I1 C 1644/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2016-03-18
Sygn. akt I 1 C 1644/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 marca 2016 roku
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym
w składzie:
|
Przewodniczący: |
SSR Justyna Supińska |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Magdalena Czapiewska |
po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2016 roku w Gdyni
na rozprawie
sprawy z powództwa S. J.
przeciwko B. P.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. kosztami procesu obciąża powoda S. J. uznając je za uiszczone;
III. ustala i przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni na rzecz radcy prawnego W. Ł. kwotę 738 złotych ( siedemset trzydzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu B. P. z urzędu.
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 12 lutego 2013 roku powód S. J. domagał się zasądzenia od pozwanego B. P. kwoty 1 983,16 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi za okres od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.
W uzasadnieniu powód S. J. wskazał, iż prowadził jako obrońca z wyboru sprawy pozwanego B. P. w postępowaniu karnym, w sprawach o sygnaturze akt: II W 35/10 przed Sądem Rejonowym w Kartuzach (jako sądem I instancji), XIII Waz 8/11 przed Sądem Okręgowym w Gdańsku (jako sądem II instancji) oraz (...) 508/11 przed Prokuratorem Generalnym, jednakże za prowadzenie tych spraw pozwany nie uregulował należności.
Powód wskazał nadto, iż na dochodzoną łączną kwotę 1 983,16 złotych składają się: wynagrodzenie za prowadzenie sprawy w I instancji w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej – 360 złotych, wynagrodzenie za prowadzenie sprawy w II instancji w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej – 840 złotych oraz wynagrodzenie za prowadzenie sprawy w postępowaniu przed Prokuratorem Generalnym w wysokości jednokrotności stawki minimalnej – 360 złotych (czyli kwota 1 560 złotych netto, 1 918,80 złotych brutto), a także wydatki związane z dojazdem do sądów (kwota 64,36 złotych) obliczone na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku (Dz. U. Nr 236, poz. 1990).
W odpowiedzi na pozew pozwany B. P. wniósł o oddalenie powództwa wskazując, iż dokonał on zapłaty za prowadzenie mu przez powoda spraw i nie jest jego dłużnikiem, czego dowodem jest przelew dokonany przez powoda w kwocie 5 000 złotych za przeprowadzone przez pozwanego w domu powoda roboty elektryczne.
Nadto pozwany B. P. w piśmie przygotowawczym z datą w nagłówku „dnia 16 września 2013 roku” (data prezentaty: 2013-09-17, k. 34-35 akt) podniósł zarzut przedawnienia roszczenia; wskazał również, iż powód S. J. nie wystawił żadnego dowodu wpłaty należności za obronę i nie udowodnił wysokości swojego żądania, a także w innej sprawie sądowej w piśmie procesowym z dnia 28 listopada 2012 roku oświadczył, że za sprawy objęte niniejszym postępowaniem otrzymał wynagrodzenie w wysokości 1 500 złotych.
Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt I 1 C 352/13 (poprzednia sygnatura akt niniejszej sprawy) oddalił powództwo i kosztami procesu obciążył powoda S. J..
W wyniku wniesionej przez powoda S. J. apelacji od powyższego orzeczenia, wyrokiem z dnia 05 czerwca 2014 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt III Ca 262/14 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gdyni, wskazując, iż rozpoznając ponownie sprawę Sąd winien zbadać materialnoprawną podstawę żądania, przy uwzględnieniu, iż roszczenie dochodzone w tym postępowaniu nie jest przedawnione. Badając zaś zasadność powództwa Sąd winien rozstrzygnąć kwestię zakresu stanu sprawy osądzonej wynikającej z wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12.
Wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt I 1 C 2237/14 (poprzednia sygnatura akt niniejszej sprawy) oddalił powództwo i kosztami procesu obciążył powoda S. J..
W wyniku wniesionej przez powoda S. J. apelacji od powyższego orzeczenia, wyrokiem z dnia 19 maja 2015 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt III Ca 269/15 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gdyni, wskazując, iż rozpoznając ponownie sprawę Sąd winien rozstrzygnąć kwestię zakresu stanu sprawy osądzonej wynikającej z prawomocnego wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12, w szczególności winien ocenić, czy oddalenie powództwa w tamtej sprawie ma jakikolwiek wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, przede wszystkim zaś, czy zakresem sprawy osądzonej objęte zostało ustalenie, iż zapłaty wynagrodzenia za prowadzenie sprawy karno – skarbowej dokonano niezależnie od płatności za sprawę o wykroczenie, czy też pozwany dokonał tylko jednej płatności.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 19 listopada 2009 roku podczas wizyty w kancelarii (...) udzielił mu pisemnego pełnomocnictwa do składania w jego imieniu materialnoprawnych oświadczeń woli, w tym wzywania do zapłaty, do obrony, a także do zastępowania go przed sądami, organami administracji i ścigania we wszelkich rozpatrywanych i prowadzonych przez nie sprawach.
Od lutego 2010 roku adwokat S. J. brał udział jako obrońca oskarżonego B. P. w sprawie z oskarżenia Urzędu Skarbowego w G. prowadzonej pod sygn. akt VIII Ks 81/09 przed Sądem Rejonowym w Gdyni, a następnie – przed Sądem Okręgowym w Gdańsku w postępowaniu apelacyjnym (sygn. akt XIII Ka 196/10), a po uchyleniu wyroku Sądu I instancji i przekazaniu jej do ponownego rozpoznania – ponownie przez Sądem Rejonowym w Gdyni (sygn. akt IX Ks 118/10), zakończonej wyrokiem z dnia 29 września 2010 roku (prawomocnym z dniem 13 listopada 2010 roku).
niesporne, a nadto: pełnomocnictwo – k. 155 akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, apelacja – k. 153-154 akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, wyrok z dnia 10 grudnia 2009 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ks 81/09 – k. 139-139v akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, wyrok z dnia 15 kwietnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt XIII Ka 196/10 – k. 179 akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, protokół rozprawy apelacyjnej – k. 176-177 akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, protokoły rozpraw z dnia: 16 czerwca 2010 roku, 19 sierpnia 2010 roku, 29 września 2010 roku – k. 204-206, 218-219, 223 akt sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 Sądu Rejonowego w Gdyni, zeznania świadka H. P. (1) – k. 51-52, 93-94 akt, twierdzenia powoda S. J. – k. 94-95, 197-197v, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:01:17-00:41:35), twierdzenia pozwanego B. P. – k. 95-96, 198, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:41:35-01:11:33)
Pozwem z dnia 14 października 2011 roku powód S. J. domagał się zasądzenia od pozwanego B. P. kwoty 1 919 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi za okres od dnia 06 października 2011 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu, swoje żądanie wywodząc z łączącej strony umowy o prowadzenie sprawy pozwanego z oskarżenia Urzędu Skarbowego w G. przed Sądem Okręgowym w Gdańsku (sygn. akt VIII Ks 81/09 oraz XIII Ka 196/10) i Sądem Rejonowym w Gdyni (sygn. akt IX Ks 118/10) i faktu nieuregulowania przez pozwanego należnego powodowi z tego tytułu wynagrodzenia.
Wyrokiem z dnia 15 lutego 2012 roku Sąd Rejonowy w Gdyni oddalił powództwo, w uzasadnieniu wskazując, iż pozwany B. P. zapłacił powodowi S. J. umówione wynagrodzenie w kwocie 1 500 złotych następnego dnia po zawarciu umowy.
W dniu 14 stycznia 2010 roku na ulicy (...) w miejscowości P. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której kierujący pojazdem B. P. zderzył się bocznie ze stojącym w tym czasie pojazdem marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...).
niesporne, a nadto: wniosek o ukaranie w postępowaniu zwyczajnym – k. 1-1v akt o sygn. II W 352/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach
W czerwcu 2010 roku na podstawie ustnej umowy zawartej na placu budowy domu S. J. B. P. zlecił S. J. prowadzenie jego sprawy o sygn. akt II W 352/10 toczącej się z oskarżenia Komendanta Komendy Powiatowej Policji w K. przed Sądem Rejonowym w Kartuzach, dotyczącej kolizji drogowej z dnia 14 stycznia 2010 roku.
Również jeszcze w czerwcu 2010 roku S. J. podjął pierwszą czynność procesową tej sprawie w postaci wniesienia odpowiedzi na wniosek o ukaranie z dnia 01 kwietnia 2010 roku.
Wyrokiem z dnia 24 listopada 2010 roku Sąd Rejonowy w Kartuzach wydał w sprawie o sygn. akt II W 352/10 wyrok, w którym uznał B. P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu.
Następnie, na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego B. P. – adwokata S. J., Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt XIII Waz 8/11 wydał w dniu 11 marca 2011 roku wyrok utrzymujący w mocy zaskarżone orzeczenie.
Pismem z dnia 26 lipca 2011 roku Prokuratura Generalna poinformowała Sąd Rejonowy w Kartuzach, że podanie o wniesienie kasacji złożone w sprawie o sygn. akt (...) 508/11 zostało załatwione odmownie.
Sprawa o sygn. akt II W 352/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach zakończyła się prawomocnie w dniu 11 marca 2011 roku.
niesporne, a nadto: twierdzenia powoda S. J. – k. 94-95, 197-197v, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:01:17-00:41:35), twierdzenia pozwanego B. P. – k. 95-96, 198, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:41:35-01:11:33), odpowiedź na wniosek o ukaranie – k. 26 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, protokół rozprawy – k. 27-32 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, wyrok z dnia 24 listopada 2010 roku – k. 68 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, apelacja – k. 78-79 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, protokół rozprawy apelacyjnej – k. 92 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, wyrok z dnia 11 marca 2011 roku – k. 93 akt o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach, pismo z dnia 26 lipca 2011 roku – w aktach sprawy o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach (brak numeru strony), zarządzenie z dnia 31 marca 2011 roku – k. 106 o sygn. II W 35/10 Sądu Rejonowego w Kartuzach
Strony – S. J. i B. P. – ustaliły wysokość wynagrodzenia za prowadzenie sprawy o wykroczenia na kwotę 1 500 złotych.
S. J. w trakcie prowadzenia powyższej sprawy wielokrotnie ponaglał B. P. do zapłaty umówionego wynagrodzenia.
twierdzenia powoda S. J. – k. 94-95, 197-197v, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:01:17-00:41:35), twierdzenia pozwanego B. P. – k. 95-96, 198, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:41:35-01:11:33)
Pismem z dnia 08 sierpnia 2011 roku S. J. wezwał B. P. do rozliczenia się za prowadzenie przez niego spraw karnych.
niesporne, a nadto pismo z dnia 08 sierpnia 2011 roku wraz z dowodem nadania – k. 9 akt
W sierpniu 2011 roku B. P. zapłacił S. J. umówione wynagrodzenie w kwocie 1 500 złotych.
twierdzenia powoda S. J. – k. 94-95, 197-197v, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:01:17-00:41:35) oraz k. 42-43 akt sprawy o sygn. I 1 C 280/12 Sądu Rejonowego w Gdyni, twierdzenia pozwanego B. P. – k. 95-96, 198, 353 akt – protokół skrócony rozprawy z dnia 28 grudnia 2015 roku (zapis cyfrowy 00:41:35-01:11:33), paragon – 78 akt
B. P. wykonywał na rzecz S. J. prace elektryczne, za które S. J. zapłacił mu kwotę łącznie 5 800 złotych.
niesporne
Sąd zważył, co następuje:
Stan faktyczny będący podstawą rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie całego zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, albowiem nie budziły one zastrzeżeń Sądu co do autentyczności i prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, a nadto żadna ze stron nie negowała ich mocy dowodowej, jak również na podstawie wskazanych dokumentów z akt: sprawy o sygn. IX Ks 118/10 prawomocnie zakończonej przed Sądem Rejonowym w Gdyni, sprawy o sygn. II W 352/10 prawomocnie zakończonej przed Sądem Rejonowym w Kartuzach, jak i sprawy o sygn. I 1 C 113/12 (protokół rozprawy z dnia 07 marca 2012 roku i z dnia 14 maja 2012 roku) oraz o sygn. I 1 C 280/12 (protokół rozprawy z dnia 08 lutego 2012 roku) toczących się przed Sądem Rejonowym w Gdyni, które to dokumenty Sąd uznał za w pełni wiarygodne.
Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się również na zeznaniach stron złożonych na okoliczności związane z realizowanym zleceniem dotyczącym reprezentacji pozwanego przed sądem oraz wzajemnymi rozliczeniami stron w związku z tym zleceniem oraz na zeznaniach świadków: H. P. (1), H. P. (2) i M. P. – złożonych na okoliczności związane z wzajemnymi rozliczeniami stron (odnośnie świadka H. P. (1) – również na okoliczności związane z wizytą w kancelarii), z tym, że zeznania świadków H. P. (2) i M. P. Sąd uznał za nieprzydatne dla dokonania ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, albowiem okoliczności, co do których świadkowie byli przesłuchiwani, w szczególności dotyczące rozliczeń między stronami (ilości płatności dokonanych przez pozwanego B. P. i okoliczności temu towarzyszących) były znane świadkom wyłącznie z relacji pozwanego, co potwierdzają użyte w ich zeznaniach sformułowania takie jak np. „wszystkie informacje (…) wiem z przekazu taty”, „tata mówił mi”.
Jeżeli zaś chodzi o zeznania świadka H. P. (1), to wskazać należy, iż jej zeznania dotyczące okoliczności towarzyszących zawarciu przez pozwanego B. P. z powodem S. J. umowy dotyczącej reprezentowania pozwanego w związku ze sprawą karno – skarbową i uiszczenia należności za prowadzenie tej sprawy, zostały ocenione jako wiarygodne i stanowiące podstawę ustaleń faktycznych i rozstrzygnięcia także w prawomocnie zakończonej już sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12. W niniejszej zaś sprawie, jej zeznania w tym zakresie zostały przez nią potwierdzone – świadek wskazywała bowiem konsekwentnie, że zapłata za sprawę karno – skarbową nastąpiła zaraz na początku tej sprawy (listopad – grudzień 2009 roku) podczas wizyty w kancelarii prowadzonej przez powoda, stąd też i Sąd rozpoznający niniejszą sprawę nie znalazł podstaw do odmowy dania im wiary. Wiarygodności jej zeznań, w ocenie Sądu, nie podważa nieumiejętność opisania przez świadka wyglądu kancelarii, czy jej usytuowania, z uwagi na znaczny upływ czasu od opisywanego zdarzenia, jak i inne nieścisłości czy nawet sprzeczności w jej zeznaniach składanych w innych sprawach, tj. w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 oraz w sprawie o sygn. akt I 1 C 113/12, w szczególności w odniesieniu do ilości wizyt w kancelarii powoda, czy jej obecności na terenie budowy w B. – okoliczności te bowiem nie odnoszą się do rozliczeń stron za sprawę o wykroczenie. W odniesieniu natomiast do okoliczności zapłaty powodowi należnego mu wynagrodzenia za sprawę o wykroczenie – będącą przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia – świadek wskazywała zaś konsekwentnie podczas wszystkich przesłuchań, że „mąż mówił mi, że jedzie zapłacić za sprawę z wypadkiem” (k. 53 akt), „czy zapłacił, nie wiem” (k. 93 akt).
Oceniając zeznania świadków, Sąd miał przy tym na względzie, iż świadkowie ci są osobami najbliższymi dla pozwanego i jako takie są bezpośrednio zainteresowani rozstrzygnięciem sprawy na korzyść pozwanego, co samo w sobie jednakże nie może prowadzić do zdyskredytowania ich zeznań, zwłaszcza w sytuacji, gdy powód nie przedstawił dowodów na poparcie swoich przeciwnych twierdzeń.
Zeznaniom powoda S. J., w zakresie istotnym dla ustaleń faktycznych, m. in. w zakresie, w jakim powód potwierdził fakt uiszczenia przez pozwanego kwoty 1 500 złotych w sierpniu 2011 roku, Sąd dał wiarę w całości; na okoliczność tę wskazywał również pozwany. Za niewiarygodne natomiast Sąd uznał twierdzenia powoda, że wpłatę tę zaliczył na poczet nie uregulowanego przez pozwanego wynagrodzenia za prowadzenie sprawy karno – skarbowej, co do której umowa została zawarta w 2009 roku. Takie działanie powoda pozostaje w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego, zwłaszcza przy uwzględnieniu faktu, iż powszechną praktyką wśród zawodowych pełnomocników jest pobieranie co najmniej części wynagrodzenia za świadczone usługi jeszcze przed podjęciem działań w sprawie, a także faktu, iż pozwany B. P. wykonywał w domu powoda S. J. roboty elektryczne, za które powód zapłacił mu wynagrodzenie w kwocie 5 800 złotych. Skoro zatem posiadał on wierzytelność w stosunku do pozwanego B. P., rzeczą naturalną było w ocenie Sądu zastosowanie instytucji potrącenia i pomniejszenie należnego pozwanemu wynagrodzenia za prace elektryczne o nie zapłacone należności z tytułu reprezentowania pozwanego przez powoda przed sądami. Działanie powoda zaś należy ocenić tym bardziej za nieracjonalne, że powód nie tylko nie potrącił wzajemnych wierzytelności, ale – ciągle posiadając wierzytelność w stosunku do pozwanego – zapłacił mu nie tylko umówione wynagrodzenie (5 000 złotych), ale i dodatkową kwotę 800 złotych; przy czym tłumaczenia powoda, iż uczynił to w obawie przed porzuceniem pracy przez pozwanego, nie są wiarygodne. Poza tym, Sąd miał również na względzie twierdzenia powoda złożone na rozprawie w dniu 08 lutego 2012 roku (k. 42 akt sprawy o sygn. akt I 1 C 280/12), gdzie powód oświadczył wyraźnie, iż „prowadziłem sprawę wypadku drogowego i na okoliczność, że powód wpłacił kwotę 1 500 złotych na poczet wynagrodzenia w tamtej sprawie, jak pamiętam w lipcu lub sierpniu 2011 roku, dał mi tę kwotę do ręki na budowie i dałem mu pokwitowanie, że tę kwotę otrzymałem i ją rozliczyłem podatkowo”. Po złożeniu zeznań tej treści, powód domagał się sprostowania protokołu (bezskutecznie) poprzez wskazanie, że kwotę tę zaliczył na poczet sprawy o wykroczenie, również argument ten podnosił w kolejnych pismach procesowych.
Zeznania pozwanego Sąd uznał natomiast za wiarygodne w części, w jakiej pozwany potwierdził fakty wynikające z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy o sygn. akt IX Ks 118/10 prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Gdyni oraz sprawy o sygn. akt II W 352/10 prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Kartuzach, a także fakt uiszczenia powodowi kwoty 1 500 złotych w sierpniu 2011 roku i fakt zawarcia umowy zlecenia stanowiącej podstawę żądań powoda oraz ustalenia stron co do wysokości należnego wynagrodzenia z tego tytułu, w którym to zakresie zeznania pozwanego były również spójne z zeznaniami powoda uznanymi w tym zakresie za wiarygodne.
Postanowieniem z dnia 11 marca 2016 roku wydanym na rozprawie Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka K. N. i M. L., w związku z niewskazaniem ich adresów zamieszkania oraz okoliczności, na jakie świadkowie ci mieliby składać zeznania.
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
W niniejszej sprawie powód S. J. domagał się zasądzenia od pozwanego B. P. kwoty 1 983,16 złotych wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu, swoje żądanie wywodząc z łączącej strony umowy o prowadzenie sprawy i reprezentowanie pozwanego w postępowaniu karnym, w sprawach o sygnaturze akt: II W 35/10 przed Sądem Rejonowym w Kartuzach (jako sądem I instancji), XIII Waz 8/11 przed Sądem Okręgowym w Gdańsku (jako sądem II instancji) oraz (...) 508/11 przed Prokuratorem Generalnym i faktu nieuregulowania przez pozwanego należnego powodowi z tego tytułu wynagrodzenia.
Odnosząc się do podniesionego przez pozwanego B. P. zarzutu przedawnienia i wskazując na związanie Sądu ponownie rozpoznającego sprawę oceną prawną w tym zakresie dokonaną przez Sąd II instancji – Sąd Okręgowy w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z dnia 05 czerwca 2014 roku (sygn. akt III Ca 262/14) przyjąć należy, iż zarzut ten nie jest zasadny.
Jak bowiem wskazał Sąd Okręgowy w Gdańsku, skoro strony niniejszego postępowania nie umówiły się odrębnie na termin płatności wynagrodzenia, jego wymagalność nastąpiła po wykonaniu zlecenia, co należy utożsamiać z wydaniem w dniu 11 marca 2011 roku prawomocnego wyroku przez Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt XIII Waz 8/11. Skoro zatem pozew został wniesiony w niniejszej sprawie w dniu 12 lutego 2013 roku (k. 10 akt), nastąpiło to jeszcze przez upływem przewidzianego w art. 751 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art.. 744 k.c. dwuletniego terminu przedawnienia.
W niniejszej sprawie pozwany B. P. nie kwestionował faktu, iż łączyła go z powodem S. J. umowa o prowadzenie sprawy o wykroczenie ani wynikającego z niej obowiązku zapłaty wynagrodzenia za świadczone przez powoda usługi, wskazywał natomiast, iż z tytułu przedmiotowej umowy zapłacił już powodowi kwotę 1 500 złotych w sierpniu 2011 roku, który to fakt powód zresztą sam podnosił, co więcej – wskazując w twierdzeniach złożonych na rozprawie w dniu 08 lutego 2012 roku (k. 42 akt sprawy o sygn. akt I 1 C 280/12), iż kwota ta została przez niego zaliczona właśnie na poczet tej sprawy.
W wyniku wniesionych przez powoda S. J. apelacji od wyroków wydanych w niniejszej sprawie (sygn. akt I 1 C 352/13 oraz sygn. akt I 1 C 2237/14) Sąd Okręgowy w Gdańsku wskazał, iż rozpoznając ponownie przedmiotową sprawę Sąd winien zbadać materialnoprawną podstawę żądania, przy uwzględnieniu, iż roszczenie dochodzone w tym postępowaniu nie jest przedawnione. Badając zaś zasadność powództwa Sąd winien rozstrzygnąć kwestię zakresu stanu sprawy osądzonej wynikającej z wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12, tj. winien w szczególności ocenić, czy oddalenie powództwa w tamtej sprawie ma jakikolwiek wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, przede wszystkim zaś, czy zakresem sprawy osądzonej objęte zostało ustalenie, iż zapłaty wynagrodzenia za prowadzenie sprawy karno – skarbowej dokonano niezależnie od płatności za sprawę o wykroczenie, czy też pozwany dokonał tylko jednej płatności.
Zgodnie z treścią art. 366 k.p.c. wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi sprawami.
Powagą rzeczy osądzonej objęte jest w zasadzie tylko rozstrzygnięcie zawarte w sentencji wyroku, nie zaś jego uzasadnienie. Uzasadnienie wyroku ma jednak pomocnicze znaczenie dla ustalenia powagi rzeczy osądzonej, zwłaszcza w sprawach, w których Sąd oddalił powództwo. Tylko bowiem z treści uzasadnienia można dowiedzieć się, jaka była podstawa prawna oddalenia powództwa, a co za tym idzie – co objęte jest powagą rzeczy osądzonej wyroku. Oddalenie powództwa może bowiem nastąpić zarówno wtedy, gdy powodowi nic się od pozwanego nie należy, bo pozwany spełnił świadczenie, jak i wtedy gdy stron nie łączył żaden stosunek prawny albo roszczenie jest przedawnione (tak Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, pod red. Góra – Błaszczykowskiej, Legalis). Uzasadnienie orzeczenia służy zatem do wyjaśnienia granic powagi rzeczy osądzonej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 06 lutego 2008 roku, sygn. akt II PK 175/07, L. oraz w postanowieniu z dnia 17 listopada 2011 roku, sygn. akt III CSK 352/10, L.).
W przypadku wyroku oddalającego powództwo, motywy orzeczenia stanowią więc konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu. W szczególności, powagą rzeczy osądzonej mogą być więc objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim zakresie określają one istotę danego stosunku prawnego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1976 roku, sygn. akt III PR 187/76, L.). Chodzi jednak tylko o elementy uzasadnienia dotyczące rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, w których sąd wypowiada się w sposób stanowczy o żądaniu, zwłaszcza gdy powództwo zostało oddalone w całości lub części. Wówczas również i one będą korzystać z powagi rzeczy osądzonej (tak Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, pod red. Marszałkowskiej – Krześ, Legalis; tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 czerwca 2014 roku, sygn. akt V CSK 433/13, Legalis).
Pozwem z dnia 14 października 2011 roku powód S. J. domagał się zasądzenia od pozwanego B. P. kwoty 1 919 złotych wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu, swoje żądanie wywodząc z łączącej strony umowy o prowadzenie sprawy pozwanego z oskarżenia Urzędu Skarbowego w G. przed Sądem Okręgowym w Gdańsku (sygn. akt VIII Ks 81/09 oraz XIII Ka 196/10) i Sądem Rejonowym w Gdyni (sygn. akt IX Ks 118/10) i faktu nieuregulowania przez pozwanego należnego powodowi z tego tytułu wynagrodzenia.
Wyrokiem z dnia 15 lutego 2012 roku Sąd Rejonowy w Gdyni wydanym w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 oddalił powództwo, w uzasadnieniu wskazując, iż pozwany B. P. zapłacił powodowi S. J. umówione wynagrodzenie w kwocie 1 500 złotych następnego dnia po zawarciu umowy, co miało miejsce w listopadzie 2009 roku.
W ocenie Sądu, mając na uwadze treść art. 366 k.p.c. i przytoczone powyżej orzeczenia Sądu Najwyższego wskazać zatem należy, iż powagą rzeczy osądzonej w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12, w której wydany został wyrok oddalający powództwo, przy uwzględnieniu zawartych w uzasadnieniu motywów rozstrzygnięcia i ustaleń faktycznych w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję zapadłego w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 wyroku jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu w tej sprawie i w jakim zakresie określają istotę tego stosunku prawnego, objęte jest ustalenie, iż miała miejsce zapłata wynagrodzenia za prowadzenie sprawy karno – skarbowej i dokonana ona została przez pozwanego B. P. następnego dnia po zawarciu umowy o prowadzenie tej sprawy (2009 rok), a zatem uiszczenie należności za tę sprawie nastąpiło niezależnie od płatności za inne sprawy prowadzone pozwanemu przez powoda, w tym sprawę o wykroczenie. Taki wniosek jest tym bardziej uzasadniony, że płatności dokonywane na poczet tej innej sprawy (tj. sprawy o wykroczenie) nie były w żadnym zakresie przedmiotem badania i ustaleń faktycznych Sądu w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 i tym bardziej, że powód w czasie przesłuchania na rozprawie w dniu 08 lutego 2012 roku (k. 42 akt sprawy o sygn. akt I 1 C 280/12) oświadczył, iż prowadził sprawę wypadku drogowego i „pozwany wpłacił kwotę 1 500 złotych na poczet wynagrodzenia w tamtej sprawie, jak pamiętam w lipcu lub sierpniu 2011 roku, dał mi tę kwotę do ręki na budowie i dałem mu pokwitowanie, że tę kwotę otrzymałem i ją rozliczyłem podatkowo”.
A zatem w świetle powyższego Sąd rozpoznający niniejszą sprawę uprawniony był do poczynienia własnych ustaleń faktycznych dotyczących rozliczeń stron postępowania z tytułu umowy o prowadzenie sprawy związanej kolizją drogową (o wykroczenie), przy uwzględnieniu związania Sądu powagą rzeczy osądzonej wynikającego z wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 (tj. faktu i okoliczności zapłaty za sprawę karno – skarbową).
Poza rozbieżnościami w twierdzeniach stron co do okoliczności towarzyszących dokonaniu zapłaty w sierpniu 2011 roku, sam fakt jej dokonania był niesporny, albowiem niekwestionowaną przez żadną ze stron okolicznością było uiszczenie przez pozwanego B. P. na rzecz powoda S. J. w sierpniu 2011 roku kwoty 1 500 złotych tytułem wynagrodzenia. W ocenie Sądu, płatność ta nastąpiła niezależnie od płatności za sprawę karno – skarbową, która – jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego w Gdyni w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12, miała miejsce w 2009 roku. Tym samym uiszczenie należności w kwocie 1 500 złotych w 2011 roku oznaczało, iż mamy do czynienia z zupełnie inną płatnością niż w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 i spowodowało tym samym wygaśnięcie wierzytelności powoda w stosunku do pozwanego z tytułu wynagrodzenia za prowadzenie sprawy o wykroczenie (skoro wierzytelność z tytułu prowadzenia sprawy karno – skarbowej już nie istniała, bo wygasła wskutek zapłaty w 2009 roku).
Reasumując, skoro jak wynika ze sprawy o sygn. akt I 1 C 280/12 zapłata za sprawę karno – skarbową miała miejsce w 2009 roku i spowodowała wygaśnięcie tej wierzytelności, czego konsekwencją był wyrok oddalający powództwo w tej sprawie (o zapłatę) i skoro pozwany B. P. zapłacił powodowi S. J. kwotę 1 500 złotych w sierpniu 2011 roku (co jest okolicznością niesporną), którą to należność, jak wskazywał w sprawie o sygn. akt I 1 C 280/12 sam powód S. J., powód zaliczył na poczet sprawy o wykroczenie będącej przedmiotem niniejszego procesu, to przyjąć należy, iż nastąpiła również zapłata za tę sprawę, zatem i ta wierzytelność wygasła.
Jednocześnie powód S. J. nie przedstawił żadnego wiarygodnego dowodu na wysokość dochodzonego przez siebie roszczenia, a w szczególności dowodu, z którego wynikałoby, że strony umówiły się na inną wysokość wynagrodzenia aniżeli kwota 1 500 złotych, którą miał zapłacić pozwany, czy też dowodu, z którego wynikałoby jednoznacznie, iż obowiązkiem pozwanego było zapłacenie powodowi kwoty 1 500 złotych powiększonej o podatek od towarów i usług (VAT). Również za niewykazane co wysokości należy uznać żądnie powoda zwrotu wydatków związanych z dojazdem do sądów, tj. do Sądu Rejonowego w Kartuzach i do Sądu Okręgowego w Gdańsku (w łącznej kwocie 64,36 złotych), albowiem powód nie przedstawił żadnych dowodów, iż faktycznie poniósł wydatki na te przejazdy (powód nie przedłożył np. żadnych biletów za przejazd, czy faktur VAT dokumentujących zakup paliwa, a potwierdzających, iż powód dojechał do tych sądów własnym samochodem).
Mając powyższe na uwadze, skoro pozwany B. P. zaspokoił roszczenie powoda dochodzone w niniejszej sprawie z tytułu umówionego wynagrodzenia za prowadzenie jego sprawy o sygn. akt II W 352/10 toczącej się z oskarżenia Komendanta Komendy Powiatowej Policji w K. przed Sądem Rejonowym w Kartuzach, dotyczącej kolizji drogowej z dnia 14 stycznia 2010 roku, na podstawie art. 735 k.c. w zw. z art. 750 k.c. w zw. z art. 6 k.c. a contrario powództwo podlegało oddaleniu.
O kosztach procesu w puncie II sentencji wyroku, Sąd rozstrzygnął zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w z. art. 108 k.p.c. obciążył nimi powoda S. J. jako stronę, która niniejszy proces przegrała, uznając koszty te za uiszczone. W punkcie III wyroku Sąd w oparciu o § 15, § 16 oraz § 6 ust. 3 i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 490) nakazał wypłacić radcy prawnemu W. Ł. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 738 złotych (tj. kwotę 600 złotych powiększoną o należny podatek od towarów i usług (VAT), tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu B. P. z urzędu.
Zarządzenie do uzasadnienia wyroku w sprawie o sygn. akt I 1 C 1644/15
1. odnotować w kontrolce uzasadnień,
2. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda – r. pr. D. M.,
3. po uprawomocnieniu się wyroku wyłączyć akta sprawy o sygn. I 1 C 280/12 i odłożyć,
4. po uprawomocnieniu się wyroku akta sprawy o sygn. II W 352/10 zwrócić Sądowi Rejonowemu w Kartuzach,
5. po uprawomocnieniu się wyroku wyłączyć akta sprawy o sygn. IX Ks 118/10 i zwrócić Sądowi Rejonowemu w Gdyni IX Wydziałowi Karnemu,
6. w związku z treścią pisma powoda z datą w nagłówku „dnia 24 marca 2016 roku” (data prezentaty: 2016-03-31) doręczyć pełnomocnikowi powoda kopię protokołu elektronicznego z posiedzenia z dnia 18 marca 2016 roku (w postaci zapisu obrazu i dźwięku na płycie CD) wraz z kserokopią protokołu skróconego z tego posiedzenia (k. 365 akt), informując jednocześnie, iż w niniejszej sprawie nie została sporządzona transkrypcja protokołu sporządzonego za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk (art. 158 § 4 k.p.c.), zaś obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości sporządzenia transkrypcji na wniosek strony,
7. akta przedłożyć z wpływem lub za 30 dni.
SSR Justyna Supińska
Gdynia, dnia 18 kwietnia 2016 roku
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację: Justyna Supińska
Data wytworzenia informacji: