Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja d/s rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Piotr Jędrzejewski
Protokolant:	St. sekr. Izabela Pisarska

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2018 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa G. L. i A. R.

przeciwko Skarbowi Państwa - K. (...) z siedzibą w G.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - K. (...) z siedzibą w G. na rzecz powodów G. L. i A. R. do niepodzielnej ręki kwotę 4.500 zł (cztery tysiące pięćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - K. (...) z siedzibą w G. na rzecz powodów G. L. i A. R. do niepodzielnej ręki kwotę 1.017 zł (tysiąc siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenia:

1.  Odnotować i zakreślić w rep. C

2.  Akta z wpływem lub za 21 dni

UZASADNIENIE

Powodowie G. L. i A. R. prowadzący działalności gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) s.c. G. L. A. R. pozwali Skarb Państwa – K. (...) w G. o zapłatę kwoty 4.500 zł wraz odsetkami ustawowymi wniesienie powództwa do dnia zapłaty. Należność miała wynikać z nieopłaconego w części zamówienie złożonego przez pozwanego u powodów w zakresie dostawy materiałów w ramach ogłoszonego przetargu. Jednocześnie powodowie wnieśli w przypadku złożenia przez pozwanego zarzutu potracenia o dokonanie miarkowania kary umownej o obniżenie jej do kwoty 682,28 zł.

Pismem z dnia 30 sierpnia 2017 r. powodowie zmodyfikowali powództwo w ten sposób, iż należność miała być zasądzona na ich rzecz do niepodzielnej ręki, zaś odsetki miały być ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Nakazem zapłaty z dnia 20 listopada 2017 r. w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Gdyni orzekł zgodnie z zadaniem pozwu.

Pozwany złożyła sprzeciw od nakazu, w którym wniósł o oddalenie powództwa podnosząc zarzut nieistnienia roszczenia, jego nieuwodnienia i niewłaściwości rzeczowej Wydziału Gospodarczego do rozpoznania tej sprawy. Pozwany wskazał, iż roszczenie strony powodowej jest niezasadne i odniósł się do kwestii wskazanych w uzasadnieniu pozwu dotyczących opóźnienia w wykonaniu zamówienie przez powodów i ich przyczyn.

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. pełnomocnik procesowy pozwanego złożył pełnomocnikowi powodów oraz powodowi G. L. oświadczenie o dokonaniu potrącenia kwoty 5.182,28 zł z tytułu naliczonej kary umownej za opóźnienie w wykonaniu umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 5 lipca 2016 r. powodowie G. L. i A. R. prowadzący działalności gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) s.c. G. L. A. R. zawarli ze Skarbem Państwa – K. (...) w G. umowę której przedmiotem była : dostawa narzędzi z podziałem na 4 części – część II – dostawa dla infrastruktury. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowił załącznik do umowy. W umowie strony przewidziały, że umowa zostanie wykonana do 18 października 2016 r. zaś za wykonanie tej umowy ustalają wynagrodzenie w kwocie 71.976,15 zł brutto. Jednocześnie w § 5 umowy strony przewidziały, iż pozwanemu przysługuje kara umowna w wysokości 0,2 % wynagrodzenia za każdy dzień opóźnienia od określonego w umowie terminu wykonania umowy.

Dowód : umowa k. 16-20

W trakcie trwania umowy dostawa zamówionych narzędzi następowała partiami, zaś w miarę wykonywania umowy powodowie wystawiali faktury VAT za dostarczone towary.

Dowód : faktury k. 27 – 34, zeznania powoda k. 80-81

Po wystawieniu ostatniej faktury z dnia 23 listopada 2016 r., na kwotę 31.121,95 zł, strona pozwana nie uregulowała kwoty 5.182,28 zł twierdząc, iż naliczona ona została jako kara umowne za opóźnienie dostawie części zamówienia.

Dowód : okoliczność bezsporna nadto zeznania powoda k. 80-81

W ramach wykonania zamówienia w terminie określonym w umowie nie zostały dostarczone jedynie dwie dysze grzałki typu L. poz. 68 załącznika do umowy) o wartości 257 zł.

Okoliczność bezsporna nadto dowód załącznik k. 23v, zeznania powoda k. 80-81, zeznania świadka D. W. k. 72-73

Opóźnienie w dostawie nie wpływało w żaden sposób w pracę i organizację u powoda, jak również do tej pory ten stan magazynowy nie został w żaden sposób wykorzystany.

Dowód : zeznania świadka D. W. . 72-73

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dowodów z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową w toku postępowania, których prawdziwość nie była kwestionowana przez pozwanego, a nadto nie budziły one wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Ustalony stan faktyczny został również na podstawie zeznań powoda oraz świadka D. W.. Ich zeznania były spójne i logiczne korespondujące z zebranym w sprawie pozostałym materiałem dowodowym i dlatego zostały uznane za wiarygodne.

Powód domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty wskazanej w pozwie powoływał się na zawarta między stronami umowę w której określono wysokość wynagrodzenia za wykonanie tej umowy w kwocie 71.976,15 zł, zaś pozwany zapłacił kwotę o 5.182,28 zł mniejszą. Powód wskazywał, iż dochodzi tej należności z uwagi na niełuszczenie całości ceny co powoduje, iż podstawą jego roszczenia była art. 535 § 1 kc.

Jednocześnie na wpadek zgłoszenia przez pozwaną zarzutu potrącenia, ponosił szereg argumentów związanych z koniecznością miarkowania kart umownej zastrzeżonej w umowie, gdyż do opóźnienie doszło nie z winy powoda, a nadto niewykonana część zamówienia miała niewielką wartość do całości zamówienia.

Pozwany kwestionował żądanie powoda co do zasady i co do wysokości. Wskazywał, iż niewypłacenie tej kwoty zostało spowodowane niewątpliwym opóźnieniem w dostawie tych towarów i prawem do naliczenia kary umownej wprost wynikającym z zawartej umowy. Jednocześnie pozwany poza ogólnym opisaniem tej sytuacji nie wskazał by dokonał potrącenia należności z tego tytułu z wierzytelnością powoda w sposób przewidziany w art. 498 kc.

W tym miejscu należy wskazać czym jest instytucja potrącenia w prawie cywilnym. Artykuły 498-500 kc stanowią, iż gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

W myśl przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swe roszczenie. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zadaniem sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ( por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/ 6-7/76). Podkreślić jednak należy, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym i w konsekwencji sąd nie może nakazać, czy zobowiązać do przeprowadzenia dowodu i tylko od woli strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Jeżeli strona uważa, że do udowodnienia jej twierdzeń wystarczy określony dowód i dlatego nie przytacza innych dowodów, to jej błąd nie jest usprawiedliwiony, sama ponosi winę niezgłoszenia dalszych dowodów i nie może zarzucać nieuzasadnionego uniemożliwienia wykazania jej praw.

W ocenie Sadu strona pozwana nie wykazała, iż stronie powodowej zostało złożone oświadczenie o dokonaniu potrącenia. Do akt sprawy nie został przez żadna ze stron złożony żaden dokument pisemny z którego wynikałoby, iż oświadczenie takie zostało złożone przez pozwanego lub osobę przez niego upoważniona do dokonania tej czynności. Powód zaprzeczył, aby takie oświadczenie do niego dotarło. W takiej sytuacji to na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania tej okoliczności.

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. pełnomocnik pozwanego na pytanie Sądu o tą okoliczność złożył do protokołu i w obecności jednego z powodów oświadczenie, iż dokonuje w imieniu pozwanego potrącenia. Jednakże z zakresu udzielonego przez pozwanego pełnomocnictwa dla radcy prawnego R. W. nie wynika by to ogólne pełnomocnictwo procesowe w którym „ustanowiono go pełnomocnikiem Skarbu Państwa – K. (...) do reprezentowania przed sądami wszystkich instancji i innymi organami państwowymi z prawem substytucji” upoważniało go do podejmowania czynności materialnych. Zakres pełnomocnictwa procesowego został określony w przepisie art. 91 kpc i dokonanie czynności materialno prawnej jaka niewątpliwie jest potrącenie w tym zakresie się nie mieści. Również oświadczenie to nie zostało złożone stronie powodowej w całości, gdyż powódka A. R. nie była obecna na rozprawie.

W ocenie Sądu powoduje to, iż wobec niepotwierdzenia tej czynności przez mocodawcę jest ona bezskuteczna. Powoduje to, iż rozpatrując sprawę Sąd po ustaleniu iż dochodzona należność nie została zapłacona, zaś pozwany nie złożył skutecznie zarzutu potrącenia, należność tą należało sądzić.

Jednakże nawet w przypadku gdyby uznać, iż zarzut potracenia został złożony skutecznie to roszczenie było zasadne również przy uwzględnieniu dokonanego potracenia i zasadności miarkowania kary umownej.

Stosownie zaś do treści art. 484 § 2 kc, jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane lub gdy kara umowna jest rażąco wygórowana, istnieje podstawa do miarkowania kary umownej. Nie ulega wątpliwości, że doszło do wykonania przez powódkę zamówienia w całości, a wysokość kar umownych określona na 0.2% wynagrodzenia brutto za każdy dzień opóźnienia w kontekście do wartości niedostarczonego zamówienia była nadmierna w rozumieniu powyższego przepisu, gdyż prowadziła do uszczuplenia wynagrodzenia powodów około 8% i to w sytuacji, gdy powodowie ostatecznie spełnili swoje świadczenie w całości, w konstruktywny sposób podchodząc do wykonania prac zlecanych przez pozwanego, a nie uwzględnionych w opisie zamówienia, co też w pewnym zakresie miało przełożenie na ostateczny czas realizacji umowy, zaś powstałe opóźnienie nie wywołało perturbacji w funkcjonowaniu pozwanego, jeżeli uwzględni się okoliczność, że do tej pory zamówione elementy nie zostały użyte.

Sąd uważa, iż takiej sytuacji zasadnym jest obniżenie naliczonej przez pozwanego kary umownej o kwotę 4.500 zł z kwoty 5.182,28 zł. wartość zamówienia która nie została wykonana stanowiła 99,9965% całości zamówienia, zaś potrącenie dokonane przez pozwanego stanowiło aż 8% wartości zamówienia. Tym samym obniżając wysokość kary umownej z 5.182,28 zł do 682,28 zł Sąd uznał, iż zasadnym jest zasadzenie kwoty 4.500 zł na rzecz powodów.

W tym stanie rzeczy uznać należy, iż roszczenie powoda, co do należności głównej jest zasadne.

Niezasadne było roszczenie powodów co do żądania odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych gdyż pozwany nie jest przedsiębiorca i w tym zakresie nie ma zastosowanie stosowny przepis. W to miejsce Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia opóźnienie w zapłacie a w części żądania odsetek od transakcji handlowych powództwo oddalił.

Wobec powyższego Sąd w pkt. I wyroku, na podstawie art. 535 § 1 kc orzekł zgodnie z żądaniem pozwu i zasądził jak w pkt I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. II wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108. k.p.c., zasądzając od pozwanej, jako strony przegrywającej postępowanie, na rzecz powoda kwotę 1.017 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w skład których wchodziła opłata od pozwu w kwocie 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 900 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3.  akta z wpływem lub za 20 dni.