Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2024 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. M.

przeciwko D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1), D. M. (3), M. M. (1), A. M. (2), M. M. (2) i M. M. (3)

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie powodowej Gminy M. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1) i D. M. (3), aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi Z. M. lokal mieszkalny o numerze (...) położony w G. przy ulicy (...), objęty księgą wieczystą o nr (...);

II.  orzeka, że pozwanym D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1) i D. M. (3) nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu;

III.  oddala powództwo w stosunku do pozwanych M. M. (1), A. M. (2), M. M. (2) i M. M. (3);

IV.  zasądza od pozwanych D. M. (1), D. M. (2), M. M. (1) i A. M. (2) solidarnie na rzecz powoda kwotę 539,71 zł (pięćset trzydzieści dziewięć złotych siedemdziesiąt jeden groszy) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

V.  nie obciąża pozwanych A. M. (1), D. M. (3), M. M. (2) i M. M. (3) kosztami procesu, w tym w stosunku do interwenienta ubocznego.

Sygn. akt I C 229/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 5 sierpnia 2024 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powód Z. M. wystąpił z powództwem przeciwko D. M. (1) i D. M. (2) o nakazanie ze wszystkimi osobami prawa ich reprezentującymi opróżnienia i opuszczenia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w nieruchomości przy ul. (...) w G., dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), a także ustalenie, że pozwanym przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu wskazano powód jest właścicielem ww. nieruchomości. Pismem z dnia 30 stycznia 2023 roku wezwał pozwanych do opuszczenia i opróżnienia lokalu, czego pozwani do tej pory nie uczynili.

(pozew, k. 3-5)

II.

(stanowisko pozwanych)

3.  Pozwani D. M. (1) oraz D. M. (2) (a później także A. M. (1) i D. M. (3)) domagali się oddalenia powództwa i zasądzenia na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, a na wypadek uwzględnienia powództwa ustalenia, że przysługuje im prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego i wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, albowiem pozwani zamieszkują z małoletnią córką A. M. (1) (urodzoną dnia (...)) oraz niepełnosprawnym synem D. M. (3) (urodzonym dnia (...)).

4.  Pozwani podali, że ww. nieruchomość zamieszkują również:

- małoletnia córka pozwanych A. M. (1) (ur. 2009),

- pełnoletni syn pozwanych D. M. (3) (ur. 1994),

- pełnoletni brat pozwanego – M. M. (1),

- pełnoletnia bratowa pozwanego – A. M. (2) (żona M. M. (1)),

- małoletni bratanek pozwanego – M. M. (2) (15 lat) – syn M. i A. M. (2),

- niepełnosprawny małoletni bratanek pozwanego – M. M. (3) (17 lat) – syn M. i A. M. (2).

5.  Zdaniem pozwanych, powód nie jest wyłącznym właścicielem ww. nieruchomości z uwagi na pozorność umowy sprzedaży udziału wynoszącego 1/2 części w prawie współużytkowania wieczystego gruntu i we współwłasności stanowiących odrębną nieruchomość budynków położonych przy ul. (...) w G., dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), zawartej w dniu 8 lipca 2016 roku. Pozwany zawarł z powodem nieformalne porozumienie, że pozwany dokona zbycia posiadanych udziałów celem udaremnienie grożącej mu egzekucji. Powód nigdy nie zapłacił za udziały.

6.  Niezależnie od powyższego pozwani korzystają z lokalu na podstawie umowy użyczenia, która ani nie wygasła ani nie została wypowiedziana.

7.  Roszczenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.) z uwagi na pomijanie istotnych faktów w uzasadnieniu pozwu (art. 3 k.p.c.).

8.  Pozwany D. M. (3) dnia 22 lutego 2023 roku podjął pracę i uzyskuje z niej 2.783,86 zł netto, co nie pozwala na utrzymanie i wynajęcie lokalu na wolnym rynku.

(odpowiedzi na pozew – k. 38-45, k. 84-91)

III.

(stanowisko interwenienta ubocznego)

9.  Interwencję uboczną po stronie powodowej zgłosiła Gmina M. G., wnosząc o uwzględnienie powództwa, w przypadku ustalenia, że pozwani nie legitymują się tytułem prawnym do zajmowania spornego lokalu, a także o ustalenie, że nie przysługuje im prawo do najmu socjalnego lokalu, a także zasądzenie od nich na rzecz interwenienta kosztów procesu według norm przepisanych.

10.  W uzasadnieniu wskazano, że interwenientowi nie są znane okoliczności, które uzasadniałyby ustalenie, że pozwanym przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Niemniej z uwagi na treść art. 14 ust. 7 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej jako: ustawa o ochronie praw lokatorów, u.o.p.l.) nie ma to znaczenia z uwagi na wyłączenie stosowania ustawy w wypadku utraty tytułu prawnego do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego.

(interwencja, k. 62-62v.)

11.  Postanowieniem z dnia 30 maja 2023 roku wezwano do udziału w sprawie w charakterze pozwanych: A. M. (1), D. M. (3), M. M. (1), A. M. (2), M. M. (2) i M. M. (3).

(postanowienie, k. 67)

IV.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

12.  Powód Z. M. w latach 1998-2022 pracował w kopalni diamentów w Australii jako kierownik. W 2019 roku przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Oszczędności przechowywał w gotówce w sejfie.

(dowód: przesłuchanie powoda, k. 216-217, płyta, k. 218)

13.  Dnia 3 kwietnia 2015 roku powód Z. M. zbył należący do niego lokal mieszkalny położony w G. przy ul. (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) wraz z wynoszącym 3/57 udziałem we współwłasności lokalem niemieszkalnym (garażem) oraz udziałem w nieruchomości wspólnej za cenę 420.000,00 zł.

(dowód: akt notarialny z dnia 3 kwietnia 2015r. Rep A nr 552/2015, k. 121-130)

14.  Dnia 11 sierpnia 2015 roku powód zbył samochód osobowy marki T. model A. o numerze rejestracyjnym (...) za kwotę 65.000,00 zł.

(dowód: umowa komisu, k. 131, faktura, k. 132)

15.  Umową w formie aktu notarialnego z dnia 8 lipca 2016 roku pozwany M. M. (1) działając w imieniu małżonków D. M. (2) i D. M. (1) zbył na rzecz powoda Z. M. udział wynoszący ½ części w prawie współużytkowania wieczystego gruntu i we współwłasności stanowiących odrębną nieruchomość budynków – budynku mieszkalnego oraz budynku gospodarczego, objętych księgą wieczystą o numerze (...) za cenę 250.000000 zł. Wskazano także, że cała cena sprzedaży została już przez kupującego zapłacona w dniu zawarcia aktu notarialnego gotówką, co M. M. (1) działający w imieniu D. M. (2) potwierdził, a także wydanie nieruchomości we współposiadanie kupującego nastąpiło w tym samym dniu.

(dowód: akt notarialny z dnia 8 lipca 2016r. Rep. A nr 1466/2016, k. 50)

16.  W ten sposób powód stał wyłącznym właścicielem ww. nieruchomości.

(dowód: wydruk z (...), k. 9-15)

17.  Tego samego dnia powód zawarł z pozwaną D. M. (1) umowę najmu lokalu mieszkalnego na pierwszym piętrze budynku posadowionego na ww. nieruchomości z czynszem wynoszącym 1.000,00 zł miesięcznie. Umowę zawarto na czas nieoznaczony. W umowie wskazano, że strony mogą wypowiedzieć umowę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

(dowód: umowa z dnia 8 lipca 2016 r., k. 134-135, aneks, k. 136, deklaracja podatkowa, k. 139)

18.  Analogiczną umowę, z tym że dotyczącą lokalu znajdującego się na poddaszu ww. budynku powód zawarł z H. M..

(dowód: umowa z dnia 8 lipca 2016 r., k. 141-142, aneks, k. 143, deklaracja podatkowa, k. 144)

19.  Pismem z dnia 27 lipca 2022 roku powód wypowiedział pozwanej D. M. (1) umowę najmu z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia, zobowiązując do zapłaty kwoty 31.000,00 zł wraz z odsetkami tytułem zaległego czynszu.

