I1 C 601/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2019-09-26
Sygn. akt I 1 C 601/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 września 2019 r.
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny
Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Anna Stolarska
Protokolant: Wioleta Kwiatkowska
po rozpoznaniu w dniu 23 września 2019 r. w Gdyni na rozprawie
sprawy z powództwa S. (...) F. S. z siedzibą w G.
przeciwko E. Z. (Z.)
o zapłatę
I oddala powództwo;
II zasądza od powoda S. (...) F. S. z siedzibą w G. na rzecz pozwanego E. Z. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
.
Zarządzenia :
1. odnotować i zakreślić w repertorium C
2. przedłożyć z wpływem lub za 30 dni
UZASADNIENIE
Powód S. (...) F. S. z siedzibą w G. wniósł pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko E. Z. o zapłatę kwoty 10 360,35 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 5 września 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, wskazując, że na podstawie umowy z dnia 14 kwietnia 2017 r. udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 10 000,00 zł, a pozwany nie regulował rat pożyczki w ustalonych przez strony terminach, w związku z czym powód uzyskał podstawę do wypowiedzenia stosunku umownego, co skutkowało wymagalnością roszczenia z dniem 23 lipca 2018 r. Powód wskazał, że na żądaną kwotę składają się: kapitał pożyczki – 9 651,84 zł, odsetki – 708,51 zł (odsetki karne do dnia wniesienia pozwu wynikające z zaległości w spłacie rat pożyczki, odsetki karne do dnia wniesienia pozwu naliczone od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następującego po dniu wymagalności, odsetki zwykłe naliczane zgodnie z treścią umowy).
(pozew – k. 3-5v)
Nakazem zapłaty z dnia 6 listopada 2018 r. wydanym w sprawie VI Nc-e (...) referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem.
(nakaz zapłaty – k. 6)
Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że umowa była podpisywana przez niego w szczególnych, mocno stresujących okolicznościach oraz że pozwany znajdował się w stanie wyłączającym świadome podejmowanie decyzji .
(sprzeciw – k. 7-7v)
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał rozpoznanie sprawy o sygn. akt VI Nc-e 1657348/18 do Sądu Rejonowego w Gdyni.
(postanowienie z dnia 20.12.2018 r. – k. 10)
W piśmie procesowym z dnia 23 lipca 2019 r. pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut nieważności umowy pożyczki z powodu braku świadomości i swobody pozwanego w dniu zawierania tej umowy i jej konsekwencji z uwagi na stan zdrowia psychicznego oraz zarzut nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości.
(pismo procesowe pełnom. pozwanego z dnia 23.07.2019 r. – k. 92-94)
W piśmie procesowym z datą z dnia 2 września 2019 r. pełnomocnik powoda wskazał, że umowa pożyczki jest nieważna oraz że powód precyzuje roszczenie w oparciu o przepisy z bezpodstawnego wzbogacenia. Pełnomocnik powoda wskazał również, że w związku z tym powód ograniczył powództwo w części wstępnej niniejszego pisma i zmienił podstawę prawną dochodzonego roszczenia, a jednocześnie powód sprecyzował roszczenie w oparciu o przepisy z bezpodstawnego wzbogacenia i wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 6 006,30 zł z odsetkami umownymi i kosztami postepowania. Pełnomocnik powoda wskazał też, że wytoczenie powództwa przeciwko pożyczkobiorcy było w pełni uzasadnione, albowiem stanowiło przynależną powodowi drogę dochodzenia swych praw, a strona powodowa w chwili udzielania pożyczki i wytoczenia powództwa nie wiedziała o okoliczności, iż pożyczkobiorca E. Z. cierpiał w chwili zawierania umowy na zaburzenia na tle psychicznym, w związku z czym powód wniósł o nieobciążanie go kosztami postępowania.
(pismo procesowe pełnom. powoda z datą z dnia 02.09.2019 r. – k. 125-129)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 13 kwietnia 2017 r. E. Z. (jako pożyczkobiorca) zawarł ze S. (...) F. S. z siedzibą w G. (jako pożyczkodawcą) umowę pożyczki nr (...), na mocy której pożyczkodawca udzielił pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 10 000,00 zł, a pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 30 marca 2017 r. w miesięcznych ratach.
(niesporne, nadto umowa pożyczki – k. 41-46)
W dacie zawarcia ww. umowy E. Z. cierpiał na zaburzenia psychiczne, w związku z czym umowa została uznana przez Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. za nieważną.
(niesporne)
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodu z ww. dokumentu przedłożonego przez stronę powodową w toku postępowania, którego prawdziwość nie była kwestionowana przez stronę pozwaną i nie budził on wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania mu wiary. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy żadnych nowych, istotnych okoliczności. Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd wziął również pod uwagę zgodne oświadczenia stron co do stanu psychicznego pozwanego w dacie zawarcia umowy pożyczki stanowiącej podstawę żądania powoda.
W przedmiotowej sprawie niespornym między stronami było, że umowa pożyczki z dnia 13 kwietnia 2017 r., z której powód wywodził swoje żądanie, jest nieważna na podstawie art. 82 k.c., w związku z czym żądanie powoda dochodzone w niniejszej sprawie na podstawie przedmiotowej umowy nie zasługiwało na uwzględnienie.
Wskazać ponadto należy, że wbrew twierdzeniom powoda zawartym w piśmie procesowym z datą z dnia 2 września 2019 r. nie zawarł on w części wstępnej tego pisma (ani w jakimkolwiek innym piśmie procesowym złożonym w toku sprawy) oświadczenia o ograniczeniu powództwa, a jeśli za oświadczenie takie uznać przedmiotowe twierdzenie o ograniczeniu powództwa, to nie może być ono traktowane jako częściowe cofnięcie pozwu, o którym mowa w art. 203 k.p.c., gdyż z treści tego oświadczenia nie wynika, w jakiej części (o jaką kwotę) powód pozew cofa (ogranicza), co jest tym bardziej znamienne, że oświadczenie to złożył zawodowy pełnomocnik reprezentujący powoda. Powód nie cofnął więc skutecznie powództwa w jakimkolwiek zakresie, a zatem postępowanie w niniejszej sprawie nie podlegało umorzeniu w żadnej części.
Wskazać także należy, że zawarte w ww. piśmie procesowym oświadczenie powoda o zmianie podstawy prawnej powództwa oraz o sprecyzowaniu roszczenia w oparciu o przepisy o bezpodstawnymi wzbogaceniu i żądanie z tego tytułu zapłaty przez pozwanego kwoty 6 006,30 zł z odsetkami umownymi i kosztami postępowania nie stanowi jedynie zmiany podstawy prawnej powództwa, lecz zmianę jego podstawy faktycznej wraz ze zmianą przedmiotową, która zgodnie z art. 505 4 § 1 k.p.c. jest niedopuszczalna w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym żądanie to zostało wyłączone z niniejszej sprawy i przekazane do odrębnego rozpoznania.
Mając na uwadze powyższe, Sąd w pkt. I wyroku, na podstawie art. 82 k.c., oddalił powództwo.
O kosztach procesu w pkt. II wyroku Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. i w zw. z § 2 pkt. 5 w zw. z § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 265), zasądzając od powoda - jako strony przegrywającej postępowanie - na rzecz pozwanego kwotę 3 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W tym miejscu wskazać jedynie należy, że nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek powoda o nieobciążanie go kosztami postępowania z uwagi na fakt, iż w chwili udzielania pozwanemu pożyczki i wytoczenia powództwa powód nie wiedział, że pozwany w chwili zawarcia umowy cierpiał na zaburzenia na tle psychicznym, a wytoczenie powództwa było w pełni uzasadnione. Ryzyko związane z udzielaniem pożyczek jest bowiem ryzykiem związanym z prowadzoną przez powoda od wielu lat działalnością gospodarczą i brak jest w ocenie Sądu jakichkolwiek podstaw do przejęcia tego ryzyka przez Skarb Państwa, który - w razie uwzględnienia wniosku powoda - poniósłby koszty zastępstwa procesowego pozwanego.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Anna Stolarska
Data wytworzenia informacji: