą w sposób szczegółowy jak kształtowało się zadłużenie z tytułu kredytu na przestrzeni okresu od dnia 18 października 2016r. do dnia 5 marca 2020r. w postaci wyciągu z rachunku bankowego dedykowanego spłacie kredytu, czy też historii naliczania odsetek. Strona pozwana – poza ogólnymi zarzutami dotyczącymi charakteru przedłożonych dokumentów – nie podniosła w odniesieniu do powyższych dokumentów żadnych zarzutów merytorycznych odnoszących się do przedstawionego przez powoda wyliczenia zadłużenia. Jednocześnie, strona pozwana nie złożyła żadnych dowodów, które pozwalałyby zakwestionować przedstawione przez powoda rozliczenie. W szczególności strona pozwana nie przedstawiła dowodów wpłaty, nieuwzględnionych przez powodowy bank przy wyliczaniu wysokości zadłużenia. Przy uwzględnieniu zapisów umowy przedstawione przez powoda wyliczenie kapitału i należnych odsetek nie budzi żadnych wątpliwości. W związku z powyższym należało uznać, że wyciąg z ksiąg bankowych w powiązaniu z pozostałymi dowodami, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych, pozwala na wyprowadzenie jednoznacznych ustaleń faktycznych co do wysokości dochodzonej pozwem wierzytelności.

Odnosząc się do poszczególnych składników roszczenia, zważyć należy, iż w niniejszej sprawie strona powodowa domagała się zapłaty przede wszystkim niespłaconego kapitału kredytu (limitu) w kwocie 25.780,35 zł. Z treści umowy wynika, że kwota limitu wynosiła 26.500 zł, a więc dochodzona kwota nie przekracza wysokości udzielonego limitu. Nadto, strona powodowa przedstawiła wyciąg z rachunku, który dokładnie przedstawia jak kształtowało się zadłużenie w okresie od dnia 18 października 2016r. do dnia 5 marca 2020r. Z dokumentu tego wynikało, że na koniec wskazanego okresu pozostały do zapłaty kapitał wynosił faktycznie 25.780,35 zł.

W ocenie Sądu strona powodowa sprostała także ciężarowi dowodu w zakresie wysokości odsetek. Zgodnie z treścią § 5 części ogólnej umowy kredytowej oprocentowanie kredytu było zmienne i stanowiło sumę marży kredytowej i stawki referencyjnej 12M WIBOR. W dacie zawarcia umowy marża banku wynosiła 3,20 %, zaś indeks bazowy dla waluty 12M WIBOR z dnia sporządzenia umowy 1,79 %, a zatem oprocentowanie kredytu wynosiło 4,99 %. Umowa stanowiła dalej, że stawka referencyjna 12M ulega zmianie w okresach rocznych pod warunkiem zmiany o przynajmniej 10 punktów bazowych w stosunku do stawki referencyjnej poprzednio obowiązującej dla danej waluty. Nowa stawka referencyjna obowiązywała od 22 dnia miesiąca będącego początkiem nowego roku rozliczeniowego, a o aktualnej stopie oprocentowania oraz jej zmianie bank informował kredytobiorcę poprzez system transakcyjny udostępniony w ramach bankowości internetowej. Jeśli kredytobiorca nie godził się na spłatę zwiększonego oprocentowania mógł rozwiązać umowę kredytową w trybie natychmiastowym pod warunkiem uprzedniej spłaty całości zadłużenia. W niniejszej sprawie strona pozwana nie wykazała, że złożyła oświadczenie o natychmiastowym rozwiązaniu umowy z powodu braku zgody na zwiększenie oprocentowania kredytu. Z kolei, strona powodowa wykazała za pomocą dowodu w postaci historii naliczania odsetek, od jakich kwot naliczono odsetki, okres za jaki je naliczono, a także wskazano stopę procentową wg której naliczano odsetki umowne. Podkreślić należy, iż odsetki kapitałowe były naliczane jedynie w okresie obowiązywania umowy. Ponadto, powód wykazał, że przysługuje mu roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie. Zgodnie z § 5 ust. 10 części ogólnej umowy w przypadku nie spłacenia przez kredytobiorcę w terminie wierzytelności banku z tytułu umowy kredytu, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany. Od zadłużenia przeterminowanego bank nalicza odsetki w wysokości określonej w Regulaminie. Zgodnie natomiast z treścią § 19 ust. 5 Regulaminu kredytowania (...) Banku S.A. wysokość stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego od 1 stycznia 2016r. była określana zgodnie z przyjętym w art. 481 kc sposobem obliczania odsetek maksymalnych za opóźnienie. Powód również wykazał sposób wyliczenia odsetek za opóźnienie, przedkładając na tę okoliczność dokument w postaci raportu – zestawienia należności i zaległości. Jak wynika z tego dokumentu po zakończeniu umowy bank naliczał odsetki karne wg stopy wynoszącej 14 %, a zatem w wysokości nieprzekraczającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie w rozumieniu art. 481 kc. Wobec powyższego nie ma żadnych podstaw, aby kwestionować złożone przez stronę powodową rozliczenie zadłużenia w zakresie świadczeń ubocznych. Jak wskazuje się w orzecznictwie pozwany, jako dłużnik, który zaprzecza prawidłowości naliczenia odsetek, jest zobowiązany do przedstawienia merytorycznych argumentów na rzecz takiego zarzutu. Ma przy tym łatwą możliwość udowodnienia terminowości dokonanych wpłat, bowiem należy założyć, że może i powinien przedstawić dowody zapłaty każdej z uregulowanych rat, z których wynikałyby terminy spełnienia świadczenia – o ile twierdzi, że terminy wpłat w zestawieniu wierzyciela nie odpowiadają prawdzie i że w konsekwencji nastąpiło nieprawidłowe naliczenie należności odsetkowej. Takich dowodów pozwany w sprawie nie przedstawił, jak i nie formułował w tym względzie konkretnych twierdzeń faktycznych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 7 lutego 2018r., I ACa 278/17, L.). W niniejszej sprawie strona pozwana nie podniosła żadnych merytorycznych zarzutów dotyczących prawidłowości przedstawionego przez bank rozliczenia odsetek kapitałowych oraz odsetek za opóźnienie, nie wskazywała w szczególności, że bank nie uwzględnił jakichkolwiek dokonanych przez nią wpłat. Strona pozwana w żaden sposób nie podważyła wiarygodności przedłożonych przez powoda dowodów. Przy uwzględnieniu zatem zapisów umowy, a także braku dowodów przeciwnych, przedstawione przez powoda wyliczenie kapitału i należnych odsetek nie budzi żadnych wątpliwości.

