Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Jank

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2024 r. w G.

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko Związkowi (...) w (...) Oddziałowi w G.

o zapłatę

I.  Oddala powództwo,

II.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

Sygnatura akt I C 326/24

Uzasadnienie wyroku z dnia 24 października 2024 roku

Powód A. K. wniósł pozew przeciwko Związkowi (...) w (...) Oddział w G. o zapłatę kwoty 43.200 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 15 maja 2022 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z pozwanym ustną umowę w przedmiocie zorganizowania i świadczenia usług cateringowych podczas Wystawy Psów (...) w dniach 7-9 maja 2022 roku w C.. Zgodnie z ustaleniami stron, powód zakupił artykuły spożywcze w uzgodnionych ilościach oraz niezbędne od ich serwowania akcesoria, a następnie świadczył usługi cateringowe podczas wystawy, za co wystawił pozwanemu fakturę. Powód został przez pozwanego wprowadzony w błąd co do ilości osób mających brać udział w wystawie, co wiązało się z ilością zakupionych towarów, których wiele zostało nierozdysponowanych podczas wystawy. W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, pozwany zażądał weryfikacji i wskazania poszczególnych składowych pozycji zawierających się w kwocie faktury, w związku z czym w dniu 27 września 2022 roku powód przesłał mu specyfikację. Mimo tego pozwany nie uregulował należności wynikającej z faktury.

(pozew, k. 2-5)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Jak wskazał strony umówiły się, że powód może postawić stanowisko gastronomiczne podczas wystawy psów i nie będzie musiał płacić pozwanemu czynszu dzierżawnego w formie pieniężnej. W zamian powód miał dostarczyć pozwanemu ustalony wcześniej alkohol, którego wartość była dużo niższa od ceny rynkowej czynszu. Powód nie wywiązał się z umowy, albowiem dostarczył alkohol nie takiej jakości i ilości, jak ustaliły strony, a nadto domagał się zapłaty za niego po cenach wyższych niż detaliczne ceny rynkowe. Pozwany podniósł, że strony nie zawierały umowy w formie pisemnej ani nie prowadziły negocjacji odnośnie usług cateringu, które powód miał świadczyć na koszt pozwanego. Nie doszło też do zawarcia takiej umowy per facta concludentia. Powód przez dwa dni prowadził odpłatną sprzedaż jedzenia na wystawie na rzecz osób ją odwiedzających i biorących w niej udział. W czasie trwania wystawy powód nie przekazywał nieodpłatnie żadnego wyżywienia na rzecz członków pozwanego ani też innym osobom zaangażowanym w wystawę. Wszystkie produkty wskazane na fakturze powód sprzedawał wyłącznie osobom bezpośrednio zainteresowanym jego ofertą. Pozwany wskazał, że złożona przez powoda specyfikacja faktury nie zawiera wykazu, jakie potrawy i w jakiej ilości zostały rzekome dostarczone na rzecz pozwanego, lecz jest jakimś spisem faktur prawdopodobnie otrzymanych od kontrahentów. Nadto, wartość towarów, które znajdują się na wykazanie wynosi jedynie 32.794,61 zł. Pozwany próbował na drodze polubownej wyjaśnić z powodem, że jego roszczenia są niezasadne i chciał rozliczyć się z dostawy alkoholu, lecz stanowisko powoda było nieustępliwe, nadto straszył on pozwanego donosem do organów ścigania i urzędu skarbowego.

(odpowiedź na pozew, k. 108-110v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. K. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą PPHU (...) z siedzibą w P..

(dowód: wydruk z (...), k. 13-14)

W 2022 roku z powodem skontaktował się telefonicznie znajomy z zapytaniem, czy powód byłby zainteresowany wystawieniem swojego stanowiska gastronomicznego podczas (...) Krajowej (...) organizowanej w dniach 7-9 maja 2022 roku w C. przez Związek (...) w (...) Oddział w G.. Powód zainteresował się tą propozycją. W dniu 12 kwietnia 2022 roku powód wraz z partnerką K. B. pojechali na spotkanie z przedstawicielkami organizatora. Strony uzgodniły, że podczas wystawy powód będzie mógł wystawić swoje stanowisko gastronomiczne bez obowiązku zapłaty na rzecz pozwanego czynszu, a w zamian miał dostarczyć pozwanemu alkohol. Zysk powoda miał pochodzić ze sprzedaży posiłków osobom odwiedzającym wystawę. W związku z zamiarem sprzedaży alkoholu podczas wystawy powód podjął starania o uzyskanie koncesji na sprzedaż alkoholu, w czym pomagała mu przedstawicielka pozwanego W. W..

