Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Żelewska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 kwietnia 2025 roku w G.

sprawy z powództwa (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

III.  nakazuje ściągnąć od powoda (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1.541,22 zł (jeden tysiąc pięćset czterdzieści jeden złotych i dwadzieścia dwa grosze) tytułem wydatków wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygnatura akt I 1 C 92/23

Uzasadnienie wyroku z dnia 23 kwietnia 2025 roku

Powód (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S. domagając się zasądzenia od pozwanego kwoty 18.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w dniu 17 czerwca 2021 roku doszło do zalania lokalu mieszkalnego położonego w Z. przy ul. (...), na skutek którego zniszczeniu uległy znajdujące się tam ruchomości. Przyczyną szkody była awaria wężyka pod zlewozmywakiem w mieszkaniu przy ul. (...). Poszkodowany miał wykupione u powoda ubezpieczenie mienia. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego powód wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w łącznej kwocie 28.164,41 zł. Następnie, powód wezwał do refundacji ww. kwoty pozwanego będącego ubezpieczycielem sprawcy szkody w zakresie OC. Pozwany przyznał powodowi jedynie kwotę 10.164,41 zł, odmawiając zwrotu pozostałej części wypłaconego odszkodowania. Jako podstawę powództwa wskazano przepisy art. 828 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c.

(pozew, k. 6-8)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zdaniem pozwanego z przesłanych przez powoda dokumentów nie wynika dokładny zakres szkody, który potwierdzałby konieczność poniesienia kosztów wskazanych przez powoda. Z dokumentów tych wynika, że łączna kwota ustalonej przez powoda szkody wynosi 10.164,41 zł, która to kwota została przez pozwanego zrefundowana. Brak jest natomiast dalszych dokumentów wskazujących, że szkoda w mieniu obejmowała kwotę wyższą niż zwrócona. Faktem jest, że powód podpisał ugodę z poszkodowanym i wypłacił mu dalszą kwotę 18.000 zł, jednak sam fakt zawarcia ugody i wypłaty świadczenie nie oznacza, że kwota ta odpowiada rozmiarowi szkody, tym bardziej że powód nie przedstawia w tym zakresie żadnych dowodów.

(odpowiedź na pozew, k. 54-55v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 czerwca 2021 roku doszło do zalania lokalu mieszkalnego położonego na parterze budynku przy ul. (...) w Z., stanowiącego własność W. S.. Przyczyną powstania szkody była awaria wężyka pod zlewozmywakiem w lokalu mieszkalnym nr (...) położonym na drugim piętrze ww. budynku, a stanowiącym własność T. Ś..

(dowód: oświadczenie sprawcy zalania, k. 22, zeznania świadka W. S., płyta CD k. 109)

Poszkodowany W. S. był stroną umowy ubezpieczenia mienia C. Rodzina II zawartej z powodem (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W., stwierdzonej polisą typ (...), nr (...). W następstwie zgłoszenia szkody i przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego powód przyznał poszkodowanemu w dniu 8 lipca 2021 roku odszkodowanie w kwocie 10.164,41 zł, na co składały się: koszt przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed zalania ustalony w oparciu o kosztorys nr (...) (5.475,41 zł), koszt ekspertyzy (90 zł), strata w ruchomościach określona na podstawie zestawienia (2.277 zł), koszt telewizora S. (...)- (...) (1.199 zł), a także koszt laptopa H. (...) (1.123 zł). Kwota ta została wypłacona w dniu 9 lipca 2021 roku. Nadto, w dniu 24 sierpnia 2021 roku powód zawarł z poszkodowanym ugodę, w ramach której przyznał mu dodatkowo kwotę 18.000 zł. Powyższa kwota została wypłacona poszkodowanemu w dniu 30 sierpnia 2021 roku.

(dowód: decyzja powoda z dnia 8 lipca 2021r., k. 21, decyzja powoda z dnia 27 sierpnia 2021r., k. 20, kosztorys, k. 23-30v, protokół szkody majątkowej, k. 31-33, oferty, k. 34-37v, potwierdzenia wykonania przelewów bankowych, k. 38-39, faktura wraz z oświadczeniem, k. 40-41, polisa ubezpieczeniowa, k. 43-44, rozliczenie szkody w mieniu ruchomym, k. 45)

Sprawca szkody był objęty ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej z pozwanym (...) S.A. z siedzibą w S.. Pismem z dnia 9 stycznia 2022 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty należności regresowej w kwocie 28.164,41 zł w terminie 30 dni od otrzymania wezwania. Decyzją z dnia 12 stycznia 2022 roku pozwany przyznał powodowi kwotę 10.164,41 zł, odmawiając refundacji kwoty 18.000 zł z uwagi na nieprzedstawienie żadnej dokumentacji wskazującej na zasadność tej należności. Nie zgadzając się z decyzją pozwanego, pismami z dnia 26 stycznia 2022r., 25 lutego 2022r., 16 marca 2022r. i 13 lipca 2022r. powód wzywał pozwanego do zmiany stanowiska, lecz pismem z dnia 29 lipca 2022r. pozwany odmówił dopłaty do odszkodowania.

(dowód: pismo powoda z dnia 9 stycznia 2022r., k. 16, pismo powoda z dnia 26 stycznia 2022r., k. 15, pismo powoda z dnia 25 lutego 2022r., k. 18, pismo powoda z dnia 16 marca 2022r. k. 19, pismo powoda z dnia 13 lipca 2022r., k. 17, decyzja pozwanego z dnia 12 stycznia 2022r., k. 42, decyzja pozwanego z dnia 29 lipca 2022r., k. 66, akta szkody, płyta CD k. 67)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony, dowodu z zeznań świadka W. S., a także dowodu z opinii biegłych sądowych z zakresu budownictwa oraz szacowania wartości ruchomości.

Oceniając moc dowodową przedstawionego przez strony materiału dowodowego Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania autentyczności i wiarygodności złożonych dokumentów prywatnych szczegółowo wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego. Zważyć bowiem należy, iż przedmiotowe dokumenty prywatne nie noszą żadnych śladów przerobienia, podrobienia, czy innej manipulacji, stąd nie ma podstaw, aby uznać, że zostały stworzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania. Zresztą żadna ze stron nie wnosiła zastrzeżeń co do ich autentyczności, czy też zgodności przedstawionych odpisów z oryginałami dokumentów. W związku z powyższym w ramach swobodnej oceny dowodów Sąd uznał, że odzwierciedlają one rzeczywisty przebieg postępowań likwidacyjnych prowadzonych przez strony niniejszego postępowania.

Odnośnie zakresu szkody Sąd jedynie częściowo dał wiarę zeznaniom świadka W. S.. Zważyć bowiem należy, iż świadek zeznał, że na skutek awarii w lokalu sąsiada zalaniu uległy wszystkie pomieszczenia znajdujące się w jego lokalu tj. kuchnia, duży pokój, sypialnia, łazienka, przedpokój, wc, a także liczne ruchomości (dwa telewizory, odtwarzacz wideo, laptop, wieża grająca, pościele, żyrandol, meble tj. dwie komody, łóżko, szafa, szafka nocna, meble kuchenne). Konfrontując jednak zeznania świadka z treścią zgłoszenia szkody należy zauważyć, że wnosząc o wypłatę odszkodowania świadek nie wskazał, aby zalaniu uległy pomieszczenia łazienki i wc. Ponadto, wśród uszkodzonych ruchomości nie wymienił w zgłoszeniu takich ruchomości jak telewizor (w zgłoszeniu wymieniono tylko jeden telewizor), odtwarzacz wideo, wieża grająca, komoda, szafa, szafka nocna, meble kuchenne. Wobec braku należytego udokumentowania szkody przez powoda nie sposób zweryfikować, czy faktycznie na skutek zalania doszło do zniszczeń nie ujętych w zgłoszeniu szkody.

W niniejszej sprawie Sąd dopuścił również dowód z opinii biegłych z zakresu budownictwa oraz wyceny ruchomości, niemniej żaden z nich nie był w stanie wycenić poniesionej przez poszkodowanego szkody w oparciu o zaoferowany materiał dowodowy. Biegły z zakresu budownictwa P. H. stwierdził, że w oparciu o dokumenty przedłożone przez powoda nie ma możliwości ustalenia zakresu szkody poza kosztami przywrócenia lokalu do stanu sprzed szkody, które zostały już wcześniej zrefundowane. Powód nie przedstawił bowiem ani dokumentacji zdjęciowej, ani też kalkulacji, rachunków, faktur pozwalających na stwierdzenie, czy kwota wypłacona w następstwie zawarcia ugody pozasądowej z poszkodowanym obejmowała także inne roboty budowlane aniżeli ujęte w kosztorysie, który stanowił podstawę do zwrotu bezspornej części wypłaconego odszkodowania. Podkreślić należy, iż ze wskazanych przez świadków kosztów remontu większość została ujęta w kosztorysie, w tym również prace związane z częściową wymianą instalacji elektrycznej. Jednocześnie wyjaśnić należy, iż bezzasadny był wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej po przeprowadzeniu przez biegłego oględzin przedmiotowego lokalu. Poszkodowany bowiem wykonał niezbędne prace remontowe, a tym samym oględziny wyremontowanego lokalu nie dostarczyłyby biegłemu żadnych informacji odnośnie zakresu prac niezbędnych do przywrócenia lokalu do stanu poprzedniego. Zwrócić przy tym należy uwagę, że podkreślenia wymaga, że rolą biegłego nie jest poszukiwanie dokumentacji, która biegły nie jest zobowiązany do gromadzenia dowodów, które mogłyby posłużyć potwierdzeniu stanowiska procesowego jednej ze stron. Przedmiotem opinii biegłego nie jest bowiem przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Jeżeli w ocenie strony ważne było wykazanie określonych okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, to powinna ona wykazać się inicjatywą dowodową, a nie przerzucać ten ciężar na osobę biegłego.

Złożona do akt sprawy dokumentacja uniemożliwiła również określenie wartości szkody biegłemu z zakresu szacowania ruchomości. Biegły I. K. stwierdził bowiem, że ewentualne uszkodzenia mebli nie zostały w żaden sposób udokumentowane, aby podjąć się rzetelnej oceny zakresu szkody. W aktach szkody znajdują się jedynie szczątkowe informacje dotyczące uszkodzonych ruchomości uniemożliwiające ich dokładną identyfikację, a nadto nie odnotowano żadnych informacji odnośnie stopnia ich uszkodzenia. Biegły zauważył również, że ruchomości wymienione przez świadka podczas przesłuchania nie zostały wyszczególnione w protokołach sporządzonych w toku postępowania likwidacyjnego.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 828 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela. Jak wskazuje się w doktrynie, do powstania regresu ubezpieczeniowego nie wystarcza sam fakt wypłaty odszkodowania ubezpieczonemu, ale konieczne jest zaistnienie dalszych przesłanek tj. powstanie szkody w dobrach ubezpieczonego lub ubezpieczającego oraz istnienie podmiotu prawa cywilnego odpowiedzialnego za szkodę, a nie będącego stroną umowy ubezpieczenia. Ubezpieczyciel wchodzi bowiem w sytuację prawną ubezpieczonego. Stąd też w przypadku regresu ubezpieczeniowego w grę może wchodzić zarówno odpowiedzialność deliktowa, uregulowana w art. 415 i następne k.c., jak i odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 i następne k.c.) (por. K. Malinowska [w:] Z. Brodecki, M. Glicz, M. Serwach (red.) Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz. Tom II. Prawo o kontraktach w ubezpieczeniach. Komentarz do przepisów i wybranych wzorców umów, LEX 2010).

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zważyć należy, iż w niniejszej sprawie pozwany zakład ubezpieczeń zakwestionował zakres i wysokość szkody, wskazując, że przedstawiony przez powoda materiał dowodowy nie pozwala na zweryfikowanie wysokości szkody. Odnosząc się do kwestii zakresu odpowiedzialności sprawcy (a zatem również jego ubezpieczyciela) w przypadku roszczenia regresowego uregulowanego w art. 828 § 1 k.c., należy stwierdzić, że górną granicą odpowiedzialności sprawcy szkody w procesie regresowym jest to, co byłby on obowiązany świadczyć bezpośrednio poszkodowanemu na podstawie przepisów prawa cywilnego (zob. wyrok SN z 17 marca 1970 r., II PR 659/68, OSNCP 1970, Nr 12, poz. 231). Nie oznacza to jednak, iż osoba odpowiedzialna będzie świadczyć na rzecz ubezpieczyciela dokładnie to, co ten ostatni wypłacił poszkodowanemu. Treść art. 828 § 1 k.c. nie stwarza bowiem domniemania, że suma odszkodowania wypłaconego przez zakład ubezpieczeń odpowiada zakresowi odpowiedzialności osoby, która wyrządziła szkodę" (zob. wyrok SA w Warszawie z 4 marca 2015 r., VI ACa 525/14, L.). Jeżeli wypłacone odszkodowanie przewyższa wartość szkody, to należy przyjąć, że ubezpieczyciel wstępuje w prawa ubezpieczającego bądź ubezpieczonego tylko do wysokości szkody, a nie do wysokości całego wypłaconego odszkodowania. Przeciwne rozwiązanie oznaczałoby, że ubezpieczyciel nabył od ubezpieczającego bądź ubezpieczonego więcej praw, niż ten posiadał (nastąpiłoby złamanie zasady nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet), a sprawca zobowiązany byłby do świadczenia przewyższającego jego zobowiązanie (zob. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 32, Warszawa 2024). Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że szkoda wyrządzona przez sprawcę powinna być w procesie udowodniona, ciężar dowodu szkody zaś spoczywa na ubezpieczycielu (zob. wyrok SN z 14 stycznia 2010r., IV CSK 300/09, L.). Odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela będzie stanowić jedynie górną granicę roszczenia ubezpieczyciela wobec sprawcy szkody (zob. wyrok SN z 16 czerwca 2009 r., V CSK 447/08, L.).

W ocenie Sądu powód nie podołał ciężarowi dowodu w zakresie wysokości szkody poniesionej przez poszkodowanego. Przede wszystkim należy wskazać, że na podstawie akt szkody powoda nie sposób ustalić, w jaki sposób i na podstawie jakich konkretnie dowodów (tj. faktur czy kalkulacji) ustalił on wysokość kwoty wypłaconej poszkodowanemu na podstawie ugody zawartej w dniu 24 sierpnia 2021 roku. Powyższych wątpliwości nie sposób również wyjaśnić w oparciu o zeznania świadka W. S.. Z zeznań tych wynika, że zalaniu uległy kuchnia, duży pokój, sypialnia, łazienka, przedpokój oraz wc, niemniej w zgłoszeniu szkody nie wskazał, by zalaniu uległy również łazienka i wc. Dalej, określając zakres szkody świadek zeznał, że konieczna była m.in. wymiana paneli podłogowych w małym pokoju, naprawa instalacji elektrycznej, czy też wymiana płytek na ścianach toalety i łazienki. Zważyć należy, iż w toku postępowania likwidacyjnego powód sporządził kosztorys prac remontowych, w którym uwzględnił znaczną część prac wymienionych przez świadka, w tym uwzględniono naprawy elektryczne oraz wymianę paneli podłogowych w małym pokoju. W kosztorysie nie uwzględniono natomiast wymiany płytek ściennych, niemniej strona powodowa nie przedłożyła żadnych dowodów pozwalających na weryfikację szkody w tym zakresie, w szczególności na ustalenie, czy faktycznie istniała konieczność wymiany płytek, a jeśli tak – jaka była powierzchnia pokryta płytkami, a także jaki był rodzaj i jakość zniszczonych płytek. Z kolei, jeśli chodzi o szkodę obejmującą zniszczone ruchomości, to z zeznań świadka wynika, że zniszczeniu uległy dwa telewizory, odtwarzacz wideo, laptop, wieża grająca, pościele, żyrandol, dwie komody, łóżko, szafa, szafka nocna, meble kuchenne. Część ww. kosztów również została zwrócona przez pozwanego. Jak wynika z dokumentów znajdujących się w aktach szkody wypłacone przez powoda odszkodowanie – w części zrefundowanej przez pozwanego – obejmowało koszt komody, łóżka, kołdry, dywanu, telefonu, telewizora TV S. oraz laptopa. W toku postępowania likwidacyjnego powód nie sporządził w sposób należyty dokumentacji zdjęciowej pozwalającej na dokładną identyfikację pozostałych uszkodzonych ruchomości, a także na ocenę stopnia ich uszkodzenia. Podkreślić należy, iż powód miał możliwość wykonania oględzin lokalu tuż po zgłoszeniu szkody oraz sporządzenia dokładnej dokumentacji zniszczeń oraz uszkodzonych ruchomości, jednak nie wykonał powyższych czynności w sposób należyty. Jako profesjonalista winien był liczyć się z tym, że pozwany zakwestionuje zasadność odszkodowania przyznanego na podstawie samej ugody. Zatem wszelkie zaniedbania związane z udokumentowaniem zakresu szkody winny obciążać stronę powodową. Reasumując, na podstawie zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego, w szczególności akt szkody, nie sposób stwierdzić jakie dokładnie szkody poniesione przez poszkodowanego kompensowało odszkodowanie przyznane na podstawie ugody pozasądowej z dnia 24 sierpnia 2021 roku. Nie wiadomo, czy obejmowało ono koszt prac remontowych, napraw meblarskich czy wartości zniszczonych ruchomości, a także czy koszty te były uzasadnione i pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę. Powód nie udokumentował szkody w sposób pozwalający określenie rozmiaru i wysokości szkody. Powyższe zaniechania uniemożliwiły ustalenie wartości szkody w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa oraz szacowania ruchomości.

Mając zatem powyższe na względzie, na mocy art. 828 § 1 k.c. a contrario powództwo podlegało oddaleniu w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy spór powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 zł, na co składały się: opłata za czynności fachowego pełnomocnika w postępowaniu przed Sądem I instancji stawce minimalnej zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (3.600 zł), a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł). Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonej kwoty tytułem kosztów procesu należały się odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Natomiast, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. art. 5 ust. 3, art. 8 ust.1 i art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał ściągnąć od powoda jako strony przegrywającej spór na rzecz Sądu Rejonowego – Skarbu Państwa w G. nieuiszczone koszty wynagrodzenia biegłych w łącznej kwocie 1.541,22 zł, które zostały tymczasowo wypłacone ze Skarbu Państwa. Zważyć należy, iż łączny koszt opinii biegłych wynosił 2.341,22 zł i do kwoty 800 zł został pokryty z zaliczki wpłaconej przez powoda.