Nadto, strona powodowa udowodniła swoje roszczenie w zakresie żądanych opłat. Wedle Regulaminu kredytowania za czynności związane z udzieleniem i obsługą kredytu bank pobiera prowizje i opłaty wskazane w umowie kredytu lub w Tabeli Opłat i Prowizji, stanowiącej załącznik do umowy kredytu. Stosownie do § 13 ust. 1 części ogólnej integralną część umowy stanowiła m.in. Tabela Opłat i Prowizji dotycząca produktów kredytowych i pożyczek dla przedsiębiorców. Zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji opłata za wezwanie do zapłaty, ostatecznie wezwanie do zapłaty (pobierane od każdej wysyłki) wynosiła 30 zł. Strona powodowa wykazała, że do kredytobiorcy oraz poręczycieli zostało skierowane wezwanie do zapłaty w dniu 31 października 2018 roku. Bez wątpienia zatem roszczenie w zakresie poniesionych kosztów było uzasadnione.

Bezzasadne okazały się zarzuty strony pozwanej dotyczące niedochowania określonej procedury poprzedzającej dochodzenie roszczeń wobec dłużnika i poręczycieli. Zgodnie z § 4 umowy poręczenia w wypadku opóźnienia dłużnika w wykonaniu zobowiązań wobec banku wynikających z umowy kredytu, bank miał obowiązek przesłać dłużnikowi wezwanie do zapłaty w formie pisemnej pod rygorem nieważności i zawiadomić o tym fakcie w formie pisemnej poręczyciela, zaś po bezskutecznym upływie wyznaczonego dłużnikowi terminu bank mógł żądać od poręczyciela spełnienia świadczenia w całości. Powód dochował powyższej procedury, albowiem w dniu 31 października 2018 roku skierował do dłużnika wezwanie do zapłaty, a także zawiadomił o tym fakcie poręczycieli. Na tę okoliczność przedłożono uwierzytelnione kopie wezwań oraz dowodów doręczenia. Powód wykazał również, przedkładając stosowne pełnomocnictwo, że wezwanie podpisała osoba umocowana do składania tego rodzaju oświadczeń w imieniu banku.

Mając zatem na uwadze wszystkie powołane powyżej okoliczności, na mocy art. 69 ust. 1 Prawa bankowego oraz art. 876 § 1 kc i art. 881 kc Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 29.208,11 zł wraz z maksymalnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 25.780,35 zł od dnia 14 września 2019r. do dnia zapłaty. Odsetki zostały naliczone od dnia wytoczenia powództwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywających niniejszy spór pozwanych na rzecz powoda kwotę 3.983 zł, na którą składają się: opłata sądowa od pozwu (366 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika powoda w stawce minimalnej (3.600 zł) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Jachurska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Jank
Data wytworzenia informacji: