Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny, Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2022 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G.

przeciwko K. B.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. na rzecz pozwanego K. B. kwotę 1900 zł (tysiąc dziewięćset złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I 1 C 339/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 sierpnia 2022 r.

(podstawa faktyczna i żądanie pozwu)

1.  Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystąpiła przeciwko K. B. z powództwem o zapłatę kwoty 6.829,86 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 czerwca 2019r. do dnia zapłaty.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 23 maja 2019 r. przeprowadzono kontrolę układu pomiarowego dostarczającego energię elektryczną do lokalu przy ul. (...) w G. zajmowanego przez pozwanego, w wyniku której stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej. Taki stan rzeczy wynikał z tego, że pozwanemu wypowiedziano umowę dystrybucji energii elektrycznej. W następstwie stwierdzenia nielegalnego poboru energii, w oparciu o art. 57 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne powódka dokonała wyliczenia należności z tytułu nielegalnego poboru energii według obowiązującej taryfy i wystawiła z tego tytułu notę obciążeniową. Należność stwierdzona tą notą nie została przez pozwanego uregulowana.

(pozew, k. 4-6)

3.  W dniu 12 lutego 2020r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty, k. 31)

(stanowisko pozwanego)

4.  Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że nie kradł prądu. Jak wskazał licznik nie został zdemontowany, gdyż płacił rachunki na bieżąco, a w momencie kontroli licznik prawidłowo naliczał zużytą energię. W 2019r. pozwany wyprowadził się z przedmiotowego lokalu. Nadto, wskazał, że jest osobą schorowaną.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 42, pisma procesowe pozwanego, k. 52-53, k. 100-101, oświadczenie pełnomocnika pozwanego na rozprawie w dniu 21 lipca 2022 roku, k. 165)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

5.  W dniu 4 kwietnia 2016 r. pozwany K. B. zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w G. umowę kompleksową dotyczącą sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług przesyłowych na potrzeby lokalu przy ul. (...) w G..

6.  Pismem z dnia 12 września 2017 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. złożyła pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu ww. umowy kompleksowej ze skutkiem na dzień 19 października 2017r., wskazując, że pozwany nie uregulował należności z tytułu sprzedaży energii elektrycznej w dodatkowym terminie wyznaczonym w wezwaniu z dnia 22 maja 2017 roku.

7.  Przedmiotowe oświadczenie zostało przesłane na adres lokalu zajmowanego przez pozwanego i po dwukrotnym awizowaniu w dniach 18 i 26 września 2017 roku, korespondencja została zwrócona nadawcy.

(dowód: oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy z dnia 12 września 2017r., k. 137 wraz z wydrukiem z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 138)

8.  W okresie 2017-2018 pozwany miał problemy zdrowotne i przebywał w szpitalu.

(dowód: zeznania świadka A. S., płyta CD k. 167, przesłuchanie pozwanego K. B., płyta CD k. 167)

9.  W dniu 23 maja 2019 roku upoważnieni przez powoda pracownicy P. M. i J. J. przeprowadzili w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w G. kontrolę prawidłowości eksploatacji i działania układów pomiarowych oraz rozliczeń zużycia energii elektrycznej, celem ustalenia, czy ma miejsce pobieranie energii bez zawarcia umowy albo z pominięciem układu pomiarowego oraz kontrolę przestrzegania warunków umowy.

10.  W protokole kontrolnym zapisano, że w wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych, stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej polegający na pobieraniu energii elektrycznej bez zawarcia umowy.

11.  W protokole zapisano, że została rozwiązana umowa na dostawę energii elektrycznej, lecz licznik nie został zdemontowany w procesie windykacyjnym. Nadto, wskazano, że w momencie kontroli licznik prawidłowo naliczał zużytą energię w taryfie G.11. Licznik został zdjęty i zabezpieczony.

(dowód: protokół kontroli z dnia 23 maja 2019r. k. 11-12, upoważnienie do przeprowadzenia kontroli k. 13, protokół stwierdzenia nielegalnego poboru energii elektrycznej, k. 14)

12.  W związku ze stwierdzeniem bezumownego poboru energii elektrycznej, zgodnie z (...) S.A., powódka wystawiła notę obciążeniową nr (...) – opiewającą na kwotę 6.829,86 zł z terminem płatności do dnia 11 czerwca 2019r.

13.  Następnie, pismem z dnia 18 lipca 2019 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 6.829,86 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową. Wezwanie zostało pozwanemu doręczone w dniu 12 sierpnia 2019 r.

(dowód: nota obciążeniowa nr (...) k. 19, dane do wystawienia noty obciążeniowej, k. 18, Taryfa k. 21-24v, wezwanie do zapłaty z dnia 18 lipca 2019r. k. 15 wraz z wydrukiem z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A. k. 17)

14.  Pozwany K. B. dokonywał do maja 2019 roku w okresach miesięcznych lub co dwumiesięcznych wpłat z tytułu opłat za energię elektryczną osobiście, bądź za pośrednictwem córek i kolegi A. S. w kwotach rzędu 70-200 zł. W marcu 2018 roku pozwany skierował do firmy windykacyjnej zajmującej się egzekucją należności z tytułu energii elektrycznej wniosek o zaprzestanie windykacji z uwagi na regularne opłacanie należności na niewłaściwe konto sprzedawcy.

(dowód: potwierdzenia wpłat gotówkowych, k. 60-75, pismo pozwanego z dnia 23 marca 2018r., k. 54, zeznania świadka A. S., płyta CD k. 167, przesłuchanie pozwanego K. B., płyta CD k. 167)

15.  W maju 2019 roku pozwany wyprowadził się z lokalu przy ul. (...) w G., uprzednio kierując do (...) S.A. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kompleksowej.

(dowód: przesłuchanie pozwanego K. B., płyta CD k. 167, oświadczenie pozwanego o wypowiedzeniu umowy, k. 53)

Sąd zważył co następuje:

16.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadka A. S. oraz dowodu z przesłuchania pozwanego.

(ocena dowodów)

17.  Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dokumentów prywatnych powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Zważyć bowiem należy, iż strony nie wnosiły żadnych zarzutów co do autentyczności ww. dokumentów ani też pochodzenia wyrażonych w nich oświadczeń. Forma wymienionych dokumentów nie budzi również żadnych wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

18.  Podobnie, Sąd nie znalazł podstaw do odmowy przyznania waloru wiarygodności zeznaniom świadka A. S. oraz dowodowi z przesłuchania pozwanego K. B.. Przede wszystkim, Sąd miał na względzie, że zeznania wymienionych osób były ze sobą zbieżne, obaj mężczyźni bowiem zgodnie wskazali, że pozwany osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich dokonywał regularnych wpłat na poczet opłat za zużycie energii elektrycznego, co zresztą znajduje potwierdzenie w dowodach z dokumentów w postaci potwierdzeń przelewów, a także spłacił zadłużenie z tego tytułu. W ocenie Sądu nie ma także podstaw, aby kwestionować wiarygodność zeznań pozwanego co do braku jego świadomości co do wypowiedzenia umowy kompleksowej. Zważyć bowiem należy, iż z zeznań świadka wynika, że w okresie, kiedy miała miejsce próba doręczenia pozwanemu oświadczenia powoda w przedmiocie wypowiedzenia umowy kompleksowej, K. B. przebywał poza miejscem swojego zamieszkania, tj. w szpitalu. Nadto, zeznania te nie wzbudzają żadnych wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego, w szczególności, gdy uwzględni się zachowanie pozwanego, który starał się w miarę możliwości regulować opłaty z tytułu energii elektrycznej, interesował się tą kwestią, weryfikował wysokość należności u sprzedawcy energii elektrycznej. Ponadto, należało mieć na względzie, że strona pozwana nie przedstawiła w toku niniejszego postępowania żadnych dowodów, które podawałyby w wątpliwość wiarygodność zeznań świadka oraz pozwanego.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna powództwa)

19.  Powództwo podlegało oddaleniu.

20.  Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.), zgodnie z którym w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności albo dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 3 pkt 18 powołanej ustawy nielegalne pobieranie paliw lub energii oznacza pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

21.  W myśl §44 ust. 1 – obowiązującego w dacie wystawienia noty obciążającej – rozporządzenia Ministra (...) w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną, jeżeli energia elektryczna jest pobierana bez zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej albo umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, albo umowy kompleksowej, przedsiębiorstwo energetyczne świadczące usługi przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej lub usługi kompleksowe może obciążyć podmiot nielegalnie pobierający tę energię opłatami w wysokości pięciokrotności stawek opłat określonych w taryfie dla jednostrefowej grupy taryfowej, do której ten podmiot byłby zakwalifikowany, zgodnie z kryteriami określonymi w § 6 ust. 1, oraz w wysokości pięciokrotności cen energii elektrycznej, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b ustawy, przyjmując ilości energii elektrycznej uwzględniające rzeczywistą możliwość pobierania energii przez dany podmiot wynikające z mocy i rodzaju zainstalowanych odbiorników. Wedle ust. 4 ilości energii elektrycznej, o których mowa w ust. 1 i ust. 2 pkt 2, nie mogą być większe niż określone w taryfach ryczałtowe ilości zużycia energii.

22.  W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Zważyć należy, iż w niniejszej sprawie powódka swoje roszczenie opierała na twierdzeniu o nielegalnym poborze energii elektrycznej przez pozwanego w rozumieniu cytowanych powyżej przepisów, tj. bez zawarcia umowy, co miało być następstwem wypowiedzenia pozwanemu umowy kompleksowej. Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia zasadności i wysokości roszczenia spoczywał w niniejszej sprawie na stronie powodowej. Zdaniem Sądu, powódka nie sprostała temu obowiązkowi. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że pismem z dnia 12 września 2017r. powódka złożyła pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu ww. umowy kompleksowej, wskazując, że pozwany nie uregulował należności z tytułu sprzedaży energii elektrycznej w dodatkowym terminie wyznaczonym w wezwaniu z dnia 22 maja 2017 roku. Przedmiotowe oświadczenie zostało przesłane na adres lokalu zajmowanego przez pozwanego i po dwukrotnym awizowaniu w dniach 18 i 26 września 2017 roku korespondencja została zwrócona nadawcy.

(ocena skuteczności doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy)

23.  W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób powyższego doręczenia uznać za skuteczne. Zgodnie z treścią art. 61 §1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Jak wskazuje się w orzecznictwie w rozumieniu przytoczonego przepisu możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia przez adresata nie może, z jednej strony, być utożsamiana z rzeczywistym zapoznaniem się przez niego z tym oświadczeniem (faktem zapoznania się), co oznacza, że skuteczne złożeniu oświadczenia woli następuje także, w sytuacji, w której co prawda adresat oświadczenia woli nie zna jego treści, ale miał realną możliwość zapoznania się z nią, gdyż doszła ona do niego w taki sposób, że mógł się z nią zapoznać.

24.  Jak podnosi się w judykaturze dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez adresata z jego treścią, co oznacza przerzucenie na niego ciężaru dowodu braku możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia. Awizowanie przesyłki poleconej tworzy domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia woli ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 5 października 2005 r., I PK 37/05, OSNAPiUS 2006, Nr 17–18, poz. 263). W judykaturze podnosi się także, że na adresacie oświadczenia spoczywa ciężar ewentualnego wykazania, że pomimo zaistnienia okoliczności wskazanych przez nadawcę nie miał on możliwości zapoznania się z treścią wysłanego mu oświadczenia (np. pomimo doręczenia przesyłki pocztą nie mógł jej podjąć w terminie wskazanym na awizo z uwagi na chorobę lub inne zdarzenie, leżące poza swobodą decyzji adresata – vide: wyrok Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 2010 r., II PK 295/09, L.; wyrok Sądu Najwyższego z 17 marca 2010 r., II CSK 454/09, OSNC 2010, Nr 10, poz. 142; postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lipca 2009 r., II PZP 3/09, B. (...), Nr 7).

25.  W ocenie Sądu w niniejszej sprawie pozwany zdołał wykazać, że nie miał możliwości zapoznania się z oświadczeniem woli w przedmiocie wypowiedzenia umowy kompleksowej. Jak bowiem wynika z zeznań świadka A. S. w okresie 2017-2018 pozwany borykał się z problemami zdrowotnymi i w tym czasie przebywał w szpitalu. Niewątpliwie zatem obiektywne okoliczności, leżące poza sferą swobodnej decyzji pozwanego, uniemożliwiły mu w ogóle podjęcie korespondencji powoda. O braku świadomości pozwanego co do wypowiedzenia umowy świadczy również jego postępowanie po awizowaniu korespondencji. Pozwany dokonywał nadal (do 2019 r.) regularnych wpłat na poczet opłat za energię elektryczną, a także prowadził korespondencję z firmą windykacyjną, wskazując, że rzekome zadłużenie jest skutkiem wpłat dokonywanych na niewłaściwe konto sprzedawcy energii, zresztą co było przedmiotem reklamacji u sprzedawcy energii. Nadto, opuszczając lokal w maju 2019r. sam złożył oświadczenie w przedmiocie wypowiedzenia umowy kompleksowej. Zachowanie pozwanego niewątpliwie wskazuje, że nie był on świadomy złożenia przez sprzedawcę oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Skoro zatem umowa nie została skutecznie rozwiązana przez sprzedawcę w drodze wypowiedzenia, to należało uznać, że stosunek prawny nadal obowiązywał, a tym samym nie zaszła przewidziana w cytowanych powyżej przepisach okoliczność (brak zawarcia umowy) uzasadniająca obciążenie pozwanego obowiązkiem zapłaty opłaty z tytułu nielegalnego pobierania energii.

26.  W związku z powyższym, na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego a contrario Sąd oddalił powództwo.

(koszty procesu)

27.  O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od powódki, która uległa w niniejszym sporze, na rzecz pozwanego kwotę 1.900 zł, na którą składały się: opłata od skargi na orzeczenie referendarza sądowego (100 zł), a także opłata za czynności pełnomocnika pozwanego z urzędu w kwocie 1.800 zł, - w wysokości ustalonej na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Nadto, na podstawie art. 98 § 1 ¹ kpc Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.