Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny - Sekcja d/s Rozpoznawanych w Postępowaniu Uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Joanna Jank
Protokolant:	sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2025 r. w Gdyni

sprawy z powództwa P. L. i I. L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę (...) z (tysiąc osiemset dziewięćdziesiąt jeden złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty,

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III. zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 200 zł (dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 04 marca 2025 roku – k. 162)

Powodowie I. L. oraz P. L. wnieśli pozew przeciwko (...) S.A. z siedzibą w G., domagając się zapłaty kwoty 1.896,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2024 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenia na ich rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazali, że wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 16 czerwca 2021 roku w sprawie o sygn. akt I C 1200/19 zasądzone zostało od pozwanego na rzecz powodów wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z części ich działki poprzez przeprowadzenie przez nią przez pozwanego przewodów elektrycznych. Roszczenie powodów obejmuje wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z tejże nieruchomości przez pozwanego za dalszy okres od 29 stycznia 2023 roku do 28 grudnia 2023 r. Wysokość wynagrodzenia w kwocie 1.896,40 zł powodowie ustalili na podstawie opinii biegłego sądowego wydanej w ww. sprawie o sygn. akt I C 1200/19.

(dowód: pozew k. 3-4, 42-43)

Pozwany w odpowiedzi na pozew oświadczył, iż nie kwestionuje powództwa co do zasady, ale co do wysokości, wnosząc o oddalenie powództwa w odniesieniu do nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) w zakresie przebiegającego przyłącza kablowego.

Pozwany przyznał, że jest właścicielem infrastruktury energetycznej posadowionej na nieruchomości powodów tj. linii nn 0,4 kV przebiegającej przez nieruchomości stanowiącą działkę (...) oraz przyłącza kablowego przebiegającego przez działkę nr (...), przy czym przyłącze kablowe zostało posadowione na przedmiotowej działce jedynie w celu zasilenia nieruchomości ówczesnego jej właściciela i na jego wniosek. Pozwany wskazał, że nie kwestionuje co do zasady żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie w zakresie linii 0,4 kV, a jedynie co do jego wysokości, podnosząc, że jest ono nieusprawiedliwione, nieuzasadnione i niepoparte obiektywnym dowodem, lecz opinią prywatną w całości kwestionowaną przez pozwanego. Żądanie zaś wynagrodzenia za korzystanie z przyłącza kablowego pozwany zakwestionował w całości, gdyż w stosunku do tych urządzeń nabył tytuł prawny tj. służebność w swej treści odpowiadającej służebności przesyłu przez zasiedzenie. Pozwany powołał się na art. 5k.c., wskazując, że gdyby nie przyłącze pozwanego, powodowie nie mieliby zasilonej swojej nieruchomości.

(odpowiedź na pozew – k. 49-54v)

Na rozprawie w dniu 22 października 2024 r. strona powodowa wskazała, że pozew dotyczy kabla 0,4 kV, przy czym kabel ten nie zasila budynku powodów, powodowie mają dostarczany prąd linią podziemną. Po okazaniu powodom mapy (k. 84) zaznaczono kolorem niebieskim linię 0,4 kV, przy czym wskazano, że powodowie domagają się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kabla oznaczonego jak powyżej. Powództwo w ogóle nie obejmuje przyłącza kablowego.

(protokół rozprawy k. 145-145v, mapa k. 84)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. L. oraz I. L. są współwłaścicielami na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), stanowiącej działki o numerach (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą o numerze (...).

(dowód: odpis zwykły z księgi wieczystej – k. 10-12 akt o sygn. akt I C 1200/19)

Na terenie nieruchomości powodów znajduje się napowietrzna linia 0,4 kV w postaci typowego, czterożyłowego, pełnoizolowanego przewodu rozwieszonego na typowych żelbetowych słupach osadzonych w gruncie. Przy tym, na terenie nieruchomości znajduje się wyłącznie przewód napowietrzny, zaś słupy podporowe znajdują się poza tą nieruchomością. Długość tej linii nad przedmiotową nieruchomością wynosi około 15,4 m. Obszar ingerencji pozwanego w prawo własności nieruchomości powodów wynosi 43 m ².

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego J. M. wraz z opinią uzupełniającą k. 83-123 i 151-151v akt o sygn. akt I C 1200/19)

Wyrokiem z dnia 16 czerwca 2021 roku Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt I C 1200/19 zasądził od (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz P. L. i I. L. kwotę 14.707,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Kwota powyższa obejmowała wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości P. L. i I. L. w celu eksploatacji linii 0,4 kV w kwocie 13.500 zł za okres od 19 listopada 2013 r. do dnia 31 maja 2020 r. oraz w kwocie 1.207 zł za okres od 01 czerwca 2020 r. do 31 stycznia 2021 r.

(dowód: kopia wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni w sprawie o sygn. akt I C 1200/19 k. 8, kopia pozwu złożonego w sprawie o sygn. akt I C 1200/19 k. 9-12, kopia uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni w sprawie o sygn. akt I C 1200/19 k. 197-199 akt o sygn. akt I C 1200/19)

Pismem z dnia 20 grudnia 2023 r. I. L. i P. L. wezwanie (...) S.a. w G. do uregulowania kwoty 1896,40 zł jako wynagrodzenie za bezumowne użytkowanie z części ich nieruchomości przy ul. (...) w G. za dalszy okres tj. od 29 stycznia 2023 r. do 28 grudnia 2023 r. w terminie do dnia 31 grudnia 2023 r. (11 miesięcy z 172,40 zł).

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 5, kopia potwierdzenia nadania k. 6)

Wysokość rocznego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów przez urządzenia elektroenergetyczne pozwanego w celu eksploatacji linii 0,4 kV wynosiła w okresie od 19 listopada 2013 r. do dnia 31 maja 2020 r. wynosiło 2.062,71 zł. Miesięczne wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów wynosiło zatem w tym okresie ok. 171,90 zł.

Wartość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów przez urządzenia elektroenergetyczne pozwanego za okres od dnia29 stycznia 2023 r. do dnia 28 grudnia 2023 r. tj. za 11 miesięcy wyniosło nie mniej niż ok. 1.891 zł (11x 171.90 zł).

(dowód:pisemna opinia biegłego sądowego J. M. wraz z opinią uzupełniającą k. 83-123 i 151-151v akt o sygn. akt I C 1200/19)

W dniu 20 listopada 2019 r. powodowie zawezwali pozwanego przed Sądem Rejonowym GDAŃSK – Północ w Gdańsku do próby ugodowej w przedmiocie usunięcia przewodów przechodzących przez ich nieruchomość. Do zawarcia ugody w sprawie nie doszło.

/Dowód: /wniosek i protokół posiedzenia w aktach ICo 922/19/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz opinii biegłego sądowego do spraw wyceny nieruchomości sporządzonej w sprawie I C 1200/19.

Zdaniem Sądu, nie było żadnych podstaw, aby kwestionować wiarygodność i autentyczność złożonych przez powodów dokumentów prywatnych, która nota bene nie była negowana przez pozwanego.

Na rozprawie w dniu 04 lutego 2025 roku Sąd postanowił dopuścić dowód z opinii biegłego w sprawie I C 1200/19 na okoliczność wysokości możliwego do uzyskania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów.

Zważyć należało, że zgodnie z art. 278 ¹ k.p.c. Sąd może dopuścić dowód z opinii sporządzonej na zlecenie organu władzy publicznej w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę.

W ocenie Sądu wystarczającym i ekonomicznie uzasadnionym w niniejszym postępowaniu (uproszczonym) było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sporządzonej na potrzeby sprawy o sygnaturze I C 1200/19 na okoliczność wysokości możliwego do uzyskania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów. Powodowie sami wskazali, że mając świadomość, iż wysokość wynagrodzenia wyliczonego przez biegłego w ww. sprawie jest niższa od aktualnego poziomu cen rynkowych, przyjęli oni wyliczenia biegłego w celu uniknięcia zwiększenia kosztów postepowania. Nie budzi przy tym wątpliwości Sądu, że aktualna wartość wynagrodzenia należnego powodom z tytułu bezumownego korzystania z ich gruntu z uwagi na znaczny wzrost cen, nie byłaby wyższa aniżeli wyliczona przez biegłego na potrzeby postępowania o sygn. akt I C 1200/19.

Odnośnie samej opinii to w ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej powyższej pisemnej opinii biegłego sądowego. Przedmiotowa opinia wraz z opinią uzupełniającą stanowiła pełnowartościowy dowód, została sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednią wiedzę fachową z dziedziny wyceny nieruchomości, a nadto opinia była jasna, logiczna i wewnętrznie spójna, zaś wnioski końcowe są kategoryczne i zostały dobrze uzasadnione. Jednocześnie opinia ta ostatecznie (po wyjaśnieniach w opinii uzupełniającej) nie była kwestionowana w postępowaniu o sygn. akt I C 1200/19 przez żadną ze stron.

Na rozprawie w dniu 04 lutego 2025 roku Sąd postanowił także na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominąć wnioski dowodowe o dopuszczenie z opinii biegłych, uznając iż z uwagi na dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sporządzonej w sprawie I C 1200/19 na tożsame okoliczności w trybie art. 278 ¹ k.p.c., dowód z innej opinii biegłego był nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że przedmiot niniejszego postępowania dotyczył wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu należącego do powodów jedynie w celu eksploatacji linii 0,4 kV i pokrywał się z przedmiotem prawomocnie zakończonego postępowania pomiędzy stronami, zawisłego przed Sądem Rejonowym w Gdyni w sprawie o sygn. I C 1200/19. W niniejszym postępowaniu powodowie domagali się jedynie wynagrodzenia za dalsze okresy bezumownego korzystania z ich gruntu.

Nie zasługiwały zatem na uwzględnienie wszelkie zarzuty pozwanego dotyczące braku zasadności roszczenia powodów w zakresie wynagrodzenia za korzystanie z przyłącza kablowego (w tym dotyczące zasiedzenia), gdyż nie było ono przedmiotem niniejszego postępowania.

W zakresie zaś żądania powodów objętego niniejszym postępowaniem, pozwany zakwestionował je jedynie co do wysokości, podnosząc, że jest ono nieusprawiedliwione, nieuzasadnione i niepoparte obiektywnym dowodem, lecz opinią prywatną w całości kwestionowaną przez pozwanego.

Nie budziło zatem wątpliwości, tak sądu jak i stron, że powodom należy się wynagrodzenie za korzystanie z pozwanego z nieruchomości powodów w celu eksploatacji linii 0,4 kV.

Stosownie bowiem do treści art. 224 § 1 i 2 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył. Art. 225 k.c. wskazuje, iż obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Ponadto zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 6 maja 2009 roku w sprawie o sygn. akt II CSK 594/08 (LEX nr 50969), zgodnie z którym przedsiębiorstwo energetyczne, które nie legitymuje się uprawnieniem do ingerowania w sferę cudzej własności nieruchomości dla bieżącego utrzymania urządzeń przesyłowych, korzysta z tej nieruchomości w złej wierze i zobowiązane jest do świadczenia wynagrodzenia na podstawie art. 225 k.c. Art. 230 k.c. stanowi zaś, iż przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy – a więc przywołany powyżej art. 224 § 2 k.c. w zw. z art. 225 k.c. – stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego. Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że powodowie zawezwali pozwanego do próby ugodowej w przedmiocie usunięcia przewodów przechodzących przez ich nieruchomość, a więc jasno wyrazili ten sposób swój brak zgody na dalsze znoszenie korzystania z ich nieruchomości przez pozwanego, wyłączając tym samym jego ewentualna dobrą wiarę> najpóźniej od 2019 r. pozwany nie mógł bowiem pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu co do tego, że powodowie wyrażają zgodę na obecne usytuowanie przewodów.

Odnośnie zaś wysokości należnego powodom wynagrodzenia to Sąd w całości oparł się na wnioskach płynących z treści opinii biegłego sądowego sporządzonej w sprawie o sygn. akt I C 1200/19, a dopuszczonej jako dowód z opinii biegłego w niniejszej sprawie na podstawie art. 278 ¹ k.p.c., przy czym żadna ze stron nie kwestionowała tejże opinii (co więcej – pozwany ostatecznie nie kwestionował jej także w postępowaniu o sygn. akt I C 1200/19).

Skoro zatem biegły sądowy wyliczył, iż wysokość rocznego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów przez urządzenia elektroenergetyczne pozwanego w celu eksploatacji linii 0,4 kV wynosiła w okresie od 19 listopada 2013 r. do dnia 31 maja 2020 r. wynosiła 2.062,71 zł (45.828 zł x 0,045m2; vide: k. 120 akt I C 1200/19), to miesięczne wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów wynosiło w tym okresie ok. 171,90 zł. Aktualnie powodowie domagają się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów przez urządzenia elektroenergetyczne pozwanego za okres od dnia29 stycznia 2023 r. do dnia 28 grudnia 2023 r. tj. za 11 miesięcy. Zgodnie zatem z wyliczeniami biegłego wynagrodzenie należne powodom za zakreślony pozwem w niniejszej sprawie okres, wyniosło nie mniej niż 1.891 zł (11x 171.90 zł), którą to kwotę należało zasądzić na rzecz powoda. Różnica pomiędzy wyżej wyliczoną kwotą, a kwotą żądaną przez powodów wynika przy tym jedynie z przyjętych do wyliczeń zaokrągleń liczbowych.

Z tego powodu, mając na uwadze powyższe rozważania Sąd na podstawie art. 224 § 2 k.c. w zw. z art. 225 k.c. i art. 230 k.c. uwzględnił powództwo w zakresie wynikającym z opinii biegłego sądowego, zasądzając w punkcie I. wyroku na rzecz powodów łącznie kwotę 1.891,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty, a w punkcie II. w pozostałym zakresie powództwo oddalił (tj. co do kwoty 5,40 zł).

Podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek były przepisy art. 481 § i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. Wymagalność roszczenia uzależniona była od wezwania pozwanego do zapłaty.

Skoro zatem jak powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 1.896,40 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ich nieruchomości zakreślając mu termin uiszczenia tej kwoty do dnia 31 grudnia 2023 r., to od dnia 01 stycznia 2024 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem tego świadczenia. Pozwany pryz tym nie kwestionował roszczenia odsetkowego powodów.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, uznając, że powodowie ulegli tylko w nieznacznym zakresie (co do odsetek kwoty 5,40 zł, co stanowiło mniej niż 3% żądanej kwoty) i zasądzając od przegrywającego pozwanego na rzecz powodów całość kosztów procesu, na które składała się opłata od pozwu w kwocie 200 zł. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kosztów tych należne były odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.