Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gdyni

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2023 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 38.800 zł (trzydzieści osiem tysięcy osiemset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 lutego 2021 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 6557 zł (sześć tysięcy pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

III.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 3173,06 zł (trzy tysiące sto siedemdziesiąt trzy złote sześć groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 466/21

UZASADNIENIE

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powód M. J. wystąpił przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. z powództwem o zapłatę kwoty 38.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 lutego 2021 roku do dnia zapłaty, żądając zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu podał, że dnia 3 stycznia 2021 roku doszło do uszkodzenia należącego do niego pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Tego samego dnia zgłoszono pozwanej szkodę. Decyzją z dnia 3 marca 2021 roku ubezpieczyciel poinformował, że nie uznaje swojej odpowiedzialności. Według pozwanego odczyty sterowników wykazały, że kierujący pojazdem powoda J. C. przed zdarzeniem zdjął nogę z pedała hamulca, a następnie przyspieszył poprzez gwałtowane wciśnięcie pedału gazu. Powód w odwołaniu wskazał, że wypadek był wynikiem zdarzenia losowego, tj. kierujący pojazdem powoda bezpośrednio przed kolizją oblał się kawą, w wyniku czego schylając się po kubek przypadkowo wcisnął pedał gazu. Pozwana nie zmieniła swojego stanowiska. Zgodnie z opinią rzeczoznawcy przedłożoną przez pozwaną, wciśnięcie pedału gazu miało miejsce na sekundę przed kolizją, na skutek czego prędkość pojazdu zwiększyła się z 35 km/h do 37 km/h. Wcześniej kierowca pojazdu hamował. Tym samym jego działanie trudno uznać za celowe.

3.  Wysokość poniesionej szkody (38.800,00 zł) stanowiła różnica pomiędzy wartością pojazdu powoda przed szkodą (61.400,00 zł) oraz wartością pozostałości (22.600,00 zł).

4.  Żądanie w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie powód uzasadniał upływem ustawowego 30-dniowego terminu od zawiadomienia pozwanego o zdarzeniu.

(pozew, k. 3-7)

II.

(stanowisko pozwanej)

5.  Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

6.  Pozwana podniosła, że powstanie szkody oraz jej wysokość nie są sporne.

7.  Zdaniem pozwanej w oparciu o odczyty sterowników pojazdu wynikało, że do zdarzenia doprowadzono celowo, a kierujący pojazdem powoda miał możliwość uniknięcia zdarzenia poprzez zastosowanie odpowiednich manewrów obronnych, w szczególności kontynuowanie hamowanie. Zgodnie z warunkami ubezpieczenia pozwana nie odpowiadała za szkody wyrządzone umyślnie. W trakcie czynności detektywistycznych sprawca zdarzenia deklarował, że oblał się kawą w momencie zdarzenia, a następnie deklarował, iż wylała się całość kawy przed kontaktem z pojazdem. Pozwana zwróciła także uwagę na dotychczasową szkodowość sprawcy zdarzenia oraz pojazdu marki V..

(odpowiedź na pozew, k. 53-56v.)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

8.  Dnia 3 stycznia 2021 roku w K. J. C. kierował pojazdem marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Pojazd ten stanowił przedmiot własności powoda M. J..

9.  J. C. w przerwie w czasie jazdy kupił na stacji paliw kawę z mlekiem w kubku zamykanym pokrywką.

10.  Po 5 minutach od chwili opuszczenia stacji przez J. C. doszło do zdarzenia, w wyniku którego pojazd marki V. najechał na tył pojazdu K. o numerze rejestracyjnym (...). Pojazd ten prowadził D. G. (1), który zatrzymał się przed przejściem dla pieszych. Prowadzący pojazd marki V. J. C. nie zatrzymał pojazdu.

11.  Przed zdarzeniem doszło do aktywacji systemu ostrzegania przed przeszkodą ( (...)), wskutek czego pojazd automatycznie rozpoczął hamowanie. J. C. wcisnął pedał gazu, w wyniku czego przed zdarzeniem doszło do zwiększenia prędkości pojazdu o 2 km/h.

12.  Po zderzeniu pojazdów J. C. wysiadł z pojazdu, aby ocenić zdarzenie. Na jego ubraniu oraz na w kokpicie pojazdu były ślady rozlanej kawy.

(dowód: zeznania świadka D. G. (2), k. 131-138, zeznania świadka J. C., k. 143-144, płyta – k. 146, pisemna opinia biegłego sądowego, k. 166-216 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 240-242 oraz ustną na rozprawie, k. 275-276v., płyta, k. 278)

13.  W dacie zdarzenia pojazd powoda objęty był dobrowolnym ubezpieczeniem mienia.

14.  Umowa przewidywała sumę ubezpieczenia w kwocie 84.850 zł.

15.  Zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmował szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu samochodu lub jego części wskutek wszelkich nagłych i nieprzewidzianych zdarzeń, które miały miejsce w czasie trwania odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia AC z zastrzeżeniem wyłączeń wskazanych w pkt 5 i w rozdziale IX pkt 4 Ogólnych warunków ubezpieczenia (dalej jako: OWU, rozdział I. pkt 3.1).

16.  Rozdział IX pkt 4. OWU przewidywał wyłączenie odpowiedzialności za szkody: spowodowane umyślnie przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego; spowodowane wskutek rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub ubezpieczonego, chyba że zapłata odszkodowania lub spełnienie świadczenia odpowiadałaby w danych okolicznościach względom słuszności; spowodowane umyślnie przez osobę, z którą ubezpieczający lub ubezpieczony pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym.

(dowód: polisa ubezpieczeniowa nr (...), k. 35-36, OWU, k. 37-44v.)

17.  Tego samego dnia powód w ramach zawartej umowy zgłosił szkodę pozwanemu ubezpieczycielowi. Decyzją z dnia 4 marca 2021 roku pozwana odmówiła przyjęcia odpowiedzialności za szkodę. Pomimo odwołania pozwana nie zmieniła swojego stanowiska.

(dowód: decyzja z dnia 4 marca 2021 r., k. 10-11, decyzja z dnia 16 kwietnia 2022r., k. 12-13, decyzja z dnia 14 czerwca 2021 r., k. 14-15, pismo z dnia 15 marca 2021r., k. 31-32)

18.  Rynkowa wartość uszkodzonego pojazdu powoda bezpośrednio przed powstaniem szkody wynosiła 61.400 zł. Z kolei wartość pojazdu w stanie uszkodzonym wynosiła 22.600 zł. Za taką kwotę powód sprzedał pojazd.

(dowód: wycena, k. 16-30, umowa sprzedaży, k. 33)

19.  Różnica między wartością pojazdu w stanie sprzed powstania szkody a wartością pojazdu po zdarzeniu wynosiła 38.800 zł.

(fakt bezsporny)

Sąd zważył co następuje:

IV.

20.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony, zeznań świadków oraz dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych.

(ocena dowodów)

21.  Oceniając zebrany materiał dowodowy, Sąd nie znalazł podstaw, aby kwestionować autentyczność przedstawionych przez strony dokumentów prywatnych w postaci akt szkody, czy też korespondencji stron. Zważyć bowiem należało, że żadna ze stron nie podniosła w toku niniejszego postępowania zarzutów co do autentyczności tych dokumentów, a nadto wymienione powyżej dokumenty zostały podpisane i nie noszą żadnych znamion podrobienia czy przerobienia. Dodatkowo, Sąd miał na uwadze, że żadna ze stron nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod wyżej wskazanymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. (...) kalkulacja naprawy potwierdzała wysokość szkody, albowiem pozwana nie kwestionowała roszczenia co do wysokości. Główna os sporu koncentrowała się na kwestii zasadności roszczenia.

22.  Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania opinii wydanej przez biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych G. B.. Opinia ta została zdaniem Sądu sporządzona rzetelnie i fachowo, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, a nadto została wyrażona w sposób jasny, zrozumiały i nie zawiera luk czy sprzeczności.

23.  Biegły dokonał wielowątkowej analizy wszelkich okoliczności sprawy i wyłuszczył istotne kwestie związane z przebiegiem zdarzenia, w tym skutki aktywowania systemu ostrzegania przed przeszkodą ( (...)). Sąd miał na uwadze, że treść opinii biegłego wykraczała poza zakres niezbędny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, albowiem zawierała jednoznaczną ocenę przyczyn zdarzenia. Do tego celu wystarczające było dla Sądu ustalenie prędkości poruszania się pojazdu powoda oraz podejmowanych przez kierującego tym pojazdem czynności jak naciśnięcie lub nie konkretnych pedałów pojazdu w określonej sekwencji czasowej. W zakresie tych faktów należało zwrócić uwagę na wspomnianą aktywację systemu (...), który spowodował rozpoczęcie hamowania pojazdu, a zatem nie była to czynność podjęta przez kierującego. Dopiero później doszło do naciśnięcia pedału gazu i zderzenia z pojazdem marki K.. Niemniej Sąd nie był związany oceną biegłego co do umyślności kierującego w spowodowaniu zdarzenia.

24.  Biegły w uzupełniających opiniach rozwiał wątpliwości sygnalizowane przez strony co do przebiegu wypadku w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia. Jednocześnie, biegły w opinii uzupełniającej złożonej na rozprawie wyjaśnił swój tok rozumowania, jednoznacznie dając wyraz temu, że jego ocena co do przyczyn zdarzenia jest konsekwencją ustalonego przebiegu zdarzenia, przy czym nie przesądzał on o rzeczywistych przyczynach zdarzenia i pozostawiając je do oceny Sądu. Opinia biegłego jest jasna, logiczna i wewnętrznie niesprzeczna, stąd Sąd uczynił ją podstawowym materiałem dowodowym, na którym oparł rozstrzygnięcie w sprawie.

25.  Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i art. 286 k.p.c. pominięto dowód z opinii innego biegłego lub instytutu badawczego, albowiem opinia była zupełna, jasna, logiczna i niesprzeczna i wyczerpywała w całości tezę dowodową.

26.  W ocenie Sądu, brak było podstaw do kwestionowania zeznań świadków, które były logiczne i zbieżne. Przede wszystkim w zakresie przebiegu wypadku zeznania te korelują ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami, w tym odczytami z systemu (...). Przebieg wykonywanych przez kierującego manewrów odpowiadał sekwencji zdarzeń ustalonej przez biegłego.

V.

(ocena roszczenia)

27.  Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

28.  Normatywną podstawę odpowiedzialności pozwanej stanowił przepis art. 805 §1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

29.  Pozwany ubezpieczyciel odmawiał uznania swojej odpowiedzialności za szkodę twierdząc, że do wyrządzenia szkody doszło w sposób umyślny.

30.  W myśl art. 827 § 1 k.c. ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie. Z kolei w ogólnych warunkach ubezpieczenia określono, że ubezpieczyciel nie odpowiada za szkodę m.in. wyrządzoną umyślnie przez powoda, a także wskutek rażącego niedbalstwa powoda, szkodę spowodowaną umyślnie przez osobę, z którą powód pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym.

31.  W niniejszej sprawie kwota dochodzona pozwem była bezsporna. Pozwany przyznał, że wysokość szkody opiewała na sumę określoną w pozwie. Główna oś sporu odnosiła się do zasady roszczenia.

32.  Powód M. J. był właścicielem pojazdu, natomiast szkodę wyrządził J. C..

33.  Na podstawie opinii biegłego sądowego Sąd uznał, że w niniejszej sprawie doszło do wyrządzenia szkody przez kierującego pojazdem J. C. w miejscu i czasie wskazanym w pozwie.

34.  W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie Sąd nie był obowiązany ustalić, czy J. C. wyrządził umyślnie szkodę będącą przedmiotem postępowania, albowiem okoliczność ta pozostaje bez jakiekolwiek znaczenia dla rozstrzygnięcia. Umyślność wyrządzenia szkody stanowiłaby fakt istotny dla rozstrzygnięcia wyłącznie wówczas, gdyby pojazdem kierował powód, albowiem wówczas należałoby rozważyć, czy w niniejszej sprawie nie zaktualizowała się przesłanka wyłączająca odpowiedzialność ubezpieczyciela w postaci umyślnego wyrządzenia szkody przez ubezpieczającego/ubezpieczonego (określona w rozdziale IX pkt 4 OWU oraz w art. 827 §1 k.c.). Skoro szkodę wyrządziła osoba trzecia, nieprowadząca z powodem jako ubezpieczonym wspólnego gospodarstwa, irrelewantnym jest, czy do zdarzenia doszło w wyniku działania objętego zamiarem sprawcy czy też w wyniku niezachowania reguł ostrożności, albowiem w obu przypadkach pozwany ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za zdarzenie w ramach umowy ubezpieczenia mienia i jest obowiązany do zapłaty odszkodowania zgodnie z umową.

35.  Okoliczności zdarzenia, w tym wzięte pod uwagę przez biegłego, takie jak oblanie się kawą, wciśnięcie pedału gazu w miejsce hamulca pomimo ostrzeżenia o istniejącym zagrożeniu w ocenie Sądu mogą wskazywać albo na celowe działanie J. C. w celu wyrządzenia szkody albo rażący brak umiejętności w zakresie prowadzenia ww. pojazdu skutkujący wciśnięciem pedału gazu w chwili, gdy wymagane było zatrzymanie pojazdu. Podkreślenia wymaga, że ślady kawy ujawnione w kokpicie nie wskazywały w ocenie biegłego na wylanie napoju w okolicznościach wskazanych przez J. C.. Jednocześnie kawa miała temperaturę, która w ocenie biegłego nie mogłaby skutkować oparzeniem. W ocenie Sądu nie jest wykluczone, że do rozlania kawy doszło w innym czasie niż wskazany przez świadka, jednakże roztrząsanie tej kwestii pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia, stąd brak jest podstaw do dokonywania ustaleń w tym zakresie.

36.  Z dotychczasowej szkodowości pojazdu i szkód wyrządzonych przez kierującego pojazdem nie sposób wywodzić braku odpowiedzialności pozwanej względem powoda.

37.  Bez względu jednak na przyczynę powstania szkody, w ocenie Sądu stan faktyczny w niniejszej sprawie nie pozwolił na ustalenie, aby J. C. działał wspólnie i w porozumieniu z powodem M. J. w celu wyrządzenia szkody w pojeździe czy też prowadził z nim wspólne gospodarstwo domowe w dacie wyrządzenia szkody. Brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących na istnienie takiego powiązania.

38.  Nadto, jak wcześniej wskazano, nie można w sposób jednoznaczny wykluczyć, że do zdarzenia mogło dojść na skutek nieumiejętnego prowadzenia pojazdu przez J. C., następnie usprawiedliwionego przez niego oblaniem się kawą, do czego mogło dojść już po zdarzeniu.

39.  W ocenie Sądu, brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o istnieniu porozumienia między J. C. a powodem w celu zaaranżowania zdarzenia wywołującego szkodę, zwłaszcza że wypłata odszkodowania przez ubezpieczyciela w celu kompensacji szkody wyrządzonej przez J. C., rodziłaby po stronie ubezpieczyciela roszczenie regresowe na podstawie art. 828 § 1 k.c., co w ocenie Sądu jest wiedzą powszechną. Przyjęcie założenia racjonalnego działania kierującego pojazdem nienakierowanego na narażenie się na odpowiedzialność cywilnoprawną wyklucza możliwość uznania, ażeby J. C. zechciał wyrządzić szkodę powodowi, aby następnie zwrócić ubezpieczycielowi kwotę wypłaconego przez niego odszkodowania.

40.  W niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka wyłączająca odpowiedzialność określona w art. 827 § 1 k.c. oraz rozdziale IX pkt 4 OWU, stąd brak jest podstaw do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego, gdyż nawet w przypadku umyślnego wyrządzenia szkody przez J. C., szkody tej nie wyrządził umyślnie powód.

41.  W konsekwencji Sąd doszedł do przekonania, że, w niniejszej sprawie ziściło się zdarzenie wywołujące szkodę rodzące odpowiedzialność ubezpieczyciela na podstawie umowy ubezpieczenia majątkowego pojazdu. Zdarzenie to nie było objęte wolą powoda. Nadto powierzenie pojazdu osobie trzeciej, tj. J. C., pozostaje irrelewantne dla odpowiedzialności pozwanej. Kolizja z dnia 3 stycznia 2021 r. stanowiła zdarzenie nagłe i nieprzewidziane w rozumieniu rozdziału I. pkt 3.1 lit. a i b ogólnych warunków ubezpieczenia, co z kolei rodziło odpowiedzialność pozwanej.

42.  W rezultacie, z uwagi na braku sporu co do wysokości roszczenia i objęcia sumą ubezpieczenia szkody w ww. wysokości Sąd w punkcie I. wyroku na podstawie 805 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 38.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 lutego 2021 roku do dnia zapłaty.

43.  O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. przy zastosowaniu art. 817 § 1 k.c. oraz art. 455 k.c., mając na względzie, że zgłoszenia szkody dokonano 3 stycznia 2021 roku. W 30-dniowym terminie pozwany dysponujący fachowym zespołem specjalistów był w stanie ustalić zasadę swojej odpowiedzialności i wypłacić należne odszkodowanie.

VI.

(koszty procesu)

44.  O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II. wyroku na podstawie art. 98 §1 k.p.c. przy zastosowaniu § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, uznając, że powód wygrał w całości i zasądził na jego rzecz od pozwanej całość poniesionych kosztów procesu w łącznej kwocie 6.557,00 zł, na co składały się: opłata sądowa od pozwu (1.940,00 zł), wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600,00 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) oraz wykorzystana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (1.000,00 zł). Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonej kwoty należały się odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

45.  Ponadto w punkcie III. wyroku na podstawie art. 83 i 113 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd orzekł o nieopłaconych kosztach sądowych (w postaci niepokrytej zaliczką części wynagrodzenia biegłego w wysokości 3.137,06 zł), obciążając nimi pozwaną.