Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2024 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G.

przeciwko J. W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  obciąża powódkę kosztami procesu, uznając je za poniesione.

Sygn. akt I 1 C 1163/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 sierpnia 2024 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystąpiła z powództwem przeciwko J. W., domagając się zasądzenia od pozwanego kwoty 7.392,85 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 sierpnia 2023 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 15 kwietnia 2022 roku jej przedstawiciele przeprowadzili kontrolę układu pomiarowego dostarczającego energię elektryczną do lokalu przy ul. (...) w G., w następstwie której stwierdzono nielegalny pobór energii, a także że odbiorcą energii był pozwany.

3.  W następstwie powyższego w oparciu o art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego powódka dokonała wyliczenia należności z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej według obowiązującej taryfy i wystawiła notę obciążeniową. Jak wskazała powódka z uwagi na fakt, iż w lokalu pozwanego stwierdzono pobieranie energii bez zawarcia umowy, zastosowanie znajduje §46 ust. 2 rozporządzenia Ministra Klimatu i (...) z dnia 29 listopada 2022 roku w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną.

(pozew, k. 3-5)

4.  W dniu 7 września 2023 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty, k. 26)

II.

(stanowisko pozwanego)

5.  Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa.

6.  W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, że w dniu 11 kwietnia 2022 roku zgłosił uszkodzenie mechaniczne urządzenia pomiarowego przy pracach remontowych. W następstwie powyższego umówił się z przedstawicielem powoda na naprawę lub wymianę uszkodzonego urządzenia. W zgłoszeniu pozwany podał stan końcowy licznika. Jak wskazał podczas kontroli pracownicy powoda nie dokonywali jakichkolwiek oględzin i pomiarów wskazujących na nielegalny pobór energii, lecz jedynie sporządzili standardowy i fałszywy protokół kontroli z informacją o znajdujących się trzech mieszkaniach w budynku przy ul. (...). Tymczasem, jak wskazuje pozwany pod tym adresem nie istnieją trzy mieszkania. Nadto, niezgodnie z prawdą pracownicy powoda wskazali, że w każdym z tych mieszkań znajduje się pralka, lodówka i inne urządzenia pobierające energię. Osoba trzecia (D. W.) nie była upoważniona do podpisania protokołu. Pozwany wskazał także, że urządzenie pomiarowe nie posiadało od pewnego czasu ważnej homologacji.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 39-40)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

7.  W dniu 11 kwietnia 2022 roku podczas prac remontowych obejmujących m.in. wymianę futryny drzwiowej w lokalu przy ul. (...) w G. doszło do uszkodzenia licznika energii elektrycznej. Właściciel tego lokalu powód J. W. w celu usunięcia framugi próbował wbić klin pomiędzy futrynę a ścianę i przy kolejnym uderzeniu nie trafił we framugę, lecz w plastikową obudowę licznika, w wyniku czego rozbił obudowę i uszkodził tarczę licznika.

8.  Powód wyłączył instalację poprzez wykręcenie korków, a po jej ponownym uruchomieniu stwierdził, że licznik nie działa. W związku z powyższym J. W. za pośrednictwem poczty elektronicznej poinformował powódkę o ww. uszkodzeniu.

9.  W następstwie tego zgłoszenia, w dniu 12 kwietnia 2022 roku do pozwanego zatelefonował pracownik powódki. Po wyjaśnieniu przez pozwanego okoliczności zdarzenia, pracownik powódki umówił wymianę licznika na dzień 15 kwietnia 2022 roku.

(dowód: przesłuchanie pozwanego J. W., płyta CD k. 65, wydruk korespondencji stron, k. 100-112)

10.  Do wymiany licznika doszło w dniu 15 kwietnia 2022 roku.

11.  Wymiana została dokonana przez upoważnionych przez powoda pracowników P. M. i J. J..

12.  Przed wymianą urządzenia J. J. sporządził protokół kontroli prawidłowości eksploatacji i działania układów pomiarowych. W przedmiotowym protokole zapisał, że w wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono brak plomby na (...), rozbicie obudowy licznika, uszkodzenie liczydła, nieobracanie się tarczy licznika pomimo włączonych odbiorników.

13.  Nadto, wskazał, że licznik obsługuje trzy oddzielne mieszkania i w nieruchomości są zainstalowane 3 pralki, 2 zmywarki, 3 lodówki, 2 telewizory. W protokole zapisano także, że w wyniku ww. czynności kontrolujący stwierdzili nielegalny pobór energii elektrycznej, a licznik został wymieniony i zabezpieczony.

(dowód: protokół kontroli z dnia 13 kwietnia 2022r. k. 7-9, upoważnienie do przeprowadzenia kontroli k. 10, protokół stwierdzenia nielegalnego poboru energii elektrycznej, k. 11, zeznania świadka P. M., płyta CD k. 121, zeznania świadka J. J., płyta CD k. 156, zeznania świadka D. W., płyta CD k. 162)

14.  Przedmiotowy protokół podpisała żona pozwanego D. W.. Początkowo, nie chciała podpisać tego dokumentu, nie zgadzając się z jego treścią. Podpis złożyła dopiero wówczas, gdy pracownik powódki oświadczył, że bez podpisania protokołu nie dojdzie do wymiany licznika.

(dowód: zeznania świadka D. W., płyta CD k. 162)

15.  W trakcie kontroli nie stwierdzono żadnych obejść czy mostków, świadczących o celowej ingerencji w układ pomiarowy w celu nielegalnego poboru energii.

(dowód: zeznania świadka P. M., płyta CD k. 121)

16.  W związku ze stwierdzeniem bezumownego poboru energii elektrycznej, zgodnie z (...) S.A., powódka wystawiła notę obciążeniową nr (...) – opiewającą na kwotę 6.395,02 zł z terminem płatności do dnia 6 maja 2022 roku. Przedmiotowa nota została doręczona pozwanemu w dniu 10 maja 2022 roku.

17.  Następnie, pismem z dnia 27 czerwca 2022 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 6.395,02 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową. Wezwanie zostało pozwanemu doręczone w dniu 22 lipca 2022 roku.

(dowód: nota obciążeniowa nr (...) k. 14, dane do wystawienia noty obciążeniowej, k. 12-13 wraz z zpo, k. 15, Taryfa k. 21-24v, wezwanie do zapłaty z dnia 27 czerwca 2022 r. k. 16 wraz z wydrukiem z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A. k. 17)

18.  Na przedmiotowej nieruchomości zamontowany był jeden licznik główny oraz dwa podliczniki.

(dowód: przesłuchanie pozwanego J. W., płyta CD k. 65, dokumentacja fotograficzna, k. 81-85)

Sąd zważył co następuje:

IV.

19.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków P. M., J. J. i D. W. oraz dowodu z przesłuchania pozwanego.

20.  Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że wszystkie dowody z dokumentów złożonych do akt niniejszego postępowania są autentyczne. Odnośnie do protokołu kontroli należy wskazać, że nawet podpisująca tenże protokół D. W. nie kwestionowała prawdziwości tego dokumentu. Odrębną natomiast kwestią pozostawało, czy treść tego dokumentu w odniesieniu do stwierdzenia nielegalnego poboru energii elektrycznej czy też wyposażenia lokalu odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy. Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe, w szczególności zeznania pozwanego i świadka D. W., nie potwierdziło, aby w niniejszej sprawie doszło do nielegalnego poboru energii elektrycznej.

21.  Jedynie częściowo na wiarę zasługują zeznania świadków P. M. i J. J.. Przede wszystkim należy wskazać, że nie budziły wątpliwości zeznania wymienionych osób co do stwierdzonych przez nich uszkodzeń licznika. W tym zakresie zeznania te korelują zarówno z zeznaniami pozwanego, jak też z dokumentacją zdjęciową przedłożoną do akt niniejszego postępowania. Natomiast Sąd odmówił wiary zeznaniom świadków w zakresie dokonanych przez nich ocen i wyciągniętych przez nich wniosków dotyczących przyczyn powstania uszkodzeń. Świadek P. M. wskazał, że przyczyną powstania uszkodzeń była celowa ingerencja, z kolei J. J. nie był tak stanowczy i nie wykluczył przypadkowego uszkodzenia licznika w okolicznościach deklarowanych przez pozwanego i jego małżonkę. Niemniej, w protokole kontroli stwierdzono, że nastąpił nielegalny pobór energii.

22.  W świetle zebranego materiału dowodowego nie sposób jednak uznać, aby doszło do celowego zniszczenia licznika dokonanego w celu nielegalnego poboru energii. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że do wymiany licznika nie doszło w wyniku kontroli podjętej z inicjatywy powódki, lecz na skutek zgłoszenia pozwanego. Zdaniem Sądu, za całkowicie nielogiczne należałoby uznać postępowanie pozwanego polegające na tym, że najpierw celowo uszkadza on układ pomiarowy w celu nielegalnego poboru energii elektrycznej, a następnie zgłasza ten fakt powódce. Nadto, zniszczenie licznika jest widoczne na pierwszy rzut oka, stąd gdyby pozwany chciał faktycznie pobierać energię z pominięciem układu pomiarowego, to raczej posunąłby się do bardziej wyrafinowanych działań, a przede wszystkim trudniejszych do wykrycia. Tymczasem, takich działań pozwany nie podejmował, gdyż z zeznań świadka P. M. jasno wynika, że nie stwierdzono w drodze kontroli żadnych obejść czy mostków, świadczących o celowej ingerencji w układ pomiarowy w celu nielegalnego poboru energii.

23.  Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zeznań pozwanego oraz świadka D. W.. W ocenie Sądu zeznania wymienionych osób są szczere, wewnętrznie spójne i zbieżne ze sobą. Nadto, nie budzą one wątpliwości Sądu w świetle zasad logicznego rozumowania oraz zasad doświadczenia życiowego, w szczególności w zakresie dotyczącym okoliczności powstania uszkodzeń licznika energii elektrycznej. Wskazane dowody pozwoliły Sądowi na ustalenie, że uszkodzenie licznika miało charakter przypadkowy i nie miało ono na celu pobierania energii elektrycznej z pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego.

V.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

24.  Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

25.  Powódka wywodziła swoje roszczenie z przepisu art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 266 ze zm., dalej jako Prawo energetyczne), zgodnie z którym w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności albo dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych.

26.  Zgodnie z definicją ustawową zawartą w art. 3 ust. 18 Prawa energetycznego nielegalne pobieranie paliw lub energii stanowi pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

27.  Jak wskazuje się w orzecznictwie, aby strona powodowa mogła wystąpić ze skutecznym roszczeniem opartym na przepisie 57 ust. 1 Prawa energetycznego, musi wykazać, że nielegalny pobór miał miejsce ( vide: wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 11 lutego 2015 r., III Ca 1017/14, L.). W niniejszej sprawie powódka jednak nie wykazała, że doszło do nielegalnego poboru energii elektrycznej w rozumieniu przytoczonych powyżej przepisów.

28.  Na poparcie swoich twierdzeń powodowa spółka przedstawiła przede wszystkim protokół kontroli przeprowadzonej w dniu 15 kwietnia 2022 roku w lokalu zajmowanym przez pozwanego, w którym zapisano, że na skutek czynności kontrolnych stwierdzono brak plomby na zabezpieczeniu przedlicznikowym ( (...)), rozbicie obudowy licznika, uszkodzenie liczydła, nieobracanie się tarczy licznika pomimo włączonych odbiorników, a w konsekwencji stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej.

29.  W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności zeznań pozwanego oraz jego małżonki, należało uznać, że zawarte w ww. protokole kontrolnym zapisy w odniesieniu do nielegalnego poboru energii elektrycznej nie odpowiadają prawdzie. Pozwany bowiem w sposób szczegółowy opisał okoliczności powstania ww. uszkodzeń, a przedstawiona przez niego wersja zdarzeń nie budzi wątpliwości Sądu. Z zeznań pozwanego wynika, że do uszkodzenia licznika doszło przypadkowo, w trakcie wykonywania prac remontowych. Próbując usunąć starą framugę drzwi, znajdującą się w bezpośrednim sąsiedztwie spornego licznika powód uderzył w plastikową obudowę licznika, w następstwie czego rozbił ją i uszkodził tarczę licznika. Nie budziło wątpliwości Sądu, że do uszkodzenia licznika doszło w tych okolicznościach, tym bardziej, że żaden z przesłuchanych pracowników powodowej spółki nie negował tego, że w lokalu faktycznie zamontowano nowe drzwi wejściowe. Ponadto, za przypadkowym powstaniem ww. uszkodzeń świadczyć może sposób uzyskania przez powódkę wiedzy o tych uszkodzeniach. Jak już wspomniano przy okazji oceny dowodów, to pozwany niemalże natychmiast zgłosił powódce uszkodzenie licznika podczas prac remontowych. Nie było więc tak, że to powódka na skutek niezapowiedzianej kontroli odkryła przedmiotowe uszkodzenia, lecz to właśnie pozwany zażądał wymiany licznika. Należy sądzić, że gdyby pozwany dokonał celowego zniszczenia licznika, to nie zgłaszałby tego faktu powódce, narażając się tym samym na odpowiedzialność odszkodowawczą. Zauważyć także należy, że w zgłoszeniu pozwany wskazał na uszkodzenie licznika w wyniku wykonywania przez siebie prac remontowych. Gdyby pozwany celowo dokonał ingerencji w układ pomiarowy, to próbowałby odsunąć podejrzenie od siebie, wskazując w szczególności na działanie osób trzecich. Tak radykalny sposób na nielegalne pobieranie energii elektrycznej jak zniszczenie licznika, wydaje się mało racjonalny z punktu widzenia osoby, która miałaby z tego odnieść korzyść. Zniszczenie licznika i nieobracanie się jego tarczy jest bowiem widoczne na pierwszy rzut oka i nie wymaga żadnych specjalistycznych badań. Każda osoba odwiedzająca pozwanego mogłaby zdemaskować taki nielegalny pobór energii.

30.  Kierując się zwykłym doświadczeniem życiowym, należy stwierdzić, że gdyby pozwany chciał rzeczywiście pobierać energię z pominięciem układu pomiarowego, to raczej wybrałby inny bardziej wyrafinowany sposób, który nie był w tak prosty sposób to odkrycia, w szczególności wykonałby mostki czy obejścia. Tymczasem, jak wynika z zeznań świadka P. M., tego typu ingerencji nie stwierdzono podczas kontroli układu pomiarowego. Ponadto, należy stwierdzić, że w świetle zeznań pozwanego oraz jego małżonki za nieprawdziwe należy wskazać zawarte w protokole kontroli zapisy odnośnie ilości sprzętu elektronicznego czy AGD zasilanego energią elektryczną. Sami pracownicy powoda zresztą zeznali, że nie dokonywali wizji lokalnej i nie dokonywali żadnych ustaleń w oparciu o własne spostrzeżenia w zakresie rodzaju i ilości takiego sprzętu.

31.  Przepisy art. 3 pkt 18 i art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego należy wykładać w ten sposób, że nie dochodzi do nielegalnego poboru energii elektrycznej rodzącego odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku, gdy brak możliwości pomiaru energii elektrycznej nastąpił na skutek przypadkowego uszkodzenia układu pomiarowo-rozliczeniowego, a odbiorca niezwłocznie zgłosił ten fakt przedsiębiorcy energetycznemu w celu wymiany uszkodzonego elementu układu. Reasumując, należy stwierdzić, że w niniejszym przypadku nie doszło do nielegalnego poboru energii, lecz do przypadkowego uszkodzenia licznika w wyniku prac remontowych. Tym samym, Sąd na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawa energetycznego a contrario, oddalił powództwo, o czym orzekł w punkcie I. wyroku.

VI.

(koszty procesu)

32.  O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II. i na podstawie art. 98 §1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, obciążył nimi w całości powódkę jako stronę przegrywającą niniejszy spór, jednocześnie uznając, że wszelkie należne koszty zostały już poniesione. Z uwagi na fakt, że pozwany nie poniósł żadnych kosztów związanych z udziałem w niniejszej sprawie (występował samodzielnie) brak było podstaw do orzekania o obowiązku zwrotu kosztów na jego rzecz od strony powodowej.