Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 22 listopada 2023 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 listopada 2023 roku

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko B. B.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie powodowej Gminy M. G.

o eksmisję

nakazuje pozwanej B. B., aby opuściła, opróżniła z wszystkich rzeczy i osób reprezentujących jej prawa i wydała powódce M. R. lokal mieszkalny oznaczony numerem (...) położony w G. przy ulicy (...), który zajęła bez tytułu prawnego;

orzeka, że pozwanej nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego;

zasądza od pozwanej B. B. na rzecz powoda M. R. kwotę 457,00 złotych (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

zasądza od pozwanej B. B. na rzecz interwenienta ubocznego po stronie powodowej Gminy M. G. kwotę 280,00 złotych (dwieście osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygnatura akt I C 169/23

UZASADNIENIE WYROKU

Powódka M. R. wniosła pozew o nakazanie pozwanej B. B., aby opróżniła z osób i rzeczy reprezentujących jej prawa oraz opuściła lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ulice (...), dla którego Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz wydała tenże lokal pozwanej.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż w dniu 15 sierpnia 2012 roku zawarła z G. B. – synem pozwanej umowę użyczenia ww. lokalu mieszkalnego. Umowa ta została skutecznie rozwiązana, a G. B. został wezwany do opuszczenia lokalu. W wyniku nie zastosowania się do tego wezwania, w 2016 roku powódka wytoczyła przeciwko G. B. powództwo o eksmisję. Wyrok uwzględniający powództwo uprawomocnił się w dniu 27 października 2022 roku. W dniu 5 grudnia 2022 roku powódka otrzymała od syna pozwanej G. B. pismo informujące o opuszczeniu lokalu i jeden klucz do lokalu. Po przybyciu na miejsce w dniu 6 grudnia 2022 roku okazało się, iż klucz nie pasuje do zamka w drzwiach. Tego samego dnia powódka otrzymała pismo informujące ją o tym, iż lokal posiada pozwana. Zdaniem powódki, pozwana nie posiada żadnego tytułu prawnego do władania przedmiotową nieruchomością.

(pozew, k. 3-5)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, powołując się na przysługujące jej prawo zatrzymania wobec nie zwrócenia przez powódkę poniesionych przez pozwaną nakładów, w związku z wyremontowaniem i wykończeniem lokalu numer (...), a w przypadku uwzględnienia powództwa wniosła o przyznanie jej prawa do lokalu socjalnego. Pozwana podniosła, iż pismem z dnia 6 grudnia 2022 roku poinformowała powódkę o tym, iż w związku z przysługującymi jej wobec powódki roszczeniami z tytułu nakładów poniesionych na remont i wykończenie przedmiotowego lokalu mieszkalnego weszła w posiadanie lokalu i do czasu zaspokojenia lub zabezpieczenia jej roszczeń korzysta z prawa zatrzymania lokalu. Pozwana wskazała, że poniosła nakłady w czasie, kiedy była formalnie współwłaścicielką lokalu, w tym koszty zakupu glazury, terakoty, parkietu, sprzętów łazienkowych, okien i drzwi oraz zabudowy kuchni, a także poniosła koszty wykonania prac remontowych i wykończeniowych lokalu.

(odpowiedź na pozew, k. 69-73)

Interwenient uboczny Gmina M. G. wniosła o uwzględnienie powództwa i ustalenie, ze pozwanej nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego, wskazując, iż nie są jej znane żadne okoliczności przemawiające za tym, iż pozwanej przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

(interwencja uboczna, k. 61)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. R. jest aktualnie wyłączną właścicielką stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...).

(dowód: odpis zwykły z księgi wieczystej, k. 32-35)

Przedmiotowy lokal został zakupiony z rynku wtórnego. W okresie od lipca 2012 roku do marca 2015 roku strony były jego współwłaścicielkami.

(dowód: przesłuchanie pozwanej B. B., płyta CD k. 224)

Pozwana dokonała m.in. wymiany kafli na podłogach i ścianach, drzwi, okien, podłóg, sanitariatów (umywalka, wc, wanna), grzejników, gdyż dotychczasowy wystrój lokalu nie spełniał oczekiwań pozwanej. Przed przeprowadzeniem remontu pozwana nie informowała powódki o zamiarze dokonania nakładów, nie występowała o zgodę powódki, a o remoncie poinformowała powódkę dopiero po jego dokonaniu.

(dowód: przesłuchanie pozwanej B. B., płyta CD k. 224)

W dniu 15 sierpnia 2012 roku pomiędzy M. R. (wówczas noszącą nazwisko S.) a G. B. została zawarta umowa użyczenia lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ulicy (...). W umowie wskazano, iż biorącemu do używania nie wolno oddawać lokalu do korzystania innym osobom.

(dowód: umowa użyczenia, k. 10-11)

Pismem z dnia 8 marca 2016 roku pozwana wypowiedziała G. B. ww. umowę użyczenia, jednocześnie wzywając go do opróżnienia lokalu w terminie do dnia 15 marca 2016 roku. Wezwanie zostało przez G. B. odebrane w dniu 14 marca 2016 roku.

(dowód: wypowiedzenie umowy, k. 12, wydruk z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 13-14)

Wyrokiem wydanym w dniu 25 maja 2017 roku w sprawie o sygnaturze akt I C 953/16 Sąd Rejonowy w Gdyni nakazał G. B., aby ten opuścił, opróżnił i wydał powódce M. R. lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ulicy (...), a także ustalił, iż G. B. nie przysługuje uprawnienie do lokalu zastępczego. W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, że dokonane przez powódkę wypowiedzenie umowy użyczenia było skuteczne.

Wyrokiem z dnia 27 października 2022 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt XVI Ca 1267/21 Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił apelacje w zakresie obejmującym obowiązek wydania lokalu.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 25 maja 2017r. z uzasadnieniem, k. 20-28, wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 27 października 2022r., k. 28)

W dniu 28 września 2022 roku pozwana skierowała do B. B. wezwanie do wydania ww. nieruchomości w terminie 7 dni od otrzymania wezwania „w związku z powzięciem informacji o zamieszkiwaniu przez pozwaną w lokalu” w dniu 24 maja 2022 roku z pisma procesowego złożonego w sprawie V ACa 59/22. Przedmiotowe wezwanie zostało pozwanej doręczone w dniu 5 października 2022 roku.

(dowód: wezwanie do wydania z dnia 28 września 2022r. wraz z dowodem nadania, k. 15-16, wydruk z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 17-19)

Pismem z dnia 25 listopada 2022 roku G. B. oświadczył, że opuścił i opróżnił ww. lokal mieszkalny powódki i przesłał klucze.

(dowód: pismo z dnia 25 listopada 2022r., k. 29)

Po otrzymaniu kluczy (co nastąpiło w dniu 5 grudnia 2022 roku), w dniu 6 grudnia 2022 roku w godzinach wieczornych powódka wraz z partnerem udała się do lokalu nr (...) przy ulicy (...), lecz okazało się, że zostały wymienione zamki. W rozmowie z sąsiadką powódka dowiedziała się, że w lokalu zamieszkuje pozwana.

(dowód: zeznania świadka Ł. D., płyta CD k. 224, przesłuchanie powódki M. R., płyta CD k. 224)

Pismem z dnia 6 grudnia 2022 roku pozwana B. B. (2) wezwała M. R. do zaniechania naruszeń posiadania, informując o tym, iż w związku z zajęciem komorniczym do sprawy KM 199/22 (tytuł wykonawczy I C 96/18) oraz „w związku z przysługującym jej wobec powódki roszczeniami z tytułu nakładów poniesionych przez nią na remont i wykończenie ww. lokalu mieszkalnego na co dowody zostały przedstawione w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Gdyni, po opróżnieniu lokalu przez G. B. weszła posiadanie przedmiotowego lokalu i oświadczyła, iż do czasu zaspokojenia lub zabezpieczenia przez powódkę jej roszczeń z tytułu poniesionych nakładów na przedmiotową nieruchomość korzysta z prawa zatrzymania przedmiotowego lokalu”.

(dowód: pismo powódki z dnia 6 grudnia 2022r., k. 77-78 wraz z dowodem nadania, k. 79)

W chwili zamieszkania w spornym lokalu pozwana wiedziała, że jej syn nie posiada tytułu prawnego do tego lokalu. Wcześniej, pozwana była właścicielką nieruchomości zabudowanej domem, którą w 2015 roku w drodze darowizny przekazała synowi G. B.. W (...) syn pozwanej sprzedał tę nieruchomość za kwotę 2.500.000 złotych. Za te środki został zakupiony trzypokojowy lokal przy ul. (...) o powierzchni 100 m ², w którym pozwana zamieszkiwała. Przedmiotowe mieszkanie zostało sprzedane za kwotę 1.100.000 złotych. Następnie, za kwotę 500.000 złotych został zakupiony lokal przy ul. (...). Za pozostałe środki została zakupiona działka rekreacyjna nad jeziorem za kwotę 210.000 złotych oraz domek za kwotę 110.000 złotych.

(dowód: przesłuchanie pozwanej B. B., płyta CD k. 224)

Pozwana nie jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w G., ani też nie korzysta ze świadczeń pomocy społecznej.

(dowód: informacja PUP, k. 48, informacja MOPS, k. 54)

Aktualnie pozwana jest emerytką, otrzymuje świadczenie w kwocie 2000 złotych. Obecnie wraz z synem pozwana zamieszkuje w lokalu mieszkalnym przy ul. (...).

(dowód: przesłuchanie pozwanej B. B., płyta CD k. 224)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadka Ł. D., a także dowodu z przesłuchania stron.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego dokumentów. Podkreślić bowiem należy, iż dowody w postaci orzeczeń sądów powszechnych wydanych w poprzednich sprawach toczących się z udziałem stron, aktu notarialnego, a także pism przedstawionych przez wezwane organy mają charakter dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 244 k.p.c. i w związku z tym korzystają z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń. Podkreślić należy, iż w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała powyższych domniemań w trybie art. 252 k.p.c. Ponadto, za w pełni wiarygodne Sąd uznał także dokumenty prywatne w postaci wypowiedzenia umowy użyczenia oraz korespondencji stron. Przedmiotowe dokumenty w większości nie noszą żadnych śladów przerobienia, podrobienia, czy innej manipulacji, stąd nie ma żadnych podstaw, aby uznać, że zostały stworzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania. Zresztą żadna ze stron nie wnosiła zastrzeżeń co do ich autentyczności.

Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania powódki oraz świadka Ł. D. w zakresie dotyczącym okoliczności braku dostępu powódki do przedmiotowego lokalu, a także okoliczności uzyskania wiedzy o objęciu tegoż lokalu w posiadanie przez powódkę. W tym zakresie zeznania świadka oraz powódki były ze sobą zbieżne, nie pozostawały w sprzeczności z żadnymi innymi dowodami zebranymi w niniejszej sprawie, które zostały uznane przez Sąd za niewątpliwie wiarygodne.

Jedynie w części swoje ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł na dowodzie z przesłuchania pozwanej. Przede wszystkim Sąd dał wiarę zeznaniom powódki odnośnie miejsca zamieszkania powódki w latach 2012-2015, dokonywanych transakcji kupna i sprzedaży nieruchomości, a także wartości tych transakcji.

W tym zakresie zeznania powódki nie budziły wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego czy logicznego rozumowania. Zaznaczyć należy, iż opisując kolejne czynności prawne, których przedmiotem były nieruchomości, pozwana używała stwierdzenia „ja sprzedałam”, później dopytana wskazała, że decyzje o sprzedaży podejmowała wspólnie z synem, a środki ze sprzedaży trafiły na konto syna.

Z kontekstu wypowiedzi pozwanej można jednak wyciągnąć wniosek, że pozwana miała dostęp do środków uzyskanych ze sprzedaży kolejnych nieruchomości. Odnośnie aktualnego miejsca zamieszkania pozwana wskazała, że wraz z synem zamieszkuje w lokalu przy ulicy (...).

Natomiast za niewiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanej co do sposobu finansowania remontu przeprowadzonego w spornym lokalu mieszkalnym. Pozwana zeznała bowiem, że środki na zakup materiałów potrzebnych do remontu, a także wymienianych elementów stolarki drzwiowej, okiennej, czy elementów wyposażenia przekazywała ówczesnej narzeczonej syna M. K., która dokonywała zakupów. Z uwagi na brak możliwości przesłuchania w charakterze świadka M. K. nie sposób zweryfikować zeznań pozwanej. Na części przedłożonych fakturach i rachunkach jako nabywca figuruje M. K., a na części w ogółem nie wskazano danych nabywcy. Poza gołosłownymi zeznaniami pozwanej nie ma żadnych dowodów, które potwierdzałyby, że remont został w całości sfinansowany ze środków pozwanej.

Natomiast, na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków M. S. i J. S. oraz dowodu z opinii biegłego sądowego, albowiem okoliczności, jakie miały zostać ustalone na podstawie ww. dowodów nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W przypadku wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka S. wniosek ten ponadto był spóźniony, albowiem został zgłoszony na ostatnim posiedzeniu przed zamknięciem przewodu sądowego, zaś świadek w chwili obecnej zamieszkuje w USA.

Podstawę prawną roszczenia powódki o wydanie przedmiotowego lokalu stanowi przepis art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą. W świetle powołanego przepisu przesłankami roszczenia windykacyjnego są:

1) własność podmiotu podnoszącego roszczenie;

2) faktyczne władanie rzeczą przez podmiot, przeciwko któremu kierowane jest roszczenie;

3) brak skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą, które przysługiwałoby osobie, która rzeczą faktycznie włada (por. M. Gutowski (red.) Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1-449 ¹¹ , wyd. 1, 2016).

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ulegało wątpliwości, że powódka jest właścicielką spornego lokalu, a także że lokal ten znajduje się w posiadaniu pozwanej, która zamieszkała w nim, wiedząc, że poprzedniemu lokatorowi, tj. G. B. nie przysługuje żaden tytuł prawny do tego lokalu z uwagi na skuteczne wypowiedzenie mu umowy użyczenia. W tych okolicznościach pozwana nie mogła wywodzić swojego tytułu prawnego od G. B.. Mimo wiedzy o wypowiedzeniu umowy użyczenia synowi pozwana jednak samowolnie zajęła lokal, wymieniła zamki w drzwiach wejściowych uniemożliwiając właścicielowi objęcie władztwa nad tym lokalem.

W dalszej kolejności należało odnieść się do podniesionego przez pozwaną zarzutu zatrzymania i ocenić, czy pozwana skutecznie przeciwstawiła powódce uprawnienie do posiadania przedmiotowego lokalu. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 461 § 1 k.c. zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania). W myśl natomiast art. 461 § 2 k.c. przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych. Nie ulega wątpliwości, iż prawo retencji może zostać zgłoszone jako zarzut w procesie windykacyjnym, bez konieczności wytaczania powództwa wzajemnego. Jest to zarzut odraczający, którego uwzględnienie powoduje, że zasądzenie wydania rzeczy następuje z zastrzeżeniem równoczesnego zaspokojenia przez powoda roszczeń pozwanego związanych z wydawaną rzeczą (zob. wyrok SA w Poznaniu z 29 lutego 1996 r., I ACr 769/95, OSA 1997, Nr 9, poz. 54).

W ocenie Sądu zarzut zatrzymania był bezzasadny. Po pierwsze, należy wyjaśnić, że oświadczenie złożone przez powódkę w piśmie z dnia 6 grudnia 2022 roku kreujące prawo zatrzymania jest nieskuteczne. Jak wskazuje się w doktrynie niezbędna jest konkretyzacja roszczenia będącego jego podstawą i określenie jego zakresu, a w przypadku zobowiązań pieniężnych – także jego sumy, przez wyrażenie jej w pieniądzu lub wskazanie przesłanek jej wysokości (zob. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 31, Warszawa 2023; wyrok SN z 24 listopada 1999r., I CKN 225/98, Legalis). Zatem oświadczenie o skorzystaniu z prawa zatrzymania winno konkretyzować roszczenie. Skoro bowiem skutecznie podniesiony zarzut zatrzymania odracza wykonanie wyroku, to w treści orzeczenia należy skonkretyzować obowiązek, od którego zależne jest zrealizowanie roszczenia powoda. Ponadto, powódka winna znać podstawę i rozmiar roszczenia, na którym pozwana opiera prawo zatrzymania. Tymczasem, w oświadczeniu z dnia 6 grudnia 2022 roku wskazano jedynie, iż pozwana podnosi roszczenia z tytułu nakładów poniesionych na remont i wykończenie lokalu, na co dowody miały zostać przedstawione w sprawie o sygnaturze akt I C 1180/17. Takiego sformułowania nie można uznać za wystarczające skonkretyzowanie uprawnienia, albowiem poza wskazaniem ogólnej kategorii roszczeń (nakłady na remont i wykończenie określonego lokalu) nie podano ani kwoty ani też okresu w jakim nakłady zostały poniesione. Odesłanie strony powodowej do dowodów złożonych w sprawie nie jest również wystarczające, albowiem na stronie powodowej nie spoczywa obowiązek przeglądania akt sprawy sądowej, w której pozwana złożyła dokumenty i ważenia, które z nich odpowiadają kategorii nakładów na remont i wykończenie. Zresztą, wskazana przez pozwaną sprawa nie dotyczyła nakładów, a uzgodnienia treści księgi wieczystej, zaś kwota wydatków była w niej poruszona marginalnie. W piśmie z dnia 6 grudnia 2022 roku pozwana powołała się na zajęcie komornicze do sprawy KM 199/22 (tytuł wykonawczy I C 96/18). Zwrócić jednak należy uwagę, iż drugi ze wskazanych tam obowiązków – objętych tytułem wykonawczym - nie może stanowić podstawy prawa zatrzymania, albowiem jego egzekucja jest zabezpieczona wzmianką komorniczą na nieruchomości. Prawo zatrzymania nie stanowi realizowanych przez wierzyciela quasi czynności zabezpieczających egzekucję stwierdzonego tytułem wykonawczym roszczenia.

Nadto, należało mieć na względzie, że w zakresie dotyczącym poniesionych przez pozwaną nakładów roszczenie nie zostało wykazane. Powołane przez pozwaną dokumenty w postaci faktur i rachunków pozwalają jedynie stwierdzić, iż zakupy były dokonywane przez M. K., a nie przez pozwaną. Jak wskazano powyżej – przy ocenie dowodów – nie wykazano, aby pieniądze na zakup materiałów czy elementów wykończeniowych pochodziły z majątku pozwanej. Ponadto, należy zauważyć, że część nakładów odnosi się do rzeczy ruchomych (np. lampa wisząca), a w przypadku części nakładów załączone dokumenty nie wskazują na fakt dokonania zapłaty. Dalej, należy zauważyć, że ogólna wartość nakładów wynosi 25.841,36 złotych, nie jak wskazywała pozwana 150.000,00 złotych.

Zdaniem Sądu, nawet, gdyby przyjąć, że przedstawiona przez pozwaną dokumentacja jest w pełni wiarygodna i istotnie przedstawia wartość dokonanych przez nią nakładów (a tak nie jest), to określona na podstawie ww. dokumentów wartość nakładów stanowi jedynie niewielki ułamek wartości lokalu mieszkalnego i nie może stanowić podstawy zastosowania prawa zatrzymania. Gdyby przyjąć pogląd przeciwny, to każdy wierzyciel, któremu przysługuje względem właściciela lokalu wierzytelność o niewielkiej wysokości, mógłby samowolnie zajmować mieszkanie dłużnika. Takie rozwiązanie niewątpliwie godziłoby w interesy właściciela ponad miarę wynikającą z instytucji prawa zatrzymania.

Odnosząc się natomiast do rodzaju dokonanych nakładów to należy wskazać, iż pozwana nie wykazała, że poczynione rzekomo przez nią nakłady miały charakter nakładów koniecznych. Wręcz przeciwnie z zeznań pozwanej wynika, że służyły one ulepszeniu rzeczy, a nawet doprowadzeniu do tego, aby mieszkanie odpowiadało upodobaniom pozwanej. Stosownie do art. 209 k.c. każdy ze współwłaścicieli posiada samodzielną legitymację do wykonywania wszelkich czynności i dochodzenia wszelkich roszczeń, które zmierzają do "zachowania" wspólnego prawa. Jest to uprawnienie, które może być realizowane przez współwłaściciela bez konieczności posiadania jakiejkolwiek zgody pozostałych współwłaścicieli. Powyższe uprawnienie jednak obejmuje wyłącznie czynności ukierunkowane na ochronę wspólnego prawa własności przed utratą lub uszczupleniem tj. nakłady konieczne. Czynności wykraczające poza ww. sferę należą do czynności zarządu rzeczą wspólną i podlegają regułom art. 199 i 201 k.c. (zob. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 11, Warszawa 2023). W świetle powyższego czynności dokonane przez pozwaną nie miały charakteru czynności zachowawczych, zaś ich poczynienie – dla następczego rozliczenia nakładów wymagało uprzedniej zgody powódki. Decydując się na dokonanie nakładów, które nie miały charakteru nakładów koniecznych, pozwana powinna była uprzednio uzyskać zgodę współwłaściciela (i to większościowego) na ich dokonanie, zgodnie z zasadami zarządu rzeczą wspólną określonymi w art. 199 i 201 k.c. Tymczasem pozwana zeznała, iż przed przeprowadzeniem remontu nie informowała powódki o zamiarze dokonania nakładów, lecz poinformowała ją o remoncie już po jego przeprowadzeniu.

Wreszcie przepis art. 461 § 2 k.c. wyłącza możliwość skorzystania z prawa zatrzymania w sytuacji gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego, albo gdy chodzi o zwrot rzeczy użyczonych. Jak wskazano powyżej, z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że pozwana dokonała zajęcia lokalu, gdy nie była już jego współwłaścicielką, posiadając przy tym wiedzę, że w stosunku do jej syna będącego wcześniej posiadaczem lokalu na podstawie użyczenia umowa została skutecznie wypowiedziana. Zajęcie lokalu przez pozwaną nastąpiło już po uprawomocnieniu się wyroku nakazującego G. B. opuszczenie lokalu i jego wydanie powódce. Zatem pozwana zdecydowała się na zamieszkanie w lokalu już po utracie tytułu prawnego przez jej syna. Tym samym należy uznać, że obowiązek wydania lokalu wynika z czynu niedozwolonego, to jest zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, co wyłącza możliwość powołania się na prawo zatrzymania. Na marginesie należy zaznaczyć, że nawet gdyby hipotetycznie uznać, że pomiędzy stronami istniał stosunek użyczenia, to również wówczas pozwana nie mogłaby – stosownie do art. 461 § 2 k.c. – powołać się na zarzut zatrzymania.

Fakt objęcia ww. lokalu w posiadanie bez tytułu prawnego Sąd uwzględnił w sentencji wyroku, gdyż okoliczność ta stanowiła podstawę orzeczenia o braku uprawnienia pozwanej do otrzymania lokalu socjalnego. Zgodnie bowiem z art. 17 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 725) przepisów art. 14 i art. 16 nie stosuje się, gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego. Na marginesie, należy wskazać, że z zeznań pozwanej wynika, ze ma ona zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, gdyż – jak przyznała – od pewnego czasu zamieszkuje wspólnie z synem w lokalu przy ul. (...). Wreszcie, z kontekstu zeznań pozwanej wynika, że miała dostęp do znacznych środków uzyskanych ze sprzedaży poprzedniego mieszkania, choć formalnym właścicielem mieszkania był jej syn, zmagający się z problemami psychicznymi.

W ocenie Sądu wydaniu powyższego orzeczenia nie stał na przeszkodzie fakt wydania orzeczenia eksmisyjnego w stosunku do G. B., albowiem poprzednie orzeczenie odnosiło się jedynie do G. B., który lokal opuścił, zaś pozwana zajęła lokal już po opuszczeniu lokalu przez syna. Tym samym nie można przyjąć, aby wydane w stosunku do G. B. orzeczenie mogło stanowić podstawę skutecznie prowadzonej egzekucji w stosunku do B. B..

Reasumując, na podstawie art. 222 § 1 k.c. Sąd orzekł o eksmisji pozwanej, zaznaczając z sentencji wyroku, że pozwana zajęła lokal bez tytułu prawnego.

Na podstawie art. 14 i art. 17 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego Sąd natomiast orzekł, że pozwanej nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającej niniejszy spór pozwanej na rzecz powódki całość kosztów, na które składają się: opłata sądowa od pozwu (200 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika będącego radcą prawnym zgodnie z § 7 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (240 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

Ponadto, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 280 zł, na którą składają się opłata sądowa od interwencji (40 zł) oraz opłata za czynności fachowego pełnomocnika będącego radcą prawnym w stawce minimalnej (240 zł). Pełnomocnik interwenienta stawił się na rozprawie, a także brał aktywny udział w postępowaniu dowodowym.

W obu przypadkach na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kosztów procesu Sąd zasądził także odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.