Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 17/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2023-11-03

Sygn. akt I C 17/23


WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2023 roku


Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2023 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko A. L. (1) i T. L.

o zmianę wysokości świadczenia i zapłatę

I. oddala powództwo;


II. zasądza od powoda (...) S.A. w W. solidarnie na rzecz pozwanych A. L. (2) i T. L. kwotę 3.617,00 złotych (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami opóźnienie się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.




UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko A. L. (1) i T. L. o zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kwoty 19.922,29 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu wartości świadczenia banku polegającego na umożliwieniu korzystania stronie pozwanej z kapitału udostępnionego przez bank, ewentualnie zasądzenie powyższych kwot in solidum ewentualnie w częściach równych od obu pozwanych, ewentualnie o zmianę wysokości świadczenia w ten sposób, iż kwota należności banku od strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy powinna być poddana waloryzacji sądowej w ten sposób, iż poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości (które to roszczenie zostało zaspokojone przez pozwanych) powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w wysokości 32.361,48 złotych, a także o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 32.361,48 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że prawomocnym wyrokiem z dnia 7 listopada 2020 roku w sprawie o sygnaturze akt I C 1114/19 Sąd Rejonowy w Gdyni ustalił, że umowa kredytu hipotecznego waloryzowana kursem (...) zawarta między stronami w dniu 20 listopada 2006 roku jest nieważna i zasądził od banku na rzecz aktualnych pozwanych kwotę 65.020,20 złotych. Jednocześnie w uzasadnieniu wyroku sąd stwierdził, iż rozliczenie umowy powinno nastąpić w oparciu o teorię dwóch kondykcji. Bank przyjmuje, iż stan trwałej bezskuteczności umowy wystąpił z dniem wydania wyroku. W związku z powyższym pismami z dnia 3 listopada 2022 roku, doręczonymi odpowiednio w dniach 10 i 17 listopada 2022 roku wezwał pozwanych do zapłaty. Pozwani dokonali zapłaty kapitału w kwocie nominalnej, to jest w kwocie 49.000 złotych. Dochodzona przez powoda kwota 19.922,29 złotych stanowi wartość świadczenia niepieniężnego polegającego na umożliwieniu korzystania ze środków będących własnością banku oraz zaniechania żądania ich zwrotu. Kwota ta stanowiłaby wynagrodzenie za świadczenie polegające na udostępnieniu kapitału i umożliwieniu korzystania z niego. Pozwani nie musieli bowiem wydatkować własnych środków na pozyskanie kwoty kapitału w złotówkach. Jak wskazano przesłanką roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia jest wzbogacenie jednej osoby kosztem drugiej, któremu nie musi towarzyszyć rzeczywiste zubożenie po stronie tej drugiej osoby. Zdaniem banku w razie upadku umowy i wzajemnego zwrotu świadczeń pieniężnych spełnionych w jej wykonaniu nadal nierozliczona pozostaje bezsporna korzyść jaką konsument osiągnął z tego, iż otrzymał od banku kapitał i wykorzystał go na nabycie nieruchomości. Z kolei miernikiem dla dokonania waloryzacji powinien być poziom skumulowanej inflacji od daty wypłaty kredytu do daty wyrokowania. W ocenie banku istotna zmiana siły nabywczej pieniądza w każdym przypadku nie musi gwałtowna, ani nagła, może być następstwem utrzymującego się w długim okresie stabilnego i stałego spadku albo wzrostu wartości pieniądza. Innym miernikiem jest dzisiejsza wartość nieruchomości, takiej jak nieruchomość nabyta za środki z kredytu. W ocenie powoda nienależne świadczenie nie pozostaje w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa banku, albowiem umowa kredytu upadła. Wartość świadczenia została przez powoda wyliczona w oparciu o skumulowany wskaźnik inflacji za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia wniesienia pozwu (66%).

(pozew, k. 4-24)



Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie pozwani powołali się na to, iż uprawnienia do żądania jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu korzystania przez konsumentów z przedmiotu nieważnej umowy nie przewiduje art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG. Zdaniem pozwanych, gdyby przyjąć, iż że po stronie banku istnieje uprawnienie do żądania od kredytobiorcy zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z kapitału obliczonego według własnych wewnętrznych metod banku, to za pozbawione znaczenia należałoby uznać sankcje nieważności umowy, gdyż doszłoby do sui generis reaktywacji nieważnej umowy.

