Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 12 kwietnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2023 roku

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko Z. W.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie powodowej – Gminy M. G.

o eksmisję

nakazuje pozwanemu Z. W., aby opuścił, opróżnił z wszystkich rzeczy i wydał powódce M. S. lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ulicy (...), który zajął bez tytułu prawnego;

orzeka, że pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego;

odstępuje od obciążania pozwanego kosztami procesu należnymi powódce i interwenientowi ubocznemu;

przyznaje pełnomocnikowi z urzędu pozwanego Z. W. adwokat N. K. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 240,00 złotych (dwieście czterdzieści złotych) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu;

odracza spełnienie świadczenia wynikającego z punktu I wyroku na termin dwóch miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Sygn. akt I C 286/22

UZASADNIENIE

Powódka M. S. wniosła pozew o nakazanie pozwanemu Z. W. opróżnienie, opuszczenie lokalu numer (...) położonego w G. przy ul. (...) wraz ze wszystkimi rzeczami do niego należącymi oraz wydanie powódce M. S. przedmiotowego lokalu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż Z. W. zamieszkuje wraz z matką W. S. w przedmiotowym lokalu bez tytułu prawnego.

W dniu 12 czerwca 2017 roku orzeczono eksmisję w stosunku do W. S.. Jednocześnie w treści orzeczenia wskazano, iż pozwanej nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

Pomimo treści orzeczenia Gmina M. G. pismem z dnia 15 lipca 2020 roku przedstawiła W. S. ofertę zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, z której ta nie skorzystała.

Ponadto po uprawomocnieniu się orzeczenia przyjęła ona do lokalu swojego syna Z. W. poruszającego się na wózku inwalidzkim. Wezwany do opuszczenia lokalu nadal tam zamieszkuje i nie płaci powódce odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu.

(pozew – k. 2-5)

Pozwany zajął stanowisko procesowe w piśmie z dnia 27 lutego 2023 roku, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości, ewentualnie orzeczenie, iż przysługuje mu uprawnienie do lokalu socjalnego.

W ocenie pozwanego sytuacja osobista, finansowa, zdrowotna pozwanego nakazuje zastosowanie wobec niego przepisu art. 5 k.c.

(pismo procesowe pozwanego – k. 144)

Do postępowania wstąpił po stronie powodowej interwenient uboczny Gmina M. G. wnoszą o uwzględnienie powództwa i ustalenie, iż pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

W treści pisma wskazał, iż z uwagi na trudną sytuację W. S. zaproponował jej miejsce z zespole opiekuńczym MOPS lub objęcie lokalu socjalnego przy ulicy (...).

Na rozprawie w sprawie I C 637/18 w dniu 4 grudnia 2018 roku W. S. oświadczyła, iż zamieszkuje sama w przedmiotowym lokalu. Tym samym pozwany zajął lokal mieszkalny już po utracie tytułu prawnego do lokalu przez W. S., a zatem zajął lokal bez tytułu prawnego.

(interwencja uboczna – k. 49- 50v.)

Stan faktyczny:

Lokal mieszkalny numer (...) położony przy ulicy (...) w G. stanowi własność powódki M. S., która nabyła niniejszy lokal w dniu 30 grudnia 2021 roku. Powódka nabyła własność lokalu od osoby fizycznej. Jest to lokal mieszkalny położony na pierwszej kondygnacji, trzypokojowy, o powierzchni 73,19 m ².

(dowód: wydruk z księgi wieczystej – k. 9-13)

Wyrokiem zaocznym z dnia 12 czerwca 2017 roku Sąd nakazał pozwanej W. S., aby opuściła wskazany powyżej lokal mieszkalny nie przyznając jej uprawnienia do lokalu socjalnego. Wyrok ten stał się prawomocny co najmniej z dniem 28 lipca 2017 roku.

(dowód: wyrok zaoczny – k. 17-18)

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 grudnia 2019 roku w związku z wniesioną apelacją oddalono powództwo W. S. o ustalenie dla niej prawa do lokalu socjalnego. Wyrok w powyższej części stał się prawomocny z dniem jego wydania.

