Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Stolarska

Protokolant: sekr. sąd. Tomasz Łukowicz

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2018 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa S. (...) F. S. z siedzibą w G.

przeciwko A. K.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda S. (...) F. S. z siedzibą w G. na rzecz pozwanej A. K. kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenia :

1.  odnotować i zakreślić w repertorium C

2.  przedłożyć z wpływem lub za 30 dni

UZASADNIENIE

Powód S. (...) F. S. z siedzibą w G. wniósł pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko A. K. o zapłatę kwoty 10 021,28 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 29 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, wskazując, że w dniu 12 czerwca 2014 r. powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 12 000,00 zł, a z uwagi na niedokonywanie spłat rat pożyczkowych powód wypowiedział umowę pożyczki, skutkiem czego niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami i kosztami została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności. Powód wskazał, ze na żądaną kwotę składają się: niespłacony kapitał pożyczki w kwocie 9 222,28 zł, skapitalizowane odsetki naliczone do dnia wniesienia pozwu w wysokości 191,16 zł (niezapłacone odsetki za opóźnienie naliczane w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki lub raty) oraz 448,94 zł (niezapłacone odsetki zwykłe umowne) i niezapłacone opłaty w wysokości 158,90 zł.

(pozew – k. 2v-3v)

Nakazem zapłaty z dnia 25 sierpnia 2015 r. wydanym w sprawie VI Nc-e (...) referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem.

(nakaz zapłaty – k. 4)

Opiekun prawny pozwanej zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że pozwana w dacie zawierania umowy pożyczki była osobą ubezwłasnowolnioną częściowo i nie miała zdolności do jej zawarcia we własnym imieniu. Opiekun prawny pozwanej podniósł, że umowa pożyczki jest nieważna, gdyż brak jest zgody przedstawiciela ustawowego pozwanej na zawarcie tej umowy, a pozwana ze względu na swój stan psychiczny nie była w stanie rozpoznać znaczenia zawartej umowy, a ponadto nigdy nie otrzymała pieniędzy wypłaconych przez powoda.

(sprzeciw – k. 6v-7 i k. 14v)

Postanowieniem z dnia 2 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał rozpoznanie sprawy o sygn. akt VI Nc-e 1210140/15 do Sądu Rejonowego w Gdyni.

(postanowienie z dnia 02.11.2017 r. – k. 17v)

W piśmie procesowym z dnia 16 maja 2018 r. pełnomocnik powoda wniósł o zawieszenie postępowania na czas rozstrzygnięcia sprawy karnej, w której dochodzenie prowadzone jest przez Prokuraturę Rejonową w Gdyni pod sygn. PR 1Ds 469.201.

(pismo procesowe pełnom. powoda z dnia 16.05.2018 r. – k. 64-64v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. jest osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną od kwietnia 2017 roku, natomiast postanowieniem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 22 czerwca 2011 r. wydanym w sprawie I Ns 205/10 A. K. została ubezwłasnowolniona częściowo z powodu upośledzenia umysłowego i uzależnienia od środków psychoaktywnych.

(niesporne, nadto postanowienie SO w Gdańsku z dnia 22.06.2011 r. – k. 73)

W dniu 12 czerwca 2014 r. A. K. (jako pożyczkobiorca) zawarła ze S. (...) F. S. z siedzibą w G. (jako pożyczkodawcą) umowę pożyczki nr (...), na mocy której pożyczkodawca udzielił pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 12 000,00 zł, a pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 10 lutego 2016 r. w miesięcznych ratach.

(niesporne, nadto umowa pożyczki – k. 31-33)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z ww. dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których prawdziwość nie była przez nie kwestionowana i nie budziły one wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy żadnych nowych, istotnych okoliczności.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że pozwana jest osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie, zaś w okresie, w którym zawarta została umowa pożyczki, z której powód wywodził swoje żądanie, była ona ubezwłasnowolniona częściowo.

Zgodnie z art. 15 k.c. osoby ubezwłasnowolnione częściowo mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Według zaś treści art. 17 i 18 § 1 k.c. do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego, natomiast ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Wskazać należy, że osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych, a więc osoba częściowo ubezwłasnowolniona, może zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, ma ona również możliwość rozporządzania swoim zarobkiem oraz rozporządzania przedmiotami oddanymi jej do swobodnego użytku – zgodnie z treścią art. 20-22 k.c. Osoba taka nie ma jednak kompetencji do samodzielnego i skutecznego dokonywania niektórych czynności prawnych, tj. czynności zobowiązujących lub rozporządzających, w odniesieniu do należącego do niej prawa. Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie, w wyniku którego następuje zwiększenie pasywów w jej majątku lub rozporządza swoim prawem, w wyniku czego następuje zmniejszenie aktywów w tym majątku, to do ważności tych czynności prawnych potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego.

Niewątpliwym jest, iż czynność prawna polegająca na zawarciu umowy pożyczki jest dla pożyczkobiorcy czynnością zobowiązującą, w wyniku której pożyczkobiorca zobowiązuje się do zwrotu otrzymanej kwoty wraz z należnymi pożyczkodawcy odsetkami. Wobec więc faktu, że pozwana w okresie od dnia 22 czerwca 2011 r. do kwietnia 2017 r. pozostawała ubezwłasnowolniona częściowo, zawarta przez nią w dniu 12 czerwca 2014 r. umowa pożyczki wymagała dla swej ważności i skuteczności zgody ustanowionego dla pozwanej kuratora. Nie ulega natomiast żadnej wątpliwości, iż kurator pozwanej zgody takiej nie wyraził, jak również nie potwierdził zawarcia przez pozwaną przedmiotowej umowy. Umowa pożyczki z dnia 12 czerwca 2014 r. jest więc nieważna, w związku z czym żądanie powoda dochodzone w niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wskazać jeszcze należy, że na uwzględnienie nie zasługiwał również zgłoszony przez powoda wniosek o zawieszenie postępowania na czas rozstrzygnięcia sprawy karnej, w której Prokuratura Rejonowa w Gdyni prowadzi dochodzenie w sprawie niekorzystnego rozporządzenia mieniem pozwanej przy zawarciu ww. umowy pożyczki, mające na celu ustalenie osoby, na rzecz której przekazane zostały środki pieniężne wypłacone przez powoda. Zgodnie z art. 177 § 1 pkt. 4 k.p.c. Sąd może zawiesić postępowanie jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej. W ocenie Sądu ewentualne ustalenie w postępowaniu prowadzonym przez prokuratora osoby, na rzecz której przekazane zostały środki wypłacone przez powoda z tytułu pożyczki, nie będzie miało żadnego wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, w której podstawą rozstrzygnięcia jest stwierdzona przez Sąd nieważność umowy pożyczki z dnia 12 czerwca 2014 r. Z umowy zaś powód wywodził swe żądanie i taką wskazał w pozwie podstawę faktyczną.

Należy bowiem mieć na uwadze, że żądanie powództwa określa nie tylko jego przedmiot, lecz również jego podstawa faktyczna. Oznacza to, że sąd jest związany wskazaną i popieraną przez powoda podstawą faktyczną, a oparcie wyroku na podstawie faktycznej niepowołanej przez powoda byłoby orzeczeniem ponad żądanie.

Mając na względzie powyższe, Sąd w pkt. I wyroku, na podstawie art. art. 17 i 18 § 1 k.c. w zw. z art. 15 k.c., oddalił powództwo.

O kosztach procesu w pkt. II wyroku Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. i w zw. z § 2 pkt. 5 w zw. z § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 265), zasądzając od powoda - jako strony przegrywającej postępowanie - na rzecz pozwanej kwotę 3 617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym kwotę 3 600,00 zł tytułem wynagrodzenia radcy prawnego i kwotę 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce „uzas”

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnom. powoda

3.  akta z wpływem lub za 30 dni.