(dowód: wypowiedzenie z dnia 27 lipca 2022r., k. 140)

20.  Pismem z dnia 30 stycznia 2023 roku powód wezwał pozwanych do opuszczenia ww. lokalu.

(dowód: pismo z dnia 30 stycznia 2023 r., k. 161)

21.  Wezwanie doręczono dnia 2 lutego 2023 roku.

(dowód: potwierdzenie nadania, k. 17, wydruk z systemu operatora pocztowego, k. 18)

22.  Pozwani D. M. (1) oraz D. M. (2) nie korzystają z pomocy socjalnej.

(dowód: pismo MOPS z dnia 9 maja 2023 r., k. 35)

23.  Pozwany D. M. (3) zakwalifikowany został do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z przyczyny opisanej symbolem 11-I.

(dowód: orzeczenie (...) z dnia 14 listopada 2018r., k. 61-61v.)

24.  Według stanu na dzień 20 czerwca 2023 roku pozwani D. M. (3), M. M. (1), M. M. (2), M. M. (3) oraz A. M. (2) nie figurowali w ewidencji osób bezrobotnych.

(dowód: pismo PUP z dnia 21 czerwca 2023r., k. 79)

25.  Pozwany D. M. (3) dnia 22 lutego 2023 roku podjął pracę jako referent do spraw archiwizacji w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzenie zasadniczym brutto wynoszącym 3.600,00 zł. Umowa zawarta była na czas określony do dnia 21 lutego 2024 roku.

(dowód: umowa o pracę z dnia 15 lutego 2023r., k. 107)

26.  Dnia 23 maja 2024 roku powód zawarł z pozwaną D. M. (1) przedwstępną umowę sprzedaży połowy udziału ww. nieruchomości za cenę 800.000,00 zł. Strony umowy oświadczyły w akcie notarialnym, że umowa zostanie zawarta do dnia 22 listopada 2024 roku, a pozwana zobowiązała się do dnia 24 maja 2024 roku wpłacić zadatek w kwocie 100.000,00 zł.

27.  Umowa nie przewidywała uprawnienia pozwanych do zajmowania lokalu do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej.

(dowód: akt notarialny z dnia 24 maja 2024r. Rep A nr 979/2024 – k. 206-214)

28.  Kwota zadatku została uiszczona.

(dowód: przesłuchanie powoda, k. 216-217, płyta – k. 218)

29.  Pozwani A. M. (2), M. M. (1), M. M. (2) oraz M. M. (3) wyprowadzili się ze spornej nieruchomości.

(dowód: przesłuchanie powoda, k. 216-217, płyta, k. 218)

Sąd zważył co następuje:

V.

30.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony, a także dowodu z przesłuchania powoda.

(ocena dowodów)

31.  W ocenie Sądu powyższe dokumenty dotyczące uprawnień właścicielskich powoda do spornego budynku mieszkalnego, zajmowania go przez pozwanych, a nadto dotyczących sytuacji majątkowej, rodzinnej i zdrowotnej pozwanych nie budzą wątpliwości, co do swej prawdziwości oraz wiarygodności, a nadto ostatecznie nie były kwestionowane przez żadną ze stron, zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary i mocy dowodowej.

32.  W przypadku dowodu z przesłuchania powoda Sąd nie doszukał się żadnych okoliczności, które wzbudzałyby wątpliwości co do ich wiarygodności i zgodności z prawdą. W ocenie Sądu, zeznania te były szczere, spójne, a nadto nie były kwestionowane przez stronę przeciwną. Podobnie rzecz miała się do zeznań świadka D. W., przy czym potwierdził on jedynie, że powód posiadał znaczne środki pieniężne w gotówce, którą przechowywał w sejfie. Nie był on naocznym świadkiem przekazania jej pełnomocnikowi zbywających.