(dowód: wyrok, k. 53)

W dniu 15 lipca 2020 roku Gmina M. G. złożyła W. S. ofertę najmu lokalu socjalnego numer (...) przy ulicy (...) w G., z której nie skorzystała. Oferta wygasła w dniu 5 sierpnia 2022 roku. Obejmował on jeden pokój z wnęką kuchenną o powierzchni 26,71 m ² usytuowany na parterze. Lokal miał zostać w pełni przystosowany dla osób niepełnosprawnych. W szczególności posiadał łagodny podjazd dla osób niepełnosprawnych.

(dowód: pismo gminy – k. 23, k. 54 wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 55, oferta najmu lokalu socjalnego – k. 71-72v. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 73, zdjęcia – k. 110-114, schemat lokalu – k. 115-118)

Pismem z dnia 12 kwietnia 2022 roku powódka wezwała pozwanego do opuszczenia lokalu. Pozwany odebrał wezwanie w dniu 20 kwietnia 2022 roku.

(dowód: wezwanie wraz z dowodem nadania i doręczenia – k. 14-16)

Z. W. nie figuruje w ewidencji osób bezrobotnych. Ma 65 lat. Korzysta z pomocy opieki społecznej. W okresie od maja 2019 roku do grudnia 2019 roku pozwany korzystał z pomocy w postaci udzielenia mu świadczenia schronienia oraz zasiłków celowych, a od 2020 roku do dziś korzysta także z usług opiekuńczych i opieki wytchnieniowej.

Do mieszkania powódki pozwany wprowadził się w dniu 27 grudnia 2019 roku.

Pozwany objęty był opieką w postaci świadczenia usług opiekuńczych, czego zrezygnował we wrześniu 2022 roku.

Z. W. osiąga dochód w postaci renty w wysokości 1.476,36 zł netto. Część świadczenia jest objęta potrąceniami komorniczymi. Potrącenia obejmują zadłużenie alimentacyjne. Choruje na ostre nagminne porażenie dziecięce (inaczej choroba H.-M.). Od 2010 roku jeździ na wózku inwalidzkim. Zamieszkuje z matką, choć deklaruje, iż prowadzi samodzielnie gospodarstwo.

Z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS wynika, iż Z. W. jest trwale niezdolny do samodzielnej egzystencji, a data powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji – istniała na dzień 1 września 2019 roku.

W. S. uzyskuje dochód w wysokości 2.357,55 zł netto. Jest osobą schorowaną.

W pokonaniu schodów do zajmowanego lokalu oraz zakupów pozwany korzysta z pomocy narzeczonego siostry, która mieszka na O..

(dowód: pismo z PUP – k. 44, pismo z MOPS – k. 57, karta świadczeń rodziny – k.59-62v., dokumentacja z MOPS w kopercie – k. 77, pismo z MOPS – k. 87, pismo z ZUS – k. 91-91v., k. 154, k. 155, pismo – k. 95, zeznania pozwanego – k. 100-103, płyta – k. 104, protokół – k. 106, zeznania świadka K. K. – k. 163-165, płyta – k. 166)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony. W ocenie Sądu powyższe dokumenty, dotyczące uprawnień właścicielskich powódki do spornego lokalu, a nadto sytuacji majątkowej, rodzinnej i zdrowotnej pozwanego nie budzą wątpliwości, co do swej prawdziwości oraz wiarygodności, a nadto ostatecznie nie były kwestionowane przez żadną ze stron, zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary i mocy dowodowej.

W przypadku zeznań stron oraz świadków Sąd nie doszukał się żadnych okoliczności, które wzbudzałyby wątpliwości co do ich wiarygodności i zgodności z prawdą. W ocenie Sądu, zeznania te były szczere, spójne, a nadto nie były kwestionowane przez stronę przeciwną. Oczywiście pozwany starał się usprawiedliwiać swoje stanowisko procesowe, nie mniej oceny te w znacznej mierze nie miały wpływu na ustalenia faktyczne, zwłaszcza jeśli nie wynikały z domniemań poczynionych na podstawie tychże ocen.

Podstawę prawną roszczenia powodów stanowił przepis art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą. Dla osób trzecich płynie stąd obowiązek biernego poszanowania cudzego prawa własności. Jeżeli wbrew temu nastąpi naruszenie prawa własności, uruchamia się stosowne roszczenia ochronne, adresowane już do konkretnej osoby z potencjalnego kręgu osób trzecich. Osoba, która faktycznie włada rzeczą nie ma obowiązku wydania jej właścicielowi, jeżeli służy jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą. Uprawnienie to może mieć różne źródła, np. może ono wynikać ze stosunku umownego pomiędzy stronami.

Uprawnienia właścicielskie powódki do spornego lokalu nie budziły wątpliwości, czego potwierdzeniem było domniemanie prawdziwości jawnego prawa wpisanego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3 u.k.w.h.), które w żaden sposób nie zostało obalone. Z treści księgi wieczystej dla przedmiotowego lokalu o numerze (...) wynikało, że jego właścicielką od dnia 30 grudnia 2021 roku jest powódka.

Nie ulegało wątpliwości, że pozwany zajął lokal bez tytułu prawnego. Lokal ten – jak wynika z zeznań pozwany zajął dnia 27 grudnia 2019 roku – to jest nie tylko po uprawomocnieniu się wyroku eksmisyjnego w stosunku do W. S. (vide: k. 17, k. 18), ale również po uprawomocnieniu się orzeczenia Sadu Okręgowego w Gdańsku, w którym odmówiono W. S. uprawnienia do lokalu socjalnego (vide: k. 53). A zatem wpuszczając pozwanego do lokalu jego matka miała świadomość tego, że lokal ten zajmuje bez tytułu prawnego, a co istotne uczyniła to w krótkim czasie po wydaniu orzeczenia odbierającego jej możliwość uzyskania lokalu socjalnego (w tym samym miesiącu).

Sąd zważył, iż nie sposób uznać by żądanie zgłoszone przez powódkę stanowiło nadużycie prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za utrwalony można uznać obecnie pogląd, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 k.c. może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na tej podstawie oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną. Zasady współżycia społecznego chronią wprawdzie przed nadużyciem prawa, ale nie mogą tego prawa w ogóle unicestwić. W szczególności przy żądaniu eksmisji mogą one jedynie powodować odroczenie eksmisji, a nie pozbawienie uprawnionego jego prawa podmiotowego w zupełności (por: wyrok SN z 22.11.1994r. II CRN 127/94, LEX nr 82293; wyrok SN z 27.01.1999r. II CKN 151/98, OSNC 1999/7-8/134, wyrok SN z 22.03.2000r. I CKN 440/98, LEX nr 521753, uchwała SN z 25.05.1973r. III CRN 86/73, OSNC 1974/12/204). Należy również mieć na uwadze to, iż powódka zakupiła przedmiotowy lokal w celach mieszkalnych.

Jak wynikało z przeprowadzonego postępowania pozwany zajmuje wraz z matką lokal o powierzchni 73 m ², trzypokojowy, na pierwszej kondygnacji, ale bez udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Jednocześnie zajmujący nie ponoszą opłat za lokal. A zatem zarówno zajęcie lokalu bez tytułu prawnego, jak również nie ponoszenie za niego opłat wyklucza możliwość powołania się na zasady współżycia społecznego. Co więcej matce pozwanego oferowano objęcie lokalu socjalnego przy ul. (...) w G.. Był to lokal, który – w przeciwieństwie do aktualnie zajmowanego lokalu – umożliwiał pozwanemu poruszanie się na wózku inwalidzkim. Z zeznań pozwanego wynikało też, że decyzja o nieprzyjęciu tej oferty była wspólną decyzją tak matki pozwanego, której formalnie oferowano lokal, jak i pozwanego, którego sytuację miała na względzie Gmina M. G. oferując ten lokal. Sytuacja rodzinna, zdrowotna i materialna pozwanego, którą Sąd ustalił nie może być uznana za szczególnie wyjątkową do tego stopnia, aby unicestwić uprawnienia właścicielskie powódki do jej lokalu.

Sąd zważył, że zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia – wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

Mając na względzie konieczność znalezienia nowego lokum i przystosowania się do nowej sytuacji życiowej, w tym poczynienia odpowiednich oszczędności w celu opuszczenia lokalu, uzasadnia to jedynie odroczenie eksmisji na okres dwóch miesięcy od uprawomocnienia się wyroku. O ile pozwany powinien liczyć się z koniecznością wyprowadzki, o tyle do czasu co najmniej wydania wyroku na skutek braku akceptacji istniejącego stanu rzeczy, mógł pozostawać w nadziei (choćby nieuzasadnionej), że zapadnie dla niego korzystne rozstrzygnięcie. Po tym czasie powinien jednak począć przygotowania do opuszczenia nieruchomości, porządkowania rzeczy itd. Przeprowadzka jest procesem uciążliwym logistycznie, stąd okres dwóch miesięcy będzie wystarczający dla pozwanego do zaakceptowania nowej sytuacji życiowej, znalezienia nowego miejsca zamieszkania, poczynienia oszczędności na poniesienie kosztów przeprowadzki oraz wpłacenia kaucji zabezpieczającej umowę najmu.

Sąd zważył także, iż zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 1 i ust. 3 ww. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 roku (Dz.U. Nr 71, poz. 733 ze zm.) Sąd zobowiązany jest z urzędu badać przesłanki w zakresie orzeczenia o uprawnieniu do zawarcia najmu socjalnego lokalu wobec osób których dotyczy nakaz opróżnienia lokalu.

Z uwagi na fakt, iż sporna nieruchomość nie wchodziła w skład publicznego zasobu mieszkaniowego nie miał zastosowania ust. 4 ww. przepisu wskazujący na przypadki obligatoryjnego obowiązku przyznania prawa do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu osobom spełniającym kryteria w nim wskazane. Wyłączenie stosowania art. 14 ust. 4 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów w stosunku do pozwanego oznacza, że nie należy mu obligatoryjne przyznanie prawa do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Powołany przepis art. 14 ust. 7 nie uchyla natomiast obowiązku sądu rozważenia przytoczonych wyżej przesłanek przyznania lokalu socjalnego określonych w art. 14 ust. 3 ustawy. Na sądzie nadal ciąży obowiązek rozważenia z urzędu przesłanek uprawnienia osoby, która była lokatorem, do otrzymania lokalu socjalnego oraz stosownego do wyniku tego badania orzeczenia w wyroku eksmisyjnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14.02.2008 r., II CSK 484/07, LEX nr 496377). Jednak zgodnie z art. 17 ust. 1 przepisów art. 14 i art. 16 ustawy nie stosuje się m.in., gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego. W takiej sytuacji Sąd może orzec o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, gdyby było to w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione (art. 17 ust. 1a).

Takich okoliczności Sąd się nie dopatrzył z tych samych powodów, dla których nie widział podstaw do oddalenia powództwa na podstawie art. 5 k.c. Sąd uznał w szczególności, że pozwany wraz z matką są w stanie nająć mieszkanie na wolnym rynku.

Sąd uznał, że pozwany wraz z matką prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Odmienne preferencje żywieniowe nie zmieniają tej oceny, gdyż jest to najzwyczajniej normalne. Pozwany podkreślał, że gdyby miał się wyprowadzić, to z matką. Również jego matka miała nie zgodzić się na przeprowadzkę do lokalu na ul. (...), gdyż twierdziła, że nie może tego uczynić bez syna. Wynikało to z deklarowanej zażyłości między nimi. Poza wyżywieniem wydatki pozwanego oraz jego matki były wspólne. W ocenie Sądu powyższe pozwala na przyjęcie wspólnego prowadzenia gospodarstwa przez pozwanego i jego matkę, a tym samym uwzględnienia dochodu obydwu przy ustaleniu tego czy mają oni możliwość wynajęcia lokalu na wolnym rynku – w standardzie metrażu jak dla lokalu socjalnego. W ocenie Sądu uzyskiwane dochody pozwalają na takie przyjęcie. Ich łączne dochody na dzień zamknięcia rozprawy wynosiły 3.833,91 zł.

Punktem odniesienia w kontekście możliwości zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie jest art. 22 ustawy o ochronie praw lokatorów (...), zgodnie z którym umową najmu socjalnego lokalu jest umowa najmu lokalu nadającego się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, którego powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m ², a w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego 10 m ², przy czym lokal ten może być o obniżonym standardzie.

Zważywszy na wysokość osiąganych dochodów, co prawda nie wysokich, to pozwalających na najęcie lokalu odpowiadającego warunkom jak dla lokalu socjalnego.

Należy jednocześnie zauważyć, iż pozwany powoływał się na wolę udzielenia mu i matce pomocy przez siostrę pozwanego – z której ten nie skorzystał. Przy okazji pozwany wskazał, iż siostra jego dysponuje kilkoma lokalami, które wynajmuje. Powyższe pozwala na uznanie, iż w ramach pomocy alimentacyjnej pozwany może zostać wsparty w ramach pomocy najbliższej rodziny i nie wymaga wsparcia gminy. Zresztą jak już wspomniano dotychczasowa postawa pozwanego oraz jego matki nie wskazywała na chęć skorzystania z pomocy G.. Ta z kolei oferując matce pozwanego lokal socjalny brała pod uwagę zażyłość między nimi i chęć zamieszkania wspólnie. Dlatego oferowany lokal byłby w pełni przystosowany do poruszania się pozwanego na wózku inwalidzkim. Zdaniem Sądu przedstawione fotografie dobitnie wskazują, że pozwany nie miałby problemu z podjazdem na klatkę schodową. Co więcej lokal ten – zdaniem pozwanego był zbyt mały – ponad dwukrotnie w zakresie powierzchni przekraczał powierzchnię lokalu socjalnego.

Z powyższych przyczyn Sąd uznał, iż skoro pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do władania rzeczą, żądanie powódki nakazania mu opuszczenia przedmiotowej nieruchomości i wydania go powódce, zasługiwało na uwzględnienie i na podstawie art. 222 § 1 k.c. w zw. z art. 17 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów (...) orzekł jak w punkcie I. sentencji wyroku, odraczając w punkcie V. wykonanie wyroku na okres 2 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku, a to na podstawie art. 320 k.p.c.

Natomiast na podstawie art. 17 ust. 1 oraz art. 17 ust. 1a a contrario ustawy o ochronie praw lokatorów (...) orzeczono jak w punkcie II. wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III. wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. Zważyć należało, iż nieskonkretyzowanie w art. 102 k.p.c. „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W wyroku z dnia 2 października 2015 roku o sygn. I ACa 2058/14 (LEX nr 1820933) Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki szczególnie uzasadnione", ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 (LEX nr 852550) trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, a podważenie oceny tego sądu wymaga wykazania, że jest ona wadliwa. Zdaniem Sądu, mając na uwadze konieczność zapewnienia przez pozwanego swoich podstawowych potrzeb egzystencjalnych, przy jego niskich dochodach, nie będzie w stanie pokryć kosztów procesu. Jest osobą niepełnosprawną, niezdolną do samodzielnej egzystencji, bez możliwości zwiększenia swoich zarobków. Należy jednocześnie zauważyć, iż obowiązek pokrycia kosztów jest obowiązkiem odniesionym li tylko do pozwanego, a zatem przy ocenie sytuacji majątkowej na potrzeby kosztów Sąd miał na uwadze li tylko jego sytuacje majątkową – inaczej niż w kwestii oceny możliwości majątkowych na potrzeby ewentualnego najmu lokalu. Ponadto obciążając pozwanego obowiązkiem najmu Sąd nie chciał obciążać go dodatkowym obowiązkiem – pokrycia kosztów procesu.

O kosztach wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu na podstawie art. 22 ³ ust. 1 ustawy o radcach prawnych z dnia 6 lipca 1982 roku (Dz.U. Nr 19, poz. 145 ze zm.) według stawek jak dla pełnomocników z wyboru, a więc na podstawie § 7 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.). Sąd miał bowiem na uwadze, że w Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 kwietnia 2023 roku w sprawie o sygn. SK 85/22 (Dz.U. 2023, poz. 796) orzekł, że § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2019 r. poz. 68 ze zm.) jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zaznaczono tam, że z dniem ogłoszenia niniejszego wyroku w Dzienniku Ustaw § 8 rozporządzenia z 3 października 2016 roku utracił moc obowiązującą. Wskutek wyeliminowania tego przepisu z systemu prawa powstała możliwość zasądzenia opłaty przysługującej radcy prawnemu z urzędu na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów rozporządzenia z 22 października 2015 roku (por. M. Florczak-Wątor, op. cit., s. 156-157).