Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 30 października 2023r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant : sekr. sąd. Iwona Górska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2023r

sprawy z powództwa Skarbu Państwa- Prezydenta Miasta G.

przeciwko B. I.

o zapłatę

oddala powództwo;

koszty opłaty od pozwu, od uiszczenia których powód został ustawowo zwolniony, przejmuje na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni.

Sygn. akt I 1 C 462/23 upr.

UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa – Prezydent Miasta G. domagał się od pozwanego B. I. zapłaty kwoty 469,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 stycznia 2021 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że pozwany zalega z zapłatą odszkodowania za bezumowne korzystanie z będącej własnością powoda części działki nr (...) o powierzchni 0,1050 ha położonej przy ul. (...). S. D. 122 za okres od dnia 20 października 2020 roku do dnia 21 grudnia 2020 roku na łączną kwotę 469,24 zł.

Pozwany pomimo wezwania z dnia 23 czerwca 2022 roku nie uregulował tej kwoty.

(pozew – k. 3-4)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł, że nie korzystał z działki w okresie objętym pozwem. Urząd Miasta G. wskazał termin odbioru działki w okresie późniejszym od dnia zakończenia umowy dzierżawy. Urząd mógł wskazać termin odbioru na dzień zakończenia umowy, ale tego nie uczynił.

(sprzeciw – k. 34)

Stan faktyczny:

Dnia 19 października 2017 roku powód Skarb Państwa Prezydent Miasta G. (jako wydzierżawiający) zawarł z pozwanym B. I. umowę dzierżawy nr (...) dotyczącą gruntu położonego w G. przy ul. (...). S. D. 122, oznaczonego jako część działki nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...). Umowa zawarta została na czas oznaczony 3 lat i obowiązywać miała od dnia 19 października 2017 roku do dnia 19 października 2020 roku. Wysokość czynszu ustalono na kwotę 619,00 zł. Czynsz podlegał waloryzacji. Po zakończeniu okresu dzierżawy dzierżawca zobowiązany był w terminie 14 dni od wygaśnięcia umowy zwrócić wydzierżawiającemu przedmiot dzierżawy, bez wezwania uporządkowany i opróżniony z ruchomości (stanowiących własność dzierżawcy) w stanie niepogorszonym ponad zużycie wynikające z normalnej eksploatacji. Dzierżawca zobowiązany był do rozbiórki wszelkich przedmiotów połączonych na własny koszt, bez względu na sposób powiązania ich z gruntem.

(dowód: umowa dzierżawy – k. 6-9 wraz z załącznikiem graficznym – k. 10)

Po podpisaniu umowy dzierżawy pozwany ogrodził działkę oraz umieścił w ogrodzeniu bramę. Klucze do niej wydane zostały posiadaczom innych działek oraz pracownikowi powoda. Pozwany opłacił wynikający z umowy dzierżawy czynsz za miesiąc październik 2020r

(dowód: zeznania pozwanego – k. 65-66, płyta – k. 67; dowód wezwanie przedsądowe z 23.06.2022r k. 17 akt)

Pismem z dnia 19 października 2020 roku pozwany zwrócił się do powoda o wyrażenie zgody na zawarcie umowy dzierżawy przedmiotowego gruntu na kolejny rok.

(dowód: pismo z dnia 19.10.2020r. – k. 46)

Powód pismem z dnia 20 listopada 2020r nie wyraził zgody na zawarcie kolejnej umowy dzierżawy i wyznaczył nieprzekraczalny termin na uporządkowanie terenu, usunięcie wszelkich ruchomości i przygotowanie gruntu do odbioru do dnia 21 grudnia 2020 roku. Powód odebrał to pismo dnia 1 grudnia 2020 roku.

(dowód: pismo z dnia 20.11.2020r., potwierdzenie odbioru – k. 12-13)

Jednocześnie 20 listopada 2020r powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 234,62 zł tytułem korzystania z przedmiotowego gruntu za okres od dnia 20 października 2020 roku do dnia wydania gruntu. Po otrzymaniu naliczenia opłata miała być uiszczona w terminie 35 dni od odbioru tego wezwania. Pozwany odebrał to wezwanie dnia 1 grudnia 2020 roku.

(dowód: pismo z dnia 20.11.2020r., potwierdzenie odbioru – k. 15-16)

Po odmowie przedłużenia dzierżawy, pozwany rozpoczął usuwanie swoich ruchomości z działki – były to huśtawka oraz przyczepa.

(dowód: zeznania pozwanego – k. 65-66, płyta – k. 67)

Pocztą elektroniczną z dnia 9 grudnia 2020 roku pozwany zwrócił się do powoda o udzielenie informacji, czy powód zamierza partycypować w kosztach ogrodzenia działki, które zostało postawione ze środków pozwanego. Wskazał, że z uwagi na termin do wydania nieruchomości, który wyznaczono do dnia 21 grudnia 2020 roku pytanie kieruje drogą elektroniczną. Wskazał, że jeżeli powód nie wyrazi zgody na przeniesienie własności ogrodzenia, wówczas pozwany rozbierze całe ogrodzenie od strony ulicy, a dostęp do działki, jak i działek usytuowanych dalej od ulicy będzie otwarty.

(dowód: e-mail z dnia 09.12.2020r. – k. 48)

Powód odpowiedział e-mailem, że wyraża zgodę na rozebranie płotu. Najpóźniej po dwóch dniach od otrzymania informamcji pozwany rozebrał ogrodzenie i poinformował powoda, że nie zamierza w dalszym ciągu dbać o bezpieczeństwo działki. Przedmiot dzierżawy formalnie wydany został powodowi dnia 19 grudnia 2020 roku.

(dowód: zeznania pozwanego – k. 65-66, płyta – k. 67)

Pismem z dnia 23 czerwca 2022 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty m.in. kwoty 469,29 zł tytułem bezumownego korzystania z przedmiotowego gruntu za okres od dnia 20 października 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku. Pozwany odebrał to wezwanie dnia 9 lipca 2022 roku.

(dowód: wezwanie z dnia 23.06.2022r. – k. 17, potwierdzenie odbioru – k. 18-19)

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 505 ⁸ § 4 k.p.c. w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza czterech tysięcy złotych, uzasadnienie wyroku ogranicza się do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Od uznania sądu opartego na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy zależy rozszerzenie tego uzasadnienia o pozostałą treść określoną w art. 327 ¹ § 1.

Sąd postanowił skorzystać z uprawnienia, o którym mowa w zdaniu drugim wyżej cytowanego przepisu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda oraz zeznania stron z ograniczeniem do pozwanego.

Brak było podstaw do kwestionowania autentyczności opisanych w stanie faktycznym dokumentów lub ich kopii, a więc faktu, że osoby pod nimi podpisane złożyły oświadczenia w nich zawarte.

Zdaniem Sądu zeznania pozwanego były logiczne, spójne, spontaniczne i niesprzeczne. Pozwany wyczerpująco uzupełnił stan faktyczny w zakresie przebiegu wykonywania umowy, jej zakończenia oraz czynności podejmowanych przez niego po tym fakcie.

Podstawę roszczenia stanowił art. 225 k.c. w zw. z art. 224 k.c. Wedle art. 224 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne (§ 1). Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (§ 2). Natomiast zgodnie z art. 225 k.c. obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar dowodu spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Artykuł 6 k.c. określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.), szczególnie gdy obie strony są reprezentowane przez fachowych pełnomocników, którym Sąd zakreślił terminy na złożenie wszystkich twierdzeń i dowodów pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania (art. 205 ³ § 1 i 2 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok SA w Białymstoku z 28.11.2019 r., I AGa 50/19, LEX nr 2944289). Sąd nie dąży do ustalenia prawdy materialnej, Sąd działa z urzędu w zakresie wskazanym w przepisach, a podstawą procesu cywilnego jest jego kontradyktoryjność.

W okolicznościach niniejszej sprawy strona powodowa nie wykazała, że pozwany zajmował sporną nieruchomość w całym okresie objętym pozwem bezumownie.

Zgodnie bowiem z zawartą umową dzierżawy (§7 ust.4 umowy - k. 8 akt) termin do wydania nieruchomości, jej uporządkowania i opróżnienia upływał po 14 dniach od zakończenia umowy to jest od dnia 19 października 2020r. Pozwany dopiero z wezwania do zapłaty z dnia 20 listopada 2020r, doręczonego w dniu 1 grudnia 2020r (k. 14; 16 akt) dowiedział się, że od dnia wygaśnięcia umowy wobec upływu terminu na jaki została zawarta, jest mu naliczana opłata w wysokości podwójnej stawki czynszu za korzystanie i czerpanie pożytków z nieruchomości. Za październik 2022r pozwany zapłacił czynsz dzierżawny zgodnie z umową. 14-dniowy umowny termin na uporządkowanie i wydanie nieruchomości oznacza że pozwany dalej władał nieruchomością w wykonaniu zawartej przez strony umowy. W tym zakresie opłata naliczona przez powoda nie może zostać uznana za zasadną.

Pozwany przed upływem terminu zakończenia umowy zwracał się o zawarcie umowy na kolejny rok, ale uzyskał decyzję odmowną. Jednocześnie przedłużono pozwanemu termin na wydanie nieruchomości do dnia 21 grudnia 2020 roku, któremu to terminowi pozwany zadośćuczynił. Naliczanie opłat za bezumowne korzystanie od dnia 5.11.2020r (po upływie umownego terminu na wydanie nieruchomości) do dnia 20 grudnia 2020r, przy czym wydanie nastąpiło w dniu 19.12.2020r, według stawki o której zawiadomiono pozwanego pismem z dnia 20.11.2020r, odebranym przez pozwanego dnia 1.12.2020r, należy uznać za nielojalność kontraktową i działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 5 kc) i jako takie nie zasługujące na uwzględnienie.

Pozwany zwrócił się zarówno o podpisanie kolejnej umowy dzierżawy, jak i chciał uzyskać informację co do rozbiórki ogrodzenia, które zabezpieczało działkę powoda. Skutkiem wymiany tej korespondencji była samodzielna decyzja właściciela działki o przedłużeniu terminu wydania nieruchomości do 21.12.2020r. Nie sposób więc uznać ażeby w tym okresie pozwany zajmował nieruchomość bezumownie i czerpał z niej pożytki.

Niezwłocznie po odebraniu pisma zawierającego odmowę zawarcia nowej umowy (tj. dnia 1 grudnia 2020 roku) pozwany przystąpił do usuwania swoich ruchomości z działki. Rozebrał także ogrodzenie, po uzyskaniu informacji od powoda w tym przedmiocie. Warto zwrócić uwagę, że ogrodzenie zabezpieczało działkę i dopóki istniało, zabezpieczało dzierżawioną część działki jak i działki sąsiednie. Powód jak i pozostali posiadacze działek posiadali klucze do bramy w ogrodzeniu tej działki.

Powód nie udowodnił także, aby utracił jakiekolwiek pożytki na skutek zajmowania działki przez powoda. Przede wszystkim nie wskazał, aby uniemożliwiało to np. przeprowadzenie jakiejkolwiek inwestycji lub były plany dalszego wydzierżawienia działki.

Reasumując Sąd doszedł do przekonania, że powód nie wykazał, aby pozwany zajmował nieruchomość bezumownie w okresie objętym pozwem, a związany był podstawą faktyczną żądania. Poza tym powód nie wykazał, że faktycznie został poszkodowany ewentualną niemożnością korzystania z gruntu skoro efektywnie z niego nie korzysta do tej pory.

Niezależnie od tej oceny powództwo stanowiło naruszenie prawa (art. 5 k.c.), gdyż pozwany wyrażał pełną wolę ugodowego przekazania działki w terminie wcześniejszym, nadto dbał o przedmiot dzierżawy i zabezpieczał ją, jak również inne działki, przed dostępem osób trzecich. Ewidentnie stanowiło to korzyść po stronie powodowej, za którą pozwany nie uzyskał jakiejkolwiek rekompensaty.

Mając na względzie powyższe Sąd w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 225 k.c. w zw. z art. 224 k.c. a contrario oraz na podstawie art. 5 k.c. Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 2. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając przegrywającego powoda całością kosztów procesu, które zostały uiszczone.