VI.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

33.  Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w stosunku do pozwanych D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1) i D. M. (3).

34.  Podstawę prawną roszczenia powodów stanowił przepis art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą. Dla osób trzecich płynie stąd obowiązek biernego poszanowania cudzego prawa własności. Jeżeli wbrew temu nastąpi naruszenie prawa własności, uruchamia się stosowne roszczenie ochronne, adresowane już do konkretnej osoby z potencjalnego kręgu osób trzecich. Osoba, która faktycznie włada rzeczą nie ma obowiązku wydania jej właścicielowi, jeżeli służy jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą. Uprawnienie to może mieć różne źródła, w szczególności może ono wynikać ze stosunku umownego pomiędzy stronami.

35.  W pierwszej kolejności strona pozwana kwestionowała uprawnienie właścicielskie powoda do przedmiotowej nieruchomości. Pozwani wskazali bowiem, że zawarta w 2016 roku umowa zbycia udziałów na rzecz powoda za kwotę 250.000 zł był a istocie umowa pozorną, mającą na celu udaremnienie egzekucji, co samo w stanie byłoby przestępstwem, o którym mowa w art. 300 k.k.

36.  Ciążący na pozwanym D. M. (2) obowiązek zapłaty podatku akcyzowego i to w nieznanej wysokości stanowi niewystarczający dowód podjęcia przez strony transakcji działań o charakterze przestępczym. W postanowieniu Naczelnika Urzędu Celnego z dnia 8 czerwca 2016 roku (vide: k. 51-51v.) mowa ogólnie o zobowiązaniach podatkowych – nie wskazano wysokości. Wreszcie pojawił się argument o braku środków powoda do zapłaty 250.000 zł tytułem ceny za nabyte udziały. Powód udowodnił z kolei, że służyły mu środki w tej wysokości, czy nawet wyższej, bo nieruchomość obciążona była hipoteką. Przedłożył akt notarialny dokumentujący sprzedaż nieruchomości za 420.000,00 zł oraz samochodu za 65.000,00 zł. Obie czynności dokonane zostały niedługo przed nabyciem udziałów od małżonków D. i A. M. (2). Wreszcie powód przez wiele lat wykonywał pracę kierownika w kopalni diamentów w Australii, gdzie niewątpliwie osiągał dochody przewyższające przeciętne wynagrodzenie na terenie kraju. Ponadto świadek D. W. podał, co w kontekście powyższego nie budziło wątpliwości, że w dacie zawarcia przedmiotowego aktu notarialnego powód dysponował gotówką wystarczającą na pokrycie ceny nabycia. Nie było też podstaw do przyjęcia, że cena nabycia nie została uiszczona, skoro zostało to potwierdzone w akcie notarialnym wprost. Na gruncie art. 83 k.c. nie mogło być mowy o jakiejkolwiek pozorności przy zawieraniu tej umowy. Co szczególnie istotne, pozwani dopiero w odpowiedzi na pozew o eksmisję, tj. po 7 latach od dokonanej czynności, kwestionują jej ważność. W dniu zbycia udziałów zawarli pozwana D. M. (1) zawarła umowę najmu z powodem, co nie jest typowe dla pozornej umowy i nieformalnych uzgodnień stron. Wreszcie pozwani nie byli zainteresowani uczestnictwem w rozprawie. Nie składali wniosków dowodowych o ich przesłuchanie, mimo że korzystali z usług kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego. To wszystko doprowadziło Sąd do przekonania, że omawiany zarzut stanowił próbę zakwestionowania uprawnień właścicielskich powoda. Należy nadto zauważyć, że powód i pozwana D. M. (1) zawarli umowę przedwstępną mającej za przedmiot zakup udziału w prawie własności ww. nieruchomości za 700.000 zł, przy czym pozwana ta wpłaciła już zadatek w kwocie 100.000 zł. W tym stanie rzeczy, twierdzenie o pozorności umowy sprzedaży z 2016 r. jawi się jako fałszywe.

37.  Idąc dalej należało sklasyfikować stosunek prawny, na podstawie którego pozwani zajmowali sporną nieruchomość. W dniu zbycia udziałów pozwana D. M. (1) zawarła z powodem umowę najmu lokalu na przedmiotowej nieruchomości. Niewątpliwie umowa ta została wypowiedziana, w czym strony były zgodne. Po upływie okresu wypowiedzenia pozwani zajmowali lokal bezumownie. Strony mógłby jeszcze łączyć stosunek użyczenia, jakkolwiek ustalony stan faktyczny nie dał podstaw do takiego wniosku, albowiem powód oczekiwał od pozwanych zapłaty za korzystanie z lokalu. Co więcej, umowa użyczenia, która nie została zawarta na czas oznaczony, kończy się zgodnie z treścią przepisu art. 715 k.c., gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić. Zastosowanie powyższej normy, jak zostało zaznaczone w doktrynie, możliwe jest jednakże tylko w sytuacji, gdy treść umowy użyczenia w sposób wyraźny lub dorozumiany wskazuje cel, dla którego osiągnięcia użyczający dał rzecz biorącemu do używania. Nadto, powód wzywał pozwanych do wydania nieruchomości, co należy tłumaczyć jako wypowiedzenie ewentualnej umowy użyczenia skutkujące wygaśnięciem stosunku użyczenia.

38.  Niezależnie od powyższego Sąd uznał, że nie ma podstaw prawnych do uznania, że użyczenie nawiązane na czas nieokreślony wiąże strony aż do momentu zaistnienia okoliczności wymienionych w przytoczonym przepisach art. 715 i 716 k.c. Wykładnia taka pozostawałaby w sprzeczności z jedną z głównych zasad prawa cywilnego, zasadą autonomii woli stron, wyrażoną w przepisie art. 353 ¹ k.c., który to przepis uprawnia każdą ze stron umowy do ułożenia stosunku prawnego według swego uznania, byleby jego treść lub cel umowy nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Norma ta nie ogranicza się przy tym jedynie do nawiązania stosunku prawnego, lecz również do jego zmiany oraz rozwiązania. W doktrynie ugruntował się pogląd, że jeżeli umowa zawarta na czas nieoznaczony nie określa celu użyczenia (takie określenie nie należy do essentialia negotii umowy użyczenia), wówczas możliwe jest wypowiedzenie w terminie uwzględniającym interesy obu stron (tak Z. Radwański, w: System, t. III, cz. 2, s. 383; J. Gudowski, w: Komentarz 2011, I, s. 497). Specyfika umowy użyczenia w której jedna strona bez żadnego ekwiwalentu zmuszona jest do rezygnacji z korzystania ze swojego prawa, powoduje, że dający w użyczenie nie może być pozbawiony możliwości rozwiązania istniejącego stosunku prawnego. Odmowa uznania za dopuszczalne rozwiązania w drodze wypowiedzenia umowy użyczenia zawartej na czas nieoznaczony i nie określającej celu użyczenia mogłoby prowadzić do niedającej się zaakceptować sytuacji, w której dający rzecz w użyczenie nigdy nie odzyskałby prawa do swojej rzeczy. Specyfika, a szczególnie nieodpłatność umowy użyczenia, wskazany brak ekwiwalentności świadczenia, czyni niemożliwym traktowanie w taki sam sposób stron umowy użyczenia lokalu jak stron umowy najmu lokalu. Brak jest także podstaw do wywodzenia, że wypowiedzenie umowy użyczenia wymaga dla swej skuteczności istnienia realnie istniejącej przyczyny wypowiedzenia.

39.  Mając powyższe na uwadze należało przyjąć, iż istnieje możliwość rozwiązania bezterminowej umowy użyczenia poprzez zgodne oświadczenia woli stron, a nadto również poprzez jednostronne oświadczenie woli jednej strony.

40.  Powód wezwał pozwanych do opuszczenia nieruchomości, co jest wystarczającą manifestacją woli co do umożliwienia mu swobodnego korzystania z przedmiotu swojej własności, a tym samym – jeśli istniała umowa użyczenia, czego Sąd się nie dopatrzył, to została rozwiązana.

41.  Ponownego podkreślenia jednak wymaga, że w ocenie Sądu stron nie łączył stosunek użyczenia.

42.  Sąd zważył, iż nie sposób uznać by żądanie zgłoszone przez powoda stanowiło nadużycie prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za utrwalony można uznać obecnie pogląd, zgodnie z którym możliwość nieuwzględnienia roszczenia windykacyjnego na podstawie art. 5 k.c. może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Oddalenie powództwa na tej podstawie oznacza bowiem pozbawienie właściciela ochrony przysługującego mu prawa własności, którego ochrona jest zasadą konstytucyjną. Zasady współżycia społecznego chronią wprawdzie przed nadużyciem prawa, ale nie mogą tego prawa w ogóle unicestwić. W szczególności przy żądaniu eksmisji mogą one jedynie powodować odroczenie eksmisji, a nie pozbawienie uprawnionego jego prawa podmiotowego w zupełności ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 22.11.1994r. II CRN 127/94, LEX nr 82293; wyrok SN z 27.01.1999r. II CKN 151/98, OSNC 1999/7-8/134, wyrok Sądu Najwyższego z 22.03.2000r. I CKN 440/98, LEX nr 521753, uchwała Sądu Najwyższego z 25.05.1973r. III CRN 86/73, OSNC 1974/12/204). Sytuacja rodzinna, zdrowotna i materialna pozwanych, którą Sąd ustalił nie może być uznana za szczególnie wyjątkową, tym bardziej, że są w stanie zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe we własnym zakresie.

43.  Mając na uwadze powyższe Sąd w punkcie I. na podstawie art. 222 § 1 k.c. nakazał pozwanym D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1) i D. M. (3), aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi Z. M. lokal mieszkalny o numerze (...) położony w G. przy ulicy (...), objęty księgą wieczystą o nr (...).

44.  Na tej samej podstawie prawnej a contrario w punkcie III. oddalono powództwo w stosunku po pozwanych M. M. (1), A. M. (2), M. M. (2) i M. M. (3), albowiem wyprowadzili się ze spornej nieruchomości i w chwili zamknięcia rozprawy jej nie zajmowali.

45.  Sąd zważył także, iż zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 1 i ust. 3 u.o.p.l. Sąd zobowiązany jest z urzędu badać przesłanki w zakresie orzeczenia o uprawnieniu do zawarcia najmu socjalnego lokalu wobec osób których dotyczy nakaz opróżnienia lokalu.

46.  Z uwagi na fakt, iż sporna nieruchomość nie wchodziła w skład publicznego zasobu mieszkaniowego nie miał zastosowania ust. 4 ww. przepisu wskazujący na przypadki obligatoryjnego obowiązku przyznania prawa do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu osobom spełniającym kryteria w nim wskazane. Wyłączenie stosowania art. 14 ust. 4 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów w stosunku do pozwanych oznacza, że osobom tym nie należy się obligatoryjne przyznanie prawa do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Powołany przepis art. 14 ust. 7 nie uchyla natomiast obowiązku sądu rozważenia przytoczonych wyżej przesłanek przyznania lokalu socjalnego określonych w art. 14 ust. 3 ustawy. Na sądzie nadal ciąży obowiązek rozważenia z urzędu przesłanek uprawnienia osoby, która była lokatorem, do otrzymania lokalu socjalnego oraz stosownego do wyniku tego badania orzeczenia w wyroku eksmisyjnym ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2008 r., II CSK 484/07, LEX nr 496377).

47.  Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (art. 14 ust. 3 u.o.p.l.).

48.  W niniejszej sprawie stan majątkowy pozwanych stoi na przeszkodzie orzeczeniu o ich uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Przede wszystkim, należy zauważyć, że pozwana D. M. (1) zawarła z powodem umowę przedwstępną sprzedaży udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości za cenę 800 tysięcy złotych, przy czym pozwana dotychczas uiściła na rzecz powoda kwotę 100 tysięcy złotych tytułem zadatku. W konsekwencji, możliwość zawarcia umowy opiewającej na taką cenę, a nadto – uiszczenie zadatku w kwocie 100 tysięcy złotych niewątpliwie wskazują na możliwość zaspokojenia przez pozwaną D. M. (1) potrzeb mieszkaniowych własnych, pozwanego D. M. (2) i swoich dzieci.

49.  Nadto, nic nie wskazuje na to, aby pełnoletni pozwani nie byli w stanie podjąć zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Takie zatrudnienie podjął pozwany D. M. (3). Jakkolwiek umowa była zawarta do lutego 2024 roku. Niepełnosprawność pozwanego (cukrzyca) nie stanowi ku temu przeciwskazania. Co więcej niepełnosprawność, ta nie wywołuje potrzeby zapewnienia specjalnych potrzeb mieszkaniowych. Nade wszystko, skoro pozwana D. M. (1) wpłaciła zadatek w kwocie 100.000 zł, a także zamierza wpłacić pozostałą część nabycia, tj. 600.000 zł, to pozwani są osobami, które potrzebują socjalnej pomocy od Gminy w zapewnieniu swoich potrzeb mieszkaniowych.

50.  Z powyższych przyczyn Sąd na podstawie art. 14 ust. 1 i 3 u.o.p.l. orzekł, że pozwanym D. M. (1), D. M. (2), A. M. (1) i D. M. (3) nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, o czym mowa w pkt II wyroku.

VII.

(koszty procesu)

51.  O kosztach procesu należnym powodowi Sąd orzekł w punkcie IV. wyroku na podstawie art. 98 §1 k.p.c. na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwani jako przegrywający powinni zwrócić powodom solidarnie całość poniesionych przez nich kosztów procesu, na co składały się: opłata sądowa od pozwu (200,00 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17,00 zł), koszty doręczeń przez komornika sądowego (85,71 zł) oraz wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego (240,00 zł) według stawki minimalnej wskazanej w §7 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie – łącznie 542,71 zł.

52.  Stosownie do treści art. 107 zd. 3 k.p.c. sąd może przyznać interwenientowi koszty interwencji od przeciwnika obowiązanego do zwrotu kosztów. Wskazuje na to, że nie obliguje on do zasądzenia kosztów w każdym przypadku, w którym istnieją podstawy do obciążenia kosztami przeciwnika. W takiej sytuacji zasadne jest odwołanie się przez sąd do ogólniejszych kryteriów w postaci potrzeby rzeczywistej obrony interesów interwenienta ubocznego w określonych okolicznościach rozpoznawanej sprawy ( vide: postanowienie SN z 23.02.2012 r., V CZ 141/11, Biuletyn SN – Izba Cywilna 2013 nr 6).

53.  Sąd uznał, że interwenient w żaden sposób nie przyczynił się do rozstrzygnięcia sprawy, a jedynie ograniczył do o przedstawienia swojego stanowiska, stąd nie obciążył pozwanych kosztami procesu w stosunku do interwenienta ubocznego.

54.  W punkcie V. wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył małoletnich pozwanych kosztami procesu, przyjmując, że wyjątkową sytuacją w rozumieniu tego przepisu jest wiek pozwanych, co prowadzi do wniosku, że nie mieli oni wpływ na wygenerowanie kosztów procesu.