I C 325/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2023-04-25
Sygn. akt: I C 325/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 kwietnia 2023 r.
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Małgorzata Żelewska
Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 marca 2023 r. w G.
sprawy z powództwa M. S. (1)
przeciwko M. S. (2)
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (art. 840kpc)
I. pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 5 lipca 2018r. wydanego w sprawie II C 4130/17, opatrzonego klauzulą wykonalności dnia 29 sierpnia 2018r., w zakresie pkt. IIIa w części tj. w zakresie kwoty 36.000 (trzydzieści sześć tysięcy złotych) stanowiącej raty alimentacyjne w kwocie po 800 zł każda za okres od lipca 2018r. do marca 2022r.
II. zasądza od pozwanego M. S. (2) na rzecz powoda M. S. (1) kwotę 5.417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
I C 325/22
UZASADNIENIE
Powód M. S. (1) w pozwie wniesionym przeciwko M. S. (2) domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 5 lipca 2018 r, wydanego w sprawie II C 4130/17 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 29 sierpnia 2018 r. w zakresie punktu IIIa, w części, to jest w zakresie kwoty 36 000 zł co stanowi iloczyn 45 rat alimentacyjnych miesięcznych po 800 zł każda, liczonych od lipca 2018 r. do marca 2022 r.. W uzasadnieniu pozwu powód twierdził, że całość egzekwowanych alimentów została terminowo zapłacona przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, na zasadach określonych w porozumieniu rodzicielskimi i umowie dotyczącej podziału majątku wspólnego.
Pozwany M. S. (2) reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową J. S. wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że powód nie płaci alimentów od 5 lipca 2018 r.. Raty kredytu powód spłaca zgodnie z umową darowizny z dnia 27 października 2017 r.
Stan faktyczny:
W punkcie IIIa wyroku z dnia 5 lipca 2018 r. w sprawie sygn. akt II C 4130/17 o rozwód, Sąd Okręgowy w Gdańsku kosztami utrzymania i wychowania małoletniego M. S. (2) obciążył rodziców ustalając udział M. S. (1) na kwotę 800 zł miesięcznie płatne z góry do 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniego J. S.. Wyrok uprawomocnił się 27 lipca 2018 r..
29 sierpnia 2018 r. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Gdańsku wyrok w zakresie punktu III podpunkt a zaopatrzył w klauzulę wykonalności
/okoliczność bezsporna, wyrok w sprawie II C 4130/17 k. 27-28/
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gdyni M. Z. w dniu 23 marca 2022 r. wszczął postępowanie egzekucyjne pod sygn. Kmp 9/22 na podstawie tytułu wykonawczego wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 5 lipca 2018 r. w zakresie jego punktu III lit. a. Na ten dzień dług alimentacyjny wyliczono na kwotę 36 000 zł należności głównej.
/okoliczność bezsporna, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 20-22, wezwanie dłużnika do złożenia wykazu majątku k. 23, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z tytułu zwrotu lub nadpłaty podatku k. 24, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat k. 25-26, wniosek dłużnika o wstrzymanie czynności egzekucyjnej k. 112-113/
27 października 2017 r. J. S. i M. S. (1) zawarli porozumienie dotyczące podziału majątku dorobkowego oraz alimentów na syna M. S. (2). W punkcie 7.1 porozumienia, M. S. (1) zobowiązał się, za zgodą żony J. S., przenieść na nią w drodze umowy darowizny spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ul. (...). J. S. oświadczyła z kolei, że znany jest jej fakt, że przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego obciążone jest hipoteką na zabezpieczenie kredytu, jaki M. S. (1) zaciągnął na zakup tego prawa oraz, że po nabyciu prawa do przedmiotowego lokalu przejmie na siebie obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami.
/porozumienie z dnia 27.10.2017 r. k. 33-34, umowa kredytu nr (...) z załącznikami k. 11-18, potwierdzenie operacji bankowej k. 35-77/
Umową darowizny z dnia 27 października 2017 r. M. S. (1) darował J. S. do jej majątku osobistego spółdzielcze własnościowe prawo do przedmiotowego lokalu.
/okoliczność bezsporna, umowa darowizny z dnia 27.10.2017 r. k. 126-128, wydruk księgi wieczystej nr (...) k. 88-111, zeznania M. S. (1) k. 174-175, płyta – nagranie z rozprawy k. 176/
W okresie od lipca 2018 r. do marca 2022 r. M. S. (1) dokonywał spłat ze swoich środków rat kredytu, na zabezpieczenie którego spółdzielcze własnościowe prawo do przedmiotowego lokalu mieszkalnego było obciążone hipoteką. Powyższe na skutek uzgodnienia z J. S. było równoznaczne z wykonywaniem przez niego obowiązku alimentacyjnego względem M. S. (2).
/dokument – uzgodnienie M. S. (1) i J. S. k. 32, pozew o podwyższenie alimentów k. 29-31, zeznania M. S. (1) k. 174-175, płyta – nagranie z rozprawy k. 176/
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny był bezsporny w zakresie nałożonego na M. S. (1) obowiązku alimentacyjnego względem małoletniego syna M. S. (2), a także przeniesienia umową darowizny na J. S. własności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Kwestią sporną było to kto był zobowiązany do spłaty pozostałego kredytu oraz to czy J. S. i M. S. (1) uzgodnili, że zamiast płacić alimenty do rąk matki, powód będzie dokonywał wpłat do banku tytułem spłaty kredytu.
Sąd pominął na podstawie art. 235 2 § 1 pkt. 3 kpc w zw. z art. 6 k.p.c. wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. S. (2). Dowód ten był nieprzydatny dla wykazania faktu zaspokajania alimentów przez M. S. (1) oraz treści ustaleń jego i J. S. w tym zakresie. M. S. (2) jest osobą małoletnią, dzieckiem J. S. i M. S. (1), zamieszkuje z matką, w związku z czym nie posiada pełnej i obiektywnej wiedzy na temat uzgodnień finansowych między rodzicami.
Sąd pominął także na mocy art. 302 § 1 kpc dowód z przesłuchania J. S. w charakterze strony, pomimo bowiem wezwania jej do osobistego stawiennictwa pod rygorem pominięcia dowodu z jej zeznań, nie stawiła się na rozprawie w dniu 30 marca 2023 r..
Dowody w postaci dokumentów: zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, harmonogram spłat kredytu, pismo z Urzędu Miasta w G., nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy, Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej pozostałych przedłożonych przez strony dokumentów.
W odpowiedzi na pozew J. S. zakwestionowała zawarte z M. S. (1) porozumienie co do tego, że przyjmując od powoda darowiznę z postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego zobowiązała się do spłaty pozostałego kredytu obciążającego to prawo a także co do tego, że płatności alimentów na małoletniego syna miały następować nie do jej rąk a w formie płatności rat kredytu. Za takim jednak uzgodnieniem byłych małżonków świadczy treść zawartego przez nich porozumienia z dnia 27.10.2017 r.. Nadto J. S. sama wskazała w pozwie o podwyższenie alimentów, że „Kwota przyznana na poprzedniej rozprawie jest niewystarczająca, tym bardziej, że były mąż pokrywa ratę kredytu mieszkaniowego, (tak było ustalone w sądzie) z pieniędzy alimentacyjnych (...)”. W piśmie tym przyznaje więc, że istniały takie uzgodnienia. Nadto sama J. S. nie stawiła się na rozprawie, gdzie mogła przedstawić swoje stanowisko i argumenty na jego poparcie. Poza samym twierdzeniem J. S., brak jest dowodów na to, że została zastraszona, czy też zmuszona do podpisania wskazanych dokumentów, a także na to, że nie miała świadomości ich znaczenia. Należy zauważyć nadto, że J. S. wniosła o egzekucję należności alimentacyjnych dopiero w 2022 r., twierdząc przy tym, że M. S. (1) nie płacił ich od 2018 r.
Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania powoda M. S. (1). W ocenie Sądu jego zeznania są szczere, spójne i nie budzą wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego czy logicznego rozumowania. Zdaniem Sądu zeznania powoda w połączeniu z zebraną dokumentacją tworzą spójny obraz okoliczności dotyczących płatności alimentów na pozwanego poprzez dokonywanie spłat kredytu.
Oceniając roszczenie zgłoszone w pozwie należało w pierwszej kolejności rozważyć, czy okoliczności faktyczne w nim powołane mieszczą się w hipotezie stanowiącego podstawę prawną powództwa przepisie art. 840 k.p.c.
Wskazany przepis stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
W ocenie sądu okoliczności na które powołuje się powód, a mianowicie fakt zawarcia porozumienia z J. S., na mocy którego zamiast do jej rąk, płatności alimentów regulował poprzez spłacanie rat kredytu, zaciągniętego na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, mogą być skutecznie podnoszone jako podstawa powództwa przeciwegzekucyjnego. Jeżeli bowiem nie doszło do wyegzekwowania świadczenia przez organ egzekucyjny lub spełnienia świadczenia do rąk komornika (art. 815 k.p.c.), ale do pozaegzekucyjnego wykonania zobowiązania, to wykonalność tytułu wykonawczego nie wygasła. W takim przypadku pojawia się inna przesłanka uzasadniająca pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Zgodnie bowiem z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, m.in. jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (vide: Postanowienie SN z 31.08.2022 r., I CSK 3461/22, LEX nr 3414750).
Zgodnie z art. 453 kc jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa (datio in solutum). Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Z treści dokumentu porozumienia, uzgodnienia a także powództwa o podwyższenie alimentów wynika, że J. S. i M. S. (1) wspólnie porozumieli się co do takiej formy spełnienia obowiązku zapłaty alimentów. Z kolei z przedstawionych potwierdzeń operacji wynika, że M. S. (1) regulował płatności za raty kredytu w objętym egzekucją zakresie.
Mając na uwadze powyższe sąd uwzględnił powództwo na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.
O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na kwotę zasądzoną na rzecz powoda składają się: opłata od pozwu 1 800 zł, koszty zastępstwa procesowego w stawce 3 600 zł, wynikającej z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opat za czynności adwokackie oraz kwota 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Żelewska
Data wytworzenia informacji: