Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Stolarska

Protokolant: sekr. sąd. Marta Bona

po rozpoznaniu w dniu 3 sierpnia 2017 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko Z. K.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego Z. K. na rzecz powoda Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. kwotę 1.800,70 zł (jeden tysiąc osiemset 70/100 złotych) wraz z następującymi odsetkami:

- ustawowymi od dnia 18 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

- ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 3 sierpnia 2017 roku;

II oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III zasądzone w pkt I świadczenie rozkłada pozwanemu na 14 (czternaście) rat: 12 (dwanaście) pierwszych w wysokości po 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych) każda, trzynasta rata w wysokości 0,70 zł płatna wraz z równowartością odsetek ustawowych od kwoty 1.800,70 zł za okres od dnia 18 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ostatnia czternasta rata stanowiąca równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 1.800,70 zł za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 3 sierpnia 2017 roku

– płatnych miesięcznie, do 15-tego dnia miesiąca, poczynając od sierpnia 2017 roku, z zastrzeżeniem odsetek ustawowych za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

IV zasądza od pozwanego Z. K. na rzecz powoda Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. kwotę 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w pozostałej części nie obciążając pozwanego tymi kosztami.

UZASADNIENIE

Powód Kancelaria (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K., pozwem wniesionym w dniu 25 maja 2016 roku w elektronicznym postępowaniu upominawczym domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1990,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przedmiotowa wierzytelność wynika z zawartej w dniu 18 stycznia 2015 r. przez pozwanego Z. K. z poprzednikiem prawnym powoda – (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowy pożyczki nr (...), z której to pozwany się nie wywiązał. Na kwotę dochodzoną w niniejszym postępowaniu składa się kwota 1637,00 zł tytułem niespłaconej kwoty kapitału, kwota 163,70 zł tytułem prowizji za udzielenie pożyczki oraz kwota 190,00 zł tytułem opłaty dodatkowej za wystosowane do pozwanego upomnienia.

W uzasadnieniu pozwu powód nadto wskazał następczy tytuł prawny do przedmiotowej wierzytelności, wyjaśniając, iż z dniem 30 września 2015 roku na podstawie umowy przelewu wierzytelności (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zbyła na rzecz powoda – Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. wierzytelności pieniężne wynikające z umów pożyczek, w tym wierzytelność przysługującą wobec pozwanego Z. K..

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód VI Wydział Cywilny w L., uwzględniając żądanie pozwu, wydał w dniu 24 czerwca 2016 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 854406/16.

Wobec skutecznego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia, postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2016 roku, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni jako sądu właściwości ogólnej pozwanego.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany domagał się oddalenia powództwa w części, kwestionując roszczenie powoda co do wysokości. Pozwany nadto wniósł o rozłożenie na raty kwoty zadłużenia wynikającego z zawartej umowy pożyczki, wskazując, iż nie posiada wystarczających środków, które umożliwiłyby jednorazową spłatę należności na rzecz powoda. Pozwany nadto w dniu 2 maja 2017 roku złożył oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, z którego wynika, iż źródłem jego utrzymania jest emerytura w wysokości 4.903,28 zł miesięcznie, zasiłek chorobowy w wysokości 1.411,25 zł miesięcznie a nadto emerytura małżonki T. K. w wysokości 1.760,41 zł. Pozwany prowadzi wraz z małżonką gospodarstwo domowe i ponosi koszty jego utrzymania, w których miesięczne opłaty związane z utrzymaniem mieszkania i opłaty za media oscylują w granicach 2.925,90 zł. Nadto pozwany posiada wymagalne i niesporne zobowiązania wynikające z zaciągniętych pożyczek i kredytów, które wraz z obciążeniami małżonki wynoszą miesięcznie 5.366,03 zł.

Na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2017 roku pozwany oświadczył, iż nie kwestionuje kwoty kapitału i opłaty za udzielenie pożyczki oraz odsetek należnych powodowi za brak spłaty zobowiązania w terminie określonym w umowie. Pozwany zakwestionował kwotę 190,00 zł tytułem monitów oraz wniósł o nieobciążanie lub jedynie częściowe obciążenie kosztami zastępstwa procesowego a nadto wniósł o rozłożenie zasądzonej kwoty na miesięczne raty w wysokości 150,00 zł każda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 stycznia 2015 roku Z. K. (pożyczkobiorca) zawarł z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (pożyczkodawca), z zastosowaniem środka porozumiewania się na odległość, Umowę Ramową P., na podstawie której pożyczkodawca zobowiązał się do udzielenia pożyczkobiorcy, na jego wniosek, pożyczek gotówkowych w kwotach od 100,00 zł do 1.800,00 zł, na okres od 7 do 30 pełnych dni. Zgodnie z § 4 pkt 4.1 umowy każda pożyczka jest nieprocentowana, za udzielenie pożyczki naliczana jest prowizja, a pożyczka płatna jest w formie całkowitej kwoty pożyczki oraz prowizji. Zgodnie z § 3 pkt 3.9 umowy po zaakceptowaniu każdego wniosku pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę, pożyczkodawca prześle formularz informacyjny dotyczący każdej pożyczki, który będzie integralną częścią umowy.

(niesporne, nadto Umowa Ramowa P. nr (...) – k. 23-25)

W dniu 18 stycznia 2015 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. udzieliła Z. K. pożyczki nr ur0mjy w kwocie 1637,00 zł na okres 30 dni, z terminem spłaty określonym na dzień 17 lutego 2017 roku.

(niesporne, nadto potwierdzenie przelewu z dn. 18 stycznia 2015 r. k. 60)

W dniu 30 września 2015 roku Kancelaria (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. zawarła z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności, na mocy której nabyła wierzytelność przysługującą wobec Z. K. z tytułu umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 18 stycznia 2015 roku w łącznej kwocie zadłużenia 1990,70 zł, w tym kapitał w kwocie 1637,00 zł. Zgodnie z § 1 pkt 3 umowy przelewu nabyta wierzytelność składa się z kapitału, prowizji cedenta, wysokości opłaty za opóźnienie w spłacie pożyczki.

(niesporne, a nadto umowa przelewu wierzytelności z dn. 30 września 2015 r. z załącznikiem – k. 18-20)

Pismem z dnia 30 września 2015 roku Kancelaria (...) S. A. z siedzibą w K. zawiadomiła Z. K. o cesji wierzytelności przysługującej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w kwocie 1990,70 zł wraz z umownymi odsetkami z tytułu umowy pożyczki z dnia 18 stycznia 2015r. o nr ur0mjy oraz wezwała Z. K. do zapłaty łącznie kwoty 2091,49 zł. Do dnia wniesienia pozwu pozwany nie dokonał spłaty wyżej wymienionej kwoty.

(niesporne, nadto zawiadomienie z dn. 30 września 2015 r. z dowodem nadania – k. 21- 22)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron. Nadto Sąd wziął również pod uwagę oświadczenia strony pozwanej zmierzające do ustalenia sytuacji majątkowej, osobistej oraz okoliczności uzasadniających wniosek pozwanego o rozłożenia zadłużenia na raty.

Powód domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 1990,70 zł powoływał się na umowę pożyczki zawartą w dniu 18 stycznia 2015 r. między pozwanym a (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w W. wskazując, iż wierzytelność wynikającą z tej umowy nabył w drodze cesji od wyżej wskazanego pożyczkodawcy. W uzasadnieniu pozwu powód wskazywał, że żądana przez niego kwota stanowi całkowity koszt pożyczki, uzgodniony i zaakceptowany przez strony, który pozwany zobowiązał się zwrócić.

Na potwierdzenie zasadności i wysokości swojego żądania – do wykazania którego powód był zobowiązany zgodnie z art. 6 k.c. - powód przedłożył umowę ramową pożyczki zawartą przez pozwanego z ww. pożyczkodawcą oraz dokumenty w postaci załącznika do umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 września 2016 roku i potwierdzenia przelewu kwoty 1637,00 zł na rachunek bankowy pozwanego w dniu 18 stycznia 2017 r. Z dokumentów tych wynika, że w dniu 18 stycznia 2017 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. udzieliła pozwanemu pożyczki w kwocie 1637,00 zł, zaś pozwany był zobowiązany do zwrotu pożyczki w kwocie 1637,00 zł oraz prowizji w kwocie 163,70 zł w terminie do dnia 17 lutego 2015 r. Pozwany powinien więc łącznie zwrócić powodowi (jako nabywcy wierzytelności) kwotę 1800,70 zł i w tym zakresie Sąd uznał żądanie powoda za zasadne.

Jednocześnie należy wskazać, iż w ocenie Sądu wysokość określonej w ramowej umowy pożyczki prowizji nie jest nadmiernie wygórowana. Stanowi ono bowiem swoiste wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału a nadto jest adekwatnym i wystarczającym środkiem dyscyplinującym pożyczkobiorcę do spłaty zadłużenia. Dodać też trzeba, że pożyczka była nieoprocentowana w okresie trwania umowy. Pożyczkodawca domagał się jedynie opłaty za jej udzielenie. Na marginesie wskazać należy, iż w dacie zawarcia umowy nie było regulacji, która limitowałaby maksymalną wysokość dodatkowych opłat związanych z udzielaniem pożyczki. Zgodnie z obecnie obowiązującą regulacją w tym zakresie, tj art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2017 poz. 819) wysokość maksymalnej kwoty pozaodsetkowych kosztów kredytu, w tym prowizji, której mógłby domagać się powód byłaby być znacznie wyższa (na podstawie wzoru ustalonego w powołanym przepisie, pozaodsetkowe koszty mogą wynieść do ok. 30% udzielonej pożyczki/kredytu).

Za niezasadne, gdyż nieudowodnione, Sąd znał natomiast żądanie powoda w zakresie zapłaty pozostałej kwoty, tj. 190,00 zł. Powód bowiem w żaden sposób nie wyjaśnił, w jaki sposób i na jakiej podstawie została wyliczona ta kwota. Zasadność żądania kwoty 190,00 zł nie wynika również z żadnego z dokumentów przedłożonych przez powoda, zaś twierdzenie wskazane w pozwie, iż pozwany zobowiązał się zwrócić całkowity koszt pożyczki w kwocie 1990,70 zł (uwzględniającej również kwotę 190,00 zł) nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym przedstawionym przez powoda. Żądanie powoda w zakresie zapłaty kwoty 190,00 zł nie zasługiwało więc na uwzględnienie, gdyż nie zostało wykazane ani co do zasady, ani co do wysokości, i jako takie podlegało oddaleniu.

Podsumowując powyższe Sąd w pkt I wyroku, na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 509 k.c., zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1880,70 zł, zaś na podstawie art. 481 § k.c. zasądził również odsetki ustawowe od dnia 18 lutego 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 3 sierpnia 2017 roku – czyli do dna wydania wyroku.

W pozostałym zakresie Sąd w pkt II wyroku, na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 6 k.c. a contrario, oddalił powództwo.

Na mocy zaś art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Niniejszy przepis zezwala więc Sądowi na dokonanie modyfikacji sposobu spełnienia zasądzonego świadczenia poprzez ustalenie rat spłaty, dając możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Nie ulega wątpliwości, iż skorzystanie z tego uprawnienia możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i Sąd powinien korzystać z tego uprawnienia wyjątkowo i ze szczególną ostrożnością. Za szczególnie uzasadnione uznać należy sytuacje, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny, czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być nie tylko obiektywne, ale również spowodowane działaniem samego dłużnika.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zachodzi uzasadniony wypadek dający podstawę do skorzystania przez Sąd z dobrodziejstwa art. 320 k.p.c. Przemawia za tym przede wszystkim trudna sytuacja materialna pozwanego. Miesięczne dochody pozwanego z tytułu otrzymywanego świadczenia emerytalnego wynoszą 4.903,28 zł, zaś jego małżonki 1.760,41 zł. Do maja b.r. pozwany dodatkowo otrzymywał wynagrodzenie z tytułu wykonywania pracy w wysokości 504,59 zł. Pozwany prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z małżonką T. K., którego koszty otrzymania miesięcznie średnio wynoszą 2.925,90 zł. Dodatkowo pozwany posiada liczne zobowiązania wynikające z zaciągniętych pożyczek i kredytów, w tym kredytu zaciągniętego we frankach szwajcarskich na kupno domu. Obecnie pozwany wraz z małżonką spłacają tylko niesporne kwoty wynikające ww. należności, które miesięcznie wynoszą 5.366,03 zł. Pozwany nadto nie posiada żadnych oszczędności, wierzytelności ani innych wartościowych przedmiotów majątkowych z których mógłby pokryć kwotę zaciągniętej pożyczki. Pozwany jest w stanie spłacić powodowi należność dochodzoną niniejszym pozwem w ratach miesięcznych po 150,00 zł każda bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie.

Sąd rozkładając pozwanemu zasądzone świadczenie na raty miał na celu nie tylko uchronienie pozwanego od postępowania egzekucyjnego, ale również umożliwienie mu wykonania wyroku w sposób dobrowolny. Uwzględniając realne możliwości finansowe pozwanego, ale także mając na względzie interes wierzyciela w uzyskaniu w możliwie krótkim czasie całej zaległości, Sąd zasądzone świadczenie rozłożył na 14 rat, kształtujących się na poziomie: dwanaście rat po 150,00 złotych każda i trzynasta rata w kwocie 0,70 złotych płatna wraz z równowartością odsetek ustawowych od kwoty 1800,70 zł za okres od dnia 18 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ostatnia czternasta rata stanowiąca równowartość odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 1800,70 zł za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 3 sierpnia 2017 roku. Zdaniem Sądu, przyjęcie takiej wysokości poszczególnych rat umożliwi pozwanemu spłatę zadłużenia w terminach określonych wyrokiem i jednocześnie nie pozbawi pozwanego środków niezbędnych do koniecznego utrzymania.

Sąd, orzekając o kosztach, winien porównać sytuację materialną strony oraz wysokość kosztów, które strona winna uiścić i zdecydować, czy strona jest w stanie konkretne koszty ponieść bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Nie ulega wątpliwości, iż sytuacja finansowa pozwanego jest bardzo trudna, co zostało przeanalizowane i uwzględnione przez Sąd już przy rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty.

Sąd mając na uwadze złą sytuację finansową pozwanego, a także kierując się tym, że ewentualne zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, obciążałoby go ponad miarę, uznał, iż zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek i na zasadzie art. 102 k.p.c. obciążył pozwanego kosztami jedynie częściowo, zasądzając na rzecz powoda kwotę 150,00 zł, o czym orzeczono w pkt IV sentencji.