Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2024 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko Ł. T.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki Gminy M. G. na rzecz pozwanego Ł. T. kwotę 287 zł (dwieście osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I 1 C 523/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 25 lipca 2024 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka Gmina M. G. wystąpiła przeciwko Ł. T. z powództwem o zapłatę kwoty 1.209,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że pozwany zalega z zapłatą odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu będącego własnością Gminy M. G. położonego w G. przy ul. (...), a stanowiącego część działki nr (...), obręb (...) W. o powierzchni 210 m ² za okres od 1 lipca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku na łączną kwotę 1.209,60 zł. Pozwany był wzywany do zapłaty, lecz do dnia wniesienia pozwu nie uregulował ww. należności.

(pozew, k. 3-3v)

II.

(stanowisko pozwanego)

3.  Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. W pierwszej kolejności pozwany zarzucił powodowi nieudowodnienie własności spornego gruntu, faktu korzystania z tego gruntu przez pozwanego we wskazanym okresie, powierzchni gruntu, a także wysokości roszczenia. Jednocześnie, zaprzeczył twierdzeniom powoda w tym zakresie.

4.  Nadto, podniósł zarzut zasiedzenia części działki nr (...) o powierzchni 203 m ² najpóźniej z dniem 31 grudnia 2019 roku. Jak wyjaśnił jest właścicielem nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Przedmiotowa nieruchomość jest zabudowana domem jednorodzinnym w zabudowie szeregowej, a pozwany stał się jej wyłącznym właścicielem na podstawie umownego działu spadku. Budowa domu rozpoczęła się w 1989 roku z inicjatywy A. T. (matki pozwanego), która była członkiem Spółdzielczego Zrzeszenia (...) w G.. Po przydzieleniu działek budowlanych, A. T. wraz z mężem wygrodziła część nieruchomości, która od strony południowej przylegała do przydzielonej działki budowlanej, obejmując w ten sposób w posiadanie samoistne fragment działki (...) o powierzchni 203 m ². Jak wskazał pozwany domy przy ul. (...) usytuowane są w ten sposób, że wejście do nich znajduje się od strony północnej, natomiast od strony południowej są usytuowane niewielkie ogrody. Do takiego ogrodu przylegał fragment spornej działki, który został ogrodzony przez rodziców pozwanego. Ogrodzenie sięgało do granicy działki (...) od strony ul. (...) w G. i wzdłuż dłuższej granicy działki (...). Ogrodzenie było podbudowane fragmentem betonowym i miało charakter trwały. Od strony południowej działki (...) urządzono dojazd do nieruchomości przez rów melioracyjny. W tym celu wzniesiono most umożliwiający przejazd pojazdów, urządzono miejsce parkingowe wyłożone betonowymi płytami. Po ogrodzeniu dokonano licznych nasadzeń drzew i krzewów, co spowodowało, że fragment działki (...) stał się naturalnym przedłużeniem ogrodu od strony południowej. Jest on przynajmniej od 1989 roku w wyłącznym posiadaniu pozwanego i jego poprzedników prawnych.

(odpowiedź na pozew, k. 76-85)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

5.  W 1989 roku A. T. (matka pozwanego Ł. T.) wraz z S. T. rozpoczęła na działce nr (...) (obecnie nr 3160) położonej w G. przy ul. (...) o powierzchni 219,2 m ² inwestycję w postaci budowy domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej.

6.  Przedmiotowa inwestycja była realizowana w ramach szerszego przedsięwzięcia realizowanego przez Spółdzielcze Zrzeszenie (...) w G.. Inwestycja była prowadzona systemem gospodarczym.

7.  W trakcie budowy, matka i ojczym pozwanego zajęli grunt sąsiedni o powierzchni 203 m ², stanowiący fragment działki nr (...), sąsiadujący z działką nr (...) od strony południowej.

8.  Następnie, z uwagi na powtarzające się kradzieże materiałów budowlanych, a także przebywanie na tym terenie osób trzecich spożywających alkohol i zaśmiecających go, teren ten został ogrodzony drewnianym płotem.

9.  Przedmiotowy płot został wykonany na betonowej podmurówce. Przebiegał wzdłuż linii 22.97, 6.67, 3.37, 20.30 na mapie sporządzonej przez geodetę P. B..

10.  Od tego czasu A. T. i S. T. składowali na zajętej i ogrodzonej części działki nr (...) materiały budowlane. W czasie budowy rodzice pozwanego poprowadzili na tym gruncie przewody elektryczne w celu zasilania urządzeń budowlanych (betoniarki).

11.  Od strony ulicy (...) rodzice pozwanego urządzili wjazd dla samochodów, budując most ceglano – betonowy nad rowem melioracyjnym, a następnie urządzili tam miejsce postojowe wyłożone płytami jumbo. Z tego miejsca postojowego pozwany i jego goście korzystają do chwili obecnej.

12.  Po zakończeniu budowy teren został zaadaptowany na cele rekreacyjne. A. T. dokonała tam licznych nasadzeń krzewów oraz drzew owocowych i iglastych.

13.  Przed 2000 rokiem poprzednicy prawni pozwanego wymienili ziemię zaśmieconą gruzem na czarnoziem, a około 2000 roku w miejsce dotychczasowego płotu postawili nowe ogrodzenie.

14.  Po przyjściu na świat córki, pozwany wykonał na zajętym gruncie działki (...) huśtawkę i piaskownicę. Pozwany korzysta z zajętego fragmentu działki (...) do dnia dzisiejszego, głównie w celach rekreacyjnych.

(dowód: mapa sporządzona przez geodetę P. B., k. 88, przesłuchanie pozwanego Ł. T., płyta CD k. 178, zeznania świadka W. S., płyta CD k. 172, zeznania świadka M. K., płyta CD k. 172, zeznania świadka S. C., płyta CD k. 172, zeznania świadka P. B., płyta CD k. 172)

15.  W 1997 roku z inicjatywy A. T. mieszkańcy domów przy ul. (...) w G. oczyścili graniczący z ich nieruchomościami teren stanowiący działkę (...) poprzez usunięcie zalegającego tam gruzu i śmieci.

16.  W związku ze zwożeniem na ten teren odpadów budowlanych oraz urządzaniem tam przez osoby trzecie libacji alkoholowych, mieszkańcy domów przy ul. (...), w tym A. T., wystąpili do Gminy M. G. o wykup tego gruntu. Powódka jednak odmówiła, uzasadniając odmowę dużymi walorami przyrodniczymi nieruchomości i zamiarem urządzenia tam parku.

(dowód: pismo S. T. z dnia 15 września 2014 r., k. 164)

17.  Początkowo, A. T. i S. T. przysługiwało prawo użytkowania wieczystego działki nr (...) i prawo odrębnej własności wybudowanego na tym gruncie domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej. Po śmierci A. T. w dniu 30 stycznia 2011 roku, S. T. i pozwany dokonali umownego działu spadku oraz zniesienia prawa współużytkowania wieczystego działki gruntu i współwłasności budynku w ten sposób, że wyłącznym użytkownikiem wieczystym ww. działki oraz właścicielem budynku stał się pozwany.

18.  W dniu 1 stycznia 2019 roku prawo użytkowania wieczystego uległo przekształceniu z mocy prawa w prawo własności na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów.

(dowód: umowa o dział spadku oraz umowa zniesienia współużytkowania wieczystego i współwłasności oraz oświadczenie o ustanowieniu służebności z dnia 31 grudnia 2012 r., k. 110-112v)

19.  Pismami z dnia 13 marca 2017 roku, 11 kwietnia 2017 roku, 18 października 2017 roku i 12 marca 2019 roku powódka informowała pozwanego, że przygotowywany jest przetarg nieograniczony na sprzedaż nieruchomości przy ul. (...) stanowiącej działkę nr (...) i wzywała go do opróżnienia zajętej przez pozwanego części nieruchomości gminnej z przedmiotów stanowiących własność pozwanego i usunięcia ogrodzenia w wyznaczonym terminie. Wszystkie wezwania okazały się bezskuteczne.

(dowód: pismo powoda z dnia 13 marca 2017 r., k. 132-133, pismo powoda z dnia 11 kwietnia 2017r., k. 134-135, pismo powoda z dnia 18 października 2017 r., k. 136-137, pismo powoda z dnia 12 marca 2019r., k. 138)

20.  Pismem z dnia 27 października 2021 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty łącznie kwoty 1.209,60 zł z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z ww. gruntu położonego w G. przy ul. (...), a stanowiącego część działki nr (...), obręb (...) W. o powierzchni 210 m ² za okres od 1 lipca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku w terminie do dnia 31 grudnia 2021 roku. W wyznaczonym terminie pozwany nie dokonał zapłaty.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 27 października 2021r., k. 5-6 wraz z kopertą i zpo, k. 7-8)

Sąd zważył co następuje:

IV.

21.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków W. S., M. K., S. C. i P. B., a także dowodu z przesłuchania pozwanego.

22.  Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego. Podkreślić bowiem należy, iż złożone w formie odpisów dokumenty w postaci aktów notarialnych czy odpisów z ksiąg wieczystych mają charakter dokumentów urzędowych i w związku z tym korzystają one z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń, czego żadna ze stron nie próbowała wzruszyć w trybie art. 252 k.p.c. Pozostałe dokumenty mające charakter dokumentów prywatnych Sąd również uznał za prawdziwe i wiarygodne, nie dopatrując się żadnych śladów przerobienia, podrobienia czy innej ingerencji.

23.  Ponadto, Sąd dał wiarę zeznaniom świadków oraz zeznaniom pozwanego Ł. T. co do posiadania spornego gruntu przez pozwanego i jego poprzedników prawnych, a także zakresu i sposobu sprawowania władztwa nad tym gruntem. Sąd miał na względzie, że zeznania wszystkich wymienionych powyżej osób były ze sobą zbieżne co do tego, że do zajęcia spornego gruntu przez poprzedników prawnych pozwanego doszło w czasie budowy domu jednorodzinnego na działce nr (...). Nie było również żadnych sprzeczności w odniesieniu do sposobu korzystania z tego gruntu przez rodziców pozwanego, a później przez samego pozwanego. Świadkowie zgodnie zeznali, że zajęty przez poprzedników prawnych pozwanego grunt został ogrodzony, a także był wykorzystywany do składowania materiałów budowlanych, a następnie w celach rekreacyjnych. W powyższym zakresie zeznania świadków, jak i samego pozwanego, nie budziły żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego oraz zasad logicznego rozumowania.

24.  Na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowód z oględzin nieruchomości, albowiem stan zagospodarowania działki i zakres władztwa pozwanego zostały dostatecznie wykazane na podstawie innych dowodów. Ponadto, na mocy o art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. i art. 505 ⁷ §1 k.p.c. Sad pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania czynszów. Wobec uznania, że powództwo jest bezzasadne co do zasady, bezprzedmiotowe było prowadzenie postępowania dowodowe co do wysokości roszczenia.

25.  Nadto, z uwagi na fakt, że sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym Sąd na podstawie art. 505 ⁷ §1 k.p.c. doszedł do przekonania, że stawka czynszu (wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy) należna od gruntu położonego w G. przy ul. (...), a stanowiącego część działki nr (...), obręb (...) W. o powierzchni 210 m ² za okres od 1 lipca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku wynosi 1.209,60 zł. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rodziłoby koszty wyższe aniżeli wysokość roszczenia dochodzonego pozwem. Nadto, Sąd nie miał wątpliwości, że wskazana przez powódkę stawka czynszu nie przekraczała stawek wolnorynkowych.

V.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

26.  Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

27.  W niniejszej sprawie powódka dochodziła roszczenia z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwanego z gruntu stanowiącego fragment działki nr (...).

28.  Podstawę prawną powództwa stanowiły w tym względzie przepisy art. 225 k.c. w zw. z art. 224 § 1 k.c.

29.  Zgodnie z treścią art. 225 k.c. obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Natomiast stosownie do art. 224 § 2 k.c. od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

30.  Powództwo podlegało oddaleniu, albowiem na uwzględnienie zasługiwał podniesiony przez pozwanego zarzut zasiedzenia (art. 172 §1 k.c.).

31.  Zgodnie z treścią art. 172 §1 k.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Stosownie do treści art. 172 §2 k.c. po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

32.  Należy przy tym mieć na względzie, że stosownie do art. 176 §1 k.c. jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.

33.  W świetle przytoczonych powyżej przepisów nabycie własności nieruchomości w drodze zasiedzenia zależy od spełnienia dwóch przesłanek tj. władania nieruchomością w charakterze posiadacza samoistnego oraz upływu ustawowego terminu zasiedzenia. Dobra wiara posiadacza nie stanowi przesłanki zasiedzenia nieruchomości, a jedynie wpływa na długość terminu zasiedzenia.

34.  Jeśli chodzi o pierwszą z wymienionych przesłanek, to zgodnie z treścią art. 336 k.c. posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel. Samoistnym posiadaczem nieruchomości w rozumieniu art. 172 k.c. jest zatem ten, kto wykonuje uprawnienia składające się na treść prawa własności; korzysta z nieruchomości z wyłączeniem innych osób, pobiera pożytki i dochody, a także uważa się za uprawnionego do rozporządzenia nią. Ustalenie faktu posiadania rzeczy i jego charakteru (czy jest ono samoistne czy zależne) odbywa się na podstawie manifestowanych przez posiadacza i widocznych na zewnątrz przejawów władania rzeczą i zawsze musi odnosić się do okoliczności konkretnego przypadku ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2022 roku, I CSK 955/22, L.). Zgodnie z utrwalonym poglądem nauki i orzecznictwa, kwalifikacji władania rzeczą należy dokonywać przy uwzględnieniu zarówno jego elementu fizycznego (corpus), jak i psychicznego (animus) (vide: E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2021).

35.  O tym, czy posiadanie ma charakter posiadania samoistnego, decydują okoliczności faktyczne o charakterze przede wszystkim zewnętrznym (zachowanie się posiadacza względem przedmiotu posiadania dostrzegalne dla innych osób). W pewnym stopniu znaczenie ma także wola posiadacza. Posiadacz powinien swoim zachowaniem manifestować samodzielny, rzeczywisty i niezależny od woli innej osoby stan władztwa nad rzeczą ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 16 września 2011 r., IV CSK 642/10, L.; postanowienie Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2017r., I CSK 426/16, L.). Okoliczności świadczące o samoistnym charakterze posiadania mogą one polegać np. na zagospodarowaniu nieruchomości poprzez zabudowanie lub nasadzenia, ogrodzenie posesji ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 11 sierpnia 2016r., I CSK 504/15, L.).

36.  Podkreślić należy, iż ustawodawca ułatwia wykazanie samoistnego posiadania konstruując domniemania wzruszalne (praesumptio iuris tantum): domniemanie posiadania samoistnego, domniemanie ciągłości posiadania, jak również domniemanie dobrej wiary.

37.  Zgodnie z art. 339 k.c. domniemywa się, że ten, kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym. Z kolei, w myśl art. 340 k.c. domniemywa się ciągłość posiadania. Niemożność posiadania wywołana przez przeszkodę przemijającą nie przerywa posiadania. Do wykazania nieprzerwanego posiadania wystarczy zatem wykazać fakt jego nabycia oraz fakt, że wciąż się jest posiadaczem. Na podstawie art. 340 k.c. sąd może przyjąć ciągłość posiadania pomiędzy tymi dwoma momentami. W myśl natomiast art. 7 k.c. jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary.

38.  W toku niniejszego postępowania strona powodowa nie zdołała wzruszyć domniemania posiadania samoistnego i domniemania ciągłości posiadania. Twierdzenia pozwanego wskazują natomiast wprost na złą wiarę poprzedników prawnych pozwanego przy objęciu przez nich gruntu w posiadanie samoistne.

39.  Z zebranego materiału dowodowego, w szczególności z zeznań świadków oraz pozwanego, wynika, że poprzednicy prawni pozwanego objęli przedmiotowy grunt w posiadanie samoistne w 1989 roku. W związku z zabudową należącej do nich nieruchomości położonej przy ulicy (...), matka i ojczym pozwanego – A. T. i M. T. zajęli wskazany grunt i otoczyli go drewnianym płotem, czym dostatecznie zamanifestowali na zewnątrz władanie gruntem we własnym imieniu w zakresie odpowiadającym uprawnieniom właściciela. Od tamtego czasu wykorzystywali oni grunt w celu składowania materiałów budowlanych, urządzili na nim miejsce postojowe, następnie dokonywali tam zasadzeń drzew oraz krzewów, umiejscowili obiekty małej architektury, w tym huśtawkę i piaskownicę, przeprowadzili przewód energii elektrycznej, wymienili grunt na czarnoziem. Na miejscu postojowym stawiali pojazd, a po zakończeniu budowy wykorzystywali sporny teren w celach rekreacyjnych. Powyższe czynności jednoznacznie świadczą o tym, że traktowali ten grunt jak swoją własną nieruchomość. Stan ten trwa nieprzerwanie do dzisiaj, gdyż ani pozwany ani jego poprzednicy nigdy nie zaprzestali sprawowania władztwa stanowiącego posiadanie samoistne, w szczególności nie rozebrali płotu, co więcej, wymienili go na nowy około 2000 roku. Zdaniem Sądu, zwrócenie się z prośbą o wykup gruntu nie skutkowało utratą przymiotu posiadania samoistnego, albowiem nieprzerwanie sprawowali faktyczne władztwo nad nieruchomością, a wniosek miał na celu uregulowanie stanu prawnego, a nie zmianę stanu faktycznego.

40.  Jak wskazano powyżej na długość terminu zasiedzenia wpływa dobra wiara. W art. 7 k.c. ustawodawca przewidział domniemanie dobrej wiary. Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Przedmiotowe domniemanie, tak jak wymienione wcześniej domniemania dotyczące wyłącznie posiadania – ma charakter wzruszalny. Obalenie domniemania dobrej wiary wymaga zatem udowodnienia, że osoba, której dobra wiara jest kwestionowana o rzeczywistym stanie rzeczy bądź wiedziała, bądź też mogła (powinna) wiedzieć. W wyroku z 30 września 2020 r., IV CSK 694/18, L., Sąd Najwyższy stwierdził, że dowód złej wiary w celu obalenia tego domniemania wymaga wykazania przez uczestnika, że wnioskodawca, posiadacz samoistny nieruchomości, w chwili uzyskania posiadania nieruchomości wiedział, że nie jest właścicielem lub wprawdzie nie wiedział, ale wiedziałby, gdyby się zachował z odpowiednią starannością, a więc tak, jak tego można od niego w danych okolicznościach wymagać. W ocenie Sądu w świetle zgromadzonego materiału dowodowego należało przyjąć, że poprzednicy prawni pozwanego objęli grunt pozostając w złej wierze. Niewątpliwie wiedzieli oni, jaki grunt zakupili w celach budowlanych, znali jego powierzchnię i granice. Stąd, zajmując grunt sąsiedni i go ogradzając, musieli zdawać sobie sprawę z tego, że nie służy im prawo własności tego gruntu. Zresztą, o objęciu tego gruntu w złej wierze świadczy fakt zwrócenia się przez nich do Gminy M. G. o jego wykup, co wynika z pisma z dnia 15 września 2014 roku.

41.  W ocenie Sądu, fakt, że wydano prawomocny nakaz zapłaty w sprawie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie gruntu w innej sprawie toczącej się pomiędzy stronami i w sprawie tej nie podnoszono zarzutu zasiedzenia nie wyłącza dopuszczalności rozpoznania zarzutu zasiedzenia. Moc wiążąca nakazu zapłaty nie rozciąga się bowiem na ww. zagadnienie zasiedzenia nieruchomości.

42.  Odnosząc się natomiast do terminów zasiedzenia, to wskazać należy przede wszystkim, iż przepis art. 7 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach wyłączył możliwość zasiedzenia terenów państwowych położonych w granicach miast i osiedli oraz tereny państwowe położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta lub osiedla i przekazane do realizacji jego zadań. Następnie art. 177 k.c. wykluczył w ogóle możliwość zasiedzenia nieruchomości będących przedmiotem własności państwowej.

43.  Możliwość taka została przywrócona dopiero z dniem 1 października 1990 r. kiedy to ustawą z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny - uchylono art. 177 k.c. Wobec braku podmiotowości prawnej gminy przed 27 maja 1990 r., właścicielem działek był Skarb Państwa, a od dnia 27 maja 1990 roku była nim Gmina M. G., na mocy art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach.

44.  Dopuszczalność nabycia w drodze zasiedzenia nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa została przywrócona z dniem 1 października 1990 r. Zgodnie z treścią art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. jeżeli przed dniem wejścia w życie tej ustawy, istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie to biegnie od dnia jej wejścia w życie; z mocy tego przepisu termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał, nie więcej jednakże niż o połowę. Cytowany przepis nakazuje więc liczyć termin zasiedzenia (20 lub 30 lat) począwszy od dnia 1 października 1990 r., a następnie tak obliczony termin skrócić o czas, w którym stan istniał przed wejściem w życie ustawy nowelizującej kodeks cywilny, lecz nie więcej niż o połowę. Utrata przez grunt przymiotu własności państwowej rodziła możliwość nabycia własności w drodze zasiedzenia, począwszy od 27 maja 1990 r., jednocześnie, skoro grunt stanowił przedmiot własności Skarbu Państwa, znajdował do niego zastosowanie art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. przewidujący skrócenie terminu zasiedzenia o czas, w którym istniał stan prowadzący do zasiedzenia według przepisów ustawy nowej nie więcej niż o połowę ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2008 r., I CSK 539/07, L.).

45.  Tym samym należało uznać, że pozwany nabył własność przedmiotowego gruntu z końcem 2019 r. (art. 118 k.c. w zw. z art. 175 k.c.).

46.  Sąd w całej rozciągłości podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w postanowieniu z dnia 15 kwietnia 2011 r. III CZP 7/11 (LEX nr 897712, OSP 2012/10/93), w myśl którego osobie, która utraciła własność rzeczy wskutek jej zasiedzenia przez posiadacza, nie przysługuje wobec posiadacza roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy bez tytułu prawnego w okresie poprzedzającym dzień zasiedzenia.

47.  Skoro pozwany nabył własność gruntu w dniu 31 grudnia 2019 r., to nie jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z tego gruntu na rzecz powódki ujawnionej w dziale II. księgi wieczystej jako właściciel nieruchomości za okres od 1 lipca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku, a zatem również za okres poprzedzający dzień zasiedzenia.

48.  W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 224 §1 k.c. i art. 225 k.c. stosowanych a contrario, Sąd oddalił powództwo.

VI.

(koszty procesu)

49.  O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 287 zł, na co składa się opłata za czynności fachowego pełnomocnika będącego radcą prawnym w stawce minimalnej (270 zł) zgodnie z treścią §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

50.  Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonych kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.