(dowód: zeznania świadka K. B., płyta CD k. 164, zeznania świadka P. K., płyta CD k. 164, zeznania świadka A. W., płyta CD k. 164, zeznania świadka W. W., płyta CD k. 164, przesłuchanie powoda A. K., płyta CD k. 174)

Na czas trwania wystawy pozwany zamówił wyżywienie i zakwaterowanie dla organizatorów i sędziów u innego przedsiębiorcy. Za powyższe usługi pozwany zapłacił kwotę 34.796 zł, co obejmowało m.in. koszt wyżywienia w poszczególnych dniach dla odpowiednio 30, 45 i 25 osób.

(dowód: specyfikacja, k. 152, faktura, k. 153-154)

W trakcie (...) Krajowej (...) powód wystawił swoje stanowisko gastronomiczne i sprzedawał posiłki osobom odwiedzającym wystawę. W przygotowywaniu posiłków oraz ich sprzedaży pomagali mu m.in. partnerka K. B., córka P. K. i znajomy P. P. (1).

(dowód: zeznania świadka K. B., płyta CD k. 164, zeznania świadka P. K., płyta CD k. 164, przesłuchanie powoda A. K., płyta CD k. 174)

W dniu 7 maja 2022 roku powód wystawił na rzecz pozwanego fakturę nr (...) na kwotę 43.200 zł za usługę cateringową.

(dowód: faktura nr (...), k. 22)

Pismem z dnia 14 lipca 2022 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty ww. kwoty nieprzekraczalnym terminie do dnia 21 lipca 2022 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 14 lipca 2022r. wraz z dowodem nadania, k. 23-23v)

W odpowiedzi, pismem z dnia 25 lipca 2022 roku pozwany wskazał, że nie jest możliwa weryfikacja poprawności i zasadności kwoty uwzględnionej na fakturze i zażądał przedstawienia szczegółowego zakresu usługi cateringowej.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 25 lipca 2022r., k. 24-24v)

W dniu 27 wrześnian 2022 roku pełnomocnik powoda przesłał pozwanemu specyfikację towarów i usług sporządzoną przez powoda. Przedmiotowa specyfikacja obejmowała wykaz faktur ze wskazaniem daty wystawienia, kwoty i określeniem towaru i usługi. W specyfikacji uwzględniono następujące pozycje:

- pawilon – 1.549,98 zł;

- ogórek kiszony – 95 zł;

- kociołek – 616,79 zł;

- wędlina – 254,15 zł;

- kości wędzone – 215,04 zł;

- sok malinowy – 100,05 zł;

- garnki 5 litrów – 94,98 zł;

- keg piwa 30 litrów – 5.535 zł;

- keg piwa 30 litrów – 3.172,66 zł;

- garnek kamionka – 99,99 zł;

- przyprawy – 68,11 zł;

- wypożyczenie przyczepy – 100 zł;

- warzywa (ziemniaki, surówka) – 1.023,10 zł;

- chleb wiejski – 450 zł;

- bułki – 700,75 zł;

- rożno kurczak – 4.996 zł;

- zapiekanki, kebab, frytki, przyprawy, sosy – 6.247,61 zł;

- kiełbasa – 1.475,40 zł;

- wynajem przyczepy z rożnem i kebabem – 6.000 zł.

(dowód: pismo z dnia 27 wrześnian 2022r., k. 25 wraz z dowodem nadania, k. 25v i specyfikacją, k. 26)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków K. B., P. K., A. W., P. P. (1) i W. W. oraz dowodu z przesłuchania powoda.

Przechodząc do oceny zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego należy wskazać, że brak było podstaw do kwestionowania autentyczności przedstawionych przez strony dokumentów prywatnych. Żadna ze stron nie podnosiła bowiem, że zostały one w jakikolwiek zmanipulowane, a zawarte w nich oświadczenia nie pochodzą od osób wskazanych jako ich autorzy. Sąd z urzędu także nie dostrzegł żadnych śladów podrobienia, przerobienia czy innej ingerencji. W ocenie Sądu nie sposób jednak uznać, by dowody przedstawione przez stronę powodową, w szczególności w postaci faktury VAT oraz specyfikacji towarów, stanowiły wiarygodny dowód na okoliczność zawartej przez strony umowy oraz wysokości należnego powodowi wynagrodzenia, bądź poniesionej przez niego szkody. Zważyć bowiem należy, iż dokumenty te pochodzą wyłącznie od powoda, a zatem odzwierciedlają stanowisko wyłącznie jednej strony sporu. Na podstawie przedmiotowych dokumentów w żaden sposób nie można zrekonstruować treści zawartego przez strony stosunku prawnego, albowiem pozwany zaprzeczył, aby strony umawiały się o dostawę towarów i usług opisanych w specyfikacji, zaś powód nie przedstawił innych, niewątpliwie wiarygodnych dowodów pozwalających na poczynienie w tym zakresie stanowczych ustaleń. Wreszcie, należy zauważyć, że wartosć towarów wyszczególnionych w specyfikacji nie odpowiada kwocie wskazanej na fakturze, czego powód w żaden sposób nie wyjaśnił.

Jeśli chodzi natomiast o ocenę wiarygodności osobowego materiału dowodowego, to za całkowicie gołosłowne należało uznać zeznania świadków K. B., P. K. i P. P. (1) odnośnie wzajemnych ustaleń stron co do przedmiotu zobowiązania. Zważyć należy, iż wymienieni świadkowie wskazywali m.in., że usługa cateringowa miała obejmować m.in. zapewnienie nieodpłatnych posiłków oraz alkoholu osobom wskazanym przez pozwanego, w szczególności sędziom konkursu. Świadkowie utrzymywali także, że przy zawarciu umowy ustnej pozwany zażądał określonego menu (w tym kebabów, kurczaków, czy zapiekanek), a także zapewnienia odpowiedniego sprzętu (m.in. foodtracka, czy namiotu). Nadto, według świadków pozwany przed imprezą miał zapewniać powoda o wyłączności w sprzedaży posiłków na terenie wystawy i nie wywiązał się z tego zobowiązania. Dalej, zarówno A. K. jak i świadkowie wskazali, że zgodnie z uzgodnieniami stron powód miał zapewnić catering dla określonej ilości osób wskazanej przez pozwanego (ze strony powoda padła tu liczba 5000 osób), przy czym pozwany nie miał płacić mu wynagrodzenia w formie pieniężnej za świadczone usługi, a zysk powoda miał pochodzić ze sprzedaży posiłków podczas wystawy. Jednocześnie z zeznań tych wynikało, że powód upatrywał źródeł odpowiedzialności pozwanego w tym, że z uwagi na zbyt małą ilość osób uczestniczących w imprezie nie osiągnął zakładanego dochodu i poniósł stratę. Zeznania wymienionych świadków oraz powoda odnośnie treści zawartej ustnie umowy nie znajdują żadnego potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym. Przede wszystkim należy wskazać, że świadkowie zawnioskowani przez stronę pozwaną, tj. A. W. i W. W., zaprzeczyły, aby zakres zawartej przez strony umowy obejmował również dostarczanie jakichkolwiek nieodpłatnych posiłków na rzecz sędziów czy organizatorów. W tym względzie zeznania organizatorek wystawy wydają się o tyle prawdopodobne, że z dołączonych do akt sprawy dokumentów wynika, że pozwany zamówił u innego przedsiębiorcy wyżywienie dla kilkudziesięciu osób na czas trwania imprezy i poniósł z tego tytułu określone koszty. Dodatkowo, ani A. W. ani też W. W. nie potwierdziły twierdzeń strony powodowej o narzuceniu powodowi konkretnego menu bądź konkretnego wyposażenia (foodtruck, namiot), czy zapewnieniu go o wyłączności na sprzedaż posiłków podczas wystawy. W ocenie Sądu nie sposób ustaleń faktycznych w powyższym zakresie opierać na zeznaniach powołanych przez powoda świadków. Zważyć bowiem należy, iż część z nich (K. B., P. K.) to członkowie najbliższej rodziny powoda (żona, córka), wspólnie prowadzący z nim działalność gospodarczą i gospodarstwo domowe, co oznacza, że osoby te miały oczywisty interes w składaniu zeznań na korzyść powoda. Z kolei, P. P. (2) nie brał udziału w ustaleniach dotyczących przedmiotu zobowiązania, a jego wiedza w tym zakresie pochodziła wyłącznie od powoda.

Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu zasadą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.) na powodzie spoczywał obowiązek udowodnienia dochodzonego roszczenia co do zasady i wysokości. Zdaniem Sądu powód jednak nie sprostał tej powinności. Przede wszystkim należy zauważyć, że w pozwie powód wskazał, że dochodzi w niniejszym postępowaniu zapłaty wynagrodzenia za usługę cateringową świadczoną na rzecz pozwanego. Na potwierdzenie tak określonego roszczenia powód dołączył fakturę nr (...) wystawioną na kwotę 43.200 zł właśnie za usługę cateringową. W tym stanie rzeczy za podstawę powództwa należało przyjąć przepis art. 750 k.c. dotyczący umowy świadczenia usług. Zważyć jednak należało, że z zebranego materiału dowodowego nijak nie wynika, aby pomiędzy stronami doszło do zawarcia w formie ustnej umowy, której przedmiotem było świadczenie na rzecz pozwanego usługi cateringowej. Zarówno z zeznań świadków zawnioskowanych przez stronę pozwaną, jak też z zeznań samego powoda wynikało, że strony ustaliły, że powód wystawi swoje stanowisko gastronomiczne z posiłkami na wystawie organizowanej przez pozwanego, przy czym pozwany nie miał z tego tytułu płacić mu żadnego wynagrodzenia. Zysk powoda miał pochodzić ze sprzedaży posiłków osobom odwiedzającym imprezę. W związku z powyższym roszczenie o wynagrodzenie za świadczenie usługi cateringowej należało uznać za całkowicie nieuzasadnione. Zauważyć należy, iż z zeznań partnerki powoda K. B. wynika, że kwota wskazana na wystawionej pozwanemu fakturze odpowiada wydatkom poniesionym przez powoda w związku z wystawieniem stanowiska podczas imprezy organizowanej przez pozwanego. Zdaniem świadka impreza nie osiągnęła rozmiarów, o jakich miał zapewniać rzekomo pozwany, a tym samym niemożliwe stała się sprzedaż żywności zakupionej przez powoda. Stąd strona powodowa wywodziła, że poniosła stratę odpowiadającą – jak zdaje się wynikać z tych zeznań – wartości niesprzedanego towaru. Nadto, z zeznań tych wynikało, że zgodnie z ustaleniami stron powód poczynił pewne nakłady (wynajęcie foodtrucka, zakup namiotu czy garnków), które mu się nie zwróciły. W związku z powyższym należy domniemywać, że strona powodowa w zasadzie upatruje źródeł odpowiedzialności pozwanego w nienależytym wykonaniu umowy (art. 471 k.c.). Zgodnie z treścią art. 321 § 1 k.c. Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Podkreślić należy, iż konieczność zachowania zgodności przedmiotu wyrokowania z przedmiotem procesu dotyczy także podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Nie jest zatem dopuszczalne uwzględnienie powództwa na innej podstawie faktycznej niż wskazana przez powoda (zob. wyrok SN z 27 marca 2008 r., II CSK 524/07, L.; wyrok SN z 18 marca 2005 r., II CK 556/04, OSNC 2006, Nr 2, poz. 38). Żądanie wraz z przytoczeniem okoliczności faktycznych, które żądanie to uzasadniają, formułowane jest przez powoda w pozwie (art. 187 § 1 k.p.c.), przy czym może ono ulegać zmianom w toku postępowania. Mogą być to również fakty powołane przez pozwanego i przyznane przez powoda (zob. wyrok SN z 25 lutego .2010 r., V CSK 297/09, L.). Z tego względu należy uznać, że zakres orzekania powinien odpowiadać żądaniu istniejącemu w dacie zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c). Należy mieć jednak na względzie, że w niniejszym sporze powód był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, który konsekwentnie podtrzymywał wskazaną w pozwie podstawę faktyczną. Z tego też względu Sąd nie mógł orzec na podstawie innej podstawy faktycznej aniżeli wskazana przez powoda. W świetle powyższych rozważań stanowiłoby to przekroczenie granic wyrokowania określonych w art. 321 § 1 k.p.c.

Niemniej, nawet gdyby uznać dopuszczalność wyrokowania na podstawie innej podstawy faktycznej (odpowiedzialność kontraktowa), to również w takim przypadku brak byłoby dostatecznych podstaw do uwzględnienia powództwa. Przede wszystkim powód nie udowodnił w toku niniejszego postępowania, że zawarta przez strony umowa obejmowała dostarczenie wskazanych przez niego towarów i usług (w szczególności, że pozwany wymagał serwowania określonych posiłków dla uzgodnionej ilości osób i nałożył na powoda określone wymogi sprzętowe), a także, że pozwany nie wykonał swojego zobowiązania, co rodzi jego odpowiedzialność kontraktową. Nadto, powód nie dostarczył żadnego wiarygodnego materiału dowodowego na okoliczność wysokości poniesionej szkody. Zdaniem Sądu, wiarygodnych dowodów w tym zakresie nie stanowią przedłożone przez niego faktura nr (...) oraz specyfikacja towarów. Faktura poza kwotą i ogólnym określeniem usługi nie wskazuje nazwy (rodzaju) poszczególnych towarów i usług, ilości (liczby) dostarczonych towarów czy zakresu wykonanych usług. Z kolei, w specyfikacja wystawiona na żądanie pozwanego obejmuje jedynie wykaz faktur ze wskazaniem daty wystawienia, kwoty i określeniem towaru i usługi. Z treści tego dokumentu również nie wynikało jaka ilość poszczególnych produktów została zakupiona w związku z wystawieniem stanowiska gastronomicznego podczas wystawy organizowanej przez pozwanego. Sam powód także nie potrafił wskazać jaka ilość jedzenia, została zamówiona, twierdząc, że o tym decydowała jego partnerka i córka na podstawie ilości osób spodziewanych na wystawie. Jednocześnie powód wywodził, że skalkulował ilość zakupionego towaru, licząc na to, że sprzeda ją w trakcie wystawy i osiągnie z tego tytułu określony zysk. Nie ma przy tym dostatecznych dowodów świadczących, że pozwany narzucił powodowi jakiekolwiek normy ilościowe, jak też że gwarantował powodowi określoną ilość osób uczestniczących w imprezie. Tym samym należało uznać, że podjęte przez powoda decyzje odnośnie zakupu produktów mieszczą się w ramach ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej. Należy również zauważyć, że treść specyfikacji przedłożonej przez powoda jest sprzeczna z treścią faktury. Jak wskazano powyżej faktura została wystawiona na kwotę 43.200 zł, natomiast suma towarów wymienionych w specyfikacji stanowi kwotę znacznie niższą (32.794,61 zł). W żaden sposób nie wyjaśniono różnicy pomiędzy ww. kwotami. Dalej, należy zauważyć, że w specyfikacji wymieniono szereg towarów stanowiących ruchomości, których powód jest właścicielem. W toku niniejszego postępowania powód nie wykazał, że ww. ruchomości (namiot, garnki, kociołki etc.) zostały zakupione na zlecenie pozwanego z opcją zwrotu ich wartości, czy obowiązkiem przewłaszczenia na rzecz pozwanego. Przedmiotowe ruchomości nadal znajdują się w majątku powoda, stanowią jego własność i może nimi rozporządzać według własnego uznania, w szczególności może je sprzedać odzyskując przynajmniej część zainwestowanych w ich zakup środków pieniężnych. Nie ma także podstaw do obciążenia pozwanego kosztami zakupionego alkoholu. Z zeznań świadków A. W. i W. W. wynika, że część alkoholu została przekazana pozwanemu jako ekwiwalent za udostępnienie możliwości sprzedaży posiłków podczas wystawy. Jednak nie ulega wątpliwości, że pozostała część alkoholu była przedmiotem sprzedaży podczas wystawy, wszak uprzednio powód musiał uzyskać koncesję na sprzedaż alkoholu. Wobec powyższych braków w materiale dowodowym nie sposób oszacować poniesionej przez powoda szkody nawet na podstawie art. 322 k.p.c. Powód bowiem nie przedłożył żadnych dowodów potwierdzających zakupiony przez niego towar w związku z udziałem w wystawie organizowanej przez pozwanego, ilość tego towaru i poniesiony przez niego koszt. Powód nie przedłożył żadnych faktur czy rachunków dokumentujących poniesione z tego tytułu wydatki. Nie wiadomo także jaką ilość zakupionego towaru powód zdołał sprzedać podczas wystawy, ani też jaką kwotę z tego tytułu uzyskał. Z osobowego materiału dowodowego bowiem wynika, że część żywności została sprzedana i jedynie część uległa zepsuciu.

W związku z powyższym, na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 6 k.c. a contrario powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy spór powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 zł, na co składały się: opłata za czynności fachowego pełnomocnika w stawce minimalnej zgodnie z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (3600 zł), a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł). Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonej kwoty tytułem kosztów procesu należały się odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.