(odpowiedź na pozew, k. 119-123)



W toku sprawy powód zmienił powództwo w ten sposób, że cofnął pozew o zapłatę roszczenia głównego w kwocie 19.922,29 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie i podtrzymał jako główne roszczenie o zmianę wysokości świadczenia w ten sposób, iż kwota należności banku od strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy powinna być poddana waloryzacji sądowej w ten sposób, iż poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości (które to roszczenie zostało zaspokojone przez pozwanych) powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w wysokości 32.361,48 złotych, a także o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 32.361,48 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty.

(pismo procesowe powoda z dnia 29 września 2023r., k. 172-176)



Sąd ustalił następujący stan faktyczny:



W dniu 20 listopada 2006 roku pomiędzy pozwanymi T. L. i A. L. (2) a (...) Bankiem Spółką Akcyjna z siedzibą w W. (obecnie działającym pod firmą (...) S.A. z siedzibą w W.) została zawarta umowa o kredyt hipoteczny (...) o numerze (...) waloryzowany kursem (...). Zgodnie z umową pozwani mieli otrzymać kredyt w wysokości 49.000 złotych, który miał zostać przeznaczony na zakup niezabudowanej działki gruntu nr (...) położonej w K. – w kwocie 45.710,00 złotych oraz finansowanie kosztów około kredytowych w kwocie 3.290 złotych. Jako walutę waloryzacji wskazano (...). W umowie wskazano wartość kredytu w (...) na dzień 7 listopada 2006 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej banku ale wskazanie to miało jedynie charakter informacyjny. Natomiast, w § 12 zastrzeżono, iż raty kapitałowo-odsetkowe spłacane są w złotych po uprzednim ich przeliczeniu według kursu sprzedaży (...) z tabeli kursowej (...) Banku obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50 – przez wpłatę na rachunek kredytowy kredytobiorcy. Przy czym kredytobiorca upoważnił bank do pobierania środków pieniężnych ze wskazanego rachunku.

(dowód: umowa o kredyt hipoteczny (...) o numerze (...) waloryzowany kursem (...), k. 52-57)



Wyrokiem z dnia 7 października 2020 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C 1114/19 Sąd Rejonowy w Gdyni zasądził od (...) S.A. w W. solidarnie na rzecz A. L. (2) i T. L. kwotę 65.020,20 złotych (pkt I.), a także ustalił, iż umowa (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowana kursem (...) zawarta w G. między A. L. (2) i T. L. a (...) S.A. w W. (następcą prawnym (...) Bank S.A. w W.) wraz z aneksem z dnia 29 grudnia 2010 roku jest nieważna (pkt II.). W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, że umowa kredytowa jest nieważna w całości z uwagi na sprzeczność z naturą stosunku prawnego (dowolność banku w ustalaniu kursu (...), brak możliwości wykonania umowy bez nieważnych postanowień indeksacyjnych) oraz abuzywność klauzul indeksacyjnych i brak możliwości utrzymania umowy po wyeliminowaniu mechanizmu indeksacji.

Od ww. wyroku apelację wywiódł (...) S.A. Wyrokiem z dnia 17 listopada 2021 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt III Ca 38/21 Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił apelację banku.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 7 października 2020r. wraz z uzasadnieniem, k. 75-86, wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 17 listopada 2021r. wraz z uzasadnieniem, k. 87v-101)



Pismami z dnia 3 listopada 2022 roku powód wezwał każdego z pozwanych do zapłaty kwoty 68.922,29 zł tytułem rozliczenia roszczeń wynikających z bezskuteczności (nieważności) umowy nr (...) w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia tegoż pisma. Wezwanie obejmowało kwotę 49.000 zł z tytułu całego wypłaconego kapitału w PLN oraz kwotę 19.922,29 zł stanowiącą wartość świadczenia spełnionego na rzecz pozwanych polegającego na umożliwieniu korzystania z kapitału. Wysokość tej ostatniej kwoty została wyliczona w ten sposób, że każda spłata raty kapitałowo – odsetkowej, której pozwani dokonali w ramach wykonania umowy pomniejszała kwotę kapitału, z której pozwani korzystali, a jako miernik wartości świadczenia banku zastosowany został publikowane przez Narodowy Bank Polski oprocentowanie kredytów mieszkaniowych w złotych zabezpieczonych hipotecznie. Jak wyjaśniono roszczenie zostało wyliczone w ten sposób, że wraz z kolejnym spłatami rat malała wysokość salda do spłaty z tytułu kapitału, z którego bezumownie korzystano, a więc malała podstawa, od której naliczano wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału.

Przedmiotowe wezwanie zostało doręczone A. L. (1) w dniu 17 listopada 2022 roku, zaś T. L. w dniu 10 listopada 2022 roku.

(dowód: wezwania do zapłaty z dnia 3 listopada 2022r., k. 39-49 wraz z dowodami doręczenia, k. 50-51)



W odpowiedzi na ww. wezwanie, pozwani zakwestionowali roszczenie o zapłatę kwoty stanowiącej wartość świadczenia polegającego na umożliwieniu korzystania z kapitału (wynagrodzenia z kapitału), wskazując na brak podstaw prawnych i faktycznych do żądania takiej kwoty. Natomiast, w dniu 4 grudnia 2022 roku pozwani dokonali zapłaty na rzecz banku kwoty 49.000 zł.

(dowód: pismo pozwanych wraz z dowodem nadania, k. 128-129 wraz z potwierdzeniem przelewu bankowego, k. 130)



Sąd zważył, co następuje:



Powyższy stan faktyczny Sąd w całości ustalił na podstawie dowodów z dokumentów. Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wymienionych powyżej dowodów z dokumentów prywatnych w postaci umowy o kredyt hipoteczny oraz korespondencji stron. Podkreślić należy, iż ww. dokumenty nie noszą one żadnych znamion podrobienia, przerobienia ani żadnej innej ingerencji. Poza tym żadna ze stron nie zaprzeczyła, iż przedłożone kserokopie nie stanowiły wiernego odzwierciedlenia oryginałów dokumentów ani też by osoby podpisane pod oryginałami dokumentów nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Z kolei, dokumenty w postaci wyroków wydanych przez sądy obu instancji w sprawie o sygnaturze akt I C 1114/19 stanowią dokumenty urzędowe w rozumieniu art. 244 k.p.c. i w związku z tym korzystają z domniemania autentyczności i domniemania zgodności z prawdą wyrażonych w nim oświadczeń, czego w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała.



Ostatecznie, w niniejszej sprawie powód domagał się zmiany wysokości świadczenia w ten sposób, iż kwota należności banku od strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy miała być poddana waloryzacji sądowej w ten sposób, iż poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości (które to roszczenie zostało zaspokojone przez pozwanych) powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w wysokości 32.361,48 złotych. W tym stanie rzeczy podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 358 1 § 3 k.c., który stanowi, że w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie. Podkreślić należy, że przesłanką zastosowania waloryzacji sądowej jest istotna zmiana siły nabywczej pieniądza w okresie między powstaniem zobowiązania a jego wykonaniem. By mogło dojść do waloryzacji sądowej, zmiana siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania musi być „istotna”, zatem nie może mieścić się w granicach zwykłego ryzyka kontraktowego (zob. M. Fras (red.), M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), WKP 2018). Należy jednak zauważyć, że niewielka inflacja, nawet utrzymująca się dłużej, objęta jest normalnym ryzykiem kontraktowym (zob. A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. II, LEX 2014).



W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.



W pierwszej kolejności należy wskazać, iż jednym z celów Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz.UE.L 1993 Nr 95, str. 29) jest wywarcie skutku odstraszającego dla przedsiębiorcy, który stosował nieuczciwe postanowienia umowne. Skutek odstraszający oznacza, że przedsiębiorca musi liczyć się z tym, że po uznaniu przez sąd danych postanowień za nieuczciwe straci wszystkie korzyści, a nie tylko nadwyżkę ponad to co mógłby uzyskać gdyby od początku zaproponował uczciwe warunki. W ocenie Sądu w kontekście odstraszającego celu dyrektywy nr 93/13 za całkowicie nieuzasadnioną należy uznać możliwość dochodzenia przez bank roszczeń czy to w postaci wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału (o co powód początkowo wnosił) czy to w formie waloryzacji kapitału podlegającego zwrotowi (czego domaga się obecnie). Prawomocnym wyrokiem z dnia 7 października 2020 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C 1114/19 – utrzymanym następnie przez Sąd Okręgowy w Gdańsku – Sąd Rejonowy w Gdyni przesądził o nieważności umowy (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem (...) zawartej pomiędzy stronami. W ocenie Sądu nieważność umowy kredytowej i wynikająca z tego konieczność zwrotu przez strony świadczeń wzajemnych w przypadku uwzględnienia roszczenia o waloryzację świadczenia powoda prowadziłaby do powstania po stronie banku dodatkowej korzyści, która niewątpliwie stałaby w sprzeczności z odstraszającym charakterem sankcji nieważności. Jak wynika z uzasadnienia wyroku w sprawie o sygnaturze akt I C 1114/19 jedną z przesłanek uznania umowy kredytu za nieważną było stosowanie przez bank niedozwolonych postanowień umownych w postaci klauzul indeksacyjnych. Przedmiotowe klauzule odwoływały się do kursów waluty obcej ( (...)) ustalanych jednostronnie przez powoda tj. kursu kupna (...) przy wypłacie kredytu oraz kursu sprzedaży przy spłacie rat kapitałowo – odsetkowych. Jednym z celów zastosowania ww. mechanizmu było utrzymanie świadczenia kredytobiorcy na stale wysokim, a przy tym jednostronnie ustalanym poziomie, co w istocie sprowadzało się do stosowania sui generis waloryzacji świadczenia. Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku w sprawie I C 1114/19 tut. Sądu, podstawą ustalenia nieważności umowy kredytowej było przyjęcie niemożności zastąpienia abuzywnego postanowienia umownego innym postanowieniem wynikającym z przepisu ustawy, które określałoby wartość świadczenia kredytobiorcy. Zdaniem Sądu dopuszczenie możliwości waloryzacji świadczenia sprowadzałoby się do wprowadzenia postanowienia, które faktycznie zastępowałoby postanowienie abuzywne pomimo tego, że Sąd orzekający o nieważności umowy uznał to za niedopuszczalne.



Należy także zwrócić uwagę, iż w wyroku z dnia 15 czerwca 2023 r. C-520/21, (...) stwierdził, że art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty. Uwzględnienie powództwa w kształcie wskazanym przez powoda skutkowałoby obejściem powyższego zakazu.



Nadto, należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. art. 358 1 § 4 k.c. z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Nie ulega wątpliwości, że ustawodawca wyłącza możliwość korzystania z waloryzacji sądowej jedynie przez osoby prowadzące przedsiębiorstwo w znaczeniu art. 55 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne. Nie ulega wątpliwości, że bank spełnia kryteria wskazane w tym przepisie. Zważyć należy, iż w pozwie powód podnosił, że świadczenie nienależne nie pozostaje w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa banku i w tym zakresie powoływał się na dorobek judykatury. Sąd nie podziela powyższego poglądu. Na gruncie definicji zawartej w art. 55 1 k.c. przedsiębiorstwo jawi się jako zespół aktywów, gdyż do składników przedsiębiorstwa nie zalicza się zobowiązań (długów) związanych z jego prowadzeniem (zob. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 11, Warszawa 2023). W rozpatrywanym przypadku powód domaga się waloryzacji sądowej przysługującej mu w stosunku do dłużników (kredytobiorców) wierzytelności o zwrot nienależnego świadczenia. Podkreślić bowiem należy, że stosunek umowny, którego nieważność doprowadziła do konieczności zwrotu świadczeń wzajemnych został wykreowany w ramach przedsiębiorstwa powoda. Gdyby nie zawarcie nieważnej umowy kredytowej przez bank w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie powstałby obowiązek zwrotu świadczeń wzajemnych. Środki wypłacone kredytobiorcy były składnikiem przedsiębiorstwa powoda. Wierzytelność w stosunku do pozwanych stanowi część aktywów banku. Tym samym – w ocenie Sądu – powodowy bank jako przedsiębiorca nie może domagać się waloryzacji sądowej udzielonego przez siebie w ramach swej działalności kredytu (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 grudnia 2017 r., I ACa 447/17, L.).



Kolejną okolicznością, która budzi wątpliwości jest wskazany przez powoda sposób waloryzacji świadczenia. Zdaniem Sądu przyjęta przez powoda formuła waloryzacji ma charakter jednostronny i nie uwzględnia ani charakteru wierzytelności, ani też sposobu realizacji obowiązku przez kredytobiorcę. Zważyć należy, iż powód odwołał się do aktualnej wartości nieruchomości zakupionej przez kredytobiorców za środki udostępnione na podstawie umowy o kredyt hipoteczny (...) o numerze (...). W ocenie Sądu nie można waloryzacji sprowadzać do porównania wartości świadczenia z ówczesną i aktualną wartością nieruchomości, albowiem relacja pomiędzy wysokością świadczenia pieniężnego a wartością nieruchomości w żaden sposób nie oddaje zmiany siły nabywczej pieniądza. Podkreślić należy, iż zmiana wartości nieruchomości zależna jest od wielu różnych czynników, a zmiana siły nabywczej pieniądza może, choć nie musi być jednym z tych czynników. Do wzrostu wartości nieruchomości może dojść na skutek czynników ekonomicznych (np. zwiększonej dostępności do kredytu, atrakcyjności oprocentowania kredytu, dopłat do oprocentowania kredytu), prawnych (np. zmiany planu zagospodarowania przestrzennego dopuszczającej jakiś rodzaj zabudowy), infrastrukturalnych (np. umożliwienie dostępu do infrastruktury technicznej poprzez wybudowanie wodociągu, gazociągu itd.), które nie mają żadnego związku ze zmianami siły nabywczej pieniądza. Mało tego ww. zmiany wartości nieruchomości mogą nastąpić także, wówczas gdy poziom inflacji nie ulega większym wahaniom. W rozpatrywanym przypadku od chwili zakupu działki przez pozwanych minęło blisko 17 lat. W momencie nabycia przez pozwanych działka miała wartość 45.000 zł. Aktualnie, wartość tej nieruchomość jest bez wątpienia znacznie wyższa, jednak wzrost wartości tej nieruchomości nie był spowodowany deprecjacją wartości pieniądza, lecz raczej ogólnym wzrostem popytu na działki budowlane znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji trójmiejskiej. Analizując roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych publikowane przez Główny Urząd Statystyczny na przestrzeni lat 2006-2023 można stwierdzić, że w zasadzie do 2022 roku średnia roczna stopa inflacji nie przekraczała kilku procent i czynnik ten nie mógł wpływać na znaczący wzrost wartości nieruchomości. W tym czasie wzrost wskaźnika inflacji mieścił się w zakresie normalnego ryzyka kontraktowego. Z powyższych względów wskaźnik odwołujący się do zmiany wartości nieruchomości nie może stanowić odpowiedniego wskaźnika wedle którego byłoby można dokonać sądowej waloryzacji świadczenia.



Ponadto należy wskazać, że odnosząc dochodzone w niniejszym procesie roszczenie do swojego świadczenia pieniężnego powód pominął fakt, że kredytobiorca spłacał świadczenie z tytułu rat kapitałowo – odsetkowych na przestrzeni kilku lat, a zatem jego świadczenia ratalne także znajdowały odniesienie do realnej wartości obciążenia np. do wartości uzyskiwanego w tym czasie wynagrodzenia za pracę. Pomimo tego kredytobiorca uzyskał zwrot świadczenia w wysokości sumy nominalnej dokonywanych spłat, bez jakiegokolwiek odniesienia do zmiany siły nabywczej pieniądza. Tymczasem, zgodnie z treścią art. 358 1 § 3 k.c. sąd może zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego po rozważeniu interesów stron. W doktrynie wskazuje się, że konieczność uwzględnienia interesów obu stron ma na celu udzielenie zrównoważonej ochrony interesów każdej z nich, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. Przy ustalaniu zakresu waloryzacji sąd musi wziąć pod uwagę konieczność przywrócenia świadczeniu pieniężnemu jego pierwotnej siły nabywczej, jednak z uwzględnieniem indywidualnych okoliczności po stronie każdego z kontrahentów (zob. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 31, Warszawa 2023). Wobec powyższego zastosowanie sposobu waloryzacji świadczenia wskazanego przez powoda – zdaniem Sądu – prowadziłoby do jednostronnego uwzględnienia zmiany siły nabywczej roszczenia powoda bez odniesienia do świadczeń pieniężnych drugiej strony stosunku zobowiązaniowego. W takim wypadku zupełnie zostałby pominięty interes strony przeciwnej.



Mając zatem na względzie wszystkie przytoczone powyżej okoliczności, na podstawie art. 358 1 § 3 k.c. a contrario powództwo podlegało oddaleniu.



O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy spór powoda solidarnie na rzecz powodów kwotę 3.617 zł, na którą składają się: opłata za czynności fachowego pełnomocnika powoda w stawce minimalnej stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (3.600 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł). Zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c. od przyznanych kosztów procesu Sąd zasądził także odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się postanowienia do dnia zapłaty.



Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Jachurska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sławomir Splitt
Data wytworzenia informacji: